Ebetrexat rozt.do wstrz. 0,02 g/ml 4 amp.-strz.a 1ml

Skład

1 ml roztworu zawiera 20 mg metotreksatu (w postaci soli dwusodowej).

Wskazania

Ebetrexat stosowany jest w leczeniu:

- wielostawowej postaci ciężkiego czynnego młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów, jeśli leczenie niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ) okazało się nieskuteczne.

- czynnego reumatoidalnego zapalenia stawów u pacjentów dorosłych

- ciężkiej, opornej na leczenie, prowadzącej do niesprawności łuszczycy, u dorosłych pacjentów z niewystarczającą odpowiedzią na inne rodzaje leczenia, takie jak fototerapia, fotochemioterapia (PUVA) i retinoidy oraz ciężka łuszczyca stawowa (łuszczycowe zapalenie stawów).

Działanie

Preparat ten należy do cytostatyków z grupy antymetabolitów. Lek jest antagonistą kwasu foliowego. Jego działanie polega na kompetycyjnym hamowaniu reduktazy dihydrofolianu i w konsekwencji prowadzi do zahamowania syntezy DNA. Preparat działa także immunosupresyjnie. Po podaniu dożylnym, podskórnym i domięśniowym biodostępność metotreksatu jest podobna. W ok. 50% substancja czynna wiąże się z białkami osocza. W fazie dystrybucji kumuluje się głównie w nerkach, wątrobie oraz śledzionie w postaci poliglutaminianów, które zalegają w tych narządach przez kilka tygodni bądź miesięcy. Preparat podawany w małych dawkach przenika do płynów ustrojowych w minimalnych ilościach. W ok. 10% jest metabolizowany w wątrobie. Głównym metabolitem jest 7-hydroksymetotreksat. Lek wydalany jest przez nerki, głównie w postaci niezmienionej. Około 5-20% metotreksatu i 1-5% 7-hydroksymetotreksatu wydala się z żółcią. Metotreksat jest w znacznych ilościach obecny w krążeniu jelitowo-wątrobowym.

Dawkowanie

Wielostawowe postacie młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów (dzieci i młodzież w wieku <16 lat)

Lek należy podawać domieśniowo lub podskórnie. Zalecana dawka wynosi 10-15 mg/m2 pc./tydz. W przypadkach opornych na leczenie dawkę tygodniową można zwiększyć do 20 mg/m2 pc./tydz. Nie zaleca się stosowania leku u dzieci w wieku <3 lat.

Reumatoidalne zapalenie stawów (dorośli)

Preparat można podawać dożylnie, domieśniowo albo podskórnie. Zalecana dawka początkowa wynosi 7,5 mg raz na tydzień. Dawke tę można zwiększyć w zależności od indywidualnego nasilenia choroby oraz tolerancji leku. Zasadniczo nie należy stosować dawki większej niż 25 mg/tydz. Pierwszych efektów leczenia można spodziewać się po upływie około 4-8 tyg. Po uzyskaniu pożądanego działania dawkę należy stopniowo zmniejszać do najmniejszej możliwej skutecznej dawki podtrzymującej. 

Ciężkie postacie łuszczycy i łuszczycowego zapalenia stawów (dorośli)

Lek powinno podawać się podskórnie, dożylnie bądź domięśniowo. Na tydzień przed rozpoczęciem leczenia zaleca się przyjąć pozajelitowo próbną dawkę metotreksatu, wynoszącą 5 do 10 mg, w celu oceny idiosynkratycznych działań niepożądanych. Zalecana początkowa dawka wynosi 7,5 mg raz na tydz. Dawkę należy stopniowo zwiększać. Nie należy stosować dawki większej niż 25 mg/tydzień. Reakcji na leczenie można spodziewać się po upływie około 2-6 tyg. Po uzyskaniu pożądanego efektu dawkę należy stopniowo zmniejszać do najmniejszej możliwej skutecznej dawki podtrzymującej. 

Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek: klirens kreatyniny (CCr) >50 ml/min: stosować 100% należnej dawki; CCr 20-50 ml/min: stosować 50% należnej dawki; a przy CCr <20 ml/min: nie stosować.

W przypadku chorych w podeszłym wieku należy rozważyć zmniejszenie dawki leku, ze względu na osłabienie czynności wątroby i nerek oraz zmniejszenie ogólnoustrojowych zasobów kwasu foliowego.

Przeciwwskazania

Nie należy stosować preparatu przypadku:

- nadwrażliwości na metotreksat lub na którąkolwiek substancję pomocniczą

- choroby układu krwiotwórczego, takie jak: trombocytopenia lub istotna klinicznie niedokrwistość, hipoplazja szpiku kostnego, leukopenia

- ciężkiego, ostrego lub przewlekłego zakażenia (gruźlica i zakażenie wirusem HIV)

- nadużywanie alkoholu

- niedoboru odporności

- kobiet w ciąży i karmiących piersią

- ciężkich zaburzeń czynności nerek 

- choroby wrzodowej żołądka i (lub) dwunastnicy

- ciężkich zaburzeń czynności wątroby - stężenie bilirubiny w surowicy >5 mg/dl (85,5 µmol/l)

- zapalenia i (lub) owrzodzenia błony śluzowej jamy ustnej

- równoczesnego szczepienia żywymi szczepionkami.

Działania niepożądane:

Bardzo często: utrata apetytu, nudności, wymioty, ból brzucha, zapalenie i owrzodzenie błony śluzowej jamy ustnej i gardła, zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych i stężenia bilirubiny.

Często: małopłytkowość, niedokrwistość, ból głowy, uczucie zmęczenia, senność, parestezje, powikłania płucne spowodowane śródmiąższowym zapaleniem pęcherzyków płucnych lub zapaleniem tkanki płucnej z wysiękiem oraz zgon związany z tymi powikłaniami, biegunka, wysypka, rumień, świąd, leukopenia.

Niezbyt często: zaburzenia gojenia się ran, powiększenie guzków reumatycznych, bolesność zmian łuszczycowych, opryszczkopodobne wykwity na skórze, wady wrodzone u płodu, zapalenie i owrzodzenia błony śluzowej pochwy, cukrzyca, depresja, porażenie połowicze, zawroty głowy pochodzenia błędnikowego, dezorientacja, zespół Stevensa-Johnsona, toksyczne martwicze oddzielanie się naskórka, ból stawów, ból mięśni, osteoporoza, zapalenie i owrzodzenie błony śluzowej pęcherza moczowego, bolesne oddawanie moczu, owrzodzenia i krwawienia z przewodu pokarmowego, reakcje w miejscu podania - po podaniu domięśniowym, półpasiec, chłoniak złośliwy, pancytopenia, agranulocytoza, zaburzenia krwiotworzenia, reakcje alergiczne, wstrząs anafilaktyczny, zapalenie trzustki, rozwój stłuszczenia, zwłóknienia i marskości wątroby, zmniejszenie stężenia albumin w surowicy, pokrzywka, uczulenie na światło, zwiększona pigmentacja skóry, utrata włosów, napady drgawek, leukoencefalopatia/ encefalopatia, zapalenie naczyń krwionośnych, zwłóknienie płuc, wysięk opłucnowy.

Rzadko: złamania z przeciążenia, azotemia, poronienie, oligospermia, wahania nastroju, przemijające zaburzenia postrzegania, trądzik, wybroczyny, krwawe wylewy, rumień wielopostaciowy, rumieniowe wysypki skórne, ciężkie zaburzenia widzenia, ciężka dystopia o nieznanym podłożu, niedociśnienie tętnicze, zdarzenia zakrzepowo-zatorowe, zapalenie gardła, bezdech, zapalenie jelit, porażenie, zaburzenia mowy, smoliste stolce, zapalenie dziąseł, ostre zapalenie wątroby i toksyczne działanie na wątrobę, nasilenie zmian pigmentacyjnych paznokci, oddzielanie się płytki paznokciowej, zaburzenie miesiączkowania, posocznica, niedokrwistość megaloblastyczna.

Bardzo rzadko: krwawe wymioty, ostra martwica wątroby, ostra zanokcica, czyraczność, teleangiektazja, białkomocz, upławy, niepłodność, gorączka, zapalenie wątroby, ciężkie zahamowanie czynności szpiku, niedokrwistość aplastyczna, zaburzenia limfoproliferacyjne, hipogammaglobulinemia, śmierć płodu, zaburzenia oogenezy, spermatogenezy, zanik popędu płciowego, impotencja, ból, osłabienie mięśni kończyn, zaburzenia smaku, ostre jałowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych z odczynem oponowym, zakażenie wirusem opryszczki zwykłej, zapalenie spojówek, zapalenie osierdzia, wysięk osierdziowy, tamponada osierdzia, zapalenie płuc wywołane przez Pneumocystis carinii, przewlekła obturacyjna choroba płuc, astma oskrzelowa.

Częstość nieznana: gorączka, alergiczne zapalenie naczyń, krwawienie pęcherzowe, niezakaźne zapalenie otrzewnej, martwica kości szczęki, martwica w miejscu wstrzyknięcia, zakażenia oportunistyczne, zakończona zgonem posocznica, histoplazmoza i kryptokokoza, nokardioza, niewydolność wątroby, zaburzenia gojenia ran, zakażenia wywołane przez wirus cytomegalii, w tym zapalenie płuc, reaktywacja zapalenia wątroby typu B, zaostrzenie zapalenia wątroby typu C, rozsiane zakażenie wirusem opryszczki zwykłej, limfadenopatia, eozynofilia i neutropenia, immunosupresja.

Do działań niepożądanych obserwowanych zazwyczaj podczas stosowania większych dawek metotreksatu we wskazaniach onkologicznych należą:

Niezbyt często: niewydolność nerek, ciężka nefropatia.

Bardzo rzadko: przemijająca utrata wzroku, nietypowe odczucia w obrębie czaszki.

Podcza kuracji mogą wystąpić objawy ze strony OUN, np. zmęczenie i splątanie, które mogą wpływać na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.

To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Zwróć uwagę na przeciwwskazania. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.