Nutraceutyki - czym są i jak działają? Zastosowanie nutraceutyków w profilaktyce chorób cywilizacyjnych

Zastosowanie nutraceutyków w profilaktyce chorób cywilizacyjnych - zdjęcie

Nutraceutyki to substancje cechujące się korzystnym wpływem na zdrowie oraz dużą wartością odżywczą. Powszechnie występują w produktach pochodzenia roślinnego. Można je także znaleźć w artykułach odzwierzęcych czy mikrobiologicznych. Tego typu związki są niezwykle pomocne w leczeniu i profilaktyce różnego rodzaju chorób, dlatego warto włączyć je do swojej codziennej diety.

W tym artykule odpowiemy na pytania:

  • nutraceutyki – co to jest,
  • jakie grupy produktów są nutraceutykami,
  • które produkty zawierają najwięcej tych substancji,
  • w jaki sposób pozyskuje się nutraceutyki,
  • jakie są ich prozdrowotne właściwości,
  • dla kogo przeznaczone są nutraceutyki,
  • czym różnią się nutraceutyki od żywności funkcjonalnej.

Zobacz także artykuł: „Dlaczego suplementy diety są nam potrzebne?”.

Czym są nutraceutyki?

Nutraceutyki to wszystkie substancje czynne biologicznie, które korzystnie wpływają na organizm. Samo pojęcie jest połączeniem dwóch wyrazów z języka angielskiego: „nutrition” oraz „farmaceutical”, co oznacza, że tego typu środki są jednocześnie bogate w wartości odżywcze i posiadają cechy produktów farmaceutycznych. Wszystkie nutraceutyki mają pochodzenie naturalne, a ich prozdrowotny wpływ został udokumentowany. Dlatego znajdują one zastosowanie nie tylko w diecie osób niedożywionych i cierpiących na różne schorzenia, ale również w przypadku ludzi zdrowych w ramach profilaktyki przed chorobami cywilizacyjnymi.

Nutraceutyki mogą pochodzić z produktów pochodzenia roślinnego, zwierzęcego czy mikrobiologicznego. Do tych ostatnich należą bakterie probiotyczne korzystne dla funkcjonowania układu pokarmowego. Przykłady nutraceutyków pochodzenia zwierzęcego to m.in. cholina, kwasy tłuszczowe, kreatyna, astaksantyna, lecytyna czy sfingolipidy. Natomiast do nutraceutyków roślinnych należą takie substancje jak beta-glukan, kwas askorbinowy, alicyna, sulforafan czy geraniol.

Zdrowie z natury - grupy produktów zakwalifikowane jako nutraceutyki

Substancje bioaktywne, jakimi są nutraceutyki, mogą występować w różnego rodzaju produktach spożywczych. Są to:

  • prebiotyki oraz probiotyki,
  • przeciwutleniacze,
  • kwasy tłuszczowe wielonienasycone,
  • błonnik pokarmowy,
  • pozostałe substancje pochodzenia roślinnego.

Każda z powyższych grup ma inne właściwości prozdrowotne, a ich odpowiednie zbilansowanie pozwala na dostarczenie optymalnej ilości składników odżywczych.

Nutraceutyki w żywności - które produkty zawierają ich najwięcej?

Nutraceutyki występują zarówno w żywności pochodzenia zwierzęcego, jak i roślinnego. Warto wiedzieć, gdzie możemy znaleźć te substancje bioaktywne, aby włączyć je do swojej codziennej diety. Oto naturalne produkty bogate w nutraceutyki:

  • jaja,
  • orzechy,
  • produkty zbożowe,
  • orzechy,
  • ryby morskie,
  • owoce leśne, np. jagoda kamczacka,
  • wołowina,
  • mleko i produkty mleczne,
  • rośliny strączkowe,
  • cebula i czosnek,
  • zielone warzywa liściaste,
  • zielona herbata.

Jak wygląda proces pozyskiwania nutraceutyków?

Nutraceutyki możemy odnaleźć nie tylko w produktach spożywczych, ale również w postaci suplementów witaminowych czy innego rodzaju preparatów. Aby substancje bioaktywne mogły być powszechnie dostępne w sklepach i aptekach, konieczne jest ich umiejętne pozyskiwanie. Produkcja zarówno polskich nutraceutyków, jak i środków w międzynarodowych koncernach farmaceutycznych, opiera się na otrzymywaniu ekstraktów (wyciągów) roślinnych bądź też preparatów z tkanek roślin bogatych w określone substancje bioaktywne. Wyciągi mogą mieć postać płynną, półpłynną lub stałą (np. proszku), a do ich pozyskania konieczne jest użycie odpowiednio dobranego rozpuszczalnika, np. ciepłej lub zimnej wody czy oleju. Pod jego wpływem substancje czynne przechodzą z rośliny do roztworu, który następnie jest wykorzystywany w produkcji różnego rodzaju preparatów z nutraceutykami.

Prozdrowotne właściwości nutraceutyków - w jakich chorobach przychodzą nam z pomocą?

Nutraceutyki posiadają szereg właściwości prozdrowotnych, a ich działanie możemy wykorzystać w leczeniu i profilaktyce różnego rodzaju chorób. Tego typu związki spowalniają proces starzenia się, co ma ogromne znaczenie w obniżeniu ryzyka zachorowania na nowotwór. Udowodniono także działanie nutraceutyków na cholesterol – takie właściwości mają między innymi winogrona, kozieradka czy jagody obniżające poziom trójglicerydów we krwi. Substancje te pomogą więc osobom z podwyższonym cholesterolem. Mogą być także stosowane profilaktycznie.

Nutraceutyki mają także korzystny wpływ na jelita i ogólne funkcjonowanie układu pokarmowego. Produkty zawierające błonnik przyspieszają perystaltykę, wpływają na wydzielanie soków trawiennych i pomagają utrzymać uczucie sytości. Niektóre nutraceutyki mogą także łagodzić stany zapalne jelit czy inne schorzenia związane z tym narządem. Do tego typu związków należy kurkumina, witamina D, kwas masłowy czy urolityna A obecna w owocach granatu.

Obecnie mówi się też o pozytywnym działaniu nutraceutyków na depresję. Substancje bioaktywne wpływają na ogólną poprawę samopoczucia, a jako preparaty uzupełniające mogą usprawnić proces leczenia tej choroby. Szczególnie duże znaczenie ma witamina D oraz kwasy tłuszczowe nienasycone: omega-3 oraz omega-6, które można znaleźć w maśle, rybach morskich, olejach roślinnych czy awokado.

Kto może stosować nutraceutyki, a kto powinien ich unikać? Nutraceutyki w suplementach diety

Nutraceutyki są szczególnie polecane osobom niedożywionym oraz cierpiącym na różnego rodzaju choroby cywilizacyjne: otyłość, cukrzycę, miażdżycę, depresję czy schorzenia układu sercowo-naczyniowego. Ze względu na szereg korzystnych właściwości mogą być również stosowane w celu usprawnienia pracy układu immunologicznego, obniżenie poziomu cholesterolu czy stymulację układu nerwowego u osób w każdym wieku.

Nutraceutyki w różnych postaciach to stosunkowo bezpieczne środki, które zawierają mniej substancji czynnych niż preparaty farmaceutyczne. Nie oznacza to jednak, że są one przeznaczone dla każdego. Kobiety w ciąży oraz karmiące piersią, małe dzieci i osoby starsze powinny zasięgnąć porady lekarza przed zastosowaniem nutraceutyków, gdyż istnieje ryzyko niepożądanego działania pewnych związków.

Gdzie kupić nutraceutyki pochodzenia naturalnego? Tego typu substancje obecne są w różnego rodzaju preparatach bez recepty powszechnie dostępnych w sklepach i aptekach. Możemy znaleźć nutraceutyki w tabletkach, kapsułkach, płynach czy zawiesinach o prozdrowotnym działaniu.

Nutraceutyki a żywność funkcjonalna – najważniejsze podobieństwa i różnice

Żywność funkcjonalna i nutraceutyki mają ze sobą wiele cech wspólnych – oba te pojęcia obejmują produkty prozdrowotne, które jednocześnie są bogate w wartości odżywcze i posiadają udokumentowany, korzystny wpływ na funkcjonowanie organizmu. Obie grupy cechują się działaniem przeciwzapalnym, przeciwnowotworowym czy antyoksydacyjnym. Sprawdzają się także w profilaktyce chorób cywilizacyjnych. Jaka więc jest między nimi różnica? Nutraceutyki stanowią nieco większą grupę produktów niż żywność funkcjonalna – należą do nich również składniki ziołowe, suplementy diety czy pojedyncze substancje bioaktywne.

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Przeziębienie i grypa

Grypa typu A – objawy, przebieg, leczenie i możliwe powikłania
Grypa należy do najczęściej występujących chorób wirusowych układu oddechowego. Szczególne wyzwanie epidemiologiczne stanowi przy tym grypa typu A, wywołująca infekcje u ludzi oraz innych gatunków ssaków i ptaków....

Choroby zakaźne i pasożytnicze

Wirus RSV - objawy, przyczyny, leczenie. Lawinowo rośnie liczba zakażeń, jak się chronić?
Zachorowania na wirus RSV dostrzegalne są w okresie jesienno-zimowym, choć szczególny wzrost przypada zazwyczaj na styczeń i luty. Wirus RSV stanowi główną przyczynę zachorowania na choroby dróg oddechowych u dzieci....

Odporność, wzmocnienie organizmu

Jakie witaminy i suplementy zażywać po 65. roku życia? Ranking najlepszych produktów dla seniora na 2025 rok
Z wiekiem organizm zmienia swoje potrzeby żywieniowe i może mieć trudności z przyswajaniem niektórych składników odżywczych. Właściwie dobrana suplementacja może znacząco wpłynąć na jakość życia seniorów, wspierając ich zdrowie i d...

Serce i układ krążenia

Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...

Serce i układ krążenia

Dieta na obniżenie cholesterolu - 10 produktów, które pomagają zbić cholesterol
Obecność zbyt wysokiego poziomu cholesterolu LDL we krwi jest zjawiskiem cywilizacyjnym. Z hipercholesterolemią zmaga się coraz większa część społeczeństwa, a do rozwoju problemu przyczyniają się czynniki zewnętrzne, jak nisko odżywcza dieta oraz mało...

Układ oddechowy

Wirus RSV u dzieci – objawy, badania, leczenie. Jak skutecznie ochronić dziecko przed zachorowaniem?
W okresie zwiększonego zachorowania dzieci są narażone na różnego typu choroby. Czasami zwykłe przeziębienie może się okazać czymś więcej np. wirusem RSV. Wirus RSV u dzieci w niektórych przypadkach prowadzi do niebezpiecznych powikłań.&n...

Układ pokarmowy

Bulgotanie w brzuchu i przelewanie w jelitach – objawy, przyczyny, leczenie
Bulgotanie, przelewanie się, dziwne, głośne burczenie i przewracanie w brzuchu to nie tylko kłopotliwe i krępujące, ale również niepokojące objawy. Mogą wystąpić zarówno w dzień, jak i w nocy. Zazwyczaj stanowią całkowicie niegroźny ...

Informacje dla pacjenta

Monocyty – o czym świadczą podwyższone monocyty?
Monocyty to komórki, które wchodzą w skład białych krwinek (leukocytów). Krążą one we krwi i w razie potrzeby wydostają się z naczyń krwionośnych do tkanek otaczających dane naczynie. W trakcie tego procesu przeistaczają się w makrofa...

Odporność, wzmocnienie organizmu

Eozynofilia: o czym świadczą podwyższone eozynofile? Objawy, przyczyny, normy
Badanie krwi to jedno z podstawowych metod diagnostycznych wielu chorób. Za jego pomocą możliwe jest oznaczenie wielu parametrów, w tym eozynofilów. To jeden z rodzajów białych krwinek, które pełnią istotną funkcję w układzie odpornościowym człowieka, ...

Choroby skóry

Blizny po trądziku – jak się ich pozbyć? Skuteczne zabiegi i polecane produkty
Blizny potrądzikowe to problem, z którym boryka się wiele osób, niezależnie od wieku. Choć trądzik sam w sobie może być uciążliwy, to często jego skutki w postaci blizn są jeszc...

Choroby i dolegliwości

Nietrzymanie moczu w nocy – jak odzyskać spokojny sen?
Nietrzymanie moczu to dolegliwość, która może dotknąć każdego, niezależnie od wieku i płci. Statystycznie, zmagają się z nią częściej kobiety, przede wszystkim ze względu na anatomię u...

Odporność, wzmocnienie organizmu

Jakie witaminy i suplementy zażywać po 65. roku życia? Ranking najlepszych produktów dla seniora na 2025 rok
Z wiekiem organizm zmienia swoje potrzeby żywieniowe i może mieć trudności z przyswajaniem niektórych składników odżywczych. Właściwie dobrana suplementacja może znacząco wpłynąć na jakość życia seniorów, wspierając ich zdrowie i d...

Układ nerwowy

Jak zwiększyć poziom testosteronu? Naturalne metody i najlepsze boostery testosteronu
Testosteron to kluczowy hormon występujący zarówno u mężczyzn, jak i kobiet, który wpływa nie tylko na libido i samopoczucie, ale ma znacznie szersze spektrum działania na organizm. Utrzymanie jego prawidłowego poziomu jest możliwe dzięki...

Układ rozrodczy i moczowy

Dieta przy dnie moczanowej – co jeść, a czego unikać, aby złagodzić objawy choroby?
Dna moczanowa, znana również jako artretyzm lub podagra, to przewlekła choroba zapalna dotykająca około 1% populacji. Charakteryzuje się stanami zapalnymi stawów i nerek, spowodowanymi nadmiernym gromadzeniem się kwasu moczowego w organiz...

Pierwsza pomoc

Zawał serca – objawy, przyczyny i rozpoznanie na wczesnym etapie
Współczesny styl życia - ciągły pośpiech, stres i niezdrowe nawyki - może mieć poważny wpływ na zdrowie, szczególnie na nasze serce. Zawał mięśnia sercowego pozostaje jedną z głównych przyczyn zgonów w Polsce i na świecie....

Oczy, wady wzroku

Jak łagodzić objawy infekcyjnego zapalenia spojówek? Domowe sposoby na piekące i czerwone oczy
Infekcyjne zapalenie spojówek to częsty problem zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym. Wdrożenie odpowiedniego postępowania już przy pierwszych objawach choroby pozwoli na złagodzenie nieprzyjemnych dolegliwo...

Kosmetyki i uroda

Niacynamid – czy Twoja skóra go pokocha? Działanie i polecane kosmetyki
Niacynamid, znany również jako witamina B3, zdobywa coraz większą popularność w świecie pielęgnacji skóry. Ten wszechstronny składnik jest ceniony za swoje działanie na r&oa...

Dieta i odchudzanie

Dieta w SIBO i IMO – jak radzić sobie z zespołem rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego?
SIBO oraz IMO to coraz częściej diagnozowane schorzenia, które mogą powodować szereg uciążliwych i nie zawsze specyficznych objawów. W poniższym artykule przedstawiamy najczęstsze symptomy, przyczyny oraz czynniki ryzyka rozwoju SIBO i IM...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem