Wydzielina z pochwy, powszechnie określana jako upławy, fizjologicznie występuje w drogach rodnych każdej kobiety. Obecność śluzu jest oznaką posiadania zdrowej błony śluzowej miejsc intymnych, a także prawidłowo przebiegającego cyklu miesiączkowego. Zmiana koloru wydzieliny, zapachu lub konsystencji może być objawem rozwijania się stanu chorobowego, co wymaga konsultacji ginekologicznej. Czym są upławy? O czym może świadczyć zmiana koloru wydzieliny z pochwy?
Z artykułu dowiesz się:
- czym są upławy?
- czym charakteryzuje się prawidłowy śluz pochwowy?
- jakie są przyczyny pojawiania się upławów?
- o czym świadczy zmieniony kolor śluzu?
- jak zabezpieczyć się przez infekcjami pochwy?
- na czym polega leczenie upławów?
Zobacz również artykuł: Co oznacza plamienie przed okresem? Zaburzenia i choroby związane z upławami.
Czym są upławy? Jaka powinna być prawidłowa wydzielina z pochwy?
Wydzielina pochwowa jest substancją, która naturalnie występuje u każdej kobiety. Śluz jest bardzo ważnym elementem dróg rodnych, a produkowany jest przez jego najważniejsze elementy, czyli błonę śluzową wyścielającą macicę, jajowody, endometrium oraz pochwę. Główną rolą wydzieliny jest ochranianie narządów rozrodczych przed infekcjami, stanami zapalnymi oraz poważniejszymi chorobami, a także zapewnianie odpowiedniej płodności. Kolor, zapach oraz konsystencja substancji są uzależnione od dnia cyklu miesiączkowego oraz, ewentualnie, stosowanej antykoncepcji.
Jak powinna wyglądać prawidłowa wydzielina z pochwy? W pierwszej części cyklu miesiączkowego śluz jest rzadki oraz bezbarwny. Podczas owulacji staje się nieco bardziej śliski, a jego konsystencja jest zbliżona do białka jaja kurzego. Po zakończeniu owulacji dochodzi do zmniejszania produkcji wydzieliny, która staje się bardziej gęsta i może mieć białawe zabarwienie.
W konsekwencji zmian w mikrobiomie układu rodnego może dojść do rozwijania się stanów chorobowych, czego objawem są upławy. Upławy to nieprawidłowa wydzielina z pochwy, która w większości przypadków oznacza toczącą się infekcję narządów rozrodczych. W zależności od podłoża zakażenia może różnicować je kolor, zapach, a także konsystencja, które pomagają specjalistom określić rodzaj schorzenia. Szczególnie alarmujące powinny być upławy z krwią lub nadmierne upławy w ciąży. W połączeniu z dodatkowymi symptomami, jak świąd, pieczenie czy też ból w podbrzuszu powinny skłonić do natychmiastowej konsultacji ginekologicznej.
Co powoduje upławy i jak odróżnić fizjologiczny śluz od upławów?
Upławy, czyli nieprawidłowa wydzielina pochwowa zwykle świadczą o rozwijającej się w drogach rozrodczych infekcji, która może dotyczyć narządów płciowych, pochwy, błony śluzowej macicy, ale również sromu. Główną przyczyną pojawiania się zmienionej chorobowo wydzieliny jest zaburzenie fizjologicznej mikroflory pochwy, macicy lub jajowodów. Konsekwencją tego jest ich zakażenie grzybicze, wirusowe lub bakteryjne. Taki stan wynika z braku prawidłowej higieny intymnej lub zaburzenia pracy układu odpornościowego, czego efektem jest szybkie namnażanie się konkretnego patogenu. Poważniejszą przyczyną upławów może być rozwój choroby wenerycznej lub nowotworowej, a także uraz mechaniczny lub obecność ciała obcego.
Jak odróżnić fizjologiczny śluz od upławów świadczących o chorobie? Głównym czynnikiem pozwalającym rozpoznać upławy jest ich zapach. Prawidłowa wydzielina jest bezwonną substancją, z kolei zmieniona chorobowo może wydawać nieprzyjemny, a nawet rybi zapach. Dodatkową cechą wyróżniającą upławy jest ich kolor, który może mieć szare, białe, żółte, zielone lub różowe zabarwienie. Powodem do niepokoju powinny być także upławy z krwią, a także dodatkowe objawy, jak zmiana konsystencji śluzu, ból w podbrzuszu czy pieczenie podczas oddawania moczu.
Upławy brązowe, żółte, zielone, białe i różowe – jak rozpoznać infekcję?
Jednym z najczęściej występujących objawów, który oznacza zakażenie lub chorobę narządów układu płciowego jest zmiana koloru wydzieliny. Obserwując kolor śluzu, lekarz jest w stanie wstępnie ocenić z jaką dolegliwością ma do czynienia pacjent, co umożliwia szybkie wprowadzenie trafnego leczenia. O jakiej infekcji może świadczyć kolor upławów?
- brązowe upławy – przyczyną ich powstawania mogą być niegroźne infekcje, a także schorzenia weneryczne, które przenoszone są podczas odbywania stosunku bez zabezpieczenia. Pojawianie się brązowego śluzu po miesiączce może świadczyć o obecności nadżerki, mięśniaków oraz polipów macicy.
- żółte upławy – żółty kolor śluzu zawsze powinien być konsultowany z lekarzem, gdyż pojawienie się takiej barwy może oznaczać nadżerkę szyjki macicy, rzęsistkowicę, czyli zakażenie bakteryjne, a także zanikowe zapalenie pochwy.
- zielone upławy – zauważenie zielonych upławów zwykle związane jest z toczącą się w pochwie lub narządach rodnych infekcją bakteryjną bądź też grzybiczą. Dodatkowymi symptomami, który zwykle współistnieją z zielonym śluzem są świąd, obrzęk sromu, a także ból podczas odbywania stosunku.
- białe upławy (upławy grzybicze) – biały śluz, który dodatkowo posiada konsystencję zbliżoną do twarogu jest objawem infekcji grzybiczej. Infekcji zwykle towarzyszy silny świąd oraz uczucie pieczenia, dlatego to jedna z najczęstszych przyczyn wizyt kobiet w gabinecie ginekologicznym.
- różowe upławy – różowa wydzielina u większości pacjentów nie świadczy o chorobie, a wynika z zabarwienia fizjologicznej wydzieliny krwią. Krew może pochodzić z urazu szyjki macicy, na przykład po odbyciu stosunku lub po wykonaniu badania cytologicznego, a także może oznaczać zbliżającą się miesiączkę.
Warto zaznaczyć, że dość charakterystyczne u kobiet są upławy przed okresem. W organizmie kobiecym bezpośrednio przed miesiączkowaniem może dojść do wydzielania przez pochwę nieco gęstszego śluzu, który wybarwia się na różowo, brązowo lub żółto. Bez dodatkowych objawów oraz po następnie pojawiającym się krwawieniu z dróg rodnych zmiana koloru wydzieliny w tym czasie nie jest powodem do niepokoju.
Upławy w bakteryjnym zapaleniu pochwy – charakterystyka
Bakteryjne zapalenie pochwy, czyli tak zwana waginoza bakteryjna jest schorzeniem najczęściej rozpoznawanym w gabinetach ginekologicznych. To stan, w którym dochodzi do namnażania się wewnątrz układu rodnego bakterii beztlenowych, doprowadzających do zapalenia. Dość charakterystycznym symptomem pozwalającym rozpoznać chorobę są upławy pojawiające się podczas bakteryjnego zapalenia pochwy. Czym się charakteryzują?
- zapach: główną cechą charakterystyczną upławów w bakteryjnym zapaleniu pochwy jest zapach. Śluz wydziela nieprzyjemną woń, określaną jako rybi zapach, który wyczuwalny jest przez pacjentki w naturalnych sytuacjach, jak oddawanie moczu.
- konsystencja (wodniste upławy): struktura upławów podczas rozwoju bakteryjnego zapalenia pochwy jest jednorodna. Śluz bardzo często przybiera nieco bardziej wodnistą konsystencję, niż w przypadku fizjologicznej wydzieliny.
- kolor: upławy podczas tego typu schorzenia przybierają żółte lub szarawo-białe wybarwienie – zwykle jest ono pierwszym objawem choroby.
Bakteryjne zakażenie pochwy to choroba, która wymaga konsultacji lekarskiej. Leczenie jej domowymi sposobami może doprowadzić do pojawienia się groźnych dla zdrowia powikłaniami.
Jak zabezpieczyć się przed infekcjami pochwy? Jak efektywnie dbać o higienę?
Pochwa, a także cały układ rozrodczy charakteryzuje się występowaniem idealnych warunków do rozwijania się zakażeń. Wysoka wilgotność oraz temperatura, a także znikomy dostęp do tlenu to czynniki, które pomagają w namnażaniu się bakterii, czego efektem jest pojawianie się infekcji pochwy. Aby zachować właściwy mikrobiom w miejscach intymnych, niezwykle istotne jest efektywne dbanie o higienę, co pomaga zabezpieczyć się przed nawracającymi infekcjami. Jakie zasady pomagają utrzymać zdrowie narządów rozrodczych?
- zakładanie przewiewnej, bawełnianej bielizny,
- rezygnacja z zakładania wkładek higienicznych bez powodu,
- unikanie mocno obciskających spodni lub bielizny podrażniającej miejsca intymne,
- stosowanie płynów do higieny intymnej o właściwym pH, niezawierających drażniących substancji zapachowych lub barwników,
- regularne zmienianie podpasek lub tamponów podczas trwania miesiączki,
- po konsultacji lekarskiej stosowanie preparatów z kwasem mlekowym, które prozdrowotnie wpływają na mikrobiom pochwy.
Niezwykle ważnie jest odpowiednie dbanie o higienę intymną. Zachowanie czystości układu rozrodczego oraz podmywanie się w kierunku od warg sromowych do odbytu pomaga unikać zakażenia, a także w przypadku jego pojawienia się – znacząco skraca czas rekonwalescencji.
Leczenie upławów: skuteczne opcje leczenia i naturalne sposoby na pozbycie się nieprzyjemnych objawów
Diagnostyka upławów jest najważniejszym elementem leczenia nieprawidłowości pojawiających się w układzie rozrodczym. Po zauważeniu niepokojących zmian w kolorze, zapachu czy konsystencji upławów konieczna jest konsultacja ginekologiczna. Specjalista po zebraniu wywiadu medycznego lub wykonaniu testu diagnostycznego jest w stanie przepisać właściwe środki farmakologiczne, które przywracają pełną homeostazę układu rozrodczego. Najpopularniejszymi opcjami leczenia infekcji pochwy oraz pozostałych narządów jest zastosowanie antybiotyku lub leku oddziałującego bezpośrednio na źródło zakażenia. Lek na upławy jest zwykle w formie globulek dopochwowych lub środków doustnych, które przyjmowane w odpowiedniej dawce doprowadzają do pełnej rekonwalescencji pacjenta.
Wiele kobiet stosuje bezpieczne, naturalne sposoby pomagające pozbyć się objawów zakażenia. Jednym z najpopularniejszych jest korzystanie z ziół o właściwościach ściągających, regenerujących, a także przeciwzapalnych. Najlepsze działanie na upławy posiada ekstrakt z kory dębu, koszyczek rumianku czy też ziele krwawnika, które stosuje się do podmywania lub jako suplement diety. Doskonałym sposobem wspierania mikrobiomu pochwy jest stosowanie probiotyków ginekologicznych, pozwalających utrzymać właściwą homeostazę na błonach śluzowych układu rozrodczego.
