Jama ustna

Profilaktyka, leczenie i objawy chorób jamy ustnej

Podstawowym elementem profilaktyki stomatologicznej jest oczywiście prawidłowa higiena jamy ustnej. Zalicza się do niej nie tylko szczotkowanie zębów co najmniej dwa razy dziennie, ale również nitkowanie przestrzeni międzyzębowej. Każda osoba powinna odwiedzać stomatologa co najmniej raz w roku, jeśli nie doświadcza żadnych dolegliwości i tak często, jak jest to konieczne, jeśli lekarz zaleci inaczej. Skuteczna profilaktyka stomatologiczna zaczyna się już w pierwszych miesiącach życia, gdy pojawiają się pierwsze zęby. Zgodnie z zaleceniami dentystów zajmujących się opieką nad dziećmi, pierwsza wizyta u stomatologa powinna mieć miejsce po pojawieniu się pierwszego ząbka. Wciąż nie wszyscy rodzice zdają sobie sprawę, że wraz z pojawieniem się zęba, powinna w domu pojawić się miękka szczoteczka dopasowana do potrzeb maluszka i odpowiednia pasta do zębów z 1000 ppm fluoru. Aby wcześniej przyzwyczaić dziecko do czyszczenia jamy ustnej, można przecierać dziąsełka palcem obwiniętym w zwilżoną gazę.

Niepokojące zmiany w jamie ustnej i na dziąsłach - choroby i ich objawy

Przede wszystkim, najbardziej znanym powodem, dla którego pacjenci decydują się pojawić u stomatologa, jest oczywiście ostry ból. Jeśli już jednak się pojawi, z dużym prawdopodobieństwem doszło do zaniedbań, ponieważ choroby zębów rozwijają się stopniowo, nigdy nagle. Naszą uwagę powinna przykuć nadwrażliwość zębów na ciepło i na zimno, nieprzyjemne mrowienie zębów na słodkie i słone potrawy. To pierwszy objaw mogący sugerować wiele poważniejszych chorób: próchnicę, paradontozę, zapalenie dziąseł, chorobę przyzębia czy stan zapalny zęba. 

Jednak nie tylko dolegliwości dotyczące zębów warte są konsultowania ze stomatologiem. Pojawienie się aft, bolesnych zmian w obrębie nabłonka, jak również nieświeżego oddechu powinno jak najszybciej prowadzić do umówienia wizyty u dentysty. Poza wspomnianymi chorobami, do chorób jamy ustnej zalicza się również grzybicę i opryszczkę. Wszystkie te schorzenia mogą być efektywnie leczone z użyciem odpowiedniej farmakoterapii i interwencji stomatologicznej. Niektóre wymagają zmian przyzwyczajeń żywieniowych (ograniczenia cukrów prostych) i higienicznych (mycie zębów po każdym posiłku, stosowanie innego rodzaju szczoteczek, np. sonicznych z miękkim włosiem).

Zapobieganie i diagnostyka stomatologiczna – jak często badać stanu uzębienia?

Zgodnie z najnowszymi zaleceniami, nawet jeśli nie doświadczamy żadnych dolegliwości, powinniśmy odwiedzać dentystę przynajmniej dwa razy w roku, a optymalnie: dwa. Jeśli jesteśmy pacjentami leczącymi się na choroby towarzyszące, wskazane może być częstsze odwiedzenie stomatologa. Przegląd stomatologiczny jest prostym, nieinwazyjnym badaniem, w trakcie którego stomatolog ocenia stan uzębienia. Sprawdza, czy nie rozwinął się nadmierny kamień nazębny, czy szyjki zębowe nie są odsłonięte oraz czy nie rozwija się próchnica. Jeśli to konieczne, lekarz może od razu przedsięwziąć kroki takie jak założenie wypełnienia lub zlecić dalsze badania. W niektórych przypadkach wskazane jest wykonanie zdjęcia panoramicznego uzębienia lub zdjęcie konkretnego zęba.

Higiena jamy ustnej – praktyczne porady jak zrobić to właściwie

Dbanie o higienę jamy ustnej może się wydawać pozornie proste, jednak okazuje się, że wielu dorosłych przez całe życie robiło to źle. Bardzo ważny jest dobór szczoteczki do mycia zębów: powinna mieć włosie dopasowane do naszych potrzeb. Większość osób najlepiej reaguje na szczoteczki z miękkim włosiem; wbrew pozorom, jest bardzo niewiele osób, które skorzystają na szczoteczkach twardych, które mogą podrażniać dziąsła.

Oprócz regularnego szczotkowania zębów, powinniśmy równie często myć również język, ponieważ to na nim gromadzą się bakterie i zanieczyszczenia, które powodują nieświeży oddech. Po szczotkowaniu zębów i jamy ustnej pastę należy wypluć, ale jej nie wypłukiwać zwykłą wodą. To prowadzi jedynie do pozbycia się składników czynnych pasty, takich jak węgiel aktywny czy fluor. Dlatego jeśli już lubimy płukać usta, lekarze zalecają oprócz pasty zakupić płyny do płukania ust. Uwaga: niektóre z nich mogą zawierać alkohol, dlatego należy zawsze sprawdzać przed podaniem tego preparatu dzieciom.

Najczęstsze dolegliwości i sposoby ich łagodzenia - preparaty na schorzenia jamy ustnej

Nieprzyjemne mrowienie, wrażliwość zębów i dziąseł powodowana spożywanymi pokarmami to jeden z typowych objawów schorzeń jamy ustnej. Jeśli powodem są stany zapalne dziąseł, bardzo często wystarcza zmiany pasty do zębów i stosowanie odpowiednio delikatnych szczoteczek polecanych przez dentystów. Kolejną przypadłością jest nieświeży oddech, który może być powodowany przez zły stan uzębienia, ale również choroby gastrologiczne. Stomatolog oceni czy należy udać się na dalsze konsultacje w celu ustalenia przyczyn. Ostry ból promieniujący do ucha czy obejmujący policzki to także sygnał, że z zębami dzieje się coś niedobrego: być może jest potrzebne leczenie kanałowe lub zniwelowanie stanu zapalnego zatok przyzębowych.

W domowej apteczce warto mieć sprawdzony preparat na afty, które gdy raz się pojawią, niestety często nawracają. Preparaty te działają przeciwbólowo i osłonowo, chroniąc odsłonięty nerw przed działaniem czynników zewnętrznych. Dodatkowo, jeśli chorujemy na opryszczkę, konieczne jest posiadanie preparatu który pozwoli jak najszybciej zareagować, gdy tylko pojawi się krostka. Stosowanie leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych przy ostrym bólu zębów jest wskazane wyłącznie jako środek doraźny w oczekiwaniu na wizytę u stomatologa.

Choroby jamy ustnej – porady specjalistów

Schorzenia jamy ustnej nigdy nie powinny być leczone samodzielnie. Nieodpowiednio leczone lub wręcz nieleczone stany zapalne w obrębie jamy ustnej mogą prowadzić do rozwinięcia się chorób ogólnoustrojowych, w tym nawet problemów kardiologicznych i wrzodów żołądka. Wszystkie schorzenia jamy ustnej wymagają konsultacji lekarskiej, ponieważ wymagają specjalistycznej terapii. Dlatego najważniejszą poradą specjalistów jest to, aby regularnie odwiedzać stomatologa i poddawać się leczeniu tak szybko, jak jest to konieczne.