Badanie krwi to jedno z podstawowych metod diagnostycznych wielu chorób. Za jego pomocą możliwe jest oznaczenie wielu parametrów, w tym eozynofilów. To jeden z rodzajów białych krwinek, które pełnią istotną funkcję w układzie odpornościowym człowieka, a ich podwyższony lub obniżony poziom może być wynikiem wielu schorzeń.

Z  naszego artykułu dowiesz się:

• czym jest eozynofilia;
• o czym świadczą eozynofile podwyższone i obniżone;
• jakie są pierwsze objawy eozynofilii;
• jakie są normy eozynofilii w organizmie u dorosłych i dzieci;
• jakie są przyczyny podwyższonych eozynofili;
• jak wygląda leczenie eozynofili.

Czym jest eozynofilia?

Krew człowieka składa się z wielu różnorodnych składników. Wyróżniamy w niej nie tylko krwinki czerwone, a również białe, czyli leukocyty. Wśród nich znajdują się neutrofile, bazofile, limfocyty, monocyty i eozynofile. Te ostatnie to granulocyty kwasochłonne, które wchodzą w skład układu odpornościowego. Są odpowiedzialne za zwalczanie chorób wirusowych, bakteryjnych i pasożytniczych. Wykazują również działanie naprawcze, regulując odkładanie się białek macierzy. Biorą także udział w reakcjach alergicznych. Istnieją trzy postacie eozynofili, a ich prawidłowa ilość we krwi obwodowej jest uzależniona od wieku. Przebywają w niej krótko, gdyż wędrują do narządów i tkanek, które mają kontakt ze środowiskiem zewnętrznym. Wzrost liczby eozynofilii we krwi obwodowej określany jest mianem eozynofilii natomiast spadek eozynopenią. To niezwykle istotny parametr krwi, który pozwala na stwierdzenie wielu odchyleń w organizmie i włączenie odpowiedniego leczenia. 

Sygnały, które daje Ci organizm – pierwsze objawy eozynofilii, które powinny Cię zaniepokoić

Objawy eozynofili są często specyficzne i związane z przyczynami podniesienia krwinek. Wśród pierwszych symptomów wyróżnia się:

• zmęczenie;
• osłabienie;
• brak apetytu;
• stan podgorączkowy lub gorączkę;
• spadek wagi;
• nadmierna potliwość. 

Niestety objawy te pasują to wielu schorzeń, dlatego w celu zdiagnozowania eozynofilii konieczne jest regularne wykonywanie badań profilaktycznych. Wśród innych objawów mogą pojawić się: świąd, obrzęki i zaczerwienienie skóry. Ciężka postać schorzenia może prowadzić do uszkodzenia narządów wewnętrznych. 

Eozynofilia dzieli się również ze względu na przyczynę powstania. Kiedy jest wynikiem innej choroby określa się mianem eozynofilii wtórnej, natomiast w sytuacji gdy eozynofilia nie związana jest z innym schorzeniem określa się ją eozynofilią pierwotną.

Podwyższone eozynofile w wyniku morfologii – normy dla dzieci i dorosłych

Poziom eozynofilii badany jest poprzez pobranie krwi żylnej. Pacjent do badania powinien zgłosić się na czczo i nie spożywać posiłków oraz napojów przez co najmniej 8 godzin. Na kilka dni przed badaniem nie powinno się stosować używek, a na pobranie krwi, warto zgłosić się rano. Normy prezentują się następująco:

• noworodki do 7 dnia życia: 0-0,4 G/l (0-7%);
• dzieci od 7 dnia życia do ukończenia 10 roku życia: 0,05-0,7 G/l (0-5%);
• dzieci powyżej 10 roku życia i dorośli:  0-0,45 G/l (0-5%).

W sytuacji większej liczby eozynofilii można podejrzewać choroby alergiczne np. astmę czy alergie, a także zakażenia pasożytnicze. Co ważne, eozynofile podwyższone mogą świadczyć także o nowotworach i wielu innych schorzeniach. 

Wśród leków, które mogą wpływać na wyniki eozynofilów są antybiotyki, leki obniżające apetyt i środki przeczyszczające. 

O czym świadczą podwyższone eozynofile? Jakie mogą być przyczyny?

Podwyższone eozynofile pojawiają się w sytuacji wielu schorzeń. Zaliczamy do nich:

• choroby alergiczne np. astmę oskrzelową, alergiczny nieżyt nosa, atopowe zapalenie skóry, pokrzywka i eozynofilowe zapalenie płuc;
• zakażenia pasożytnicze np. tasiemcem, bąblowcem, włośnicą czy glistą ludzką;
• infekcje niepasożytnicze np. choroba kociego pazura, aspergiloza; 
• choroby autoimmunologiczne np. reumatoidalne zapalenie stawów czy toczeń rumieniowaty układowy;
• choroby nowotworowe np. przewlekła białaczka i chłoniak Hodgkina;
• choroby endokrynologiczne np. choroba Adisona;
• eozynofilowe zapalenie przełyku. 

Co ważne, podwyższony poziom eozynofilów może być związany z przyjmowaniem niektórych leków. 

Eozynofile powyżej normy nazywamy eozynofilią, natomiast niskie eozynofile - eozynopenią. Istnieje również zespół hipereozynofilowy to wysoka ilość komórek, nacieków i powikłań. To stan, który stwierdza się, jeśli wysoka liczba krwinek utrzymuje się przez 6 miesięcy bez wyraźnej przyczyny. Wśród objawów zespołu hipereozynofilowego wyróżnia się utratę masy ciała, gorączkę, poty nocne, wysypkę grudkowo-plamistą, świąd, a także kardiomiopatię, stany zapalne w jelitach, zwiększone ryzyko powstawania zakrzepów i zatorów w układzie krążenia oraz neuropatię czuciowo-ruchową. 

Eozynofile podwyższone u dziecka

Eozynofile podwyższone u dziecka najczęściej świadczą o chorobach pasożytniczych np. zakażeniu tasiemcem, glistą ludzką czy owsicą, a także w sytuacji reakcji alergicznych. Jednak podwyższone eozynofile u dziecka spotyka się w innych sytuacjach np. w czasie infekcji czy podczas chorób zapalnych jelit. 

Eozynofile nieznacznie podwyższone

Eozynofile to rodzaj białych krwinek, które odgrywają ważną rolę w układzie odpornościowym, szczególnie w reakcjach alergicznych i zwalczaniu pasożytów. Gdy eozynofile są nieznacznie podwyższone, zazwyczaj nie jest to powód do niepokoju, ale warto zwrócić uwagę na możliwe przyczyny. Najczęściej taki wynik może wskazywać na alergie, astmę, łagodne infekcje lub obecność pasożytów w organizmie. Niekiedy nieznacznie podwyższone eozynofile mogą być również efektem stosowania niektórych leków lub występowania chorób autoimmunologicznych. Warto skonsultować wyniki badań z lekarzem, który oceni, czy konieczne są dodatkowe testy lub dalsza diagnostyka.

Co mogą oznaczać niskie eozynofile w wyniku badania?

Niski poziom eozynofili nazywamy eozynopenią. Najczęściej świadczy o stanach obniżonej odporności organizmu np. podczas przyjmowania leków np. glikokortykosteroidów, w czasie przewlekłego stresu, przemęczenia czy podczas chorób nowotworowych. Eozynopenia może wystąpić także w niedokrwistości aplastycznej, nadczynności kory nadnerczy, toczniu trzewnym rozsianym, zakażeniach bakteryjnych, chorobach pierwotniakowych, a także urazach czy po operacjach chirurgicznych.

Obniżenie wartości eozynofili jest charakterystyczne dla zatrucia alkoholem, lekami, a także podczas radioterapii czy toczących się stanów zapalnych w organizmie. Oczywiście niewielkie odchylenia od normy zdarzają się często i nie muszą być powodem do niepokoju, warto jednak każdy wynik badania skonsultować z lekarzem, który spojrzy na całościowy wynik morfologii.

Eozynofilia: leczenie krok po kroku

Jako że eozynofilia jest często spowodowana innymi schorzeniami, ulega samoistnemu wyleczeniu wraz z poprawą stanu osoby chorej. Leczenie powinno polegać na wyeliminowaniu przyczyny. W takie sytuacji eozynofile wysokie będą ulegały stopniowemu obniżeniu. Konieczne jest, aby w przypadku schorzeń wpływających na podwyższenie eozynofilii wdrożyć odpowiednie leczenie, najlepiej pod okiem specjalisty. Jeśli jest to atopowe zapalenie skóry, należy włączyć środki do pielęgnacji, a w przypadku astmy odpowiednie leki, które pozwolą zapanować nad rozwojem choroby.

Należy pamiętać, że w przypadku braku zdiagnozowanej choroby wpływającej na wzrost poziomu eozynofillów, należy dążyć do szybkiej diagnozy, gdyż bardzo wysoki poziom białych krwinek może prowadzić do powikłań narządowych. W takiej sytuacji wprowadza się najczęściej leki z grupy glikokortykosteroidów.