Rezonans magnetyczny - na czym polega badanie MRI i jak się do niego przygotować?

Rozwój technologiczny i pojawianie się innowacyjnych urządzeń umożliwia rozwijanie i usprawnianie różnych branż. Dziedziną, która szczególnie korzysta z dobrodziejstwa technologicznego jest bez wątpienia medycyna. Dzięki nowoczesnym sprzętom możliwe jest najlepsze diagnozowanie pacjentów, a jednym z najdokładniejszych urządzeń do przeprowadzania diagnostyki obrazowej jest rezonans magnetyczny. Jego główną zaletą jest szeroki zakres możliwości przeprowadzania badań, a także możliwość korzystania z jego pracy przez lekarzy z różnych dziedzin medycyny. Rezonans magnetyczny pozwala na przeprowadzanie diagnostyki, dzięki której możliwe jest przeanalizowanie i zbadanie wybranej partii ciała pod kątem wykrycia stanu zapalnego, zmiany nowotworowej czy też urazu.

Zobacz też artykuł: Badanie USG - rodzaje, przebieg badania i jak się przygotować?

Z artykułu dowiesz się:

• czy rezonans magnetyczny jest bezpieczny dla pacjenta?
• jakie są wskazania do przeprowadzenia diagnostyki rezonansem magnetycznym?
• jakie są przeciwwskazania do wykonania badania?
• co wygrywa rezonans magnetyczny głowy, kręgosłupa oraz naczyń?
• jak przygotować się do badania wykonywanego z pomocą rezonansu magnetycznego?

Czy rezonans magnetyczny jest szkodliwy dla zdrowia?

Rezonans magnetyczny jest badaniem obrazowym, które umożliwia zobaczenie na ekranie monitora wybranej struktury, obecnej wewnątrz ludzkiego ciała. To jedna z najlepszych technik, która jest wykorzystywana przez specjalistów różnych dziedzin medycyny do rozpoznawania chorób ogólnoustrojowych, wykrywania zmian o charakterze nowotworowym, a także urazów i stanów zapalnych. Wielu pacjentom towarzyszą obawy przed wykonaniem badania, które najczęściej związane są z mitami krążącymi wśród społeczeństwa na temat tego rodzaju diagnozowania. Strach wynika najczęściej z niewiedzy i braku odpowiedzi na pytanie: jak przebiega rezonans magnetyczny. 

Rezonans magnetyczny jest całkowicie bezpiecznym, bezinwazyjnym oraz bezbolesnym badaniem, które nie wykorzystuje szkodliwego dla zdrowia promieniowania. Podczas przeprowadzania diagnostyki tą metodą stosuje się pole magnetyczne i fale radiowe, które nieznacznie i krótkotrwale zmieniają stan protonów w komórkach ludzkich. Pole magnetyczne wytwarzane przez aparat do rezonansu jest całkowicie obojętne dla człowieka, a otrzymany obraz jest niezwykle czuły i dokładny, dzięki czemu na ekranie ukazują się najmniejsze zmiany obecne wewnątrz pacjenta. Jak często rezonans magnetyczny może być wykonywany? Ze względu na brak wpływu działania urządzenia na organizm człowieka, nie istnieją ograniczenia do częstotliwości przeprowadzania badania.

Rezonans magnetyczny - w jakich przypadkach powinniśmy wykonać?

Badanie rezonansem magnetycznym wyróżnia się dużą dokładnością i możliwością ujawnienia różnych anomalii i nieprawidłowości, które obecne są w wewnętrznych strukturach organizmu. Z jego pomocą lekarze otrzymują bardzo wyraźny obraz wybranego obszaru ciała, na przykład naczyń krwionośnych, stawów, mózgu, serca czy narządów wewnętrznych obecnych w jamie brzusznej.

Jakie są wskazania do wykonania rezonansu? Lekarze najczęściej decydują się na wykonanie badania w stanach bezpośredniego zagrożenia życia, które są skutkiem wypadków lub podejrzenia uszkodzenia mózgu. Dodatkowo, pacjenci kierowani są na rezonans, jeśli inne metody diagnostyki nie pozwalają na jednoznacznie określenie jednostki chorobowej, z którą boryka się pacjent. Rezonans bardzo często wykorzystuje się do rozpoznania chorób ośrodkowego układu nerwowego, nowotworów, stanów zapalnych tkanek i zwyrodnień kręgosłupa lub stawów oraz wykrywania guzów zlokalizowanych w wewnętrznych strukturach organizmu, na przykład trudnej do zbadania trzustce.

Co wykrywa rezonans magnetyczny głowy?

Rezonans magnetyczny głowy jest obecnie najdokładniejszym i najnowocześniejszym rodzajem diagnostyki, który pozwala na zobrazowanie struktur mózgu oraz obecnego w nim układu naczyniowego i nerwowego, a także dokładne prześwietlenie zatok. Dzięki zastosowaniu rezonansu specjaliści są w stanie postawić trafną diagnozę, a także ustalić plan leczenia. Rezonans głowy jest również pomocny podczas leczenia i ratowania pacjentów, którzy doznali urazu głowy.

Badanie rezonansem umożliwia wykrycie zmian w obrębie mózgu, do których należą:

• wady wrodzone mózgu,
• dysfunkcja naczyń krwionośnych w mózgu,
• nowotwory,
• zapalenie opon mózgowych,
• stwardnienie rozsiane,
• dysfunkcja przysadki mózgowej i szyszynki,
• choroby móżdżku.

Wiele pacjentów zastanawia się, ile trwa rezonans magnetyczny głowy? Badanie zwykle trwa od 15 minut do około godziny, co jest ściśle związane ze wskazaniami do jego wykonania. 

Jakie są przeciwwskazania do wykonania rezonansu magnetycznego?

Mimo, że rezonans magnetyczny jest bezinwazyjnym i bezpiecznym badaniem istnieją przeciwwskazania do jego wykonania. Zgodnie z najnowszą wiedzą, nie można wykonać tego rodzaju diagnostyki obrazowej w przypadku:

• wszczepienia kardiostymulatora serca,
• posiadania stalowe neurostymulatory,
• obecności metalowych opiłków w gałce ocznej,
• posiadania klipsów na naczyniach wewnątrzczaszkowych.

Względnymi przeciwwskazaniami do przeprowadzenia rezonansu magnetycznego są:

• ciąża w pierwszym trymestrze,
• metalowe opiłki obecne w tkankach miękkich,
• metalowe implanty ortopedyczne i ortodontyczne,
• zastawka serca,
• metalowe protezy stomatologiczne.

Zastosowanie rezonansu magnetycznego w rentgenie kostnym i naczyniowym

Diagnostyka urządzeniem do rezonansu magnetycznego jest często wykorzystywana do rozpoznawania chorób, które dotyczą układu kostnego oraz naczyniowego.

Rezonans magnetyczny w rentgenie naczyniowym pozwala na wykrycie tętniaków - nawet we wczesnym stadium rozwoju, a także wszelkich malformacji tętniczych oraz żylnych. Jego czułość i dokładność umożliwia także ocenić ogólną wydolność naczyniową, rozpoznać naczyniaki żylne, a także określić stopień zwężenia światła pojedynczego naczynia.

Z kolei rezonans układu kostnego jest najlepszym rodzajem badania, który pozwala na wykrycie chorób zwyrodnieniowych kręgosłupa, kości i stawów. Dzięki jego możliwościom obrazowania struktur kości możliwa jest ocena stanu szpiku kostnego, a także wykrycie nowotworu kości. Rezonans jest często wykorzystywany podczas doznania urazu przez pacjenta. Dzięki dokładnym wynikom badań specjaliści mają szansę na wdrożenie najlepszego leczenia, które pozwala powrócić do pełniej sprawności ruchowej.

Przebieg rezonansu magnetycznego

Jak przebiega rezonans magnetyczny? To całkowicie bezbolesne badanie, które dla pacjenta jest całkowicie nieodczuwalne.

W zależności od modelu konkretnego urządzenia, badanie trwa od 10 minut do 2 godzin. Zadaniem pacjenta jest ułożenie się w wygodnej pozycji, która pozwala na utrzymanie bezruchu podczas trwania pracy maszyny. W przypadku nagłego poruszenia się, obraz ukazany na ekranie będzie rozmyty lub niewyraźny. Następnie, personel pozostający cały czas w kontakcie z osobą poddawaną badaniu, uruchamia sprzęt i rozpoczyna rejestrowanie obrazu wewnętrznych struktur pacjenta. Osoba znajdująca się wewnątrz tunelu słyszy jedynie dźwięk pukania, a stół automatycznie dopasowuje pozycję pacjenta do obszaru, który jest poddawany diagnostyce. W przypadku konieczności pogłębienia badania i niejasności w ukazanym obrazie, konieczne może okazać się podanie kontrastu. Substancja kontrastująca, czyli gadolin pozwala na dokładne obejrzenie narządów wewnętrznych i tkanek, co poprawia jakość ogólnej diagnozy.

Czym jest funkcjonalny rezonans magnetyczny i w sedacji?

Rezonans magnetyczny jest badaniem, które wyróżnia się możliwością zastosowania w różnych dziedzinach medycyny. Aby jego praca odpowiadała na najbardziej zaawansowane potrzeby pacjentów oraz celne rozpoznawanie chorób i dysfunkcji organizmu, wyróżnia się:

• rezonans funkcjonalny - inaczej nazywany badaniem fMRNI, to nieinwazyjny sposób obrazowania pola aktywności mózgu pacjenta w trakcie normalnego funkcjonowania. Do jego przeprowadzenia wykorzystuje się zjawisko zmiany poziomu utlenowania krwi oraz czynności elektryczne mózgu. To metoda wykorzystywania przy diagnozowaniu choroby Alzheimera lub stwardnienia rozsianego.
• rezonans w sedacji - to rodzaj badania rezonansem magnetycznym, który wykorzystywany jest u pacjentów, którzy z różnych przyczyn nie są w stanie pozostać w bezruchu podczas pracy urządzenia. Proces polega na podaniu leków uspokajających lub znieczulenia ogólnego, co ułatwia otrzymanie wyraźnego obrazu badanej części organizmu.

Rezonans magnetyczny a tomografia komputerowa - różnice

Tomografia, a rezonans - wiele pacjentów zastanawia się, czym różnią się te metody diagnostyki obrazowej. Mimo, że to dwie, najdokładniejsze metody przeprowadzania badań, których celem jest wykrycie dysfunkcji organizmu, charakteryzują się innym mechanizmem działania oraz czasem badania.

Rezonans magnetyczny wykorzystuje nieszkodliwe dla człowieka pole magnetyczne, które pozwala na uzyskanie obrazu wewnętrznych struktur pacjenta. Z kolei tomografia komputerowa jest badaniem, które wykorzystuje lampy rentgenowskie, wykonujące serię prześwietleń ciała pod różnym kątem. Tomografia, zgodnie z obowiązującym prawem nie może być wykonywana bez skierowania, dlatego że emitowane przez nią promieniowanie jest szkodliwe dla zdrowia. Drugą zasadniczą różnicą jest czas przeprowadzonego badania - rezonans magnetyczny jest sposobem diagnozowania, którego przebieg jest znacznie dłuższy niż w przypadku tomografu. 

Jak przygotować się do rezonansu magnetycznego?

Badanie rezonansem magnetycznym nie wymaga specjalnego przygotowania się pacjenta. Wyjątkiem jest przeprowadzenie procesu w sedacji, które wymaga przyjścia na czczo, na co najmniej 6 godzin przed rozpoczęciem badania

Dodatkowymi zaleceniami, które pozwalają dobrze przygotować się do badania są:

• nie spożywanie pokarmów na 2 godziny przed badaniem,
• dostarczyć osobie wykonującej badanie wynik analizy z krwi, która określa poziom kreatyniny,
• w przypadku przeprowadzania wcześniejszej diagnostyki - dostarczyć wynik badania USG, RTG lub tomografii komputerowej,
• w przypadku badania dziecka - dostarczyć książeczkę zdrowia.

Ile kosztuje rezonans magnetyczny?

Rezonans magnetyczny jest kosztownym badaniem. Niemniej jednak, w procesie diagnozowania pacjenta, lekarz może wydać skierowanie na przeprowadzenie rezonansu w ramach NFZ. Cena rezonansu magnetycznego waha się od 200 zł do 1500 zł. Najmniej kosztownym badaniem jest MR zatok, głowy oraz oczodołów. Najdroższe badanie rezonansem dotyczy diagnostyki kręgosłupa oraz narządów wewnętrznych. Warto zaznaczyć, że cena każdego rezonansu z podaniem kontrastu wrasta o około 200 zł.

Rezonans magnetyczny jest rodzajem diagnostyki obrazowej, która umożliwia rozpoznawanie dysfunkcji organizmu lub patologicznych zmian w jego strukturach już we wczesnym stadium. Jego zaletą z pewnością jest bezinwazyjność oraz bezbolesność, dlatego wiele specjalistów decyduje się na korzystanie z pomocy rezonansu w celu leczenia swoich pacjentów.