Gastroskopia: kiedyś musisz wykonać oraz jak się przygotować?

Gastroskopia: kiedyś musisz wykonać oraz jak się przygotować? - zdjęcie

Gastroskopia: kiedyś musisz wykonać oraz jak się przygotować?

Gastroskopia należy do cennych badań diagnostycznych górnego odcinka przewodu pokarmowego. Wykonuje się ją za pomocą gastroskopu (odmiany endoskopu), czyli giętkiego przyrządu wyposażonego w kamerę oraz źródło światła. Dzięki przeprowadzeniu tego badania wielu pacjentów uniknęło poważnych komplikacji zdrowotnych. Pozwala ono nie tylko wykryć zmiany chorobowe w obrębie przełyku, żołądka czy dwunastnicy i precyzyjnie pobrać materiał do badania histopatologicznego, ale także przeprowadzić podczas trwania badania różne zabiegi naprawcze. Obecnie nie ma innej metody, która mogłaby zastąpić gastroskopię. Tomografia komputerowa, USG jamy brzusznej, rezonans magnetyczny, scyntygrafia, manometria itd. należą w tym wypadku jedynie do badań uzupełniających.

Gastroskopia: czym jest?

Samo słowo gastroskopia pochodzi od połączenia dwóch wyrazów: gastro (żołądek) oraz skopia (grec. scopeo – patrzę). Badanie rzadziej nazywane jest również panendoskopią, gastrofiberoskopią (GFS) oraz ezofagogastroduodenoskopią. Jest ono podstawowym testem profilaktycznym górnego odcinka przewodu pokarmowego. Pozwala skontrolować i ocenić stan przełyku, żołądka oraz dwunastnicy. Badanie polega na wprowadzeniu do przełyku przewodu, za pomocą którego można obejrzeć i zarejestrować na monitorze precyzyjny obraz pochodzący z wnętrza ciała pacjenta. Pozwala to dokładnie ocenić wygląd błony śluzowej, soku żołądkowego oraz elastyczność ścian przewodu pokarmowego. Dzięki gastroskopii można wykryć obecność bakterii helicobacter pylori, które wywołują wrzody żołądka i dwunastnicy. W trakcie zabiegu często pobiera się wycinek błony śluzowej do badania histopatologicznego (biopsja endoskopowa), co stanowi cenny instrument w profilaktyce i diagnostyce zmian nowotworowych.

Jakie są rodzaje gastroskopii?

Ze względu na cel przeprowadzenia gastroskopii, można ją podzielić na diagnostyczną oraz zabiegową. Badanie diagnostyczne ułatwia rozpoznanie wielu chorób układu pokarmowego, np. raka przełyku i żołądka, chorobę wrzodową żołądka i dwunastnicy, żylaki przełyku, zapalenie błony śluzowej przełyku i żołądka oraz nowotwory żołądka (m.in. chłoniaka). Ponadto można zdiagnozować choroby zapalne wywołane przez bakterie, wirusy i grzyby oraz wykryć zmiany spowodowane działaniem środków chemicznych (kwasów i zasad, zmian popromiennych, szkód powstałych po lekach itd.). Gastroskopia zabiegowa pozwala natomiast wykonać wiele zabiegów terapeutycznych, takich, jak np. usuwanie polipów i ciał obcych, zatamowanie krwawień, zamykanie przetok, opaskowanie żylaków przełyku, poszerzanie zwężeń przełyku, protezowanie przełyku, wykonywanie gastrostomii, usuwanie błony śluzowej wraz z wczesnymi zmianami nowotworowymi oraz niszczenie guzów nowotworowych. Klasyczną gastroskopię wykonuje się poprzez wprowadzenie endoskopu do przewodu pokarmowego przez jamę ustną. Drugi rodzaj zabiegu przeprowadza się przez nos (co znacznie zmniejsza odruch wymiotny). Wykonywany jest on u dzieci oraz tych osób, które odczuwają silny lęk przed gastroskopią. Cena zabiegu przeprowadzonego w prywatnej klinice nie przekracza 200 złotych, natomiast badania endoskopowe wykonane na zlecenie lekarza są bezpłatne.

Kiedy należy wykonać gastroskopię?

Wskazaniem do wykonania gastroskopii są między innymi:

  • zaburzenia połykania (ich przyczyną mogą być zmiany zapalne w przełyku, ciała obce lub zaburzenia motoryki o charakterze rozlanych skurczów),
  • zgaga (jej najczęstszą przyczyną jest zarzucanie kwaśnej treści żołądkowej do przełyku, może być też spowodowana przez zaburzenia opróżniania żołądka w przebiegu choroby wrzodowej),
  • ból w klatce piersiowej i nadbrzuszu o niejasnej etiologii,
  • pieczenie za mostkiem,
  • uporczywe odbijanie,
  • smoliste stolce,
  • podejrzenie raka przełyku (objawy to: niezamierzone zmniejszenie masy ciała i ból towarzyszący połykaniu kęsów pokarmu, rzadziej duszność, kaszel, chrypka i ból w klatce piersiowej za mostkiem),
  • podejrzenie choroby wrzodowej żołądka lub dwunastnicy, którą wywołuje helicobacter. Objawy choroby to bóle brzucha, mdłości, zgaga, odbijanie, gazy, wymioty oraz wzdęcia, podejrzenie raka żołądka (objawy to krwawe wymioty, niestrawność, brak apetytu, odbijanie, wzdęcia, nudności, senność, krew w stolcu, niedokrwistość oraz spadek masy ciała o niewyjaśnionej etiologii).

Jak się przygotować do gastroskopii?

Prawie każde badanie wymaga od pacjenta zastosowania specjalnych zabiegów. Podobnie jest w przypadku gastroskopii. Przygotowanie polega na dostosowaniu się do kilku zasad:

  • około 8-10 godzin przed badaniem należy zaprzestać palenia papierosów i żucia gumy,
  • na około 8 godzin przed zabiegiem nie należy jeść,
  • na około 4 godziny przed badaniem nie należy pić.

Jeśli pacjent przyjmuje stałe leki (np. na nadciśnienie tętnicze, choroby serca, padaczkę itp.), powinien je połknąć rano, popijając niewielką ilością wody. Osoby, które stosują leki zmniejszające krzepliwość krwi, powinny je odstawić lub zmienić na inne, ale wyłącznie po konsultacji z lekarzem. Pacjenci stosujący leki z grupy inhibitorów pompy protonowej powinni odstawić lek na około 10-14 dni przed badaniem, ponieważ może dawać fałszywie ujemny wynik testu. Jednak zaleca się, aby ta decyzja została podjęta przez lekarza prowadzącego.

Po zabiegu nie należy spożywać pokarmów przez około dwie godziny, ponieważ podrażnione gardło i przełyk może wywołać silne uczucie bólu.

Gastroskopia: jak przebiega badanie?

Zabieg wykonuje się za pomocą gastroskopu – miękkiej i giętkiej rurki, którą wprowadza się przez usta i przewód pokarmowy, aż do żołądka. Gastroskopia nie należy do badań zbyt przyjemnych. Zazwyczaj przebiega bezboleśnie, jednak zdarzają się wyjątki. Najtrudniejsze jest powstrzymanie odruchu wymiotnego podczas gastroskopii. Znieczulenie nie jest konieczne, jednak wielu pacjentów z niego korzysta. Dzięki temu badanie przebiega całkowicie bezboleśnie, a ponadto zmniejsza się ryzyko powstawania odruchu wymiotnego. Nieraz, u szczególnie wrażliwych osób, podaje się dożylnie leki uspokajające. Przed zabiegiem należy zdjąć okulary oraz wyjąć protezy zębowe, jeśli się je nosi. Następnie należy położyć się na lewym boku, z głową przygiętą do klatki piersiowej, a lekarz lub pielęgniarka zakładają ustnik, aby zapobiec zamknięciu ust i przegryzieniu przewodu gastroskopu. Najtrudniejszym momentem jest „połknięcie” przez pacjenta rurki przyrządu. Podczas całego badania należy miarowo oddychać i nie połykać śliny, która powinna swobodnie spływać do śliniaka. Ponieważ podczas zabiegu do żołądka wprowadzana jest niewielka ilość powietrza, często pojawia się uczucie wzdęcia i odbijania. Są to zjawiska normalne w trakcie gastroskopii i ustępują zaraz po jej zakończeniu. Czas badania jest indywidualnie zmienny i przeciętnie wynosi od około 5 do 30 minut. Wynik gastroskopii można odebrać po około dwóch tygodniach, natomiast wynik na obecność Helicobacter pylori znany jest już kilka minut po zabiegu.

Jakie są możliwe powikłania po gastroskopii?

Do przeciwwskazań przeprowadzenia gastroskopii należą:

  • niedawno przebyty zawał serca,
  • niestabilna choroba wieńcowa,
  • ostra niewydolność serca,
  • niewydolność oddechowa,
  • podejrzenie perforacji przewodu pokarmowego.

Przed każdą gastroskopią pacjent musi podpisać pisemną zgodę na badanie. Gastroskopia jest zabiegiem bezpiecznym, a zakażenie chorego w trakcie badania jest mało prawdopodobne. Endoskop po każdym użyciu jest dezynfekowany, a wycinki do dalszego badania pobierane są przy pomocy sterylnych narzędzi. Jednak (jak w wypadku każdej procedury medycznej), mogą zdarzyć się powikłania, zarówno podczas badania, jak i po jego zakończeniu. Na szczęście do sytuacji zagrażających życiu chorego dochodzi bardzo rzadko. Po badaniu pacjent może odczuwać ból gardła. Najczęstszymi powikłaniami są problemy związane ze znieczuleniem. Również przyjmowane leki mogą wywołać skutki uboczne: może dojść do obniżenia ciśnienia, zaburzenia oddychania czy zmiany rytmu serca. U części badanych po gastroskopii obserwuje się również problemy ze strony układu oddechowego, polegające na powstaniu zachłystowego zapalenia płuc oraz trudnościach z oddychaniem. U niektórych osób może dojść do krwawienia – szczególnie narażeni są pacjenci mający zaburzenia krzepnięcia i przyjmujący leki przeciwzakrzepowe. Do najrzadszym powikłań należy przebicie ściany przewodu pokarmowego, które występuje u około 0,03% pacjentów.

Choroby zakaźne i pasożytnicze

Szkarlatyna - objawy, przyczyny. Jak leczyć szkarlatynę?
Jedną z typowych chorób wieku dziecięcego, rozpowszechnioną na całym świecie, jest szkarlatyna. Zazwyczaj pojawia się u dzieci w wieku przedszkolnym, w okresie jesienno-zimowym. Wywołuje poważne objawy, a w jej późnym okresie może nawet d...

Choroby i dolegliwości

Jaki jest prawidłowy poziom cukru we krwi na czczo i po jedzeniu?
Cukier odgrywa bardzo ważną rolę w organizmie. Należy do węglowodanów, które stanowią główne źródło energetyczne. Węglowodany ulegają rozłożeniu w procesie trawienia na cukier prosty – glukozę. Jej obecność jest niezbędna do pr...

Zdrowy tryb życia

Dieta ketogeniczna (keto) – co należy wiedzieć i jakie są wady oraz zalety?
Ludzie od wieków stosują różne diety odchudzające. Najczęściej ma to miejsce, kiedy zbliża się wiosna i lżejsze ubranie odsłania krągłe kształty ciała. Nie zawsze jednak diety stosuje się w celach estetycznych. Przy niektórych schorz...

Serce i układ krążenia

Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia norma...

Choroby i dolegliwości

Czym jest insulinooporność? Przyczyny, objawy i leczenie
Insulina jest niezwykle ważnym hormonem, wytwarzanym w trzustce. Odpowiada ona za utrzymanie prawidłowego stężenia glukozy we krwi. Przy współpracy z glukagonem kontroluje również transport glukozy do poszczególnych kom&oac...

Informacje dla pacjenta

Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o preparatach na uspokojenie to jednym z popularniejszych, wydawanych z przepi...

Informacje dla pacjenta

Monocyty – o czym świadczą podwyższone monocyty?
Monocyty to komórki, które wchodzą w skład białych krwinek (leukocytów). Krążą one we krwi i w razie potrzeby wydostają się z naczyń krwionośnych do tkanek otaczających dane naczynie. W trakcie tego procesu przeistaczają się w makrofa...

Informacje dla pacjenta

Witamina B12: jakie są jej właściwości? Skutki niedoboru i nadmiaru witaminy B12
Witamina B12 utrzymuje w dobrej kondycji układ krwionośny, nerwowy czy pokarmowy. Jej niedobór stanowi częsty problem, jednak właściwa suplementacja i dieta bogata w produkty pochodzenia zwierzęcego pozwolą go uniknąć.Czym charakteryzuje si...

Informacje dla pacjenta

Czym jest badanie krwi – ALT. Diagnoza uszkodzeń wątroby norma i wyniki
Badanie ALT nazywane jest także ALAT oraz GPT. Nazwy te dotyczą tego samego testu aminotransferazy alaninowej, a więc enzymu wewnątrzkomórkowego, który znajduje się przede wszystkim w tkankach wątroby. Z tego względu badanie ALT służy mię...

Choroby wieku dziecięcego

Lęk separacyjny – jak pomóc dziecku pokonać strach przed nieobecnością mamy?
Lęk separacyjny to temat, z którym w mniejszym lub większym stopniu przychodzi zmierzyć się każdemu rodzicowi. Strach przed porzuceniem i tęsknota za matką towarzyszą niemowlakom w tym właśnie etapie życia. Jak pomóc dziecku, a jednocześn...

Układ nerwowy

Pocisz się w nocy? Przyczyny, choroby i leczenie nocnych potów
Nocne poty mogą być uciążliwym problemem, który wpływa na jakość snu i samopoczucie w ciągu dnia. Mogą być one wywołane przez różne czynniki, takie jak choroby, stres lub problemy z układem hormonalnym....

Układ pokarmowy

Zapalenie żołądka – objawy, badania, dieta, leczenie. Co przyniesie ulgę?
Zapalenie żołądka to często występujący stan zapalny, który może charakteryzować się ostrym lub przewlekłym charakterem....

Choroby wieku dziecięcego

Masaż Shantala niemowlaka – metoda, która procentuje w przyszłości. Jak go wykonać?
Wywodzący się z Indii masaż Shantala to metoda, którą powinien poznać każdy rodzic noworodka....

Układ nerwowy

Ćwiczenia oddechowe – narzędzie redukcji stresu. Techniki oddychania, które przywrócą Ci spokój
Oddychanie jest to czynność, którą wykonujemy właściwie bezwiednie. Nie musimy pamiętać o tym, żeby oddychać, ponieważ nasz organizm sam o to dba. Możemy kontrolować swój oddech, np. go wstrzymać, ale na krótko - nie możemy całkowi...

Serce i układ krążenia

Choroby cywilizacyjne - przyczyny, rodzaje i podział. Czy możesz im zapobiec i skutecznie leczyć?
Czy wiesz, że wraz z postępem cywilizacyjnym, coraz częściej mamy do czynienia z chorobami zwanymi cywilizacyjnymi? Niestety, styl życia, który prowadzimy, wpływ środowiska i zanieczyszczenia, z którymi się stykamy, często przyczyniają si...

Serce i układ krążenia

Załamanie nerwowe – jak je rozpoznać i skutecznie leczyć? Jak osiągnąć równowagę?
W dzisiejszym zabieganym świecie wiele osób zmaga się z ogromnym stresem i presją, co może prowadzić do poważnych problemów psychicznych. Jednym z takich problemów jest załamanie nerwowe, które może wpłynąć na nasze zdrowie ...

Serce i układ krążenia

Stan przedzawałowy – 20 minut na reakcję. Objawy, przyczyny, pierwsza pomoc
Stan przedzawałowy to potoczne określenie schorzenia, jakim jest niestabilna dławica piersiowa. Główną przyczynę tej choroby stanowi niedokrwienie mięśnia sercowego....

Układ nerwowy

Stres oksydacyjny – objawy, przyczyny, leczenie. Jak wygląda dieta bogata w antyoksydanty?
Ciągłe życie w biegu, zanieczyszczone powietrze, niezdrowy styl życia - to tylko niektóre czynniki, które wpływają na powstawanie stresu oksydacyjnego w naszych organizmach....

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem

cookies Strona korzysta z plików cookies, dzięki temu działa poprawnie. Szczegóły znajdziesz w Polityce Cookies.