Głodówka – dlaczego warto ją zacząć i ile powinna trwać? Jakie są niebezpieczeństwa związane z głodówką?

Głodówka – dlaczego warto ją zacząć i ile powinna trwać? Jakie są niebezpieczeństwa związane z głodówką? - zdjęcie

Głodówka polega na powstrzymaniu się od spożywania pokarmów w celu redukcji wagi, detoksykacji organizmu lub z powodów leczniczych. Poniżej kilka wskazówek dotyczących bezpieczeństwa stosowania postu i jego rodzajów.

Z tego artykułu dowiesz się:

  • na czym dokładnie polega głodówka,
  • jaki jest cel głodówki,
  • jakie są rodzaje głodówek,
  • jak przygotować się do głodówki i z niej wyjść,
  • czy głodówka może być zagrożeniem,
  • jak przetrwać głodówkę.

Zobacz także: Dieta na zaparcia, czyli jak poradzić sobie z dokuczliwymi problemami z wypróżnianiem? Co można jeść, a czego nie przy zaparciach?

Czym tak właściwie jest głodówka?

Głodówka, nazywana także postem, jak sama nazwa wskazuje, polega na powstrzymaniu się przez pewien czas od spożywania pokarmów. W ścisłym słowa znaczeniu oznacza całkowite zaprzestanie jedzenia i przyjmowanie tylko płynów. Warto jednak pamiętać, że obecnie stosuje się to określenie również w przypadku niskoenergetycznych diet, zakładających spożywanie np. niewielkich ilości warzyw i owoców.

Po co robi się głodówkę?

Istnieje wiele przyczyn, dla których ludzie decydują się na rozpoczęcie głodówki. Jednym z najczęściej wymienianych powodów jest chęć schudnięcia. Zwolennicy tego rozwiązania liczą na efekty głodówki w postaci utraty wagi – traktują ją jak bardziej drastyczną dietę redukcyjną. Inne osoby uważają głodówkę za dobry sposób na detoksykację organizmu. Okresowy post pozwala usunąć zbędne produkty przemiany materii, pozbyć się złogów jelitowych, dodać energii i witalności.

Niektórzy rozpoczynają głodówkę w celach leczniczych. Doskonałym przykładem jest popularna dieta dr Dąbrowskiej, w restrykcyjny sposób ograniczająca przyjmowane pokarmy (nie jest postem w ścisłym znaczeniu tego słowa, ponieważ opiera się na jedzeniu warzyw i owoców). Według dr Dąbrowskiej post owocowo-warzywny pozwala pozbyć się toksyn i zregenerować organizm – wszystko dzięki niskiej kaloryczności i wysokiej zawartości przeciwutleniaczy. Stosowanie tej diety ma uruchamiać tzw. trawienie endogenne, prowadzące do usuwania szkodliwych substancji, złogów i zniszczonych komórek.

Czy głodówka jest zdrowa?

Czy głodówka jest zdrowa? Wiele osób stosuje głodówkę w celu oczyszczenia organizmu, poprawy metabolizmu czy utraty wagi, jednak jej wpływ na zdrowie może być różny. W krótkim okresie, przy odpowiednim nadzorze, głodówka może prowadzić do utraty masy ciała i poprawy wrażliwości na insulinę. Jednakże, w dłuższej perspektywie może prowadzić do niedoborów żywieniowych, osłabienia układu odpornościowego oraz zaburzeń metabolicznych. Zanim zdecydujemy się na głodówkę, warto skonsultować się z lekarzem, by upewnić się, że nie zaszkodzi ona naszemu organizmowi. Kluczem jest umiar i stosowanie tej praktyki w sposób odpowiedzialny.

Jakie są rodzaje głodówek?

Głodówki możemy podzielić ze względu na czas ich trwania. Do najpopularniejszych należą:

  • głodówka jednodniowa,
  • głodówka trzydniowa,
  • głodówka 7 dni,
  • głodówka 10 dni.

Warto zwrócić uwagę na trend polegający na stosowaniu codziennie czasowej głodówki. Oznacza to, że przez większość dnia pościmy i przyjmujemy jedynie płyny, a w krótkim tzw. oknie żywieniowym możemy zjeść określone pożywienie.

Inny podział głodówek związany jest z przyjmowanymi ograniczeniami lub celem ich stosowania. Jak już wspomniano, obecnie stosowane są również głodówki-diety, podczas których spożywa się niektóre pokarmy lub przyjmuje bardziej kaloryczne płyny (np. soki). Poniżej kilka rodzajów głodówek.

  • głodówka lecznicza – jej celem jest uzyskanie pewnych efektów zdrowotnych, może być zalecona przez lekarza np. podczas walki z otyłością
  • głodówka oczyszczająca – ma na celu detoksykację organizmu
  • głodówka wodna – dopuszcza przyjmowanie jedynie czystej wody
  • dieta sokowa – dopuszcza przyjmowanie soków owocowych i warzywnych
  • głodówka odchudzająca – jej celem jest redukcja masy ciała

Jak przygotować się do głodówki?

Przed rozpoczęciem głodówki warto skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem. Jeśli planujemy dłuższą głodówkę, staje się to koniecznością – nie mogą stosować jej osoby mające jakiekolwiek problemy ze zdrowiem, a także kobiety w ciąży. Ważne jest przygotowanie organizmu na głodówkę poprzez ograniczenie kaloryczności przyjmowanych pokarmów na kilka dni przed jej rozpoczęciem. Dzięki temu organizm nie odczuje tak silnie tej zmiany.

Jak poprawnie wyjść z głodówki?

Wychodzenie z głodówki powinno odbywać się stopniowo. Powoli zwiększamy ilość i kaloryczność przyjmowanego pożywienia, przyzwyczajając organizm do większych porcji. W przeciwnym razie musimy przygotować się na tzw. efekt jo-jo. Wiele osób zastanawia się, ile można schudnąć na głodówce. Trzeba podkreślić, że zależy to od różnych czynników: czasu trwania postu, stosowanych ograniczeń, kwestii indywidualnych. Niezwykle ważny jest właśnie etap wychodzenia z głodówki, od którego w dużej mierze zależy trwałość osiągniętego efektu.

Jakie są niebezpieczeństwa związane z głodówką?

  • Niedobory żywieniowe – brak odpowiednich składników odżywczych może prowadzić do osłabienia organizmu, problemów z odpornością oraz zaburzeń funkcji organów.
  • Zaburzenia metaboliczne – długotrwała głodówka może wpłynąć na spowolnienie metabolizmu, co utrudnia utrzymanie prawidłowej masy ciała po zakończeniu postu.
  • Osłabienie układu odpornościowego – brak kalorii i witamin może osłabić zdolność organizmu do walki z infekcjami.
  • Utrata masy mięśniowej – podczas głodówki organizm może zacząć spalać tkankę mięśniową, co prowadzi do osłabienia siły i wytrzymałości.
  • Zaburzenia elektrolitowe – długotrwałe ograniczenie jedzenia może prowadzić do zaburzeń równowagi elektrolitowej, co wpływa na pracę serca i nerwów.
  • Problemy z koncentracją i wydolnością psychiczną – brak odpowiedniej ilości energii może powodować problemy z koncentracją, drażliwość i osłabienie wydolności umysłowej.
  • Ryzyko zaburzeń hormonalnych – głodówka może prowadzić do zaburzeń w produkcji hormonów, w tym hormonów płciowych, co może wpływać na cykl menstruacyjny u kobiet i funkcjonowanie układu hormonalnego.
Głodówka nie jest rozwiązaniem dla wszystkich. Powinny korzystać z niej tylko w pełni zdrowe osoby, najlepiej będące pod opieką lekarza lub dietetyka. Chociaż post w wielu przypadkach przynosi pewne korzyści zdrowotne, niestety niesie ze sobą również sporo zagrożeń. Zaliczyć do nich można zaburzenia pracy układu nerwowego, związane z koniecznością zużywania własnego białka i powstaniem nadmiernej ilości związków ketonowych, prowadzących do zakwaszenia organizmu (świadczą o tym np. ketony w moczu). Problemy z pamięcią i koncentracją, zaburzenia nastroju, zawroty głowy i omdlenia to stosunkowo częste skutki uboczne. Mogą pojawić się również problemy z układem pokarmowym, wątrobą lub nerkami. U kobiet długotrwała głodówka doprowadza zwykle do zaburzeń w cyklu miesiączkowym.

Ile się chudnie na głodówce? Efekty po 3, 5, 7 i 21 dniach

Efekty głodówki w kontekście utraty wagi mogą być bardzo różne w zależności od długości jej trwania oraz indywidualnych predyspozycji organizmu. Głodówka początkowo prowadzi do szybkiej utraty wagi, jednak z czasem efekt ten może być mniej spektakularny, a organizm adaptuje się do braku jedzenia. W pierwszych dniach głodówki waga spada głównie na skutek utraty wody, a później może nastąpić spalanie tłuszczu i mięśni. Oto, jakie efekty mogą wystąpić po 3, 5, 7 i 21 dniach głodówki:

  • Po 3 dniach – utrata wagi głównie z powodu odwodnienia i spalenia zapasów glikogenu. Możliwe uczucie osłabienia, zmęczenia i rozdrażnienia.
  • Po 5 dniach – dalsza utrata wagi, organizm zaczyna spalać tłuszcz. Efekty mogą obejmować poprawę koncentracji, ale również silne osłabienie.
  • Po 7 dniach – organizm zaczyna korzystać z zapasów tłuszczu jako głównego źródła energii. Może wystąpić uczucie głodu, ale również wzrost energii u niektórych osób.
  • Po 21 dniach – przy długotrwałej głodówce organizm wchodzi w stan ketozy, co prowadzi do dalszej utraty wagi, ale również ryzyka uszkodzenia mięśni, osłabienia odporności i problemów z równowagą elektrolitową.

Efekty głodówki są bardzo indywidualne i mogą być niekorzystne, jeśli nie są odpowiednio kontrolowane.

Jak przetrwać głodówkę?

Przetrwanie głodówki wymaga sporo silnej woli, jednak odpowiednie przygotowanie znacznie ułatwia sprawę. Jeśli organizm jest przyzwyczajony do mniejszych porcji, objawy takie jak ból brzucha z głodu, irytacja czy ból głowy powinny być mniej dokuczliwe. W razie jakichkolwiek problemów zawsze warto skonsultować się z lekarzem, możemy też kontrolować takie parametry jak poziom cukru we krwi. Niezwykle istotne jest wypijanie dużych ilości płynów – minimum 2 l dziennie.

Głodówka stosowana jest często w celu redukcji wagi czy oczyszczenia organizmu z toksyn. Pamiętajmy o zachowaniu ostrożności i przestrzeganiu zasad pozwalających na bezpieczne przeprowadzenie postu.

Źródła:

  • A. Tahreem, A. Rakha, R. Rabail i in., Fad Diets: Facts and Fiction, Nutr Front. Jul 5;9:960922, 2022.
  • C. Cybulska, E. Marcinkowska, M. Grzymisławski, Głodowanie z wyboru – konsekwencje zdrowotne, Forum Zaburzeń Metabolicznych, tom 9, nr 1, 1–8, 2018.

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Serce i układ krążenia Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...
Układ rozrodczy i moczowy Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych. Najlepsze i ciekawe pozycje
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....
Informacje dla pacjenta Witamina B12: jakie są jej właściwości? Skutki niedoboru i nadmiaru witaminy B12
Witamina B12 utrzymuje w dobrej kondycji układ krwionośny, nerwowy czy pokarmowy. Jej niedobór stanowi częsty problem, jednak właściwa suplementacja i dieta bogata w produkty pochodzen...
Choroby zakaźne i pasożytnicze Jęczmień na oku: objawy, przyczyny oraz leczenie. Czy istnieją domowe sposoby na jęczmień?
Jęczmień to nic innego jak torbielowata infekcja powieki, która pojawia się w bardzo nieoczekiwanych momentach w formie ropnia. W większości wypadków spowodowana jest zarażeniem gronkowcem na brzegach powiek, a także gruczołach ...
Informacje dla pacjenta Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o <span...
Układ rozrodczy i moczowy 7 skutecznych metod na opóźnienie wytrysku podczas stosunku
Szybki wytrysk to z reguły koniec miłosnych uniesień, dlatego każdy mężczyzna pragnie przeciągnąć jak najdłużej moment swojego spełnienia. Za optymalną długość stosunku uważa się akt trwający...
Odporność, wzmocnienie organizmu Eozynofilia: o czym świadczą podwyższone eozynofile? Objawy, przyczyny, normy
Badanie krwi to jedno z podstawowych metod diagnostycznych wielu chorób. Za jego pomocą możliwe jest oznaczenie wielu parametrów, w tym eozynofilów. To jeden z rodzajów białych krwinek, które pełnią istotną funkcję w...
Zdrowy tryb życia Dieta ketogeniczna (keto) – co należy wiedzieć i jakie są wady oraz zalety?
Ludzie od wieków stosują różne diety odchudzające. Najczęściej ma to miejsce, kiedy zbliża się wiosna i lżejsze ubranie odsłania krągłe kształty ciała. Nie zawsze jednak diety stosuje się w celach ...
Serce i układ krążenia Dieta na obniżenie cholesterolu - 10 produktów, które pomagają zbić cholesterol
Obecność zbyt wysokiego poziomu cholesterolu LDL we krwi jest zjawiskiem cywilizacyjnym. Z hipercholesterolemią zmaga się coraz większa część społeczeństwa, a do rozwoju problemu przyczyniają...

Zdrowy tryb życia Ciecierzyca: jakie ma wartości odżywcze oraz co warto z niej przygotować?
Ciecierzyca jest warzywem strączkowym, które jest dobrze znane wśród wegan i wegetarian. Ceniona jest przede wszystkim za wysoką zawartość wartościowego białka. Często zaliczana jest nawet do tzw. superfoods, czyli grupy pokarm&...
Przeziębienie i grypa Paracetamol – czym jest oraz jakie są jego właściwości? Jak jest prawidłowe dawkowanie paracetamolu, aby zapobiec przedawkowaniu?
W poniższym artykule uzyskasz informacje na temat jednego z bezpieczniejszych leków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych dostępnych bez recepty, jakim jest paracetamol. Poznasz jego mechanizm działania, dawkowanie, skutki jego prze...
Układ rozrodczy i moczowy Nawracające zapalenia pęcherza – jak im zapobiegać i jak można je leczyć?
Zakażenia układu moczowego należą do powszechnych schorzeń o charakterze infekcyjnym i dotyczą statystycznie znacznie częściej kobiet niż mężczyzn. Mają też tendencję do nawracania, szczególnie ...
Mięśnie i kości Lumbago (postrzał) – czym jest, ile trwa i jak leczyć? Jakie mogą być przyczyny występowania i z czym walczyć?
Lumbago to określenie stosowane w przypadku nagłego i ostrego bólu w okolicy krzyżowo-lędźwiowej. Oto podstawowe informacje na temat tego bolesnego i utrudniającego funkcjonowanie zesp...
Układ rozrodczy i moczowy Upławy: przyczyny, rodzaje, choroby, leczenie. Co oznacza ich kolor?
Wydzielina z pochwy, powszechnie określana jako upławy, fizjologicznie występuje w drogach rodnych każdej kobiety. Obecność śluzu jest oznaką posiadania zdrowej błony śluzowej miejsc intymnych, a także prawidłowo przebiegającego cyklu miesiączkowego....
Układ rozrodczy i moczowy Torbiel: gdzie występuje i jak się pozbyć cysty? Przyczyny powstawania, diagnoza i skuteczne leczenie
Torbiele, zwane inaczej cystami, to przestrzenie wypełnione treścią galaretowatą bądź płynem. Choć mogą pojawić się w niemal każdym miejscu, najczęściej diagnozowane są w jajnikach, piersiach...
Sport i fitness Nocne skurcze nóg, łydek i stóp - przyczyny, zapobieganie i leczenie bolesnych skurczów mięśni nóg
Może być to efekt znacznego wysiłku fizycznego, ale w niektórych przypadkach skurcze oznaczają pierwsze objawy poważnych chorób - sprawdź jakich....
Układ rozrodczy i moczowy Bakterie w moczu: przyczyny, objawy, interpretacja wyników i sposoby leczenia zakażeń układu moczowego
W prawidłowo funkcjonującym układzie moczowym nie występują bakterie, dlatego ich obecność świadczy o rozwoju stanu patologicznego. W medycynie ten stan określa się jako bakteriomocz....
Układ pokarmowy Zapalenie żołądka – objawy, badania, dieta, leczenie. Co pomaga?
Zapalenie żołądka to często występujący stan zapalny, który może charakteryzować się ostrym lub przewlekłym charakterem. Specjaliści podają kilka kryteriów, dzięki którym...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem