Ulewanie u niemowląt: przyczyny i zapobieganie. Kiedy ulewanie powinno niepokoić?

Po przyjściu noworodka na świat wiele jego układów nie jest przystosowanych do nowych warunków poza organizmem mamy. Podobnie jest z układem pokarmowym, który w ciągu pierwszych tygodni życia maluszka wciąż dojrzewa. Z tego powodu zdarza się, że dziecko ulewa po jedzeniu.

Warto wiedzieć, że ulewanie u niemowląt to fizjologiczne zjawisko, które ustępuje samoistnie w okolicy 5. miesiąca życia dziecka. Jeżeli nie zdarza się zbyt często, nie powinno stanowić powodów do obaw. Warto jednak wiedzieć, że ulewanie w niektórych przypadkach może przerodzić się w refluks.

Czego dowiesz się z artykułu?

• Dlaczego dziecko ulewa? Jakie są najczęstsze przyczyny ulewania u niemowląt?
• Ulewanie, wymiotowanie czy refluks? – jak odróżnić je od siebie?
• Jak zapobiec ulewaniu u niemowląt? Kiedy rozszerzać dietę niemowlaka? 
• Do kiedy dziecko ulewa? 
• Jak karmić, by rozwiązać problem z ulewaniem? 
• Ulewanie nosem, obfite ulewania u niemowląt, chlustające ulewanie - czy powinno być powodem do obaw? 

Zobacz również artykuł:  Karmienie piersią – jak się przygotować oraz co warto wiedzieć na początek? Porady związane z karmieniem piersią.

Ulewanie u niemowląt – najczęstsze przyczyny

Dlaczego dziecko ulewa? Warto wiedzieć, że ulewanie u niemowląt jest zjawiskiem fizjologicznym spowodowanym niedojrzałością układu pokarmowego maluszka. W dużym skrócie, w pierwszych dniach, tygodniach, a nawet miesiącach życia dziecka, układ pokarmowy wciąż się rozwija. Początkowo mięsień zwieracza przełyku, który odpowiada za wpuszczanie pokarmu do żołądka jest zbyt słaby, aby prawidłowo pełnić swoją funkcję. Stąd też może dochodzić do cofania się treści pokarmowej z żołądka z powrotem do przełyku. Zazwyczaj ulewanie u niemowląt dzieje się bezpośrednio po jedzeniu. 

Jego przyczyną może być: 

• szybkie i łapczywe jedzenie, które sprzyja połykaniu pęcherzyków powietrza, 
• zła technika karmienia - nieodpowiednie przystawianie niemowlaka do piersi, 
• zbyt duża ilość pokarmu, który nie mieści się w małym żołądku; wiele mam zastanawia się, czy jak dziecko ulewa to jest najedzone; nie ma w tym złotej reguły, jednak można przyjąć, że po części jest to prawda; najlepiej wówczas obserwować maluszka i reagować na jego sygnały głodu. 

Ulewanie, wymiotowanie oraz refluks u niemowląt – jak odróżnić je od siebie?

Ulewanie do pewnego momentu jest zjawiskiem fizjologicznym i w swoim mechanizmie podobne do klasycznych wymiotów. Jak więc odróżnić ulewanie a wymiotowanie u niemowląt? To, co powinno wzbudzić niepokój rodziców to chlustające ulewanie u noworodka pod wpływem skurczów, któremu towarzyszy niepokój i złe samopoczucie dziecka. Zdarza się również, że ulewanie nosem budzi niepokój rodziców. W tym wypadku, jeżeli nie towarzyszą mu inne objawy, takie jak złe samopoczucie, gorączka, niepokój, nie ma powodów do niepokoju. U niemowląt ulewanie nosem jest częstym zjawiskiem. 

Refluks natomiast objawia się gwałtownym wymiotowaniem zarówno po posiłku, jak i w przerwach między nimi. Dodatkowo, przy refluksie maluszek odczuwa nieprzyjemne pieczenie w przełyku, dlatego może być niespokojny, popłakiwać lub nawet unikać jedzenia. W tym wypadku warto skorzystać z konsultacji u specjalisty. 

Czy można zapobiec ulewaniu u noworodka, karmiąc piersią? Kiedy można rozszerzyć dietę o produkty stałe?

Ulewanie jest zjawiskiem fizjologicznym, które nie ma nic wspólnego z typem mleka, które spożywa dziecko. Wbrew niektórym opiniom, nie istnieje specjalne mleko na ulewania. Gdy dziecko ulewa po mleku modyfikowanym, jest to tak samo naturalne zjawisko, jak częste ulewanie u niemowlaka karmionego piersią. Karmienie piersią nie zapobiega ulewaniu, dlatego mamy, które nie są w stanie karmić naturalnie mogą spokojnie podawać preparaty mleka modyfikowanego swojemu dziecku. Warto jednak pamiętać o zaleceniach dotyczących rozszerzania diety u niemowląt. Zgodnie z nimi pokarmy stałe należy wprowadzać najwcześniej w 4. (te zawierające gluten) i nie później niż w 6. miesiącu życia dziecka. 

Co zrobić, gdy niemowlę ulewa po mleku modyfikowanym?

Ulewanie u niemowląt karmionych mlekiem modyfikowanym ma taki sam mechanizm jak w przypadku karmienia piersią. Dlatego rodzice, bez względu na rodzaj pokarmu jakie dziecko przyjmuje, powinni uzbroić się w cierpliwość i poczekać aż maluszek zacznie jeść stałe produkty. Do tego czasu częste ulewanie u niemowlaka można spróbować zmniejszyć następującymi sposobami: 

• częstszym karmieniem dziecka (co 2-2,5 godziny), 
• podawaniem butelki dziecku w momencie, gdy jest zrelaksowane i spokojne, 
• odpowiednią wielkością dziurki w smoczku butelki - nie powinna być ani za duża, ani za mała, 
• odpowiednią pozycją dziecka podczas karmienia, 
• odbijaniem po posiłku. 

Kiedy dziecko przestaje ulewać?

Do kiedy dziecko ulewa? Ulewanie u niemowląt trwa zazwyczaj do 4-6 miesiąca życia. Z każdym miesiącem problem ten jest mniej uciążliwy i zaczyna zanikać, gdy układ pokarmowy maluszka jest już dojrzały, a dziecko przyjmuje pionową pozycję podczas jedzenia, czyli w okolicach 6 miesiąca życia. W skrajnych przypadkach może trwać to nieco dłużej. 

Odpowiednia pozycja do karmienia - zasady, które pomogą rozwiązać problem z ulewaniem

Chociaż ulewanie u niemowląt to naturalne zjawisko i z czasem ustępuje samoistnie, warto stosować sprawdzone metody, które mogą złagodzić jego występowanie. Odpowiednia pozycja do karmienia przy ulewaniu może pomóc rozwiązać ten problem. Ważna jest prawidłowa technika karmienia piersią, tak aby maluszek odpowiednio chwytał pierś - całą brodawkę wraz z jej otoczką. Podczas karmienia piersią główka dziecka powinna znajdować się wyżej niż reszta ciała. Znaczenie ma również szybkość z jaką wypływa pokarm. Jeżeli zaobserwujemy, że wypływa on z dużą szybkością, warto robić przerwy w karmieniu. 

Po posiłku zaleca się nieukładanie maluszka na brzuchu, masowanie brzuszka i noszenie w pozycji sprzyjającej odbijaniu. Pozycja do karmienia przy ulewaniu ma duże znaczenie i jeśli odpowiednio ułożymy dziecko, tak by pokarm spływał prosto do żołądka, problem ten powinien się zmniejszyć. Częste ulewanie u niemowlaka może się wiązać również z tym, że zbyt długo zwlekamy z karmieniem i dziecko je zbyt łapczywie, ponieważ jest głodne.

Kiedy ulewanie u noworodka powinno stać się powodem do niepokoju?

Jak już zostało wielokrotnie wspomniane, ulewanie u niemowląt jest zjawiskiem naturalnym i nie powinno budzić niepokoju rodziców. Ustaje samoistnie z czasem a jeżeli pokarm wypływa powoli, a dziecko wydaje się być zadowolone, nie ma powodów do obaw. W momencie, gdy obserwujemy częste ulewanie u niemowlaka, które utrzymuje się dłuższy czas, warto skonsultować się z lekarzem specjalistą. 

Niepokój powinny wzbudzić również: brak przyrostu masy ciała, złe samopoczucie dziecka, widoczny ból i dyskomfort podczas ulewania oraz zmiany na skórze. Te ostatnie mogą bowiem świadczyć o występującej alergii pokarmowej lub innych dysfunkcjach przewodu pokarmowego. Do lekarza warto zwrócić się również, gdy obfite ulewanie u niemowlaka jest częste i nie ustaje lub pojawia się chlustające ulewanie u naszego noworodka.