Zespół nerczycowy — czym jest? Jak go rozpoznać i leczyć?

Zespół nerczycowy — czym jest? Jak go rozpoznać i leczyć? - zdjęcie

Zespół nerczycowy to poważna choroba nerek, która może znacząco obniżyć jakość życia i prowadzić do licznych powikłań zdrowotnych. Charakteryzuje się dużą utratą białka przez nerki oraz objawami takimi jak obrzęki i podwyższenie poziomu cholesterolu. W artykule omówimy, czym dokładnie jest zespół nerczycowy, jakie są jego przyczyny i objawy, jak go diagnozować oraz jakie kroki należy podjąć w leczeniu, aby poprawić stan zdrowia pacjenta.

Zespół nerczycowy – co to za choroba?

Zespół nerczycowy to stan kliniczny, który charakteryzuje się zwiększoną przepuszczalnością kłębuszków nerkowych dla białek, prowadzącą do ich nadmiernej utraty z moczem. W prawidłowych warunkach białka są filtrowane przez nerki i wchłaniane z powrotem do organizmu, jednak u pacjentów z zespołem nerczycowym dochodzi do ich znaczącej utraty, co prowadzi do niedoboru białka w surowicy krwi (hipoalbuminemii). W wyniku tego dochodzi do powstawania obrzęków, ponieważ organizm nie jest w stanie utrzymać odpowiedniego ciśnienia osmotycznego w naczyniach krwionośnych.

Choroba może wystąpić zarówno u dzieci, jak i u dorosłych, a jej przyczyny mogą być różnorodne. Nieleczony zespół nerczycowy może prowadzić do trwałych uszkodzeń nerek oraz innych powikłań zdrowotnych.

Dodatkowo warto nauczyć się rozróżniać “zespół nerczycowy a nefrytyczny”. Dlaczego? Zespół nerczycowy to schorzenie, które często bywa mylone z zespołem nefrytycznym. Część objawów dla tych jednostek chorobowych jest wspólna (białkomocz, obrzęki), jednak zespołowi nefrytycznemu towarzyszą nadciśnienie i krwiomocz, których nie ma w przebiegu zespołu nerczycowego.

Przyczyny zespołu nerczycowego – co prowadzi do uszkodzenia nerek?

Przyczyny zespołu nerczycowego mogą być pierwotne lub wtórne. Wrodzony zespół nerczycowy wynika bezpośrednio z uszkodzenia kłębuszków nerkowych, co powoduje ich nieprawidłowe działanie. Jedną z najczęstszych pierwotnych przyczyn jest błoniaste kłębuszkowe zapalenie nerek, które prowadzi do pogrubienia ścian naczyń krwionośnych w kłębuszkach. U dzieci najczęściej występuje idiopatyczny zespół nerczycowy.

Przyczyny wtórne to te, które rozwijają się w wyniku innych chorób lub czynników zewnętrznych, takich jak cukrzyca, toczeń rumieniowaty układowy, amyloidoza, infekcje wirusowe (np. wirus zapalenia wątroby typu B i C) czy choroby nowotworowe. Dodatkowo, niektóre leki, toksyny i reakcje alergiczne mogą prowadzić do uszkodzenia nerek i rozwinięcia się zespołu nerczycowego.

Jakie są objawy zespołu nerczycowego? Charakterystyczne symptomy

Zespół nerczycowy objawia się szeregiem charakterystycznych symptomów, które wynikają głównie z utraty białka i zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej.

Zespół nerczycowy - objawy najczęściej występujące to:

  • Obrzęki – głównie w okolicach twarzy, szczególnie po przebudzeniu, a także w kończynach dolnych.
  • Białkomocz – zwiększona ilość białka w moczu, co jest kluczowym wskaźnikiem zespołu nerczycowego.
  • Hipoalbuminemia – niskie stężenie albuminy w surowicy krwi, wynikające z nadmiernej utraty białka.
  • Hiperlipidemia – zwiększony poziom cholesterolu i trójglicerydów we krwi.
  • Zmęczenie i osłabienie – wynikające z niedoboru białka oraz zaburzeń metabolicznych.
  • Zwiększona podatność na infekcje – organizm jest bardziej podatny na infekcje bakteryjne, szczególnie dróg moczowych.

Niestety w przypadku nerek nieprawidłowości mogą pozostać długo niezauważone. Ich miąższ nie ma zakończeń nerwów czuciowych, dlatego początkowo nie występują bóle nerek. Mogą się one pojawić dopiero, gdy w wyniku obrzęku dochodzi do ich ucisku.

Diagnostyka zespołu nerczycowego – badania potrzebne do postawienia diagnozy

Rozpoznanie zespołu nerczycowego opiera się głównie na badaniach laboratoryjnych, które pozwalają na ocenę poziomu białka w moczu oraz osoczu krwi. Kluczowe badania diagnostyczne obejmują:

  1. Analiza moczu – pozwala ocenić ilość białka w moczu (białkomocz), a także sprawdzić obecność innych składników, które mogą wskazywać na uszkodzenie nerek.
  2. Badanie stężenia albuminy we krwi – niska albumina wskazuje na utratę białka i może sugerować zespół nerczycowy.
  3. Lipidogram – pozwala ocenić poziom cholesterolu i trójglicerydów, które są często podwyższone u pacjentów z zespołem nerczycowym.
  4. Badanie GFR (wskaźnik przesączania kłębuszkowego) – ocena funkcji nerek i poziomu ich wydolności.
  5. Biopsja nerki – w niektórych przypadkach wykonywana jest biopsja nerki, aby potwierdzić diagnozę i określić przyczynę uszkodzenia kłębuszków nerkowych.

Leczenie zespołu nerczycowego – farmakoterapia i zmiany w stylu życia

Terapia zespołu nerczycowego koncentruje się na zmniejszeniu objawów, minimalizacji strat białka oraz ochronie funkcji nerek.

Zespół nerczycowy - leczenie obejmuje:

  • Farmakoterapia – najczęściej stosowane leki to inhibitory enzymu konwertującego angiotensynę (ACEI) oraz blokery receptora angiotensyny II (ARB), które pomagają zmniejszyć białkomocz. W zależności od przyczyny mogą być stosowane leki immunosupresyjne, kortykosteroidy oraz statyny, które regulują poziom cholesterolu.
  • Diuretyki – jeden z głównych objawów charakteryzujących zespół nerczycowy - obrzęki, wymaga stosowania leków moczopędnych. Stosuje się je w celu zmniejszenia obrzęków i kontrolowania gospodarki wodnej organizmu.
  • Zmiany w stylu życia – pacjentom zaleca się modyfikację diety, unikanie używek, takich jak alkohol i papierosy, oraz regularną kontrolę ciśnienia krwi.

Wspomagająca można sięgnąć po leki na układ moczowy.

Wiele osób zastanawia się, czy zespół nerczycowy można wyleczyć. Choroba wynika z dużej utraty białka wraz z moczem, dlatego może ustąpić, kiedy białkomocz zostanie zmniejszony. Warto jednak pamiętać, że całkowite wyleczenie jest możliwe, gdy choroba nerek zostanie wyleczona lub samoistnie ustąpi. Przeważnie dotyczy to osób z kłębuszkowym zapaleniem nerek.

Zespół nerczycowy – dieta. Jak odżywianie wpływa na stan nerek?

Dieta jest kluczowym elementem w leczeniu zespołu nerczycowego i powinna być dostosowana do indywidualnych potrzeb pacjenta.

Zespół nerczycowy - dieta obejmuje:

  • Umiarkowane spożycie białka – aby zmniejszyć ilość białka wydalanego z moczem, pacjenci powinni spożywać umiarkowaną ilość białka (0,8 g/kg masy ciała). W niektórych przypadkach zaleca się białko o wysokiej wartości biologicznej, jak to pochodzące z jaj czy ryb.
  • Ograniczenie soli – zmniejszenie spożycia soli pomaga w redukcji obrzęków i regulacji ciśnienia krwi.
  • Spożywanie zdrowych tłuszczów – dieta powinna być bogata w tłuszcze roślinne i wielonienasycone, co pomaga w utrzymaniu zdrowego poziomu cholesterolu.
  • Odpowiednią podaż płynów – nawodnienie powinno być dostosowane do stanu pacjenta i zaleceń lekarza.

Stosowana dieta lekkostrawna powinna dostarczać wszystkich niezbędnych składników odżywczych, aby nie dopuścić do niedoborów.

Powikłania zespołu nerczycowego – na co należy uważać?

Zespół nerczycowy może prowadzić do licznych powikłań, zwłaszcza gdy choroba nie jest odpowiednio leczona.

Zespół nerczycowy - powikłania najczęściej występujące to:

  • Przewlekła niewydolność nerek – trwałe uszkodzenie nerek może prowadzić do ich całkowitego upośledzenia i konieczności dializoterapii.
  • Nadciśnienie tętnicze – zaburzenia w pracy nerek mogą prowadzić do podwyższenia ciśnienia krwi.
  • Zwiększona podatność na infekcje – niedobory białka i obniżenie odporności zwiększają ryzyko infekcji, szczególnie układu moczowego.
  • Zakrzepica – pacjenci z zespołem nerczycowym są bardziej narażeni na zakrzepy, zwłaszcza gdy dochodzi do nadmiernej utraty białek.
  • Miażdżyca – hiperlipidemia może prowadzić do odkładania się blaszek miażdżycowych i zwiększenia ryzyka chorób sercowo-naczyniowych.

Zespół nerczycowy to poważna choroba wymagająca kompleksowego podejścia. Wczesna diagnoza i wdrożenie odpowiedniego leczenia mogą pomóc zmniejszyć ryzyko powikłań i poprawić jakość życia pacjenta. Regularne badania, przestrzeganie zaleceń lekarskich oraz dostosowanie stylu życia są kluczowe dla osób z tą chorobą.

Źródła:

  • Drabczyk R., Medycyna Praktyczna, Zespół nerczycowy, https://www.mp.pl/pacjent/nefrologia/choroby/chorobyudoroslych/51929,zespol-nerczycowy [dostęp 14.11.2024]
  • J. Y. Wang, L. Q. He, W. Sun i in., Optimized project of traditional Chinese medicine in treating chronic kidney disease stage 3: a multicenter double-blinded randomized controlled trial, J Ethnopharmacol 139(3), 2012
  • Ziółkowska H., Zespół nerczycowy, Pediatria po Dyplomie 17(6), https://podyplomie.pl/pediatria/15715,zespol-nerczycowy [dostęp 14.11.2024]

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Serce i układ krążenia Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...
Układ rozrodczy i moczowy Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych. Najlepsze i ciekawe pozycje
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....
Informacje dla pacjenta Witamina B12: jakie są jej właściwości? Skutki niedoboru i nadmiaru witaminy B12
Witamina B12 utrzymuje w dobrej kondycji układ krwionośny, nerwowy czy pokarmowy. Jej niedobór stanowi częsty problem, jednak właściwa suplementacja i dieta bogata w produkty pochodzen...
Choroby zakaźne i pasożytnicze Jęczmień na oku: objawy, przyczyny oraz leczenie. Czy istnieją domowe sposoby na jęczmień?
Jęczmień to nic innego jak torbielowata infekcja powieki, która pojawia się w bardzo nieoczekiwanych momentach w formie ropnia. W większości wypadków spowodowana jest zarażeniem gronkowcem na brzegach powiek, a także gruczołach ...
Informacje dla pacjenta Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o <span...
Odporność, wzmocnienie organizmu Eozynofilia: o czym świadczą podwyższone eozynofile? Objawy, przyczyny, normy
Badanie krwi to jedno z podstawowych metod diagnostycznych wielu chorób. Za jego pomocą możliwe jest oznaczenie wielu parametrów, w tym eozynofilów. To jeden z rodzajów białych krwinek, które pełnią istotną funkcję w...
Układ rozrodczy i moczowy 7 skutecznych metod na opóźnienie wytrysku podczas stosunku
Szybki wytrysk to z reguły koniec miłosnych uniesień, dlatego każdy mężczyzna pragnie przeciągnąć jak najdłużej moment swojego spełnienia. Za optymalną długość stosunku uważa się akt trwający...
Zdrowy tryb życia Dieta ketogeniczna (keto) – co należy wiedzieć i jakie są wady oraz zalety?
Ludzie od wieków stosują różne diety odchudzające. Najczęściej ma to miejsce, kiedy zbliża się wiosna i lżejsze ubranie odsłania krągłe kształty ciała. Nie zawsze jednak diety stosuje się w celach ...
Serce i układ krążenia Dieta na obniżenie cholesterolu - 10 produktów, które pomagają zbić cholesterol
Obecność zbyt wysokiego poziomu cholesterolu LDL we krwi jest zjawiskiem cywilizacyjnym. Z hipercholesterolemią zmaga się coraz większa część społeczeństwa, a do rozwoju problemu przyczyniają...

Zdrowy tryb życia Ciecierzyca: jakie ma wartości odżywcze oraz co warto z niej przygotować?
Ciecierzyca jest warzywem strączkowym, które jest dobrze znane wśród wegan i wegetarian. Ceniona jest przede wszystkim za wysoką zawartość wartościowego białka. Często zaliczana jest nawet do tzw. superfoods, czyli grupy pokarm&...
Przeziębienie i grypa Paracetamol – czym jest oraz jakie są jego właściwości? Jak jest prawidłowe dawkowanie paracetamolu, aby zapobiec przedawkowaniu?
W poniższym artykule uzyskasz informacje na temat jednego z bezpieczniejszych leków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych dostępnych bez recepty, jakim jest paracetamol. Poznasz jego mechanizm działania, dawkowanie, skutki jego prze...
Układ rozrodczy i moczowy Nawracające zapalenia pęcherza – jak im zapobiegać i jak można je leczyć?
Zakażenia układu moczowego należą do powszechnych schorzeń o charakterze infekcyjnym i dotyczą statystycznie znacznie częściej kobiet niż mężczyzn. Mają też tendencję do nawracania, szczególnie ...
Mięśnie i kości Lumbago (postrzał) – czym jest, ile trwa i jak leczyć? Jakie mogą być przyczyny występowania i z czym walczyć?
Lumbago to określenie stosowane w przypadku nagłego i ostrego bólu w okolicy krzyżowo-lędźwiowej. Oto podstawowe informacje na temat tego bolesnego i utrudniającego funkcjonowanie zesp...
Układ rozrodczy i moczowy Upławy: przyczyny, rodzaje, choroby, leczenie. Co oznacza ich kolor?
Wydzielina z pochwy, powszechnie określana jako upławy, fizjologicznie występuje w drogach rodnych każdej kobiety. Obecność śluzu jest oznaką posiadania zdrowej błony śluzowej miejsc intymnych, a także prawidłowo przebiegającego cyklu miesiączkowego....
Układ rozrodczy i moczowy Torbiel: gdzie występuje i jak się pozbyć cysty? Przyczyny powstawania, diagnoza i skuteczne leczenie
Torbiele, zwane inaczej cystami, to przestrzenie wypełnione treścią galaretowatą bądź płynem. Choć mogą pojawić się w niemal każdym miejscu, najczęściej diagnozowane są w jajnikach, piersiach...
Sport i fitness Nocne skurcze nóg, łydek i stóp - przyczyny, zapobieganie i leczenie bolesnych skurczów mięśni nóg
Może być to efekt znacznego wysiłku fizycznego, ale w niektórych przypadkach skurcze oznaczają pierwsze objawy poważnych chorób - sprawdź jakich....
Układ rozrodczy i moczowy Bakterie w moczu: przyczyny, objawy, interpretacja wyników i sposoby leczenia zakażeń układu moczowego
W prawidłowo funkcjonującym układzie moczowym nie występują bakterie, dlatego ich obecność świadczy o rozwoju stanu patologicznego. W medycynie ten stan określa się jako bakteriomocz....
Układ pokarmowy Zapalenie żołądka – objawy, badania, dieta, leczenie. Co pomaga?
Zapalenie żołądka to często występujący stan zapalny, który może charakteryzować się ostrym lub przewlekłym charakterem. Specjaliści podają kilka kryteriów, dzięki którym...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem