Bóle nerek: jak leczyć? – przyczyny i objawy bólu nerek

Bóle nerek: jak leczyć? – przyczyny i objawy bólu nerek - zdjęcie

Nerki stanowią jeden z głównych elementów układu moczowo-płciowego. Pełnią bardzo ważne funkcje – wydalają z organizmu szkodliwe produkty przemiany materii, filtrują i zatrzymują składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu, a ponadto utrzymują prawidłowy stan płynów ustrojowych. Każda dysfunkcja i choroba nerek powoduje poważne zaburzenie pracy całego organizmu, dlatego ważne jest, aby nie lekceważyć żadnych niepokojących objawów, a przede wszystkim bólu.

Gdzie są nerki?

Nerki znajdują się w przestrzeni zaotrzewnowej, za żołądkiem, tuż pod wątrobą. Najczęściej ułożone są symetrycznie, po obu stronach kręgosłupa, jednak ze względu na sąsiedztwo wątroby lewa nerka usadowiona jest nieco wyżej niż prawa. Każda nerka otoczona jest kilkoma osłonkami. Najbliżej organu znajduje się torebka włóknista, a nad nią warstwa tkanki tłuszczowej, nazywana torebką tłuszczową. Z zewnątrz nerkę ochrania tzw. powięź nerkowa.

Prawa nerka znajduje się w bliskim sąsiedztwie z wątrobą i pęcherzykiem żółciowym, lewa zaś z żołądkiem i śledzoną.

Jak bolą nerki?

Ból nerek, z uwagi na ich położenie, łatwo pomylić z bólem kręgosłupa, a nawet z bólem brzucha. W postawieniu właściwego rozpoznania pomagają tzw. objawy dyzuryczne, często towarzyszące bólowi nerek. Należą do nich: ból podczas oddawania moczu, częste oddawanie moczu, bolesne i nagłe parcie na pęcherz, trudności z utrzymaniem moczu. Ból nerek pojawia się nagle, jest ostry i bardzo silny, nawracający, przebiega falami o różnej częstotliwości. Podczas podskoku lub uderzenia nasila się (objaw wstrząsania lub Goldflama), dlatego lekarz podczas badania opukuje okolice nerek. Ból nerki potwierdzić można również na podstawie wzmożonego napięcia mięśni po stronie kolki nerkowej. W postawieniu właściwej diagnozy pomocne są dodatkowe badania krwi i moczu, USG, urografia, scyntygrafia oraz spiralna tomografia komputerowa.

Ból nerek – gdzie najczęściej jest umiejscowiony?

Ból związany z chorobą nerek najczęściej umiejscowiony jest w okolicy lędźwiowej lub w podbrzuszu. Jest często pulsujący, przypominający kolkę i wywołuje nagłe ataki.

Ból nerek – jak rozpoznać?

Ból nerek może wystąpić nagle i wzmagać się stopniowo w ciągu kolejnych dni – specjaliści określają go bólem kolkowym. Może być bardzo intensywny oraz przyjąć postać przewlekłą i utrzymywać się przez dłuższy czas – nosi wówczas nazwę bólu somatycznego. Ból nerek zasadniczo różni się od bólu kręgosłupa. Zazwyczaj zaczyna się z jednej strony (lewej lub prawej), a następnie promieniuje do środka i rozprzestrzenia się poziomo. Natomiast ból kręgosłupa rozchodzi się pionowo, w stronę nóg lub karku, jest stały, tępy i rozwija się powoli.

Jakie mogą być przyczyny bólu nerek?

Ból nerek może występować z wielu powodów. Najczęściej są to: śródmiąższowe zapalenie nerek, torbiel nerki, kamica nerkowa, ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek, kłębuszkowe zapalenie nerek, kolka nerkowa, zastój moczu w nerce (wodonercze), nowotwór nerki oraz ból nerek po alkoholu.

Przyczyny bólu nerek – objawy przy zaburzeniu pracy nerek

Co oznacza ból nerek? Objawy wskazujące na zaburzenia pracy nerek są następujące:

  • krwiomocz – może wskazywać na zapalenie pęcherza moczowego, kamicę nerkową, torbiele, nowotwory, zawał nerki, gruźlicę nerek, zakrzepicę żył nerkowych, kłębuszkowe zapalenie nerek, endometriozę, nefropatię IgA,
  • ból w okolicy lędźwiowej („ból pleców”, „ból w boku”) – może być objawem torbieli, raka nerki, odmiedniczkowego lub kłębuszkowego zapalenia nerek,
  • ból w podbrzuszu – pojawia się w przypadku zapalenia pęcherza moczowego, zazwyczaj jest tępy i niezbyt nasilony (w zależności od stopnia wypełnienia pęcherza),
  • ból podczas oddawania moczu – należy do zespołu objawów dyzurycznych. Może wskazywać na zapalenie pęcherza moczowego, cewki moczowej lub jej ujścia,
  • obrzęki, które rozwijają się stopniowo i narastają, występują w chorobach kłębuszków nerkowych (towarzyszy im białkomocz) i nieleczone prowadzą do rozwoju zespołu nerczycowego,
  • częstomocz i nykturia, czyli bardzo częste oddawanie moczu, może być spowodowane zapaleniem pęcherza, chorobami stercza, czy niewydolnością nerek,
  • skąpomocz i bezmocz (mniej niż 100 ml moczu na dobę) stanowi objaw alarmujący o poważnym schorzeniu dróg moczowych lub nerek i wymaga natychmiastowej interwencji lekarskiej,
  • wielomocz (wydalanie dużych ilości moczu, nawet powyżej 2,5 litra na dobę), występujący niezależnie od ilości przyjmowanych płynów wskazuje na nieprawidłową czynność nerek w zakresie gospodarki wodnej,
  • ból lewej nerki bądź prawej często pojawia się po wypiciu alkoholu, może też być spowodowany kamicą nerkową.

Przyczyny bólu nerek – choroby powodujące ból nerek

Najczęstszą dolegliwością wywołującą ból nerek (głównie u mężczyzn), zwany kolką nerkową, jest piasek w nerkach (kamica nerkowa). Złogi i kamienie w drogach moczowych sprawiają, że moczowody stają się niedrożne i obkurczone, co utrudnia, a często nawet blokuje swobodny przepływ moczu. Ponieważ złogi te są nierozpuszczalne w wodzie, szybko powiększają swoje rozmiary i podczas przemieszczania się z nerek do moczowodu nadmiernie rozciągają jego mięśniówkę i kaleczą ją, co wywołuje ból. Kamienie mogą być zlokalizowane w różnych miejscach dróg moczowych – najczęściej w kielichach i miedniczkach nerkowych oraz w górnym odcinku moczowodu. Kolka nerkowa charakteryzuje się nieznośnym bólem w okolicy lędźwiowej, promieniującym aż do pachwin, jąder lub warg sromowych. Często towarzyszą jej inne dolegliwości, takie, jak np. parcie na mocz, krew w moczu, nudności, wymioty, dreszcze, gorączka, bladość, pocenie się, częste oddawanie moczu (ale w małych ilościach) oraz niskie ciśnienie.

Jak leczyć ból nerek?

Kamicę nerkową leczy się za pomocą środków rozkurczowych oraz przeciwbólowych (np. hioscyna, papaweryna, ketoprofen). Podaje się również niesteroidowe preparaty przeciwzapalne, które zmniejszają obrzęk moczowodu, rozluźniają go i ułatwiają wydalanie kamieni. Większe złogi usuwa się endoskopowo, po wcześniejszym rozkruszeniu ich falą uderzeniową. Wśród najczęściej stosowanych leków znajdują się: ibuprofen, diklofenak, ketoprofen. Zakażenia dróg moczowych oraz nerek często leczy się także antybiotykami.

Ból nerek – jak złagodzić?

Zanim udamy się do lekarza, możemy spróbować złagodzić objawy bólowe. Ulgę przynoszą środki przeciwbólowe i rozkurczowe, takie jak np. Buscopan. Podczas nagłego ataku kolki nerkowej warto mieć pod ręką termofor lub poduszkę elektryczną, którą należy przyłożyć do bolesnego miejsca, ponieważ ciepło zmniejsza ból. Gdy ból nerek jest spowodowany obecnością kamieni w drogach moczowych, nie należy kłaść się do łóżka. Trzeba chodzić, aby ułatwić przemieszczanie się złogów w stronę pęcherza. Podczas napadu kolki nerkowej zaleca się również picie dużej ilości płynów (nawet 4 litry dziennie), co ułatwi wypłukanie kamienia. Jeśli atak jest bardzo silny i towarzyszy mu krwiomocz lub gorączka, należy niezwłocznie wezwać lekarza.

Ból nerek – jak sobie pomóc?

Bardzo pomocne są domowe sposoby – na przykład picie ciepłej herbatki z żurawiny i ziół odkażających i rozkurczowych (nagietek, rumianek, mięta, krwawnik itp.). Przy bólu pęcherza bardzo skuteczne jest stosowanie Furaginum. Jest to lek dostępny bez recepty, który sprawdza się w przypadku ostrych oraz nawracających zakażeń dolnych dróg moczowych. W aptekach można nabyć także zioła na nerki wspomagające leczenie chorób nerek i układu moczowego, jak np. mącznica lekarska, nawłoć pospolita, brzoza, macierzanka piaskowa, skrzyp, ekstrakt z korzenia pietruszki, ziela nawłoci i wiele innych. Dolegliwości bólowe można szybko złagodzić, stosując leki rozkurczowe i przeciwbólowe. Co na ból nerek można zastosować, aby nam nie zaszkodziły i przyniosły szybką ulgę? Warto przyjmować ogólnie dostępne bez recepty środki przeciwbólowe: Apap, Ketonal, Paracetamol, Ibuprom, Etopirynę itp. oraz rozkurczowe, takie jak Buscopan, Hioscyna, No-Spa, Deespa, Scopolan, Ketoprofen. Jeżeli jednak ból nasila się i staje się nie do zniesienia, koniecznie należy udać się do specjalisty.

Ból nerek – leki bez recepty

Na rynku dostępna jest szeroka gama ziół, jak również gotowe mieszanki i krople, wspomagające leczenie chorób nerek. Należą do nich na przykład:

  • Urosan, Urinal – działa pomocniczo w zaburzeniach układu moczowego, takich, jak uczucie pieczenia podczas oddawania moczu lub częste oddawanie moczu oraz jako środek zwiększający diurezę,
  • Fitolizyna, Nefrol, Urosept – pomaga w zakażeniach i stanach zapalnych dróg moczowych oraz kamicy dróg moczowych (w drobnych złogach, tzw. piasku nerkowym),
  • Urocal, NefroTabs – wspiera prawidłowe funkcjonowanie nerek i prawidłowe wydalanie moczu,
  • Nerkamin – produkt przeznaczony do stosowania w infekcjach bakteryjnych układu moczowego oraz profilaktycznie przeciwko kamicy nerkowej.

Jak dbać o nerki? Przeciwdziałanie

Przeciwdziałanie chorobom nerek polega głównie na zapobieganiu infekcjom układu moczowego, ponieważ bakterie chorobotwórcze najczęściej przedostają się do nerek przez cewkę moczową, pęcherz i moczowody. Aby uchronić się przed zapaleniem pęcherza, należy dbać o higienę osobistą oraz wypijać ok. 2 litry płynów dziennie (najlepiej włączyć sok z owoców żurawiny), co ułatwia płukanie pęcherza i cewki moczowej. Wskazane jest również niewstrzymywanie oddawania moczu, ponieważ znajdujące się w nim bakterie szybko się namnażają. Należy przestrzegać zdrowego stylu życia, czyli stosować dobrze zbilansowaną dietę, ograniczyć spożycie alkoholu i palenia tytoniu, utrzymywać prawidłową masę ciała, wysypiać się, unikać stresu i stosować aktywność fizyczną.

Nerki wykonują bardzo ciężką pracę – każdego dnia oczyszczają ok. 1,5 litra krwi. Zdrowe nerki zapewniają równowagę kwasowo-zasadową oraz odpowiednie ciśnienie tętnicze. Ponadto nerki spełniają ważne funkcje wewnątrzwydzielnicze – to w nich produkowany jest hormon (erytropoetyna) pobudzający szpik kostny do wytwarzania erytrocytów. Dzięki nerkom powstaje także aktywna witamina D, odpowiedzialna za gospodarkę wapniem i fosforem, co zapewnia prawidłowy stan układu kostnego.

Zobacz także: Krew w moczu – przyczyny i leczenie krwiomoczu

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Serce i układ krążenia Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...
Pierwsza pomoc Udar słoneczny: objawy, leczenie i pierwsza pomoc przy porażeniu cieplnym
Udar słoneczny jest jedną z najczęstszych odmian udaru cieplnego. Stanowi konsekwencję nadmiernej ekspozycji na promieniowanie UV. W następstwie przegrzania organizmu dochodzi do odwodnienia, zaburzeń gospodarki elektrolitowej oraz mechanizmów t...
Układ rozrodczy i moczowy Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych. Najlepsze i ciekawe pozycje
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....
Informacje dla pacjenta Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o <span...
Choroby zakaźne i pasożytnicze Jęczmień na oku: objawy, przyczyny oraz leczenie. Czy istnieją domowe sposoby na jęczmień?
Jęczmień to nic innego jak torbielowata infekcja powieki, która pojawia się w bardzo nieoczekiwanych momentach w formie ropnia. W większości wypadków spowodowana jest zarażeniem gronkowcem na brzegach powiek, a także gruczołach ...
Informacje dla pacjenta Witamina B12: jakie są jej właściwości? Skutki niedoboru i nadmiaru witaminy B12
Witamina B12 utrzymuje w dobrej kondycji układ krwionośny, nerwowy czy pokarmowy. Jej niedobór stanowi częsty problem, jednak właściwa suplementacja i dieta bogata w produkty pochodzen...
Serce i układ krążenia Jakie są domowe sposoby na opuchnięte kostki u nóg?
Niemal każdemu dorosłemu przynajmniej raz w życiu dolegały opuchnięte kostki u nóg. Przyczyn tego stanu rzeczy może być wiele: od upału, poprzez choroby układu krążenia, na chorobach endokrynologicznych kończąc. Co s...
Dieta i odchudzanie Cholesterol – jakie są normy oraz dieta i leczenie? Czym się różni dobry i zły cholesterol?
W latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku w prasie i mediach odbywała się prawdziwa nagonka na cholesterol. Należało go unikać, spożywając pokarmy ubogie w masło, jaja i inne tłuszcze z...
Zdrowy tryb życia Dieta ketogeniczna (keto) – co należy wiedzieć i jakie są wady oraz zalety?
Ludzie od wieków stosują różne diety odchudzające. Najczęściej ma to miejsce, kiedy zbliża się wiosna i lżejsze ubranie odsłania krągłe kształty ciała. Nie zawsze jednak diety stosuje się w celach ...

Mięśnie i kości Lumbago (postrzał) – czym jest, ile trwa i jak leczyć? Jakie mogą być przyczyny występowania i z czym walczyć?
Lumbago to określenie stosowane w przypadku nagłego i ostrego bólu w okolicy krzyżowo-lędźwiowej. Oto podstawowe informacje na temat tego bolesnego i utrudniającego funkcjonowanie zesp...
Układ rozrodczy i moczowy Upławy: przyczyny, rodzaje, choroby, leczenie. Co oznacza ich kolor?
Wydzielina z pochwy, powszechnie określana jako upławy, fizjologicznie występuje w drogach rodnych każdej kobiety. Obecność śluzu jest oznaką posiadania zdrowej błony śluzowej miejsc intymnych, a także prawidłowo przebiegającego cyklu miesiączkowego....
Układ rozrodczy i moczowy Torbiel: gdzie występuje i jak się pozbyć cysty? Przyczyny powstawania, diagnoza i skuteczne leczenie
Torbiele, zwane inaczej cystami, to przestrzenie wypełnione treścią galaretowatą bądź płynem. Choć mogą pojawić się w niemal każdym miejscu, najczęściej diagnozowane są w jajnikach, piersiach...
Sport i fitness Nocne skurcze nóg, łydek i stóp - przyczyny, zapobieganie i leczenie bolesnych skurczów mięśni nóg
Może być to efekt znacznego wysiłku fizycznego, ale w niektórych przypadkach skurcze oznaczają pierwsze objawy poważnych chorób - sprawdź jakich....
Układ rozrodczy i moczowy Bakterie w moczu: przyczyny, objawy, interpretacja wyników i sposoby leczenia zakażeń układu moczowego
W prawidłowo funkcjonującym układzie moczowym nie występują bakterie, dlatego ich obecność świadczy o rozwoju stanu patologicznego. W medycynie ten stan określa się jako bakteriomocz....
Układ pokarmowy Zapalenie żołądka – objawy, badania, dieta, leczenie. Co pomaga?
Zapalenie żołądka to często występujący stan zapalny, który może charakteryzować się ostrym lub przewlekłym charakterem. Specjaliści podają kilka kryteriów, dzięki którym...
Informacje dla pacjenta Choroba Hashimoto – jakie są objawy, przyczyny i leczenie? Co warto wiedzieć o zespole Hashimoto?
Choroba Hashimoto to najczęstsza przyczyna niedoczynności tarczycy, będąca przewlekłym schorzeniem układu immunologicznego. Oto najważniejsze informacje na temat jej objawów, ...
Układ pokarmowy Kwas alfa-liponowy (ALA) w walce z cukrzycą. Gdzie występuje i jak działa?
Jaki jest związek pomiędzy kwasem alfa-liponowym a cukrzycą? Kwas ten jest jednym z najskuteczniejszych przeciwutleniaczy, obniża także poziom cukru we krwi i usprawnia pracę wątroby, dzięki czemu jest zalecanym suplementem dla osób bo...
Serce i układ krążenia Choroba Kawasaki – jak wygląda i przebiega? Co warto wiedzieć o zespole Kawasaki?
Choroba Kawasaki to poważna choroba układowa dotykająca głównie dzieci, mogąca doprowadzić do niebezpiecznych powikłań. Oto najważniejsze objawy, zalecane sposoby leczenia oraz inne istotne informacje na jej temat. Z tego artykułu d...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem