Konflikt serologiczny – na czym polega i czym skutkuje?

Konflikt serologiczny – na czym polega i czym skutkuje? - zdjęcie

Konflikt serologiczny to zjawisko patologiczne, do którego dochodzi wskutek niezgodności w zakresie antygenów grupowych krwi występujących pomiędzy mamą a jej nienarodzonym dzieckiem. Przeważnie zaburzenie dotyczy układu Rh, jednak może odnosić się też do innych antygenów. Tego typu sytuacja często prowadzi do rozwoju tzw. choroby hemolitycznej noworodka, stanowiącej zagrożenie życia dziecka. Na szczęście współczesna medycyna zna skuteczne rozwiązania zapobiegające tej dolegliwości.

Czym dokładnie jest konflikt serologiczny i jak wygląda jego leczenie?

Z tego tekstu dowiesz się:

  • co to jest konflikt serologiczny;
  • kiedy występuje;
  • jak leczyć takie zaburzenie;
  • w jaki sposób zapobiec konfliktowi serologicznemu.

Zobacz także artykuł: Badania prenatalne - kiedy należy je wykonać i jak wyglądają?

Konflikt serologiczny – co to takiego?

Konflikt serologiczny kształtuje się już na etapie zapłodnienia. W wyniku dziedziczenia płód otrzymuje od obojga rodziców określone antygeny, które w czasie trwania ciąży przenikają do krążenia kobiety. Czasami zdarza się jednak, że płód dostaje po ojcu odmienną grupę krwi, przez co organizm przyszłej mamy odbiera nieznane krwinki czerwone jako zagrożenie. W efekcie zaczyna produkować przeciwciała (anty-D) skierowane przeciwko antygenom dziecka. Kiedy powstaje konflikt serologiczny? Przeważnie taka sytuacja dotyczy różnic antygenów Rh+ u dziecka oraz Rh- u mamy. Możliwe jest również pojawienie się niezgodności przy innych układach krwi. Warto w tym celu sprawdzić konflikt serologiczny tabela. Konflikt serologiczny u noworodka lub płodu przyczynia się do niedokrwistości, niedotlenienia, anemii, żółtaczki, a w niektórych sytuacjach nawet śmierci. Konflikt serologiczny skutki dodatkowo sprzyjają przedwczesnemu porodowi oraz zwiększają ryzyko poronienia. Dzięki diagnostyce ciążowej da się przedwcześnie wykryć wystąpienie zjawiska oraz podjąć odpowiednie działania zapobiegające wytwarzaniu przeciwciał, a tym samym uszkodzeniu płodu. 

Czym jest choroba hemolityczna noworodka

Konflikt serologiczny może doprowadzić do choroby hemolitycznej noworodka. Atakowane przeciwciałami antygeny dziecka zaczynają stopniowo się rozpadać, jednocześnie prowadząc do wystąpienia zjawiska zwanego hemolizą, które przyczynia się do niewydolności wątroby płodu i niedotlenienia. Jeszcze w łonie mamy albo tuż po narodzeniu dziecko zostaje narażone na rozwój żółtaczki będącej objawem choroby hemolitycznej. Konflikt serologiczny po porodzie i łagodną postać choroby hemolitycznej leczy się poprzez fototerapię. Z kolei przy cięższych przypadkach przeważnie wymagane jest przeprowadzenie transfuzji uzupełniającej bądź wymiennej. Należy zauważyć, że konflikt serologiczny AB0 odpowiada, aż za 75% występowania choroby hemolitycznej u noworodków. Konflikt serologiczny a płeć dziecka nie ma tutaj jednak znaczenia.

Leczenie konfliktu serologicznego

W przypadku wykrycia konfliktu serologicznego natychmiast trzeba podjąć właściwe leczenie. Przede wszystkim powinno się wyeliminować przeciwciała z krwi, które przedostały się przez łożysko matki. Obecnie najskuteczniejszą metodą stosowaną prenatalnie jest transfuzja wewnątrzmaciczna przeprowadzana pod kontrolą USG. Sam zabieg polega na przetaczaniu prawidłowej krwi do naczynia krwionośnego płodu. Takie rozwiązanie pozwala efektywnie uzupełnić krew pozbawioną danego antygenu, a także koryguje niedokrwistość dziecka jeszcze w łonie mamy. Zabiegi wykonywane są regularnie, aż do porodu. Alternatywę dla konfliktu serologicznego leczenie stanowi podawanie czerwonych krwinek, które nie wchodzą w reakcje z wytwarzanymi przez matkę immunoglobulinami.

Konflikt serologiczny i profilaktyka - antygen D

Konfliktowi serologicznemu krwi da się odpowiednio zapobiec. W ramach profilaktyki podaje się ciężarnej kobiecie immunoglobuliny anty-D, które niezwykle skutecznie neutralizują powstawanie w organizmie mamy przeciwciał. Konflikt serologiczny zastrzyk przyjmowany jest przez pacjentkę zazwyczaj natychmiastowo po porodzie lub w zależności od zaleceń lekarzy jeszcze w trakcie trwania ciąży. Szczepionkę na konflikt serologiczny z surowicą anty-D stosuje się również w sytuacji zagrażającej poronieniem lub przedwczesnym porodem, leczeniu ciąży pozamacicznej oraz przy operacjach wewnętrznomacicznych. Zastrzyk na konflikt serologiczny cena to wydatek około 300-400 zł. 

Jak wcześnie wykryć konflikt serologiczny?

Każda kobieta już na początku ciąży powinna wykonać badanie krwi oznaczające grupę z czynnikiem Rh. Grupa krwi konflikt serologiczny to najczęściej Rh- u matki oraz Rh+ u ojca. Aby poznać ryzyko wystąpienia niezgodności przy innych układach krwi, należy sprawdzić grupy krwi konflikt serologiczny tabela. Wyniki badań pozwalają określić, czy kobieta narażona jest na pojawienie się konfliktu serologicznego. Jeśli u ciężarnej są obecne przeciwciała atakujące czerwone krwinki płodu to zostanie ona objęta specjalną opieką lekarską. Konflikt serologiczny wytyczne umożliwiające wykrycie tego zaburzenia obejmują:

  • sprawdzenie grupy krwi i czynnika Rh u ciężarnej;
  • wykonanie podobnych badań u ojca;
  • przeprowadzenie badań na obecność przeciwciał;
  • poinformowanie lekarza prowadzącego o usunięciu ciąży lub wcześniejszym poronieniu.

Czy konflikt serologiczny może być niebezpieczny dla matki i dziecka?

Konflikt serologiczny jest niebezpieczny przede wszystkim dla dzieckaW wyniku wystąpienia nieprawidłowości może dojść do rozwinięcia się choroby hemolitycznej, która doprowadza nawet do wewnętrznomacicznej śmierci. Ponadto u płodu pojawia się niedokrwistość, niedotlenienie oraz uszkodzenie narządów. Konflikt serologiczny objawy to również anemia, trombocytopenia, a także obrzęk będący najcięższą konsekwencją zaburzenia. Należy jednak zdawać sobie sprawę, że konflikt serologiczny pierwsza ciąża zdarza się bardzo rzadko. Wytworzone przez mamę przeciwciała zazwyczaj wchodzą w reakcję z krwią dziecka dopiero w momencie porodu. 

Przeważnie konflikt serologiczny w pierwszej ciąży ma miejsce, jeśli wcześniej u kobiety doszło do poronienia, ciąży pozamacicznej lub zabiegów wewnętrznomacicznych. Ryzyko konfliktu serologicznego w drugiej ciąży jest już niestety dużo większe. Wyprodukowane przeciwciała wskutek poprzedniego porodu mogą bowiem przedostać się do krwiobiegu płodu w następnej ciąży. Ponadto konflikt serologiczny a poronienia są tutaj o wiele częstsze. Konflikt serologiczny a trzecia ciąża wiąże się z takim samym ryzykiem. Czy konflikt serologiczny jest niebezpieczny dla matki? Nieprawidłowość przebiega u ciężarnych bezobjawowo.

Przyczyny konfliktu serologicznego

Konflikt serologiczny występuje w kilku konkretnych sytuacjach:

  • jeśli matka ma grupę krwi Rh-, a ojciec Rh+;
  • kiedy do krwiobiegu ciężarnej w wyniku różnych zdarzeń przedostanie się krew dziecka;
  • gdy płód odziedziczy po ojcu grupę antygenów niezgodną z układem matki.

Jak zapobiec konfliktowi serologicznemu?

Ze względu na istniejące różnice pomiędzy grupami krwi i czynnikami Rh nie jest możliwe całkowite zapobiegnięcie konfliktowi serologicznemu u rodziców z odmiennymi antygenami czerwonokrwinkowymi. Ryzyko konfliktu serologicznego a zajście w ciążę nie powinno być jednak powodem zrezygnowania z chęci posiadania dzieci. Współczesna medycyna stosuje szereg działań profilaktycznych, które w dużym stopniu minimalizują problem. Z pewnością warto, aby rodzice wcześniej znali swoje grupy krwi i czynniki Rh oraz sprawdzili kiedy jest konflikt serologiczny tabela. Kolejnym krokiem okaże się podanie kobiecie konflikt serologiczny szczepionki z immunoglobulinami anty-D, zapobiegającymi produkcji niebezpiecznych przeciwciał. Dodatkowo należy pamiętać o systematycznych wizytach u specjalisty oraz monitorowaniu płodu do czasu samego porodu.

Chociaż z pozoru konflikt serologiczny definicja brzmi dosyć groźnie to na szczęście obecnie bardzo rzadko dochodzi do poważniejszych powikłań. Dzięki odpowiedniej immunoprofilaktyce da się uniknąć negatywnych skutków dolegliwości, przez co niszczące przeciwciała anty-R nie zdążą się nawet wytworzyć. 

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Wybrane grupy produktowe:

Choroby i dolegliwości

Jaki jest prawidłowy poziom cukru we krwi na czczo i po jedzeniu?
Cukier odgrywa bardzo ważną rolę w organizmie. Należy do węglowodanów, które stanowią główne źródło energetyczne. Węglowodany ulegają rozłożeniu w procesie trawienia na cukier prosty – glukozę. Jej obecność jest niezbędna do pr...

Informacje dla pacjenta

Rumień zakaźny – przyczyny, objawy i leczenie
Rumień zakaźny to choroba wywoływana przez wirusa. Dotyka najczęściej dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, ale dorośli też mogą się nim zarazić. Najbardziej charakterystycznym objawem rumienia zakaźnego u dzieci jest wysypka na ...

Choroby zakaźne i pasożytnicze

Szkarlatyna - objawy, przyczyny. Jak leczyć szkarlatynę?
Jedną z typowych chorób wieku dziecięcego, rozpowszechnioną na całym świecie, jest szkarlatyna. Zazwyczaj pojawia się u dzieci w wieku przedszkolnym, w okresie jesienno-zimowym. Wywołuje poważne objawy, a w jej późnym okresie może nawet d...

Serce i układ krążenia

Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...

Informacje dla pacjenta

Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o preparatach na uspokojenie to jednym z popularniejszych, wydawanych z przepi...

Układ rozrodczy i moczowy

Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych, które dają niezapomniane doznania
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....

Informacje dla pacjenta

Czym jest badanie krwi – ALT. Diagnoza uszkodzeń wątroby norma i wyniki
Badanie ALT nazywane jest także ALAT oraz GPT. Nazwy te dotyczą tego samego testu aminotransferazy alaninowej, a więc enzymu wewnątrzkomórkowego, który znajduje się przede wszystkim w tkankach wątroby. Z tego względu badanie ALT służy mię...

Informacje dla pacjenta

Witamina B12: jakie są jej właściwości? Skutki niedoboru i nadmiaru witaminy B12
Witamina B12 utrzymuje w dobrej kondycji układ krwionośny, nerwowy czy pokarmowy. Jej niedobór stanowi częsty problem, jednak właściwa suplementacja i dieta bogata w produkty pochodzenia zwierzęcego pozwolą go uniknąć.Czym charakteryzuje si...

Choroby zakaźne i pasożytnicze

Jęczmień na oku: objawy, przyczyny oraz leczenie. Czy istnieją domowe sposoby na jęczmień?
Jęczmień to nic innego jak torbielowata infekcja powieki, która pojawia się w bardzo nieoczekiwanych momentach w formie ropnia. W większości wypadków spowodowana jest zarażeniem gronkowcem na brzegach powiek, a także gruczołach tarczykowych...

Serce i układ krążenia

Niewydolność krążenia - przyczyny, objawy, diagnostyka. Czym różni się ostra od przewlekłej?
Niewydolność krążenia oznacza zaburzenia w przepływie krwi przez narządy. Jest to schorzenie, które z roku na rok stanowi coraz większy problem....

Układ pokarmowy

RWS (referencyjne wartości spożycia) – jak je czytać i jakie znaczenie mają dla twojego organizmu?
Pod skrótem RWS kryje się ważna informacja o wartościach odżywczych zawartych w produktach, jakie można nabyć w sklepach spożywczych. Referencyjne Wartości Spożycia ułatwiają komponowanie zdrowych, zbilansowanych posiłków oraz kontrolę li...

Alergia

Sterydy - działanie, zastosowanie i skutki uboczne terapii sterydowej
Terminem sterydy (lub steroidy) określa się potocznie grupę leków produkowanych na wzór kortykosteroidów, czyli hormonów występujących naturalnie w ludzkim organizmie. Wykorzystywane są w leczeniu wielu chorób....

Odporność, wzmocnienie organizmu

Niedoczynność tarczycy: przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie. Wpływ tarczycy na psychikę
Niedoczynność tarczycy to jedna z często diagnozowanych chorób, polegająca na niewystarczającej produkcji hormonów tarczycy. Jej objawy mają charakter dermatologiczny, neurologiczny, a nawet psychiczny, dlatego też choroba ta nie jest łat...

Układ pokarmowy

Czym jest maltodekstryna - właściwości, zastosowanie i wpływ na zdrowie
Maltodekstryna to substancja, która powszechnie stosowana jest jako dodatek do żywności, leków, suplementów diety i odżywek. Substancja jest łatwo przyswajalna przez organizm....

Układ nerwowy

Tryptofan - aminokwas na dobry sen i nastrój. Działanie, występowanie, właściwości
Odkryj potencjał tryptofanu – aminokwasu egzogennego, który nie tylko skutecznie poprawia samopoczucie i łagodzi stres, ale także odgrywa istotną rolę w leczeniu zaburzeń depresyjnych. Dowiedz się, dlaczego tryptofan jest niezbędny d...

Układ oddechowy

Chrypka: przyczyny, leczenie, pomoc przedlekarska. Jak pomóc sobie domowymi sposobami?
Chrypka jest jednym z najczęściej występujących objawów stanów zapalnych i przewlekłych chorób krtani. Matowy głos może pojawić się także wskutek palenia papierosów, nadużywania głosu oraz stresu, znacznie utrudniając codzie...

Odporność, wzmocnienie organizmu

Seler naciowy – nie tylko na odchudzanie. Właściwości zdrowotne i wartości odżywcze
Seler naciowy to jeden z ulubionych produktów spożywczych miłośników zdrowego odżywiania. Charakteryzuje się wysoką gęstością odżywczą, stając się istotnym źródłem witamin i minerałów potrzebnych do prawidłowego funkcjonowan...

Przeziębienie i grypa

Anyż: przyprawa o licznych właściwościach i zastosowaniach zdrowotnych
Właściwości zdrowotne i zastosowanie anyżu jako cennego elementu zdrowej diety. Dzięki swoim właściwościom smakowym i odżywczym, anyż stanowi niezastąpiony składnik kulinarny oraz inspirację dla wielu potraw na całym świecie....

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem

cookies Strona korzysta z plików cookies, dzięki temu działa poprawnie. Szczegóły znajdziesz w Polityce Cookies.