Otyłość chorobą XXI wieku: zagrożenia, profilaktyka otyłości. Jak z nią skutecznie walczyć?

Otyłość chorobą XXI wieku: zagrożenia, profilaktyka otyłości - zdjęcie

Otyłość jest chorobą, która objawia się znacznym wzrostem masy ciała. Według WHO problem ten dotyczy około 800 milionów osób, nie tylko dorosłych, ale również dzieci. To nie tylko problem estetyczny, ale również zdrowotny, gdyż nieleczona otyłość prowadzi do szeregu problemów z funkcjonowaniem różnorodnych narządów.

Z naszego artykułu dowiesz się:

  • jak rozpoznać nadwagę i otyłość, 
  • jakie są przyczyny otyłości brzusznej i wynikające z niej zagrożenia, 
  • jak wygląda klasyfikacja nadwagi i otyłości, 
  • czym jest skala BMI, 
  • co wpływa na powstawanie problemu otyłości, 
  • jak otyłość wpływa na pracę narządów, 
  • jak wygląda profilaktyka i leczenie otyłości u dzieci oraz dorosłych.

Przeczytaj także: Obliczanie wskaźnika BMI normy i tabela wskaźnika masy ciała

Nadwaga i otyłość – jak je rozpoznać?

Nadwaga i otyłość to dwa pojęcia odnoszące się do masy ciała oraz ilości tkanki tłuszczowej w organizmie. Wskaźnikiem, który wykorzystywany jest do określania stanu nadwagi i otyłości, to BMI. Do jego wyliczenia potrzebna jest masa ciała oraz wzrost. Nadwaga a otyłością różnią się między sobą liczbą zbędnych kilogramów. Nadwaga to kilka lub kilkanaście kilogramów za dużo, natomiast otyłość to stan chorobowy związany ze zbyt wysoką liczbą kilogramów w stosunku do wzrostu. Obliczając wskaźnik BMI, można sprawdzić, czy mamy do czynienia z otyłością, czy jeszcze z nadwagą. 

Otyłość brzuszna - przyczyny i zagrożenia

Otyłość brzuszna może być stwierdzona u kobiet, jeśli obwód pasa (mierzony 1 cm poniżej pępka) wynosi 88 cm, natomiast u mężczyzn 94 cm (mierzone 1 cm poniżej pępka). Sposób rozkładania tkanki można również obliczyć za pomocą wskaźnika WHR, dzieląc obwód pasa przez obwód bioder. Wynik powinien być niższy w przypadku kobiet niż 0,85, natomiast w przypadku mężczyzn mniejszych niż 1,0. Kiedy wartości te są wyższe, mówi się o otyłości brzusznej. Warto pamiętać, że do diagnozy tego typu otyłości nie używa się wskaźnika BMI.

Wśród najczęstszych przyczyn otyłości brzusznej wymienia się niezdrowy styl życia, stres i nieprawidłową dietę bogatą w przetworzoną żywność, duże ilości cukru i tłuszczów trans. Substancje zawartej w takiej żywności prowadzą do odkładania się tkanki tłuszczowej w okolicach brzucha stąd, określenie otyłość brzuszna. Jest jednym z najgroźniejszych typów tej choroby, gdyż prowadzi do zaburzeń w gospodarce lipidowej i spowolnienia procesu przemiany materii. Skutki otyłości brzusznej mogą być naprawdę groźne. Nieleczona może również doprowadzić do cukrzycy, nadciśnienia tętniczego oraz chorób układu sercowo-naczyniowego. Dodatkowo obciąża kręgosłup, prowadząc do bólu w okolicach lędźwiowych. Tłuszcz zlokalizowany w okolicach brzucha obrasta narządy wewnętrzne, np. serce, trzustkę, wątrobę, wpływając tym samym na ich pracę. Dodatkowo zaburza wydzielanie hormonów, zwiększa poziom cholesterolu LDL, co może przyczynić się do powstawania zakrzepów, zmian miażdżycowych czy zawałów i udarów. Dlatego bardzo ważne jest zapobieganie otyłości brzusznej. 

Klasyfikacja otyłości i nadwagi - podział

W medycynie problem z nadmiarem kilogramów określa się mianem nadwagi oraz otyłości: prostej i wtórnej. Otyłość ICD-10 rodzaje:

  • Otyłość prosta stanowi około 70% wszystkich zachorowań, gdyż jej przyczyną jest złe odżywanie się, zarówno jeśli chodzi o jakość, jak i ilość pożywienia oraz niewielka aktywność fizyczna. Powstawanie otyłości prostej może być związane również z czynnikami genetycznymi.
  • Otyłość wtórna to tylko kilka procent spośród wszystkich pacjentów. Najczęściej jest wynikiem uszkodzeń ośrodkowego układu nerwowego, zaburzeniami hormonalnymi i rzadkimi uwarunkowaniami genetycznym np. w leczenia antydepresantami, neuroleptykami, estrogenami, glikokortykosteroidami. 

Skala BMI – od niedowagi do otyłości skrajnej

Według Światowej Organizacji Zdrowia poszczególne wyniki BMI wynoszą:

  • BMI wychudzenie - w przedziale 16,0–16,9 kg/m²;
  • BMI niedowaga - w przedziale 17,0–18,4 kg/m²;
  • BMI prawidłowa masa ciała - w przedziale 18,5–24,9 kg/m²;
  • BMI nadwaga - w przedziale 25,0–29,9 kg/m²;
  • BMI otyłość ≥30 kg/m²:
    • I stopień – BMI 30,0–34,9 kg/m²;
    • II stopień – BMI 35,0–39,9 kg/m²,
    • III stopień  (otyłość skrajna, olbrzymia, śmiertelna) – BMI ≥40,0 kg/m².

Tak jak wynika ze wskaźnika BMI, otyłość diagnozuje się, kiedy wskaźnik masy ciała jest wyższy lub równy 30 kg na m². Otyłość śmiertelną określa się w momencie, gdy wskaźnik ten przekracza 40 kg na m².

Czynniki wpływające na otyłość

Otyłość u dzieci i dorosłych przyjmuje miarę epidemii, a WHO ostrzega, że z roku na rok coraz więcej osób będzie borykało się z tą chorobą. Do otyłości może przyczynić się spożywanie w nadmiarze cukru i przetworzonej żywności, ale także wiele innych czynników.  Aby skutecznie leczyć otyłość, ważne jest odpowiednie postawienie diagnozy odnośnie przyczyny otyłości. Mogą to być czynniki środowiskowe, społeczne, ekonomiczne, genetyczne, psychologiczne i hormonalne. Przyczyny otyłości człowieka to przede wszystkim:

  • niewielka aktywność fizyczna, 
  • spożycie dużej liczby posiłków w ciągu doby, 
  • nadmiar cukru, soli i tłuszczy trans w diecie, 
  • podjadanie, 
  • nieregularność posiłków, 
  • stres, 
  • niedoczynność tarczycy
  • zaburzenia w wydzielaniu hormonów, 
  • zespół Pradera-Williego,
  • choroba Cushinga,
  • zaburzenia psychiczne, problemy z samooceną,
  • kompulsywne podjadanie, 
  • bezsenność, 
  • uzależnienie od cukru.

Kawa a otyłość brzuszna

Okazuje się, że kawa spożywana w nadmiernych ilościach może przyczynić się do zwiększenia otyłości brzusznej. Osoby, które chętnie piją kawę, są dużo bardziej narażone na nadwagę i otyłość niż osoby, które unikają jej na co dzień.

Proces chorobowy - zaburzenia pracy narządów

Skutki otyłości u mężczyzn i kobiet są katastrofalne. Dlatego każda otyła osoba powinna zdawać sobie sprawę z konsekwencji każdego dodatkowego kilograma. W wyniku postępującej choroby w organizmie dochodzi do szeregu powikłań, które prowadzą do: 

  • chorób serca, 
  • nowotworów, 
  • miażdżycy, 
  • chorób wątroby, 
  • cukrzycy, 
  • nadciśnienia tętniczego. 

W wyniku otyłości wzrasta ryzyko rozwoju nowotworów, chorób układu sercowo-naczyniowego, demencji, chorób metabolicznych, chorób nerek i układu pokarmowego, dny moczanowej, a także szeregu powikłań ze strony narządu ruchu. Osoby otyłe mogą cierpieć na bóle pleców, choroby zapalne stawów, choroby zwyrodnieniowe stawów, a także depresje, stany lękowe i inne zaburzenia emocjonalne. Dodatkowo otyłość może doprowadzić do bezpłodności zarówno męskiej, jak i żeńskiej. 

Jak wygląda profilaktyka otyłości u dzieci i dorosłych?

Otyłość to choroba, której bezwzględnie należy zapobiegać, gdyż jej leczenie jest bardzo trudne, a skutki katastrofalne dla organizmu. Profilaktyka otyłości polega na:

  • ograniczeniu spożycia kalorii;
  • poprawie jakości spożywanych posiłków - w diecie powinny dominować warzywa i owoce, rośliny strączkowe, orzechy, produkty pełnoziarniste oraz gotowane mięso zamiast smażonego;
  • wprowadzeniu regularnej aktywności fizycznej kilka razy w tygodniu.

Leczenie nawagi i otyłości - metody

Osoby otyłe powinny zdawać sobie sprawę, jak ważne jest pozbycie się nadmiaru kilogramów, które niszczą praktycznie cały organizm. Istnieje wiele metod leczenia otyłości, jednak w pierwszej kolejności należy zmienić dietę i wprowadzić do swojego planu dnia aktywność fizyczną. Na początku nie musi być to ogromny wysiłek. Wystarczy 30-minutowy spacer. Można również zapisać się na siłownię oraz udać się do dietetyka, który ułoży odpowiednią dietę. Można również wesprzeć się tabletkami aptecznymi na odchudzanie czy naturalnymi suplementami, np. berberyną, która może wspomóc odchudzanie. Pamiętajmy jednak, że żadne tabletki nie pomogą bez ruchu i zmiany nawyków żywieniowych. Jak leczyć otyłość w przypadku, kiedy zmiany te nie przynoszą odpowiednich rezultatów bądź mamy do czynienia z otyłością śmiertelną? Z pewnością można poprosić o pomoc lekarzy, którzy wykonują operacje bariatryczne. 

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Wybrane grupy produktowe:

Serce i układ krążenia Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...
Układ rozrodczy i moczowy Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych. Najlepsze i ciekawe pozycje
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....
Informacje dla pacjenta Witamina B12: jakie są jej właściwości? Skutki niedoboru i nadmiaru witaminy B12
Witamina B12 utrzymuje w dobrej kondycji układ krwionośny, nerwowy czy pokarmowy. Jej niedobór stanowi częsty problem, jednak właściwa suplementacja i dieta bogata w produkty pochodzen...
Choroby skóry Glistnik jaskółcze ziele – skuteczna broń nie tylko na kurzajki. Na co pomaga i jak stosować?
Natura już od początku istnienia człowieka obdarzała go niesamowitym bogactwem ziół, które są w stanie leczyć wiele schorzeń i problemów zdrowotnych. Tak jest w przypadku glistnika - rośliny powszechnie występującej w wielu miejscach i ...
Informacje dla pacjenta Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o <span...
Informacje dla pacjenta Wysoki puls – przyczyny, objawy jak prawidłowo zmierzyć?
Puls, inaczej tętno, określa ilość uderzeń serca na minutę, czyli częstotliwość bicia serca. Jego wartość jest dla człowieka zdrowego ściśle określana i nie powinna być ani za niska, ani zbyt...
Serce i układ krążenia Jakie są domowe sposoby na opuchnięte kostki u nóg?
Niemal każdemu dorosłemu przynajmniej raz w życiu dolegały opuchnięte kostki u nóg. Przyczyn tego stanu rzeczy może być wiele: od upału, poprzez choroby układu krążenia, na chorobach endokrynologicznych kończąc. Co s...
Informacje dla pacjenta Czym jest badanie krwi – ALT. Diagnoza uszkodzeń wątroby norma i wyniki
Badanie ALT nazywane jest także ALAT oraz GPT. Nazwy te dotyczą tego samego testu aminotransferazy alaninowej, a więc enzymu wewnątrzkomórkowego, który znajduje się przede wszystkim w tkankach wątroby. Z tego względu badanie ALT ...
Choroby zakaźne i pasożytnicze Jęczmień na oku: objawy, przyczyny oraz leczenie. Czy istnieją domowe sposoby na jęczmień?
Jęczmień to nic innego jak torbielowata infekcja powieki, która pojawia się w bardzo nieoczekiwanych momentach w formie ropnia. W większości wypadków spowodowana jest zarażeniem gronkowcem na brzegach powiek, a także gruczołach ...

Dieta i odchudzanie Głodówka – dlaczego warto ją zacząć i ile powinna trwać? Jakie są niebezpieczeństwa związane z głodówką?
Głodówka polega na powstrzymaniu się od spożywania pokarmów w celu redukcji wagi, detoksykacji organizmu lub z powodów leczniczych. Poniżej kilka wskazówek dotyczą...
Choroby skóry Czyrak: jak leczyć? - przyczyny, objawy, skutki
Nie ma chyba osoby, u której nie wystąpiłby czyrak, inaczej furunkuł. Przypadłość ta jest zjawiskiem powszechnym, jednak nie każdy wie, że jest ona zaraźliwa. Kontakt z osobą, u kt&oac...
Układ pokarmowy Biegunka tłuszczowa – przyczyny, objawy, leczenie
Biegunka tłuszczowa polega na oddawaniu przez chorego stolca częściej niż trzy razy na dobę, a czas jej trwania przekracza cztery tygodnie. Istotne jest to, że stolec tłuszczowy nie stanowi c...
Informacje dla pacjenta Grasica – czym jest i za co odpowiada ten gruczoł? Funkcje, choroby
Grasica to gruczoł, który pełni ważną funkcję w organizmie – odpowiada za prawidłowy rozwój układu odpornościowego. Z wiekiem zanika, a powiększona grasica u dorosłego moż...
Zdrowy tryb życia Pistacje – dlaczego te orzechy należą do najzdrowszych przekąsek?
Są małe, zielone i niezwykle smaczne: pistacje zawierają wiele składników odżywczych i mają udowodniony naukowo pozytywny wpływ na zdrowie. Między innymi obniżają poziom cholesterolu i...
Dieta i odchudzanie Cholesterol – jakie są normy oraz dieta i leczenie? Czym się różni dobry i zły cholesterol?
W latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku w prasie i mediach odbywała się prawdziwa nagonka na cholesterol. Należało go unikać, spożywając pokarmy ubogie w masło, jaja i inne tłuszcze z...
Serce i układ krążenia Dieta na obniżenie cholesterolu - 10 produktów, które pomagają zbić cholesterol
Obecność zbyt wysokiego poziomu cholesterolu LDL we krwi jest zjawiskiem cywilizacyjnym. Z hipercholesterolemią zmaga się coraz większa część społeczeństwa, a do rozwoju problemu przyczyniają...
Choroby skóry Jak przyspieszyć gojenie ran? Domowe sposoby na gojenie ran. Czym jest rychłozrost i ziarninowanie?
Gojenie się rany jest złożonym procesem, a czas trwania uzależniony jest od indywidualnych predyspozycji. Każda rana, bez względu na lokalizację, zasługuje na szczególną uwagę i pielęg...
Kosmetyki i uroda Olejek z drzewa herbacianego – na co warto stosować? Właściwości olejku herbacianego
Olejek z drzewa herbacianego to naturalny środek o właściwościach leczniczych i pielęgnujących. Od setek lat jest wykorzystywany jako preparat antybakteryjny, przeciwzapalny i dezynfekujący. ...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem