Co to jest łuszczyca? Przyczyny i objawy

Co to jest łuszczyca? Przyczyny i objawy - zdjęcie

Łuszczyca to przewlekła choroba objawiająca się charakterystycznymi zmianami na skórze. Za jej rozwój odpowiedzialne są czynniki genetyczne oraz immunologiczne, choć lekarze nie są w stanie jednoznacznie stwierdzić, co ją powoduje. Jakie są objawy łuszczycy? Jak ją leczyć? Czy możliwe jest całkowite wyzdrowienie?

Co to jest łuszczyca?

Łuszczyca to przewlekła, zapalna choroba ogólnoustrojowa. Charakteryzuje się specyficznymi zmianami na skórze – łuskami, występującymi jako skutek nadmiernego rogowacenia naskórka. Szacuje się, że łuszczyca skóry dotyczy około 2% populacji w Polsce. Choroba ma charakter nawrotowy, ale nie jest zakaźna, więc nie można się nią zarazić.

Wyróżnia się dwa podstawowe typy łuszczycy:

  • typ I łuszczycy, który rozpoczyna się zwykle przed 40. rokiem życia,
  • typ II, mający swój początek między 50. a 70. rokiem życia.

Jak wygląda łuszczyca?

Pierwotny wykwit łuszczycy przypomina grudkę barwy czerwonobrunatnej, która złuszcza się drobnymi płatami i wyraźnie odgranicza się od otoczenia. Wczesne zmiany mają wielkość od 1 mm do 1-2 cm i występują na rozległych przestrzeniach na skórze. Często pojawiają się po przebytej infekcji, np. anginie.

W pełni rozwinięte wykwity osiągają wielkość kilku centymetrów i są pokryte mocno przylegającymi blaszkami łuszczycowymi, czyli łuskami skóry o srebrzystym odcieniu. Zmiany mogą być umiejscowione w rozmaitych obszarach ciała, najczęściej w okolicy kolan, łokci i skóry głowy. Łuszczyca paznokci może współistnieć ze zmianami na skóry, ale może być jedynym objawem choroby. W niektórych przypadkach łuszczyca obejmuje stawy (łuszczyca stawowa) – są to jedyne narządy wewnętrzne, które choroba może zaatakować.

Jakie są przyczyny łuszczycy?

Przyczyny łuszczycy nie są w pełni wyjaśnione, mimo szeroko zakrojonych badań. Wiadomo, że rolę odgrywają podłoże genetyczne (choroba występuje często w obrębie rodziny, choć sposób jej dziedziczenia nie jest w pełni wyjaśniony) oraz podłoże immunologiczne. Wskazuje się również czynniki środowiskowe, tj. przebyte infekcje, farmakoterapia, spożywanie alkoholu, palenie papierosów, stres i urazy w przeszłości (Zobacz, jak radzić sobie ze stresem). Przyczyną mogą być również schorzenia metaboliczne, np. cukrzyca typu 2 i dna moczanowa.

Łuszczyca – typowe objawy

  • Zdrapanie charakterystycznych łusek zmienia wygląd skóry – staje się ona gładka i błyszcząca. Stan ten jest nazywany objawem świecy stearynowej.
  • Symptomem łuszczycy może być też objaw Auspitza – potarcie skóry po zdrapanych łuskach powoduje uszkodzenie naczyń krwionośnych i krwawienie.
  • Objaw Kobnera jest stanem pojawiającym się w aktywnej postaci łuszczycy. Po urazie skóry (np. zadrapaniu lub cięciu chirurgicznym) w czasie 6-12 dni rozwijają się nowe, charakterystyczne dla choroby zmiany.
  • Łuszczyca głowy pojawia się w obrębie owłosionej skóry głowy. Zmiany, podobnie jak w przypadku innych części ciała, mają postać grudek i srebrzystych łusek. Czasem występują też poniżej linii włosów, na czole – swoista opaska zwana jest koroną łuszczycową. Co ciekawe, często chorobie towarzyszą bujne i zdrowo wyglądające włosy.
  • Dwa najbardziej charakterystyczne objawy łuszczycy paznokci to objaw naparstkowy (na płytce są widoczne charakterystyczne zgłębienia) oraz objaw plamy olejowej (żółte przebarwienia na paznokciach, które w rzeczywistości są zmianami pod paznokciem). Poza tym na powierzchni płytki mogą pojawiać się bruzdy i zgrubienia. Paznokcie mogą być też kruche i matowe. Łuszczyca paznokci może współwystępować ze zmianami na skórze lub być jedynym objawem choroby.

Rodzaje łuszczycy

Łuszczyca skóry zwyczajna

Charakterystyczne zmiany skórne są zlokalizowane w obrębie kolan, łokci oraz owłosionej skóry głowy.

Łuszczyca krostkowa

Objawia się krostkowymi wykwitami rumieniowymi i złuszczającymi. Są one wyraźnie odznaczone od otoczenia i pojawiają się na bocznych powierzchniach stóp i dłoni.

Łuszczyca uogólniona (erytrodermia)

Często ma ciężki przebieg, towarzyszy jej wysoka gorączka, zaburzenia wodno-elektrolityczne, zakażenia wtórne.

Łuszczyca stawowa

Procesem chorobowym objęte są stawy. W ich obrębie występują stany zapalne, powodujące poranną sztywność. W wielu przypadkach wywołują zniekształcenia, co w konsekwencji może prowadzić do trwałej niepełnosprawności.

Typ reumatoidalny łuszczycy stawowej, zwany łuszczycowym zapaleniem stawów, jest trudny do zdiagnozowania, ponieważ objawy są podobne do reumatoidalnego zapalenia stawów. Zmiany są często asymetryczne i obejmujące kręgosłup, wywołując zniekształcające zapalenie stawów kręgosłupa.

Łuszczyca odwrócona

Zmiany chorobowe pojawiają się w nietypowych dla łuszczycy miejscach, np. na twarzy, tułowiu, w fałdach skóry.

Jak leczyć łuszczycę?

W razie wystąpienia niepokojących zmian należy zgłosić się do dermatologa. Lekarz przeprowadzi rozpoznanie łuszczycy na podstawie objawów, czyli wykwitów i charakterystycznych ognisk w typowych lokalizacjach: na łokciach, kolanach czy owłosionej skórze głowy. Rozróżni wykwity od objawów innych chorób objawiających się zmianami skórnymi, tj. półpasiec, łojotokowe zapalenie skóry czy atopowe zapalenie skóry. Jeśli będzie miał wątpliwość, może pobrać biopsję ze zmianami do oceny histopatologicznej.

W przypadkach pacjentów, u których łuszczyca obejmuje mniej niż 10 procent powierzchni ciała, stosuje się leczenie miejscowe:

  • preparaty keratolityczne, takie jak kwas salicylowy i mocznik – powodują zmniejszenie ilości łusek, poprawiając przenikanie innych środków;
  • dziegcie – używane były dawniej w postaci past i maści na łuszczycę. Obecnie nie są rekomendowane jako terapia pierwszoplanowa;
  • cygnolina – uważana za skuteczną, stosowana we wzrastających stężeniach od 0,1 do 2-3 procent;
  • pochodne witaminy D (kalcypotriol, takalcytol) – cechują się wysokim profilem bezpieczeństwa i potwierdzoną skutecznością;
  • glikosteroidy miejscowe – mają właściwości przeciwzapalne i powodują istotną poprawę, jednak ich długotrwałe stosowanie wiąże się z ryzykiem wystąpienia trwałych powikłań miejscowych, takich jak zaniki skóry;
  • inhibitory kalcyneuryny (takrolimus, pimekrolimus) – maści na łuszczycę, które stosuje się na skórę twarzy.

W cięższych przypadkach łuszczycy lekarz, oprócz leczenia miejscowego, może wprowadzić również leczenie ogólne – jest to terapia skojarzona, która obejmuje:

  • fototerapię – polega na ekspozycji ciała na światło UV wytwarzane przez specjalne lampy;
  • fotochemioterapię (PUVA), będącą połączeniem leku światłouwrażliwiającego i promieni UVA. Metodę stosuje się u pacjentów z łuszczycą oporną na leczenie miejscowe;
  • metotreksat – lek cytostatyczny – przed jego zastosowaniem pacjent musi wykonać szereg badań laboratoryjnych i lekarskich;
  • cyklosporynę – silny lek immunosupresyjny, stosowany w szczególnie rozległej łuszczycy;
  • retinoidy (tazaroten) – używane do leczenia łuszczycy krostkowej, mają dość wysoką cenę i mogą podrażniać skórę;
  • leki biologiczne (ustekinumab, adalimumab, etanercept, infiksymab) – nowa klasa preparatów dla chorych z ciężką postacią łuszczycy.

U chorych z łuszczycą istotną rolę odgrywa również prawidłowa pielęgnacja ciała za pomocą dermokosmetyków, dostępnych jedynie w aptekach. Duże znaczenie ma również dieta oraz aktywność fizyczna – liczy się jakość, ilość i częstość spożywanych posiłków i nawodnienie organizmu. W okresie remisji zmian chorobowych należy unikać czynników mogących zaostrzyć zmiany (alkoholu, tytoniu, przeziębień, stresu, niektórych leków).

Łuszczyca jest przewlekłą chorobą, która nawraca. Nie ma na ten moment możliwości całkowitego jej wyleczenia. Jednak zachowanie odpowiedniego trybu życia, stosowanie diety, maści na łuszczycę i właściwej pielęgnacji skóry może znacząco przedłużyć remisję choroby.


Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Serce i układ krążenia Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...
Choroby zakaźne i pasożytnicze Wirus RSV - objawy, przyczyny, leczenie. Lawinowo rośnie liczba zakażeń, jak się chronić?
Zachorowania na wirus RSV dostrzegalne są w okresie jesienno-zimowym, choć szczególny wzrost przypada zazwyczaj na styczeń i luty. Wirus RSV stanowi główną przyczynę zachorowania na choroby dróg oddechowych u dzieci....
Informacje dla pacjenta Monocyty – o czym świadczą podwyższone monocyty?
Monocyty to komórki, które wchodzą w skład białych krwinek (leukocytów). Krążą one we krwi i w razie potrzeby wydostają się z naczyń krwionośnych do tkanek otaczających dane naczynie. W trakcie tego procesu przeistaczają się w makrofa...
Przeziębienie i grypa Grypa typu A – objawy, przebieg, leczenie i możliwe powikłania
Grypa należy do najczęściej występujących chorób wirusowych układu oddechowego. Szczególne wyzwanie epidemiologiczne stanowi przy tym grypa typu A, wywołująca infekcje u ludzi oraz innych gatunków ssaków i ptaków....
Ciąża i dziecko Zespół Edwardsa – co to jest, jaki ma wpływ na dziecko i jakie są objawy trisomii chromosomu 18?
Ciąża to wspaniały okres w życiu każdej kobiety. Jednak czasem mogą pojawić się niespodziewane komplikacje w postaci chorób genetycznych dziecka. Przykładem takiej choroby jest Zespół Edwardsa. Niestety w zdecydowanej większości przypad...
Odporność, wzmocnienie organizmu Sok z brzozy – właściwości, zastosowanie i przeciwwskazania. Jak dawkować sok z brzozy?
Sok z brzozy od dawna znajduje zastosowanie w medycynie naturalnej jako środek na rozmaite dolegliwości. Jakie właściwości prozdrowotne wykazuje sok z brzozy i dlaczego warto włączyć go do diety?Co znajduje się w składzie soku z brzozy?Sok ...
Serce i układ krążenia Dieta na obniżenie cholesterolu - 10 produktów, które pomagają zbić cholesterol
Obecność zbyt wysokiego poziomu cholesterolu LDL we krwi jest zjawiskiem cywilizacyjnym. Z hipercholesterolemią zmaga się coraz większa część społeczeństwa, a do rozwoju problemu przyczyniają się czynniki zewnętrzne, jak nisko odżywcza dieta oraz mało...
Odporność, wzmocnienie organizmu Eozynofilia: o czym świadczą podwyższone eozynofile? Objawy, przyczyny, normy
Badanie krwi to jedno z podstawowych metod diagnostycznych wielu chorób. Za jego pomocą możliwe jest oznaczenie wielu parametrów, w tym eozynofilów. To jeden z rodzajów białych krwinek, które pełnią istotną funkcję w...
Układ pokarmowy Bulgotanie w brzuchu i przelewanie w jelitach – objawy, przyczyny, leczenie
Bulgotanie, przelewanie się, dziwne, głośne burczenie i przewracanie w brzuchu to nie tylko kłopotliwe i krępujące, ale również niepokojące objawy. Mogą wystąpić zarówno w dzień, jak i w nocy. Zazwyczaj stanowią całkowicie niegroźny ...

Informacje dla pacjenta PDW (morfologia krwi) – wskaźniki, normy, obniżony. Wskaźnik anizocytozy płytek krwi
PDW to badanie, jedno ze składowych podstawowej morfologii, które pozwala ocenić zróżnicowanie płytek krwi pod kątem ich objętości. Innymi słowy, jest wskaźnikiem anizocytozy w wynikach morfologii krwi, który mierzy si...
Serce i układ krążenia Holter EKG: na czym polega, ile trwa i jak się przygotować? Wskazania i przebieg badania
Holter EKG pozwala dokonać pomiaru pracy najbardziej obciążonego organu naszego ciała - serca. Z poniższego artykułu dowiesz się: dlaczego coraz młodsi ludzie umierają na serce i jakie najczęstsze zaniedbania kardiologiczne stwierdzane s...
Układ rozrodczy i moczowy Ból jajnika: objawy, przyczyny, łagodzenie dolegliwości. Co wywołuje kłucie w jajniku?
Ból jajnika może być wyjątkowo niepokojący dla każdej kobiety. Ta nieprzyjemna dolegliwość objawia się kłuciem, uczuciem rozpierania po prawej lub lewej stronie podbrzusza....
Odporność, wzmocnienie organizmu Eozynofilia: o czym świadczą podwyższone eozynofile? Objawy, przyczyny, normy
Badanie krwi to jedno z podstawowych metod diagnostycznych wielu chorób. Za jego pomocą możliwe jest oznaczenie wielu parametrów, w tym eozynofilów. To jeden z rodzajów białych krwinek, które pełnią istotną funkcję w...
Informacje dla pacjenta Rumień zakaźny – przyczyny, objawy i leczenie
Rumień zakaźny to choroba wywoływana przez wirusa. Dotyka najczęściej dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, ale dorośli też mogą się nim zarazić....
Informacje dla pacjenta Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o <span...
Zdrowy tryb życia Dieta ketogeniczna (keto) – co należy wiedzieć i jakie są wady oraz zalety?
Ludzie od wieków stosują różne diety odchudzające. Najczęściej ma to miejsce, kiedy zbliża się wiosna i lżejsze ubranie odsłania krągłe kształty ciała. Nie zawsze jednak diety stosuje się w celach ...
Słuch i szumy uszne Świecowanie uszu – na czym polega i czy jest to bezpieczne? Czy warto kupić świece do uszu?
Regularne i prawidłowe dbanie o higienę uszu ma bardzo ważne znaczenie dla zdrowia oraz jakości słuchu. Zaniedbywanie bądź też błędy w czyszczeniu uszu mogą prowadzić do nieprzyjemnych konsekwencji, skutkujących nawet utratą słuchu, ...
Układ pokarmowy Metformina - panaceum XXI wieku? Wszechstronny lek, skuteczny nie tylko w leczeniu cukrzycy
Metformina to substancja, która od lat stosowana jest w leczeniu cukrzycy typu 2. Chociaż na rynku farmaceutycznym obecna jest już niemal pół wieku, wciąż odkrywane są nowe i wielokierunkowe efekty jej sto...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem