Z artykułu dowiesz się:
- czym jest trzydniówka,
- jakie są charakterystyczne objawy choroby,
- czy trzydniówka jest zaraźliwa,
- kto najczęściej na nią choruje,
- jak wygląda leczenie trzydniówki,
- kiedy należy udać się do lekarza.
Czytaj także: Gorączka u dziecka - jak sobie z nią poradzić?
Trzydniówka - co to za choroba?
Trzydniówka u dziecka, inaczej rumień nagły, to choroba wywołana przez wirusy herpes, a konkretnie wirus HHV6 i HHV7. Najczęściej trzydniówka występuje u niemowląt i dzieci, które nie ukończyły 2. roku życia. Rzadziej pojawia się u starszaków, natomiast prawie w ogóle nie występuje u dorosłych. Ile razy choruje się na trzydniówkę? Zazwyczaj występuje ona tylko raz w życiu. Choroba trzydniówka ma jeden, bardzo charakterystyczny objaw, jakim jest wysoka gorączka - często przekracza ona 40 stopni. Dla rodzica małego dziecka jest to duży powód do niepokoju, dlatego najczęściej udaje się on z pociechą do lekarza. Ten natomiast, przy braku dodatkowych symptomów, może zastosować wyłącznie leczenie objawowe. Obecnie nie ma skutecznego leku przeciwwirusowego, który poradziłby sobie z trzydniówką.
Charakterystyczne objawy trzydniówki: wysypka, rumień, gorączka
Przebieg trzydniówki jest dosyć charakterystyczny, jednak w pierwszym etapie choroby trudno samodzielnie postawić diagnozę. Objawy rumienia nagłego to przede wszystkim wysoka gorączka trzydniowa, która nierzadko przekracza 40 stopni. Co do zasady, chorobie nie towarzyszą inne symptomy, choć czasami lekarz może zauważyć lekko zaczerwienione gardło z grudkami chłonnymi. Nie jest to jednak powód do włączenia antybiotykoterapii. Lekarze zalecają, aby na tym etapie podawać leki zbijające gorączkę. Przyjmowanie przez dziecko leków przeciwgorączkowych może spowodować luźniejszy stolec czy nawet wymioty, jednak nie są one dodatkowym objawem choroby. W takich przypadkach warto spróbować preparatów w czopkach.
Trzydniówce towarzyszy wysypka, która pojawia się, gdy gorączka ustępuje. Najczęściej ma to miejsce trzeciego dnia. Wysypka nie swędzi, nie pozostawia też blizn. Objawem gorączki trzydniowej jest też charakterystyczny rumień występujący na tułowiu. Pojawienie się wysypki oraz rumienia zwiastuje koniec choroby - dla lekarza te symptomy są jedynie potwierdzeniem, że dziecko zaraziło się trzydniówką. Podsumowując, wysoka temperatura, rumień i wysypka to charakterystyczne objawy gorączki trzydniowej. Pozostałe to symptomy uboczne, które mogą być mylące zarówno dla lekarza, jak i rodzica.
Czy trzydniówka jest zaraźliwa? Czy chorują tylko niemowlęta i dzieci?
Wśród chorób zakaźnych wieku dziecięcego bardzo często wymienia się właśnie trzydniówkę. Oznacza to, że wirusem można się zarazić w kontakcie z chorym dzieckiem, lecz także po kontakcie z maluchem, u którego objawów jeszcze nie widać. Te najczęściej pojawiają się dopiero tydzień czy dwa tygodnie po ewentualnym kontakcie z wirusem. Trzydniówka u niemowlaka najczęściej występuje w sytuacji, gdy choruje na nią również starszy brat czy siostra.
Nieco inny powód może mieć wirus trzydniówki u dziecka uczęszczającego do żłobka czy przedszkola - zapewne to właśnie w placówce maluch zaraził się chorobotwórczym patogenem. Objawy trzydniówki widoczne są przede wszystkim u niemowlaków i małych dzieci, gdyż to one najczęściej chorują. Wirusem może też zarazić się nastolatek bądź osoba dorosła, jednak tego typu przypadki są sporadyczne. W przebiegu rumienia nagłego u dzieci i dorosłych obserwuje się te same symptomy. Jak długo dziecko zaraża trzydniówką? Okres wylęgania trwa od 5 do 15 dni, po czym następuje okres zakaźności trwający tydzień. Ważne, aby w tym czasie maluch przebywał w domu.
Leczenie trzydniowej gorączki krok po kroku - leki przeciwgorączkowe i przeciwdrgawkowe
Leczenie gorączki trzydniowej skupia się tak naprawdę na niwelowaniu przykrych objawów - przede wszystkim wysokiej temperatury. Lekarze zalecają stosowanie leków przeciwgorączkowych zgodnie z rekomendacjami producentów. Największą skutecznością w zbijaniu wysokiej temperatury charakteryzuje się naprzemienne podawanie ibuprofenu i paracetamolu, jednak nie zależy przekraczać dziennych, zalecanych dawek dla obu substancji. O szczegóły zawsze należy dopytać pediatrę, zwłaszcza w przypadku niemowlaków.
W przebiegu rumienia nagłego mogą pojawić się drgawki gorączkowe, dlatego nie należy dopuszczać do wzrostu temperatury powyżej 38,5-39 stopni. Jeśli mimo wszystko drgawki wystąpią, trzeba ułożyć dziecko w pozycji na boku, czekając aż atak ustąpi. W przypadku braku poprawy należy wezwać pogotowie ratunkowe. Rodzice, którzy mają w swojej apteczce leki przeciwdrgawkowe, mogą podać je doodbytniczo. Objawem budzącym niepokój rodziców w trzydniówce jest wysypka, jednak tej nie leczy się w sposób szczególny. Najczęściej ustępuje samoistnie, nie wywołuje swędzenia czy pieczenia, dlatego nie jest konieczne aplikowanie żadnych maści czy kremów. W leczeniu trzydniówki bardzo istotne jest nawadnianie dziecka. Lekarze nie przepisują antybiotyków, gdyż choroba ma podłoże wirusowe (wywołuje ją wspomniany wirus HHV) - w tym przypadku antybiotykoterapia wyniszcza organizm, natomiast nie powoduje poprawy stanu zdrowia.
Kiedy udać się do lekarza z trzydniówką? Diagnostyka, zapobieganie i częstotliwość chorowania
Trzydniówka u niemowlaka zazwyczaj wymaga konsultacji ze specjalistą. Wysoka gorączka u dziecka to najczęstszy powód, dla którego rodzice udają się z dzieckiem do lekarza już na początku infekcji. Tego typu objaw występuje również przy innych chorobach, na przykład zapaleniu gardła, którego nie są w stanie stwierdzić samodzielnie. Niemniej jednak, jeśli rodzic wie, że dziecko miało kontakt z osobą zarażoną trzydniówką, może podejrzewać, że u malucha rozwija się właśnie tego typu infekcja. Jeśli temperatura ciała nie jest bardzo wysoka - osiąga wartość około 38-38,5 stopnia - można poprzestać na jej zbijaniu. W sytuacji, gdy u dziecka pojawią się drgawki gorączkowe bądź bardzo wysoka gorączka, należy zgłosić się do lekarza. Jeżeli objawy obserwowane są u niemowlaka, warto profilaktycznie udać się na wizytę. Pediatra przede wszystkim zbada dziecko pod kątem występowania dodatkowych objawów - gdy takowe nie występują, podejrzewa trzydniówkę. Nie przeprowadza żadnych specjalistycznych badań czy testów, zaleca jedynie kontrolę po 3-4 dniach, jeśli w międzyczasie stan zdrowia dziecka nie ulegnie pogorszeniu.
Nie istnieje żaden sposób na to, aby zapobiec trzydniówce - jedynym jest bowiem unikanie kontaktu z osobami zakażonymi, co okazuje się bardzo trudne, zwłaszcza jeśli maluch uczęszcza do przedszkola czy żłobka. W tego typu placówkach o zarażenie nietrudno. Ile razy choruje się na trzydniówkę? Pocieszające jest to, że dzieci chorują zwykle tylko raz w życiu. Organizm uodparnia się bowiem na działanie wirusa, zatem przechorowanie stanowi niejako naturalny antybiotyk. Z drugiej strony, rodzice nigdy nie mogą mieć pewności, że wirus nie wróci, dlatego ważne, aby o ewentualnej trzydniówce poinformować personel żłobka lub przedszkola, do którego uczęszcza pociecha.
