Tabletki hormonalne stanowią najpowszechniejszą i najbardziej skuteczną metodę antykoncepcji. Jest wygodna i prosta w użyciu – wystarczy pamiętać o przyjmowaniu pigułki o tej samej porze każdego dnia. Ponadto, co dla wielu kobiet jest bardzo ważne – metoda antykoncepcyjna jest odwracalna. Co oznacza, że po odstawieniu tabletek szybko wraca płodność i możliwość zajścia w ciążę. Niemniej jednak nowoczesna antykoncepcja mimo wielu atutów, pociąga za sobą również skutki uboczne. Jakie zatem skutki uboczne niesie ze sobą stosowanie antykoncepcji hormonalnej?
Co zawierają tabletki antykoncepcyjne?
Tabletki antykoncepcyjne to doustne środki przeznaczone dla kobiet w wieku rozrodczym. Pigułki hormonalne zawierają niewielką ilość hormonów żeńskich. W przypadku tabletek jednoskładnikowych jest to wyłącznie gestagen, natomiast w przypadku dwuskładnikowych pigułek – gestageny, jak i pochodne estrogenów. Warto również wskazać, że w przypadku preparatów dwuskładnikowych mogą one zawierać stałą porcję estrogenów i progesteronu – tabletki jednofazowe, ale proporcje te mogą zmieniać się dwukrotnie w przypadku tabletek dwufazowych, bądź trzykrotnie w pigułkach trzyfazowych. Zadaniem pigułek jest skuteczna ochrona przed zajściem w ciążę. Przyjmowanie tabletek antykoncepcyjnych wiąże się bowiem z utratą zdolności endometrium do przyjęcia zarodka, a także ze zwiększeniem gęstości śluzu szyjkowego, który dzięki temu nie przepuszcza plemników. Ponadto, jajowody stają się mniej kurczliwe, przez co utrudniony jest transport zapłodnionej komórki.
Skutki uboczne stosowania tabletek antykoncepcyjnych
Stosowanie tabletek antykoncepcyjnych wiąże się nie tylko z doskonałym efektem antykoncepcyjnym, ale również z pojawieniem się niepożądanych skutków ubocznych. Hormony zawarte w tabletkach mają bowiem wpływ na pozostałe układy i narządy. Pigułki antykoncepcyjne mają niekorzystny wpływ na układ krążenia. Zawarte w tabletkach składniki hormonalne powodują bowiem zaburzenia gospodarki lipidowej organizmu. Przyczyniają się do wzrostu LDL („złego cholesterolu”), natomiast obniżają HDL („dobry cholesterol”). Ponadto, zaburzają krzepnięcie krwi i fibrynolizy. Warto również wskazać, że organem szczególnie narażonym na działanie składników hormonalnych zawartych w tabletkach jest wątroba. Pigułki z dużymi dawkami estrogenów prowadzą do zmiany żółci, efektem czego może być kamica pęcherzyka żółciowego. Co więcej, mają one negatywny wpływ na transport żółci. Z tego powodu mogą predysponować do pojawienia się żółtaczki cholestatycznej, z kolei przyjmowanie tabletek dwuskładnikowych wiąże się z ryzykiem rozwoju raka pierwotnego wątroby. Z tego powodu, w przypadku długotrwałego stosowania tabletek hormonalnych zaleca się wykonywanie badań kontrolnych enzymów wątrobowych. Warto również wskazać, że skutkiem stosowania tabletek antykoncepcyjnych stosunkowo często jest wzrost wagi ciała, przebarwień skórnych podczas stosowania kąpieli słonecznych, a także problemów skórnych – łojotoku czy trądziku pospolitego. Ponadto, tabletki hormonalne mogą obniżać libido.
Ból żołądka po tabletkach antykoncepcyjnych
Ból brzucha po tabletkach antykoncepcyjnych stanowi jeden z najczęstszych działań niepożądanych u kobiet stosujących antykoncepcję hormonalną. Z tego powodu u pań, u których dolegliwości są nasilone, wskazana jest konsultacja z lekarzem – ginekologiem, który po przeprowadzeniu wywiadu lekarskiego dobierze odpowiednie środki antykoncepcyjne. Ponadto, bólom żołądka mogą towarzyszyć nudności i wymioty, które są najczęściej wynikiem przyjmowania dwuskładnikowych tabletek hormonalnych. Dolegliwości te wiążą się z działaniem estrogenów i, co ważne, większe nasilenie mają u kobiet ze znaczną nadwagą. Należy wskazać, że w sytuacji, kiedy wymioty występują w czasie krótszym niż 2-3 godziny po przyjęciu pigułki, wpływa to na zmniejszenie powodzenia i skuteczności zastosowania tej metody antykoncepcyjnej. Zawarte w tabletce hormony nie zdążą się bowiem właściwie wchłonąć. Niemniej jednak należy wskazać, że odpowiedni dobór tabletek antykoncepcyjnych umożliwia wyeliminowanie nieprzyjemnych dolegliwości, z tego powodu w sytuacji wystąpienia działań niepożądanych należy zgłosić się do lekarza, który zmieni pigułki hormonalne.
