Egzema to określenie obejmujące różne zmiany skórne o zapalnym charakterze, powodujące poważny dyskomfort i utrudniające codzienne funkcjonowanie. Jedną z najczęściej występujących form egzemy jest wyprysk kontaktowy, powstający w wyniku kontaktu skóry z drażniącą czy uczulającą substancją.
Czym jest egzema (wyprysk kontaktowy)?
Wiele osób zastanawia się, co to egzema – nazwę kojarzymy wszyscy, jednak często posiadamy tylko powierzchowne informacje. Trzeba zdać sobie sprawę, że egzema nie oznacza jednej konkretnej choroby. To określenie obejmuje różne typy zmian skórnych, których wspólnym mianownikiem jest wystąpienie stanu zapalnego wierzchnich warstw skóry przy braku czynnika infekcyjnego.
Bardzo często używa się zamiennie określeń „egzema” i „wyprysk kontaktowy”. Warto pamiętać, że oprócz egzemy o charakterze kontaktowym mamy też do czynienia z nieco rzadziej występującą egzemą endogenną. Egzema kontaktowa, nazywana też egzogenną, pojawia się w wyniku kontaktu skóry z substancją z zewnątrz. Natomiast egzema konstytucjonalna (endogenna) związana jest z wrodzoną skłonnością danej osoby do tego typu zmian skórnych. Pamiętajmy, że egzema nie jest zaraźliwa i nie ma potrzeby unikania chorych osób!
Wyjątkowo częstym przypadkiem jest egzema dłoni. Dzieje się tak, ponieważ to właśnie nasze dłonie mają najczęściej kontakt z potencjalnie drażniącymi czy uczulającymi substancjami.
Jakie są objawy egzemy?
Jak wygląda egzema? Wygląd zmian skórnych zależy od wielu czynników m.in. od fazy rozwoju choroby, jej typu czy aktualnego nasilenia. Zdjęcia egzemy mogą wyglądać inaczej w przypadku niemowlaka i osoby starszej, czy też osoby w fazie bliskiej remisji i osoby z początkami zmian. Charakterystyczne jest występowanie początkowo obrzęku i zaczerwienienia skóry, a następnie grudek, pęcherzyków, a w końcu strupków oraz nadżerek. Chorobie towarzyszą takie objawy jak ból, pieczenie i swędzenie, a skóra pozostaje mocno wysuszona i bardzo podatna na uszkodzenia. Dodatkowe trudności powoduje drapanie zmian. Rozdrapane grudki czy pęcherze łatwo ulegają zakażeniu bakteryjnemu – stanowi to szczególny problem w przypadku egzemy u dzieci.
Jakie są przyczyny egzemy?
Do tej pory nie udało się jednoznacznie ustalić, jakie czynniki odpowiadają za powstanie egzemy. W przypadku egzemy endogennej decydujące znaczenie zdają się mieć czynniki genetyczne i związane z nimi osłabienie funkcjonowania układu odpornościowego. Egzema egzogenna wiąże się z reakcją organizmu na jakiś czynnik zewnętrzny o charakterze podrażniającym lub alergicznym.
Egzema – jak leczyć?
Jak leczyć egzemę? Pierwszym krokiem jest postawienie trafnej diagnozy, do czego niezbędna będzie wizyta u dermatologa. Po przeprowadzeniu wywiadu, zbadaniu skóry i ewentualnie wykonaniu biopsji lekarz postawi diagnozę i zaproponuje odpowiednie leczenie. Czasami niezbędna jest wizyta u alergologa i przeprowadzenie testów alergicznych, pomagających znaleźć czynnik chorobotwórczy. Rodzaj terapii zależy m.in. od typu egzemy, jej umiejscowienia, nasilenia objawów czy wieku pacjenta. Zazwyczaj stosuje się maść na egzemę czy krem na egzemę, pomagające natłuścić skórę, zminimalizować uporczywe swędzenie i odbudować warstwę ochronną naskórka. Jeżeli problem związany jest z alergią, leczenie egzemy polegać będzie na unikaniu czynnika alergizującego.
Istnieje też kilka rozwiązań dla osób, które zastanawiają się, jak leczyć egzemę domowymi sposobami. Ulgę przynieść mogą chłodne kompresy czy okłady z sokiem z aloesu, stosowanie maści z zawartością nagietka lub żywokostu; na stany zapalne zalecany jest także olej kokosowy bądź olej z wiesiołka.
Zobacz także:
Rodzaje egzemy – fazy
Poza najbardziej powszechnym wypryskiem kontaktowym alergicznym lub z podrażnienia możemy wyróżnić także:
- wyprysk atopowy,
- wyprysk łojotokowy,
- wyprysk dyskoidalny,
- wyprysk żylakowy,
- wyprysk asteatotyczny związany z nadmierną suchością skóry.
Warto pamiętać, że objawy egzemy zmieniają się stopniowo, w miarę rozwijania się choroby. Wyodrębniamy fazę ostrą, podostrą i przewlekłą – przebieg schorzenia może być za każdym razem inny, nie zawsze musi obejmować wszystkie fazy.
Jak przeciwdziałać zapaleniu skóry?
Egzema na dłoniach czy innych częściach ciała to poważny problem – nie tylko estetyczny. Dlatego tak ważna jest profilaktyka, zwłaszcza jeśli wiemy, że mamy tendencję do pojawiania się tego typu zmian skórnych. Kluczową sprawą jest odpowiednia pielęgnacja skóry. Należy zadbać o higienę oraz właściwe nawilżenie i natłuszczenie. Warto sięgnąć po profesjonalne emolienty, umożliwiające delikatne mycie bez naruszania naturalnej bariery ochronnej. W przypadku wyprysku kontaktowego najważniejsze jest unikanie pokarmów lub substancji uczulających czy wywołujących podrażnienie skóry.
Swędzenie, pieczenie i mało estetyczne zmiany na skórze – egzema powodować może poważny dyskomfort fizyczny i psychiczny. Dbając na co dzień o odpowiednie nawilżenie i natłuszczenie skóry, a także unikając czynników alergizujących i drażniących, możemy skutecznie minimalizować ryzyko wystąpienia stanu zapalnego.
Zobacz także:
