Bielactwo jest przewlekłą chorobą skóry. Obraz kliniczny choroby polega na pojawianiu się na jej powierzchni plam hipopigmentacji, które charakteryzują się białym wybarwieniem oraz wyraźnym odgraniczeniem od zdrowych obszarów skóry. Bielactwo może przybierać postać wrodzoną i występować u pacjentów od momentu narodzin lub nabytą i rozwijać się najczęściej w drugiej dekadzie życia. Obecna medycyna nie do końca rozpoznała mechanizm powstawania schorzenia, a także przyczyny jego pojawiania się, niemniej jednak wielu specjalistów wiąże ją z występowaniem chorób autoimmunologicznych. Czym jest bielactwo? Jakie są objawy schorzenia na skórze?
Zobacz też artykuł: Piperyna - właściwości lecznicze, zastosowanie i sposób zażywania
Z artykułu dowiesz się:
- czym jest bielactwo i jakie są jego objawy;
- co przyczynia się do powstawania bielactwa;
- jakie są różnice między bielactwem nabytym a wrodzonym;
- czy istnieją sposoby leczenia tego schorzenia skóry;
- jak należy pielęgnować skórę w walce z bielactwem.
Czym jest bielactwo? Charakterystyka choroby
Bielactwo jest chorobą skóry, czyli największego organu ludzkiego. Schorzenie związane jest z wrodzoną lub nabytą utratą melanocytów, które są komórkami skóry, odpowiedzialnymi za produkcję barwnika skóry. Zgodnie z danymi Światowej Organizacji Zdrowia, choroba diagnozowana jest u dwóch procent populacji światowej, a rozwijać się może u ludzi różnej rasy.
Bielactwo najczęściej jest chorobą współistniejącą i rozwija się u osób, które posiadają:
- choroby tarczycy - nadczynność, a także niedoczynność,
- zaburzenia endokrynologiczne - cukrzyca lub choroba Addisona,
- choroby o podłożu autoimmunologicznym - niedokrwistość złośliwa, twardzina układowa, toczeń rumieniowaty, a także łysienie plackowate,
- choroby nowotworowe złośliwe - czerniak skóry.
Choroba najczęściej objawia się depigmentacją, czyli utratą swojego pierwotnego wybarwienia. Na jej powierzchni uwidoczniają się białe lub jasne, plamy, które są wyraźnie odgraniczone od pozostałych obszarów ciała. U nielicznej grupy pacjentów bielactwo może też uwidaczniać się na tęczówce, siatkówce lub jamie ustnej i powierzchni skóry twarzy.
Pierwsze objawy bielactwa – jak rozpoznać wczesne symptomy choroby?
Początki bielactwa są zwykle bagatelizowane przez pacjentów i powiązywane z innymi możliwościami patogenezy. Choroba zwykle rozpoczyna się rozwojem niewielkich, pozbawionych naturalnego pigmentu plam, które są wyraźnie odgraniczone od reszty skóry. Plamy w początkowej fazie zwykle pojawiają się na powierzchni twarzy - zwłaszcza w okolicy nosa, oczu i ust, a także po obu stronach stóp i powierzchni dłoni. Bielactwo u dzieci rozwija się i objawia dokładnie takim samym obrazem klinicznym, jak w przypadku osób dorosłych.
Podczas obserwacji plam warto zwrócić uwagę na charakterystyczny objaw choroby. Jest nim nieregularność plam, a także brak pojawiania się stanu zapalnego. Dodatkowo, włosy wyrastające z obszaru objętego hipopigmentacją również tracą swój kolor i stają się siwe.
Przyczyny bielactwa - bielactwo wrodzone a bielactwo nabyte
Bielactwo jest chorobą skóry, która dzieli się na: nabytą oraz wrodzoną. Bielactwo wrodzone, powszechnie nazywane albinizmem widoczne jest u pacjentów już w momencie urodzenia. Osoba zmagająca się z dolegliwością posiada pozbawione koloru przydatki skóry, a także skórę oraz tęczówkę oka. Z albinizmem zmagają się nie tylko ludzie, ale również liczni przedstawiciele gatunków zwierząt. Bielactwo nabyte z kolei zwykle rozpoczyna się w drugiej dekadzie życia, niemniej jednak może uwidocznić się w jego różnym momencie.
Główną przyczyną pojawienia się bielactwa wrodzonego są czynniki genetyczne, natomiast wybarwienia skóry o charakterze nabytym uwidoczniają się na skutek niszczenia komórek wytwarzających barwnik skóry, czyli melanocytów. Taki proces najczęściej rozwija się na podłożu znacznej nadaktywności układu immunologicznego, a pacjenci objęci bielactwem bardzo często chorują na dysfunkcję gruczołu tarczycy.
Metody leczenia bielactwa - czy istnieje skuteczna terapia?
Bielactwo jest przewlekłą chorobą skóry, a obecna medycyna dysponuje wieloma metodami leczenia tego schorzenia. Niestety, żadna dostępna terapia nie daje stu procentowej pewności, która mogłaby gwarantować likwidację plam.
Sposobami na walkę z bielactwem, którymi dysponuje obecna medycyna są:
- stosowanie maści zawierających glikokortykosteroidy, czyli substancje osłabiające nadaktywność układu immunologicznego,
- fototerapia, czyli metoda wykorzystująca do leczenia wybarwionych plam światła, tak jak w przypadku łuszczycy. Niestety, to długotrwały proces rekonwalescencji, którego okres trwania wynosi nawet kilka miesięcy,
- stosowanie witaminy B12 - specjaliści prowadzący badania nad przyczynami rozwoju bielactwa obserwują dużą zależność między silnym niedoborem witaminy B12, a pojawianiem się wybarwionych plam.
Najbardziej zaawansowaną i obiecującą metodą leczenia bielactwa jest przeszczep melanocytów. Komórki odpowiadające za produkcję barwnika skóry są sztucznie hodowane i wszczepiane, a badania kliniczne nad tą metodą wciąż trwają.
Na co powinny uważać osoby z bielactwem?
Bielactwo jest chorobą, która uwidocznia się na powierzchni skóry. Poza pojawianiem się jasnych, pozbawionych pigmentu plam, schorzeniu nie towarzyszą dodatkowe objawy, jak na przykład stan zapalny czy ból.
Osoby zmagające się ze schorzeniem powinny przede wszystkim uważać na promieniowanie słoneczne. Skóra pozbawiona koloru jest wyjątkowo podatna na wnikanie promieniu słonecznych, co może doprowadzić do jej podrażnienia i zaczerwienienia. Promienie UV są również niebezpieczne dla melanocytów ocalałych wokół jasnej plamy, a efektem oddziaływania słońca mogą być przebarwienia. Każda osoba zmagająca się z bielactwem wrodzonym lub nabytym przed wyjściem na słońce powinna zabezpieczyć naskórek wysokiej jakości kremem z filtrem.
Pielęgnacja skóry przy bielactwie: kosmetyki i preparaty dla skóry ze szczególnymi potrzebami
Pielęgnacja skóry przy bielactwie jest bardzo ważna. Skóra objęta zmianami związanymi z bielactwem posiada wszystkie cechy naskórka wrażliwego. Jej powierzchnia jest szczególnie podatna na oddziaływanie czynników zewnętrznych, jak zanieczyszczenia czy promieniowanie UV. Kosmetyki i preparaty dla skóry ze szczególnymi potrzebami, jak w przypadku osób walczących z bielactwem powinny posiadać składniki aktywne o działaniu kojącym i zmniejszającym zaczerwienienia, jak d-pantenol, alantoina czy kiełki owsa. Osoby zmagające się ze schorzeniem powinny zwrócić uwagę na regularne nawilżanie powierzchni skóry, a także oczyszczanie jej przy wykorzystaniu delikatnych kosmetyków myjących, które pozbawione są silnych detergentów.
Posiadanie wyraźnie odgraniczonych, jasnych zmian na powierzchni skóry jest dość krępujące dla pacjentów. Aby ochronić się przed obniżoną samooceną warto również zadbać o swój komfort psychiczny, dzięki maskowaniu defektu przy użyciu kremów koloryzujących. Niwelowanie plam wielu pacjentom pozwala na odzyskanie pewności siebie, która jest konieczna w budowaniu życia zawodowego oraz prywatnego.
