Rak jelita grubego – objawy, przyczyny, diagnostyka i leczenie. Jak można zapobiec chorobie?

Rak jelita grubego – objawy, przyczyny, diagnostyka i leczenie. Jak można zapobiec chorobie? - zdjęcie

Rak jelita grubego często rozwija się przez wiele lat, nie dając przy tym niemal żadnych objawów. Czym więc może objawiać się nowotwór jelita grubego i jak można wykryć go we wczesnym stadium, gdy istnieją duże szanse na wyleczenie?

Czym jest rak jelita grubego?

Nowotwór jelita grubego zazwyczaj rozwija się w wyniku mimowolnego rozrostu komórek w określonej części jelita grubego – na przykład kątnicy lub odbytnicy i zstępnicy. Najczęściej występującym rodzajem tej choroby jest gruczolakorak jelita grubego. W Polsce rak jelita grubego jest drugą pod względem częstości przyczyną zgonów spowodowanych przez nowotwór. Częściej dotyka on mężczyzn niż kobiet, a najwyższą zachorowalność notuje się w grupie osób po 50. roku życia.

Rak jelita grubego – objawy

Nowotwór jelita grubego potrafi rozwijać się przez bardzo długi czas – nawet dziesięć lat – nie dając właściwie żadnych objawów. Choroba może zaatakować każdy fragment jelita, lecz w ponad 70% przypadków rak powstaje w odbytnicy, gdzie guzy można dość łatwo wyczuć podczas badania per rectum. W zależności od lokalizacji nowotwór jelita grubego może dawać nieco inne objawy, ale wśród szczególnie niepokojących wymieniamy:

  • obecność krwi na stolcu lub krwawienie utajone do światła jelita grubego, które może prowadzić do anemii;
  • uczucie niepełnego wypróżnienia;
  • zaburzenia rytmu wypróżnień – zaparcia i uporczywe biegunki;
  • powtarzające się krwawienie z odbytnicy;
  • wyczuwalny guz w jamie brzusznej;
  • silny ból brzucha, któremu towarzyszą zatrzymanie gazów i stolca;
  • parcie na stolec i niemożność jego oddania;
  • nudności;
  • utrata masy ciała, osłabienie, brak apetytu – zwykle pojawiające się w zaawansowanym stadium choroby.

Przyczyny raka jelita grubego

Zachorowania na nowotwór jelita grubego możemy podzielić na dwie podstawowe grupy: rodzinne, które są związane z mutacją genów lub zwiększonym ryzykiem zachorowania w danej rodzinie, oraz sporadyczne, które nie mają związku z dziedziczeniem.

Do czynników zwiększających ryzyko zachorowania na raka jelita grubego zaliczamy przede wszystkim:

  • dziedziczenie,
  • wiek,
  • obecność gruczolaków w jelicie grubym,
  • wrzodziejące zapalenie jelita grubego,
  • choroba Leśniowskiego-Crohna,
  • zakażenie paciorkowcem kałowym,
  • nałogowe palenie papierosów,
  • dieta obfitujące w mięso i tłuszcze, a uboga w błonnik,
  • otyłość.

Większość nowotworów jelita grubego to zachorowania sporadyczne – rodzinne stanowią około 30% wszystkich przypadków.

Diagnostyka nowotworu jelita grubego

W diagnostyce raka jelita grubego stosuje się szereg badań, w tym: badania per rectum, wlewu kontrastowego, kolonoskopii, rektoskopii, kolonoskopii wirtualnej, badania antygenu CEA we krwi oraz badania krwi utajonej w kale. Na czym polega każde z nich?



Badanie diagnostyczne

Charakterystyka

Badanie per rectum

To badanie przez odbytnicę, dzięki któremu lekarz może ocenić stan jelita, wykryć źródła krwawienia i guzki nowotworowe. To jedna z podstawowych metod diagnostycznych – pozwala wychwycić blisko jedną trzecią przypadków raka jelita grubego.

Wlew kontrastowy

Polega na wykonaniu zdjęć radiologicznych po podaniu do jelita płynnego kontrastu i napełnieniu go powietrzem.

Kolonoskopia

Badanie przeprowadza się przy użyciu endoskopu, który wprowadza się do jelita przez odbyt. Niekiedy w trakcie kolonoskopii pobiera się wycinek podejrzanej zmiany do badania histopatologicznego.

Rektoskopia

To wziernikowanie odbytnicy, polegające na wprowadzeniu do odbytu sztywnego aparatu optycznego.

Kolonoskopia wirtualna

Podczas badania do światła jelita grubego podaje się powietrze, a następnie wykonuje tomografię komputerową. Kolonoskopia wirtualna umożliwia uzyskanie trójwymiarowego obrazu jelita grubego.

Badanie antygenu CEA we krwi

Polega na oznaczeniu markerów charakterystycznych dla raka jelita grubego. Badanie często stosuje się u pacjentów po przebytym nowotworze – pomaga wykryć ewentualny nawrót choroby.

Badanie krwi utajonej w stolcu

Pozwala określić, czy w stolcu znajduje się krew, która jest niewidoczna gołym okiem.



Rak jelita grubego – leczenie

Sposób leczenia raka jelita grubego dobiera się na podstawie stopnia rozwoju choroby. Podobnie jak przy innych chorobach nowotworowych, także w tym przypadku podstawę stanowi leczenie chirurgiczne. Przy niewielkich nowotworach wycina się wyłącznie samą zmianę bez fragmentu jelita – w zależności od jej lokalizacji wykorzystuje się w tym celu metodą laparoskopową lub endoskopową.

U większości pacjentów konieczne jest jednak usunięcie guza wraz z fragmentem jelita. W takim przypadku najczęściej przeprowadza się zabieg w znieczuleniu ogólnym, wykonując cięcie na skórze brzucha. Natomiast u chorych z nowotworem jelita grubego w zaawansowanym stadium niezbędna może okazać się operacja wielonarządowa. Wskazaniem do jej przeprowadzania jest przede wszystkim naciekanie nowotworu na sąsiadujące organy – to uniemożliwia usunięcie guza w całości bez naruszenia zajętego narządu, na przykład żołądka, pęcherza moczowego czy śledziony.

Oprócz zabiegów chirurgicznych leczenie jelita grubego obejmuje też chemioterapię, którą wdraża się zarówno przed, jak i po operacji. Chemioterapia przed zabiegiem ma na celu zmniejszenie guza, co ma na ułatwić jego usunięcie. Z kolei po operacji chemioterapia pozwala zniszczyć krążące w organizmie komórki nowotworowe. W terapii raka jelita grubego stosuje się również radioterapię, która nie tylko wspomaga niszczenie komórek nowotworowych, ale także może łagodzić dolegliwości bólowe.

Profilaktyka nowotworu jelita grubego – jak uniknąć choroby?

By zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka jelita grubego, warto:

  • regularnie uprawiać aktywność fizyczną,
  • stosować zdrową dietę, bogatą w warzywa i owoce,
  • ograniczyć ilość tłuszczów zwierzęcych w diecie,
  • ograniczyć spożycie alkoholu.

Ponadto osoby, które skończyły 50 lat, powinny pamiętać o:

  • regularnych badaniach okresowych,
  • wykonywaniu kolonoskopii – co 10 lat,
  • wykonywaniu badania kontrastowego jelita grubego – co 5 lat,
  • wykonywaniu testów na krew utajoną w kale – co rok.

Nowotwór jelita grubego to podstępna choroba, która może rozwijać się latami, nie dając przy tym żadnych objawów. Właśnie dlatego tak istotne są regularne badania kontrolne, dzięki którym raka jelita grubego można wykryć już we wczesnym stadium, gdy wciąż są bardzo duże szanse na jego wyleczenie.

Serce i układ krążenia

Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia norma...

Choroby i dolegliwości

Jaki jest prawidłowy poziom cukru we krwi na czczo i po jedzeniu?
Cukier odgrywa bardzo ważną rolę w organizmie. Należy do węglowodanów, które stanowią główne źródło energetyczne. Węglowodany ulegają rozłożeniu w procesie trawienia na cukier prosty – glukozę. Jej obecność jest niezbędna do pr...

Zdrowy tryb życia

Czeremcha – właściwości i zastosowanie. Na co pomagają owoce czeremchy?
Czeremcha to drzewo lub duży krzew, powszechnie występujący na obszarze całej Polski. Ze względu na liczne właściwości zdrowotne i lecznicze, owoce czeremchy są często wykorzystywane jako surowiec zielarski. Czeremcha – najważniejsz...

Choroby zakaźne i pasożytnicze

Jęczmień na oku: objawy, przyczyny oraz leczenie. Czy istnieją domowe sposoby na jęczmień?
Jęczmień to nic innego jak torbielowata infekcja powieki, która pojawia się w bardzo nieoczekiwanych momentach w formie ropnia. W większości wypadków spowodowana jest zarażeniem gronkowcem na brzegach powiek, a także gruczołach tarczykowych...

Zdrowy tryb życia

Dieta ketogeniczna (keto) – co należy wiedzieć i jakie są wady oraz zalety?
Ludzie od wieków stosują różne diety odchudzające. Najczęściej ma to miejsce, kiedy zbliża się wiosna i lżejsze ubranie odsłania krągłe kształty ciała. Nie zawsze jednak diety stosuje się w celach estetycznych. Przy niektórych schorz...

Informacje dla pacjenta

Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o preparatach na uspokojenie to jednym z popularniejszych, wydawanych z przepi...

Informacje dla pacjenta

Witamina B12: jakie są jej właściwości? Skutki niedoboru i nadmiaru witaminy B12
Witamina B12 utrzymuje w dobrej kondycji układ krwionośny, nerwowy czy pokarmowy. Jej niedobór stanowi częsty problem, jednak właściwa suplementacja i dieta bogata w produkty pochodzenia zwierzęcego pozwolą go uniknąć.Czym charakteryzuje si...

Układ rozrodczy i moczowy

Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych, które dają niezapomniane doznania
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....

Informacje dla pacjenta

Czym jest badanie krwi – ALT. Diagnoza uszkodzeń wątroby norma i wyniki
Badanie ALT nazywane jest także ALAT oraz GPT. Nazwy te dotyczą tego samego testu aminotransferazy alaninowej, a więc enzymu wewnątrzkomórkowego, który znajduje się przede wszystkim w tkankach wątroby. Z tego względu badanie ALT służy mię...

Dieta i odchudzanie

Źródła białka dla wegetarian. Hummus - najzdrowszy i najlepszy przepis na wegański dip
Rośliny strączkowe są doskonałym źródłem białka roślinnego. Bardzo popularną rośliną jest ciecierzyca, z której powstaje hummus, czyli pasta idealna do wielu dań. Wyróżnia ją doskonały smak i wiele wartości odżywczych....

Układ nerwowy

Zdrowie psychiczne - techniki radzenia sobie ze stresem i napięciem
Zdrowie psychiczne to temat szczególnie ważny w obecnych czasach. Problemy z psychiką mogą dotyczyć każdego, bez względu na wiek i płeć. Warto więc dowiedzieć się więcej, np. jakie czynniki wpływają na zdrowie psychiczne oraz jak radzić sobie ze...

Dieta i odchudzanie

Co jeść na diecie między posiłkami? Wybieramy najlepsze zdrowe przekąski
Zdrowe przekąski to niezastąpiony element każdej diety. Niezależnie od tego, czy chcesz schudnąć czy kompleksowo zatroszczyć się o swoje zdrowie, odpowiednio dobrane przekąski staną się ważnym elementem codziennego jadłospisu....

Serce i układ krążenia

Dieta na zdrowe serce - tygodniowy jadłospis z produktami dla zdrowego serca
Problemy kardiologiczne dotyczą coraz większej liczby Polaków i ludzi na całym świecie. Pośpiech, stres, zła dieta i używki prowadzą do wielu problemów zdrowotnych. Właśnie dlatego warto zdecydować się na modyfikacje swojego jadłospisu.&a...

Mięśnie i kości

Artroskopia kolana. Na czym polega? Wskazania, korzyści i przebieg zabiegu
Artroskopia kolana to zaawansowany zabieg medyczny, który polega na wprowadzeniu cienkiej rurki z kamerą (artroskopu) do wnętrza stawu kolanowego przez niewielkie nacięcie skóry. Obraz transmitowany przez kamerę pozwala lekarzowi ortopedz...

Odporność, wzmocnienie organizmu

Rak piersi u kobiet - jakie są rodzaje? Jak przebiega diagnostyka i leczenie raka piersi?
Rak piersi to podstępna choroba, która każdego roku zabija nawet 500 000 ludzi na całym świecie....

Choroby skóry

Zastrzał palca: przyczyny, objawy, leczenie. Jak poradzić sobie z bólem?
Zastrzał palca to przyjęte określenie dla stanu zapalnego skóry. Powstaje w wyniku przeniknięcia bakterii pod powierzchowną warstwę skóry na skutek urazu....

Układ nerwowy

Syndrom chronicznego zmęczenia CFS - 10 objawów chronicznego wyczerpania. Z czego wynika i jak leczyć ciągłe zmęczenie?
Chroniczne zmęczenie jest wyjątkowo uciążliwą dolegliwością, która znacznie utrudnia codzienne funkcjonowanie. Rosnące tempo życia, nadmiar stresu oraz liczne problemy sprzyjają wystąpieniu CFS. ...

Układ nerwowy

Diagnoza badająca bioelektryczną czynność mózgu: czym jest EEG?
Badanie EEG to bardzo pomocne narzędzie w diagnozowaniu wielu chorób, szczególnie padaczki i innych zaburzeń neurologicznych. Jest całkowicie bezpieczne i bezinwazyjne....

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem

cookies Strona korzysta z plików cookies, dzięki temu działa poprawnie. Szczegóły znajdziesz w Polityce Cookies.