Rak jelita grubego – objawy, przyczyny, diagnostyka i leczenie. Jak można zapobiec chorobie?

Rak jelita grubego – objawy, przyczyny, diagnostyka i leczenie. Jak można zapobiec chorobie? - zdjęcie

Rak jelita grubego często rozwija się przez wiele lat, nie dając przy tym niemal żadnych objawów. Czym więc może objawiać się nowotwór jelita grubego i jak można wykryć go we wczesnym stadium, gdy istnieją duże szanse na wyleczenie?

Czym jest rak jelita grubego?

Nowotwór jelita grubego zazwyczaj rozwija się w wyniku mimowolnego rozrostu komórek w określonej części jelita grubego – na przykład kątnicy lub odbytnicy i zstępnicy. Najczęściej występującym rodzajem tej choroby jest gruczolakorak jelita grubego. W Polsce rak jelita grubego jest drugą pod względem częstości przyczyną zgonów spowodowanych przez nowotwór. Częściej dotyka on mężczyzn niż kobiet, a najwyższą zachorowalność notuje się w grupie osób po 50. roku życia.

Rak jelita grubego – objawy

Nowotwór jelita grubego potrafi rozwijać się przez bardzo długi czas – nawet dziesięć lat – nie dając właściwie żadnych objawów. Choroba może zaatakować każdy fragment jelita, lecz w ponad 70% przypadków rak powstaje w odbytnicy, gdzie guzy można dość łatwo wyczuć podczas badania per rectum. W zależności od lokalizacji nowotwór jelita grubego może dawać nieco inne objawy, ale wśród szczególnie niepokojących wymieniamy:

  • obecność krwi na stolcu lub krwawienie utajone do światła jelita grubego, które może prowadzić do anemii;
  • uczucie niepełnego wypróżnienia;
  • zaburzenia rytmu wypróżnień – zaparcia i uporczywe biegunki;
  • powtarzające się krwawienie z odbytnicy;
  • wyczuwalny guz w jamie brzusznej;
  • silny ból brzucha, któremu towarzyszą zatrzymanie gazów i stolca;
  • parcie na stolec i niemożność jego oddania;
  • nudności;
  • utrata masy ciała, osłabienie, brak apetytu – zwykle pojawiające się w zaawansowanym stadium choroby.

Przyczyny raka jelita grubego

Zachorowania na nowotwór jelita grubego możemy podzielić na dwie podstawowe grupy: rodzinne, które są związane z mutacją genów lub zwiększonym ryzykiem zachorowania w danej rodzinie, oraz sporadyczne, które nie mają związku z dziedziczeniem.

Do czynników zwiększających ryzyko zachorowania na raka jelita grubego zaliczamy przede wszystkim:

  • dziedziczenie,
  • wiek,
  • obecność gruczolaków w jelicie grubym,
  • wrzodziejące zapalenie jelita grubego,
  • choroba Leśniowskiego-Crohna,
  • zakażenie paciorkowcem kałowym,
  • nałogowe palenie papierosów,
  • dieta obfitujące w mięso i tłuszcze, a uboga w błonnik,
  • otyłość.

Większość nowotworów jelita grubego to zachorowania sporadyczne – rodzinne stanowią około 30% wszystkich przypadków.

Diagnostyka nowotworu jelita grubego

W diagnostyce raka jelita grubego stosuje się szereg badań, w tym: badania per rectum, wlewu kontrastowego, kolonoskopii, rektoskopii, kolonoskopii wirtualnej, badania antygenu CEA we krwi oraz badania krwi utajonej w kale. Na czym polega każde z nich?



Badanie diagnostyczne

Charakterystyka

Badanie per rectum

To badanie przez odbytnicę, dzięki któremu lekarz może ocenić stan jelita, wykryć źródła krwawienia i guzki nowotworowe. To jedna z podstawowych metod diagnostycznych – pozwala wychwycić blisko jedną trzecią przypadków raka jelita grubego.

Wlew kontrastowy

Polega na wykonaniu zdjęć radiologicznych po podaniu do jelita płynnego kontrastu i napełnieniu go powietrzem.

Kolonoskopia

Badanie przeprowadza się przy użyciu endoskopu, który wprowadza się do jelita przez odbyt. Niekiedy w trakcie kolonoskopii pobiera się wycinek podejrzanej zmiany do badania histopatologicznego.

Rektoskopia

To wziernikowanie odbytnicy, polegające na wprowadzeniu do odbytu sztywnego aparatu optycznego.

Kolonoskopia wirtualna

Podczas badania do światła jelita grubego podaje się powietrze, a następnie wykonuje tomografię komputerową. Kolonoskopia wirtualna umożliwia uzyskanie trójwymiarowego obrazu jelita grubego.

Badanie antygenu CEA we krwi

Polega na oznaczeniu markerów charakterystycznych dla raka jelita grubego. Badanie często stosuje się u pacjentów po przebytym nowotworze – pomaga wykryć ewentualny nawrót choroby.

Badanie krwi utajonej w stolcu

Pozwala określić, czy w stolcu znajduje się krew, która jest niewidoczna gołym okiem.



Rak jelita grubego – leczenie

Sposób leczenia raka jelita grubego dobiera się na podstawie stopnia rozwoju choroby. Podobnie jak przy innych chorobach nowotworowych, także w tym przypadku podstawę stanowi leczenie chirurgiczne. Przy niewielkich nowotworach wycina się wyłącznie samą zmianę bez fragmentu jelita – w zależności od jej lokalizacji wykorzystuje się w tym celu metodą laparoskopową lub endoskopową.

U większości pacjentów konieczne jest jednak usunięcie guza wraz z fragmentem jelita. W takim przypadku najczęściej przeprowadza się zabieg w znieczuleniu ogólnym, wykonując cięcie na skórze brzucha. Natomiast u chorych z nowotworem jelita grubego w zaawansowanym stadium niezbędna może okazać się operacja wielonarządowa. Wskazaniem do jej przeprowadzania jest przede wszystkim naciekanie nowotworu na sąsiadujące organy – to uniemożliwia usunięcie guza w całości bez naruszenia zajętego narządu, na przykład żołądka, pęcherza moczowego czy śledziony.

Oprócz zabiegów chirurgicznych leczenie jelita grubego obejmuje też chemioterapię, którą wdraża się zarówno przed, jak i po operacji. Chemioterapia przed zabiegiem ma na celu zmniejszenie guza, co ma na ułatwić jego usunięcie. Z kolei po operacji chemioterapia pozwala zniszczyć krążące w organizmie komórki nowotworowe. W terapii raka jelita grubego stosuje się również radioterapię, która nie tylko wspomaga niszczenie komórek nowotworowych, ale także może łagodzić dolegliwości bólowe.

Profilaktyka nowotworu jelita grubego – jak uniknąć choroby?

By zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka jelita grubego, warto:

  • regularnie uprawiać aktywność fizyczną,
  • stosować zdrową dietę, bogatą w warzywa i owoce,
  • ograniczyć ilość tłuszczów zwierzęcych w diecie,
  • ograniczyć spożycie alkoholu.

Ponadto osoby, które skończyły 50 lat, powinny pamiętać o:

  • regularnych badaniach okresowych,
  • wykonywaniu kolonoskopii – co 10 lat,
  • wykonywaniu badania kontrastowego jelita grubego – co 5 lat,
  • wykonywaniu testów na krew utajoną w kale – co rok.

Nowotwór jelita grubego to podstępna choroba, która może rozwijać się latami, nie dając przy tym żadnych objawów. Właśnie dlatego tak istotne są regularne badania kontrolne, dzięki którym raka jelita grubego można wykryć już we wczesnym stadium, gdy wciąż są bardzo duże szanse na jego wyleczenie.

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Przeziębienie i grypa

Grypa typu A – objawy, przebieg, leczenie i możliwe powikłania
Grypa należy do najczęściej występujących chorób wirusowych układu oddechowego. Szczególne wyzwanie epidemiologiczne stanowi przy tym grypa typu A, wywołująca infekcje u ludzi oraz innych gatunków ssaków i ptaków....

Choroby zakaźne i pasożytnicze

Wirus RSV - objawy, przyczyny, leczenie. Lawinowo rośnie liczba zakażeń, jak się chronić?
Zachorowania na wirus RSV dostrzegalne są w okresie jesienno-zimowym, choć szczególny wzrost przypada zazwyczaj na styczeń i luty. Wirus RSV stanowi główną przyczynę zachorowania na choroby dróg oddechowych u dzieci....

Serce i układ krążenia

Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...

Odporność, wzmocnienie organizmu

Jakie witaminy i suplementy zażywać po 65. roku życia? Ranking najlepszych produktów dla seniora na 2025 rok
Z wiekiem organizm zmienia swoje potrzeby żywieniowe i może mieć trudności z przyswajaniem niektórych składników odżywczych. Właściwie dobrana suplementacja może znacząco wpłynąć na jakość życia seniorów, wspierając ich zdrowie i d...

Serce i układ krążenia

Dieta na obniżenie cholesterolu - 10 produktów, które pomagają zbić cholesterol
Obecność zbyt wysokiego poziomu cholesterolu LDL we krwi jest zjawiskiem cywilizacyjnym. Z hipercholesterolemią zmaga się coraz większa część społeczeństwa, a do rozwoju problemu przyczyniają się czynniki zewnętrzne, jak nisko odżywcza dieta oraz mało...

Układ oddechowy

Wirus RSV u dzieci – objawy, badania, leczenie. Jak skutecznie ochronić dziecko przed zachorowaniem?
W okresie zwiększonego zachorowania dzieci są narażone na różnego typu choroby. Czasami zwykłe przeziębienie może się okazać czymś więcej np. wirusem RSV. Wirus RSV u dzieci w niektórych przypadkach prowadzi do niebezpiecznych powikłań.&n...

Układ pokarmowy

Bulgotanie w brzuchu i przelewanie w jelitach – objawy, przyczyny, leczenie
Bulgotanie, przelewanie się, dziwne, głośne burczenie i przewracanie w brzuchu to nie tylko kłopotliwe i krępujące, ale również niepokojące objawy. Mogą wystąpić zarówno w dzień, jak i w nocy. Zazwyczaj stanowią całkowicie niegroźny ...

Informacje dla pacjenta

Monocyty – o czym świadczą podwyższone monocyty?
Monocyty to komórki, które wchodzą w skład białych krwinek (leukocytów). Krążą one we krwi i w razie potrzeby wydostają się z naczyń krwionośnych do tkanek otaczających dane naczynie. W trakcie tego procesu przeistaczają się w makrofa...

Układ rozrodczy i moczowy

Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych, które dają niezapomniane doznania
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....

Choroby skóry

Blizny po trądziku – jak się ich pozbyć? Skuteczne zabiegi i polecane produkty
Blizny potrądzikowe to problem, z którym boryka się wiele osób, niezależnie od wieku. Choć trądzik sam w sobie może być uciążliwy, to często jego skutki w postaci blizn są jeszc...

Choroby i dolegliwości

Nietrzymanie moczu w nocy – jak odzyskać spokojny sen?
Nietrzymanie moczu to dolegliwość, która może dotknąć każdego, niezależnie od wieku i płci. Statystycznie, zmagają się z nią częściej kobiety, przede wszystkim ze względu na anatomię u...

Odporność, wzmocnienie organizmu

Jakie witaminy i suplementy zażywać po 65. roku życia? Ranking najlepszych produktów dla seniora na 2025 rok
Z wiekiem organizm zmienia swoje potrzeby żywieniowe i może mieć trudności z przyswajaniem niektórych składników odżywczych. Właściwie dobrana suplementacja może znacząco wpłynąć na jakość życia seniorów, wspierając ich zdrowie i d...

Układ nerwowy

Jak zwiększyć poziom testosteronu? Naturalne metody i najlepsze boostery testosteronu
Testosteron to kluczowy hormon występujący zarówno u mężczyzn, jak i kobiet, który wpływa nie tylko na libido i samopoczucie, ale ma znacznie szersze spektrum działania na organizm. Utrzymanie jego prawidłowego poziomu jest możliwe dzięki...

Układ rozrodczy i moczowy

Dieta przy dnie moczanowej – co jeść, a czego unikać, aby złagodzić objawy choroby?
Dna moczanowa, znana również jako artretyzm lub podagra, to przewlekła choroba zapalna dotykająca około 1% populacji. Charakteryzuje się stanami zapalnymi stawów i nerek, spowodowanymi nadmiernym gromadzeniem się kwasu moczowego w organiz...

Pierwsza pomoc

Zawał serca – objawy, przyczyny i rozpoznanie na wczesnym etapie
Współczesny styl życia - ciągły pośpiech, stres i niezdrowe nawyki - może mieć poważny wpływ na zdrowie, szczególnie na nasze serce. Zawał mięśnia sercowego pozostaje jedną z głównych przyczyn zgonów w Polsce i na świecie....

Oczy, wady wzroku

Jak łagodzić objawy infekcyjnego zapalenia spojówek? Domowe sposoby na piekące i czerwone oczy
Infekcyjne zapalenie spojówek to częsty problem zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym. Wdrożenie odpowiedniego postępowania już przy pierwszych objawach choroby pozwoli na złagodzenie nieprzyjemnych dolegliwo...

Kosmetyki i uroda

Niacynamid – czy Twoja skóra go pokocha? Działanie i polecane kosmetyki
Niacynamid, znany również jako witamina B3, zdobywa coraz większą popularność w świecie pielęgnacji skóry. Ten wszechstronny składnik jest ceniony za swoje działanie na r&oa...

Dieta i odchudzanie

Dieta w SIBO i IMO – jak radzić sobie z zespołem rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego?
SIBO oraz IMO to coraz częściej diagnozowane schorzenia, które mogą powodować szereg uciążliwych i nie zawsze specyficznych objawów. W poniższym artykule przedstawiamy najczęstsze symptomy, przyczyny oraz czynniki ryzyka rozwoju SIBO i IM...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem