Jest nazywana chorobą pocałunku, nie ma na nią szczepionki, a pierwsze wyraźne objawy pojawiają się zazwyczaj po mniej więcej trzydziestu dniach od zakażenia. W dodatku szacuje się, że blisko 90% populacji mogło mieć kontakt z wirusem EBV, który ją wywołuje. Mononukleoza zakaźna zazwyczaj nie jest groźną chorobą, ustępuje samoistnie, a ewentualne powikłania pojawiają się dość rzadko. Mimo to warto mieć wiedzę na temat objawów i możliwości leczenia, ponieważ sam jej przebieg jest dość trudny, a dla młodych pacjentów — u których występuje najczęściej — może okazać się dużą przeszkodą związaną w regularnym pojawianiem się w szkole.
Mononukleoza zakaźna — choroba pocałunku
Do zakażenia dochodzi najczęściej poprzez ślinę, stąd określenie „choroba pocałunku”. Jednak nie trzeba się całować, aby wirus Epsteina-Barr (EBV) mógł dostać się do organizmu. Czasem wystarczy picie z tego samego kubka lub użycie po zarażonej osobie tego samego, nieoczyszczonego kubka. O tak prozaiczne sytuacje nietrudno w przedszkolach, a to właśnie w tych miejscach mononukleoza zakaźna atakuje najskuteczniej.
W okresie wczesnego dzieciństwa, czyli do dziesiątego roku życia, choroba przebiega najczęściej w sposób skąpoobjawowy. U nastolatków nie można już liczyć na taryfę ulgową – w ich przypadku gama objawów jest pełna. Ta sama sytuacja powtarza się u osób dorosłych, jednak u nich choroba występuje bardzo rzadko.
Jakie są objawy mononukleozy?
Przez pierwszych 30-50 dni, wirus EBV pozostaje uśpiony. Po tym czasie zaczyna się pierwsza widoczna aktywność, najczęściej mylona z grypą. Jakie symptomy daje mononukleoza? Objawy są nieoczywiste: pacjent odczuwa osłabienia, nie ma chęci na jedzenie, jest zmęczony i bolą go mięśnie. Taki stan utrzymuje się przez kilka dni, a następnie pojawia się faza pogłębiona: zapalenie gardła, powiększenie węzłów chłonnych, biały nalot na migdałkach, a czasem też obrzęk powiek i wybroczyny na podniebieniu. Ten etap trwa do dwóch tygodni. Kolejnymi, martwiącymi problemami może być powiększenie wątroby i śledziony, które mają wpływ na brak apetytu.
Jeśli istnieje podejrzenie, że występują objawy nie są związane z mononukleozą zakaźną, a jedynie zwykłym przeziębieniem, od razu można skorzystać z produktów dostępnych bez recepty w kategorii „Przeziębienie i grypa”. Warto udać się do tego działu w poszukiwaniu lekarstw, które zmniejszą obrzęk gardła i złagodzą dolegliwości z tym związane. Jednym z przykładów takich środków jest stosowany od lat Chlorochinaldin — produkt leczniczy dostępny w bardzo dobrej cenie.
Mononukleoza — jak leczyć?
Przede wszystkim diagnoza dotycząca mononukleozy musi być postawiona przez specjalistę. Na wczesnym etapie odróżnienie tej choroby od anginy jest bardzo trudne, dlatego lekarz prowadzący powinien wesprzeć się morfologią krwi. Na podstawie wyników — szczególnie biorąc pod uwagę zwiększoną aktywność AspAT oraz AIAT, a także wysokiego stężenia białych krwinek z wyraźną przewagą limfocytów — można ocenić, czy pacjent kwalifikuje się do dalszego leczenia.
Jak bardzo “Zjadliwa” jest mononukleoza? Leczenie nie należy do łatwych. Chociaż wirusa odkryto już kilkadziesiąt lat temu, bo w 1964 roku w Wielkiej Brytanii, to do tej pory jedyną możliwością walki jest kuracja antybiotykowa — obecnie przez lekarzy niewskazana przy takiej chorobie jak mononukleoza. Leczenie ogranicza się zatem do łagodzenia objawów, a w tym celu używane są leki przeciwzapalne i przeciwgorączkowe.
Mononukleoza zakaźna u dzieci
Istnieje kilka wskazań, których należy przestrzegać podczas przechodzenia mononukleozy. Objawy są zazwyczaj dość silne, dlatego pacjent powinien unikać aktywności fizycznej. Zaleca się pozostanie w łóżku – szczególnie wtedy, gdy doszło do powiększenia śledziony. W przeciwnym razie można doprowadzić do jej pęknięcia i poważnych powikłań.
U dzieci mononukleoza zakaźna musi być diagnozowana, dlatego należy jak najszybciej odwiedzić lekarza. Po analizie wyników badania krwi może on skierować małego pacjenta na USG jamy brzusznej, aby dodatkowo potwierdzić podejrzenia. Jeśli aktywna obecność wirusa EBV zostanie potwierdzona, rodzice mogą spodziewać się pewnych życiowych utrudnień przez najbliższe tygodnie. W pierwszym etapie dziecko powinno opuścić zajęcia szkolne, a także zacząć korzystać z lekkostrawnej diety. Po przebyciu najcięższej fazy mononukleozy objawy ustępują, lecz organizm jest w dalszym ciągu osłabiony. Należy o tym pamiętać i zachować wzmożoną czujność w okresie grupy.
Problem z wysypką przy mononukleozie
Jednym z objawów mononukleozy jest też wysypka. Może ona przyjmować zarówno charakter plamisty, jak i grudkowy. W niektórych przypadkach przypomina ona tę znaną z innych chorób — ospy lub różyczki. Obszar występowania to najczęściej kończyny i tułów. Dolegliwość pojawia się na około tydzień, po czym ustępuje.
Leczenie mononukleozy zakaźnej nie jest łatwą sprawą. Jest to choroba, którą trzeba po prostu odbyć. Choroba pocałunku może jednak nie wystąpi, jeśli rodzice uświadomią dziecko o takim zagrożeniu — szczególnie jeśli jest ono w wieku przedszkolnym. Zastosowanie podstawowych zasad higieny często załatwia sprawę, skutecznie chroniąc dziecko przed kontaktem z EBV.
