Ból brzucha po jedzeniu stanowi częstą przypadłość, która może pojawić się zarówno u dorosłych, jak i u dzieci. Dolegliwości bólowe brzucha, żołądka i jelit po posiłku mogą mieć różnorodne podłoże, zazwyczaj świadczą o niestrawności lub zatruciu pokarmowym, a także przejedzeniu. Niemniej jednak nie można wykluczyć innych przyczyn bólu brzucha, żołądka i jelit po jedzeniu. Mogą być one bowiem wynikiem chorób przewodu pokarmowego, np. refluksu żołądka, choroby wrzodowej czy zespołu jelita drażliwego. Z tego powodu, jeżeli dolegliwości utrzymują się przez dłuższy czas, konieczna jest wizyta u lekarza. Należy jednak wskazać, że ze względu na dużą liczbę możliwych przyczyn, ból brzucha i jelit po jedzeniu nierzadko sprawia trudności diagnostyczne.

Przyczyny bólu jelit i brzucha po jedzeniu

Ból brzucha po jedzeniu najczęściej spowodowany jest niestrawnością. Dolegliwość, określana również jako dyspersja, stanowi zespół objawów, występujących w trakcie lub bezpośrednio po spożyciu posiłku. Objawami schorzenia jest uczucie pełności w nadbrzuszu, wzdęcia i pieczenie w górnej części brzucha. Niestrawność pojawia się stosunkowo często, może być wywołana różnymi chorobami, stanami zapalnymi dróg żółciowych, wątroby czy trzustki, a także chorobą refluksową przełyku, infekcjami oraz chorobą wrzodową.

Dolegliwości bólowe po posiłku mogą wynikać z niegroźnych następstw zatrucia lub nietolerancji pokarmowej. U osób, które nie tolerują laktozy, ból brzucha pojawia się po spożyciu mleka, jogurtów, lodów i sera. W takiej sytuacji chorzy zmagają się również ze wzdęciami, zwiększoną ilością gazów, a w niektórych przypadkach dodatkowo może wystąpić również biegunka. Ból brzucha często występuje także po ostro przyprawionym jedzeniu, które może wywołać refluks żołądkowo-przełykowy bądź nasilać jego objawy. Ponadto, spożycie pikantnych potraw przez osoby szczególnie wrażliwe może skutkować pojawieniem się skurczów jelit i kurczowego bólu brzucha.

Dolegliwości bólowe po jedzeniu mogą być wynikiem zatrucia pokarmowego, dających objawy dotyczące górnego odcinka przewodu pokarmowego. Występuje wówczas ból żołądka, nudności i wymioty, bądź dolnego odcinka, które skutkują zazwyczaj biegunką i bolesnymi skurczami jelit. Zatrucia pokarmowe są wynikiem spożycia drobnoustrojów lub toksyn wraz z pokarmem. Najczęściej zatrucie wywołuje gronkowiec złocisty i laseczka woskowa.

Należy również wskazać, że jedną z najczęstszych przyczyn bólu brzucha i jelit po jedzeniu są zaparcia. W sytuacji, kiedy chory zmaga się z długotrwałymi zaparciami, dochodzi do napierania treści jelitowej na ścianę jelit. Jedzenie kolejnych posiłków, skutkuje podwyższeniem ciśnienia w przewodzie pokarmowym, które prowadzą do dolegliwości bólowych. Co ważne, ustępują one samoistnie po wypróżnieniu. Jeżeli jednak w świetle jelita znajduje się guz, przepuklina bądź zrosty, może skutkować to upośledzeniem jego drożności. Wynikiem tego są zazwyczaj kurczliwe bóle brzucha, które nierzadko połączone są z wodnistą biegunką (przeszkoda bowiem uniemożliwia prawidłowe oddanie stolca).

Ból jelit po jedzeniu a choroby

Ból brzucha i jelit po posiłku może być wynikiem stanów zapalnych. Pojawia się przy chorobie Leśniowskiego-Crohna i charakteryzuje się kurczowym bólem, który zlokalizowany jest w okolicy pępka bądź po prawej stronie brzucha. Schorzeniu mogą towarzyszyć również częste biegunki, parcie na stolec i nadmierne wydzielanie gazów.

Ból jelit i brzucha po jedzeniu może być wynikiem zespołu jelita drażliwego. W tym przypadku dolegliwości bólowe zmniejszają się po wypróżnieniu. Charakterystyczna dla przypadłości jest również zmiana ich rytmu oraz wyglądu i konsystencji stolca. Ponadto, ból jelit po posiłku może świadczyć także o wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego.

Dolegliwości bólowe jelit i brzucha u osób w podeszłym wieku mogą świadczyć o uchyłkach w obrębie jelita grubego, zazwyczaj esicy. Owe uchyłki to uwypuklenia błony śluzowej jelita, które wnikają pomiędzy rozluźnioną błonę mięśniową. W sytuacji, kiedy w uchyłku zatrzyma się stolec, może prowadzić to do zmian zapalanych i bólu, który najbardziej nasilony jest po posiłku. Co ważne, ból w tym przypadku najczęściej zlokalizowany jest w lewym podbrzuszu.

Ból jelit i brzucha towarzyszy również przy ostrym zapaleniu wyrostka robaczkowego, w którym może utknąć fragment pokarmu. W początkowym etapie ból jest rozlany, nierzadko pojawiają się nudności i wymioty oraz podwyższona temperatura ciała. Następie ból umiejscawia się w prawym podbrzuszu. Co ważne, w przypadku zapalenia wyrostka robaczkowego konieczna jet szybka interwencja chirurgiczna, celem uniknięcia jego pęknięcia i wystąpienia zapalenia otrzewnej.

Należy zatem podkreślić, że ból jelit i brzucha po posiłku może być wynikiem niegroźnych schorzeń, niemniej jednak może być również objawem poważnych chorób. Z tego względu, dolegliwości bólowych zlokalizowanych w jelitach nie należy lekceważyć.