Ból ramienia przy podnoszeniu ręki – przyczyny i sposoby leczenia

Zastanawiasz się: „dlaczego nie mogę podnieść ręki do góry”? Dyskomfort, uciążliwy ból barku przy podnoszeniu ręki oraz ograniczenie ruchomości stawu barkowego mogą być objawami uszkodzenia stożka rotatorów lub zespołu cieśni podbarkowej. Sprawdź, z czego może wynikać ból ramienia i jak wyglądają diagnostyka oraz sposoby leczenia bolącego barku. Poznaj ćwiczenia, leki, maści i domowe sposoby.

Najczęstsze przyczyny bólu barku przy ruchu

Ruch barku to złożony mechanizm angażujący kilka stawów (ramienny, mostkowo-obojczykowy, barkowo-obojczykowy, łopatkowo-piersiowy), mięśni (głównie stożek rotatorów) i więzadeł. Ich współpraca umożliwia szeroki i różnorodny zakres ruchu, który dodatkowo wymaga koordynacji przemieszczania się łopatki. Nic więc dziwnego, że ten dość skomplikowany system bywa podatny na różnego rodzaju urazy, schorzenia i dolegliwości.

Ból barku przy podnoszeniu ręki najczęściej bywa wynikiem konfliktu podbarkowego, ale problemy z barkiem mogą mieć też inne źródła.

Zespół cieśni podbarkowej – główna przyczyna bólu przy podnoszeniu ręki

Zespół ciasnoty podbarkowej (ang. impingement), nazywany też konfliktem podbarkowym lub zespołem cieśni podbarkowej to schorzenie będące efektem ucisku na struktury znajdujące się w przestrzeni barkowej. W złożonej budowie barku nietrudno o konflikt przestrzenny, który może wynikać np. z powtarzalności pewnych ruchów, stanu zapalnego, osłabienia mięśni, zwyrodnienia i urazów barku czy po prostu z czynników anatomicznych. Zwężenie przestrzeni podbarkowej skutkuje uciskiem na ścięgna lub kaletkę podbarkową, przez co wywołuje ból ręki przy podnoszeniu do góry.

Zespół cieśni podbarkowej – objawy:

• ból barku przy podnoszeniu ręki i ból w ramieniu przy sięganiu do tyłu,
• osłabienie siły mięśniowej,
• sztywność barku i ograniczenie ruchomości,
• słyszalne dźwięki (kliknięcia i trzaski) podczas ruchu.

U podłoża zespołu cieśni podbarkowej może leżeć również zapalenie kaletki podbarkowej oraz uszkodzenie stożka rotatorów.

Uszkodzenie stożka rotatorów – rola mięśni

Stożkiem rotatorów, kapturem rotatorów lub pierścieniem rotatorów nazywa się zespół czterech ścięgien (mięśni: nadgrzebieniowego, podgrzebieniowego, podłopatkowego i obłego mniejszego) otaczających staw barkowy. Jego uszkodzenie może mieć charakter ostry albo przewlekły (tendinopatia) na tle zmian zwyrodnieniowych.

Uszkodzenie stożka rotatorów – objawy:

• ból barku przy podnoszeniu ręki,
• obrzęk stawu,
• ograniczenie zakresu ruchu,
• blokowanie się, przeskakiwanie stawu.

Zapalenie ścięgna głowy długiej bicepsa i bark zamrożony 

Mięsień dwugłowy ramienia, czyli biceps, znajduje się pomiędzy łopatką a kością promieniową. Przyczyną zapalenia lub uszkodzenia ścięgna głowy długiej bicepsa może być rozciągnięcie lub gwałtowne napięcie mięśnia, ale przypadłość ta może też wynikać z zaniedbań lub braku rehabilitacji po urazach, a także ze zmian zwyrodnieniowych.

Zapalenie ścięgna głowy długiej bicepsa – objawy:

• tkliwość i ból w przedniej części barku, która nasila się przy ucisku przednio-bocznej części górnego odcinka kości ramiennej,
• promieniujący ból po przyśrodkowej stronie barku,
• ból odczuwany przy supinacji i zginaniu przedramienia, a także odwodzeniu i rotacji wewnętrznej ramienia,
• nasilający się ból przy rotacji zewnętrznej ramienia,
• ograniczony ruch odwodzenia.

Zespół barku zamrożonego (bark zamrożony, ang. frozen shoulder) z kolei jest schorzeniem, które w znacznym stopniu ogranicza ruchomość stawu barkowego. Wynika to z kurczenia się torebki stawowej barku oraz więzadeł otaczających staw. Przyczyny zamrożonego barku nie są do końca wyjaśnione, ale podaje się, że zespół barku zamrożonego może wynikać z wcześniej przebytych urazów oraz zabiegów, a także unieruchomienia w okolicy stawu barkowego. Może być również konsekwencją choroby niedokrwiennej serca, cukrzycy, zapalenia stawów czy nadczynności tarczycy.

Zespół barku zamrożonego – objawy:

• etap I – bolesny (do 9 miesięcy) – usztywnienie stawu i ból barku przy podnoszeniu ręki i wykonywaniu innych ruchów. Ból odczuwany jest również w nocy,
• etap II – zamrożenie (od 4 do 20 miesięcy) – postępuje usztywnienie stawu, a zakres ruchów staje się mocno ograniczony,
• etap III – rozmrażanie (od 5 do 26 miesięcy) – zakres ruchów ulega poprawie, a ból zanika. Może jednak pojawić się raz na jakiś czas.

Gdzie boli i co to oznacza? Lokalizacja bólu barku

Niektóre schorzenia dają specyficzne objawy w postaci bólu w konkretnym miejscu, na przykład z przodu ramienia. Co może oznaczać ból barku z przodu lub ból barku promieniujący do ręki?

Ból barku z przodu – co może sygnalizować? 

Odczuwany z przodu ból barku przy podnoszeniu ręki może świadczyć o zapaleniu kaletki maziowej lub uszkodzeniu stożka rotatorów. Jest też jednym z objawów zespołu ciasnoty podbarkowej.Ból ramienia z przodu może mieć także związek z rozwijającym się zespołem zamrożonego barku. Ból prawego barku z przodu (jeżeli jesteśmy praworęczni) może wynikać z przeciążeń.

Ból barku promieniujący do ręki – związek z szyją i nerwami

Ból ramienia promieniujący do ręki często oznacza problemy z korzeniami nerwowymi. Ucisk na korzenie nerwowe wychodzące z odcinka szyjnego kręgosłupa, czyli tzw. rwa barkowa, może dawać następujące objawy:

• ból lewej ręki od barku do łokcia
• ból barku promieniujący do ręki,
• ból lewego barku promieniujący do nadgarstka,
• drętwienie prawej ręki i ból prawego barku.

Ból barku w spoczynku – sygnał alarmowy

Ból barku w spoczynku może oznaczać stany zapalne, w tym zapalenie stożka rotatorów czy zapalenie kaletki, może także wynikać z problemów z odcinkiem szyjnym kręgosłupa (zespół bolesnego barku), ale może też być objawem chorób serca czy zawału mięśnia sercowego.

Objawy alarmowe związane z bólem barku w spoczynku to:

• ból lewego barku, który promieniuje do ramienia, pleców, żuchwy lub szyi,
• ucisk lub uczucie gniecenia w klatce piersiowej,
• zawroty głowy, osłabienie,
• duszności, nudności, zimne poty,
• bladość skóry,
• uczucie niepokoju.

Jeżeli ból barku pojawia się nagle i bez wyraźnej przyczyny i nie zmniejsza się, a wręcz narasta w spoczynku, oraz gdy towarzyszą mu powyższe objawy, należy niezwłocznie wezwać pogotowie ratunkowe.

Jak złagodzić ból barku? Leki, maści i domowe sposoby

Podstawową metodą leczenia bólu barku przy podnoszeniu ręki jest rehabilitacja, a w razie wskazań – leczenie operacyjne. W walce z bólem mogą jednak pomóc nam niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), które stanowią pierwszą linię leczenia objawowego. Są dostępne w formie doustnej, plastrów, w żelu lub w maści. Pamiętajmy jednak, by stosować je z rozwagą i zgodnie z zaleceniami producenta.

Skuteczne leki przeciwzapalne na ból barku – przegląd substancji

Niesteroidowe leki przeciwzapalne na ból barku bez recepty mogą zwierać ibuprofen, diklofenak, ketoprofen i naproksen. Leki te mają właściwości przeciwbólowe, mogą więc przynieść szybką ulgę, ale jednocześnie hamują procesy zapalne. W przypadku silnego bólu, który utrudnia lub uniemożliwia codzienne funkcjonowanie, polecane są leki doustne (najczęściej pod postacią tabletek).

Najlepsza maść na ból barku – stosowanie miejscowe

Co na bolący bark? Niesteroidowe leki przeciwzapalne są dostępne również w formie maści. Są one powszechnie dostępne w aptekach i także mogą zawierać takie substancje czynne jak ibuprofen, diklofenak czy naproksen. Maści na ból barku działają miejscowo i mogą szybko złagodzić ból. Ich czas działania jest jednak dość ograniczony. Ważne też, by nie stosować ich na podrażnioną skórę i otwarte rany.

Domowe sposoby na ból barku

Ból ręki przy podnoszeniu do góry można złagodzić domowymi sposobami, które pomogą nam zmniejszyć dyskomfort, kiedy doskwiera nam zespół cieśni podbarkowej, uszkodzenie stożka rotatorów, zapalenie ścięgna głowy długiej bicepsa czy zamrożony bark.

Domowe sposoby na ból barku:

• zimne lub ciepłe okłady – zimne kompresy sprawdzą się bezpośrednio po urazie, ponieważ zmniejszą ból i zredukują obrzęk. Ciepłe okłady są wskazane przy przewlekłym bólu – rozluźniają mięśnie i poprawiają ich ukrwienie,
• unikanie przeciążenia i odpoczynek – przy bólu barku przy podnoszeniu ręki warto ograniczyć aktywności przeciążające ramię,
• masaż – wskazana jest delikatna terapia manualna okolic ramienia, która pomoże w rozluźnieniu napiętych mięśni.

Kiedy niezbędna jest wizyta u lekarza lub fizjoterapeuty?

Nagły ból w ramieniu przy podnoszeniu ręki lub niemożność podniesienia ręki mogą być sygnałem zerwania stożka rotatorów i są wskazaniem do konsultacji lekarskiej. Z wizytą u lekarza nie powinniśmy zwlekać również w przypadku dodatkowych objawów, takich jak drętwienie ręki, obrzęk, wysoka temperatura czy mocne osłabienie i niedowład ręki. Ze specjalistą warto skonsultować się również, kiedy ból barku przy podnoszeniu ręki nie mija po 5-7 dniach, nasila się w nocy lub jest bardzo uporczywy.

Diagnostyka w przypadku bólu barku opiera się na badaniu fizykalnym. Następnie lekarz może zlecić wykonanie USG dla oceny tkanek miękkich i kaletki lub RTG, by wykluczyć zmiany kostne. Przy podejrzeniu poważniejszych uszkodzeń możemy zostać skierowani na badanie MRI.

Ważną rolę w leczeniu bólu barku przy podnoszeniu ręki do góry odgrywa fizjoterapia, przy pomocy której ograniczany jest ból i stan zapalny, przywracana jest ruchomość stawów i wzmacniane są odpowiednie mięsnie.

Ćwiczenia na ból barku – wzmacnianie stożka rotatorów 

Leki na ból barku mogą złagodzić objawy, ale by cieszyć się pełnym powrotem do formy i trwałymi efektami, niezbędne jest stosowanie właściwie ukierunkowanych ćwiczeń na bolący bark.

Ból barku – ćwiczenia:

1. Rozciąganie ramion – unosimy ramiona bokiem na wysokość barków, przytrzymujemy i powoli opuszczamy.

2. Uwolnienie szyi – siadamy prosto i powoli przyciągamy brodę do klatki piersiowej. Jednocześnie przechylamy głowę w prawo lub w lewo (przeciwnie do strony, po której występuje ból).

3. Łączenie łopatek – ściągamy ramiona do tyłu, przytrzymujemy i powoli rozluźniamy.

4. Krążenia ramion – w pozycji stojącej lub siedzącej wykonujemy okrężne ruchy ramion do przodu i do tyłu.

Ból barku przy podnoszeniu ręki. Podsumowanie

Aby pozbyć się bólu barku przy podnoszeniu ręki, niezbędna jest trafiona diagnoza, a po niej regularna fizjoterapia. Odpowiednie ćwiczenia i dobrze dobrane leki to podstawa w dążeniu do odzyskania pełnej sprawności i zapobieganiu nawrotom bólu barku. Domowe sposoby mogą dodatkowo wspomóc regenerację i zmniejszyć dyskomfort.