Zasady zdrowego stylu życia - 10 złotych zasad

Nasze zdrowie zależy od wielu czynników. Nie na wszystkie z nich mamy wpływ, ale naprawdę wiele jesteśmy w stanie zdziałać, aby czuć się dobrze.

1. Zrównoważona, mądrze komponowana dieta. To podstawa profilaktyki zdrowotnej niemal wszystkich chorób. Bez zbilansowanej diety nie jesteśmy w stanie prawidłowo odżywiać organizmu i czerpać siły do codziennych działań.
2. Odpowiednia dawka ruchu dzień po dniu. Ruch powinien być dopasowany do naszych możliwości i wieku. Zarówno za mała, jak i za duża dawka aktywności fizycznej jest szkodliwa.
3. Regularne poddawanie się badaniom okresowym. Konsultacja z lekarzami pozwala odpowiednio wcześnie wykryć choroby, a dzięki temu, przystąpić do ich leczenia co zawsze minimalizuje ryzyko komplikacji.
4. Szczepienie się przeciwko chorobom zakaźnym. Wielu chorób możemy uniknąć dbając o kalendarz szczepień.
5. Unikanie czynników zwiększających ryzyko zachorowania, takich jak palenie tytoniu, zażywanie substancji psychoaktywnych, spożywanie alkoholu.
6. Dbanie o komfort psychiczny i higienę snu. Bezsenność, stres i brak równowagi między pracą, a życiem prywatnym prowadzą do wielu komplikacji zdrowotnych.
7. Dbanie o aktywność mózgu. Czytanie, rozwiązywanie łamigłówek, oglądanie filmów, dyskusje: wszystko to pozytywnie wpływa na układ neurologiczny.
8. Dbanie o relacje z bliskimi osobami. Samotność jest jedną z chorób cywilizacyjnych, która zwiększa ryzyko zachorowania na depresję, nerwice lękowe oraz otępienie.
9. Kontakt z naturą. Wielokrotnie dowiedziono badaniami, że kilkanaście minut spaceru wśród zieleni dziennie działa kojąco na układ nerwowy i krwionośny.
10. Dbanie o satysfakcjonujące życie seksualne. Seks jest istotnym aspektem życia każdego człowieka. Oprócz komfortu psychicznego, satysfakcjonujące życie seksualne może również przekładać się na zdrowie fizyczne: regularne współżycie chroni mężczyzn przed rozwojem raka prostaty.

Zdrowy styl życia - zadbaj o zbilansowaną dietę

Zbilansowana dieta, czyli dieta bogata w witaminy i minerały oraz składniki odżywcze z każdych grup, pozwala zapobiegać wielu różnorodnym schorzeniom. W przypadku osób zdrowych wskazane jest jedzenie produktów sezonowych, ograniczanie spożywania cukrów prostych, unikanie produktów przetworzonych i picie dużej ilości wody. Jeśli jednak występują konkretne schorzenia, koniecznie należy wprowadzić modyfikację jadłospisu. Przykładowo dieta FODMAP kierowana jest do osób cierpiących z powodu zespołu jelita drażliwego. Wdrożenie zasad tej diety znacznie zmniejsza dolegliwości jelitowe i poprawia samopoczucie bez stosowania farmakoterapii. Istnieją również diety przeznaczone dla osób borykających się m.in. z chorobą Hashimoto, cukrzycą, chorobami kardiologicznymi, schorzeniami wątroby, nerek i wielu innych narządów. W razie wątpliwości, jaki rodzaj diety będzie dla nas najlepszy, należy skonsultować się z lekarzem prowadzącym i dietetykiem klinicznym, którzy pomogą stworzyć optymalny jadłospis.

W zdrowej diecie powinny gościć dobrej jakości herbaty, napary i soki, takie jak np. sok z żyworódki, który jest jednym z polskich superfoods. Warto zapoznać się z rodzajami tłuszczów i wybierać te pochodzenia roślinnego, najlepiej z pierwszego tłoczenia i pozyskiwane na zimno, bez rafinowania.

Zbilansowana dieta to również nie tylko to, co nakładamy na talerz, ale również kiedy to robimy. Wskazane jest jedzenie częstych, ale niewielkich objętościowo posiłków, nie doprowadzanie do przegłodzenia organizmu, a także przejadania się.

Zdrowy styl życia - aktywność fizyczna to podstawa

Zgodnie z zaleceniami WHO, dorośli między 18. a 64. rokiem życia powinny uprawiać dowolną umiarkowaną aktywność fizyczną przez 150-300 minut każdego tygodnia lub 75-150 minut aktywności o większej intensywności. Dzieci i młodzież powinny wykonywać co najmniej 60 minut aerobowych ćwiczeń każdego dnia: oczywiście zalicza się do nich również ruch na placu zabaw, intensywną zabawę z rówieśnikami etc.

Tymczasem statystyki są alarmujące. Większość z nas nie wykonuje nawet 4000 kroków każdego dnia, nie mówiąc już o poważniejszych aktywnościach, jak jogging, aerobik czy ćwiczenia na siłowni. Coraz więcej dzieci unika aktywności fizycznej nie uczęszczając na zajęcia z wychowania fizycznego, co pokrywa się jednocześnie z rosnącą falą otyłości wśród osób nieletnich. Problem otyłości dotyczy już nawet 10% dzieci w Polsce, których wiek nie przekracza 3 lat! Co gorsza, z wiekiem ta tendencja utrwala się: na otyłość choruje 30% dzieci w wieku wczesnoszkolnym i 22% młodzieży.

Aktywność fizyczna, dopasowana do możliwości i potrzeb danej osoby, ma olbrzymi wpływ na każdy aspekt zdrowia. Poprawia metabolizm, opóźnia procesy starzenia, zwiększa koordynację wzrokowo-ruchową i świadomość własnego ciała. Dodatkowo aktywność fizyczna pomaga zapobiegać rozwojowi chorób układu krążenia, układu pokarmowego i neurologicznego.

Odpoczynek i sen jako filary zdrowego stylu życia

Bezsenność zaliczana jest obecnie do chorób cywilizacyjnych. Szacuje się, że co druga osoba przynajmniej raz w swoim życiu ma epizod kłopotów ze snem, który diagnozuje się, jeśli problem z zasypianiem czy budzenie się w nocy następuje przez okres dłuższy niż dwa tygodnie. Tymczasem zdrowy, odprężający sen to podstawowy sposób na rekonwalescencję organizmu, nie tylko po chorobie, ale również po intensywnym dniu. Nauka odpoczywania, taka jak ćwiczenia mindfulness, medytacja czy ćwiczenie stanu flow znacznie zmniejszają ryzyko występowania różnorodnych zaburzeń neurologicznych, w tym chorób takich jak nerwice lękowe, depresja czy zaburzenia pamięci. Niektórzy specjaliści podkreślają również, że ziołolecznictwo i homeopatia to skuteczne sposoby na uzyskanie homeostazy, czyli zdrowej równowagi organizmu.

Zdrowy styl życia - badania profilaktyczne

Profilaktyka zdrowotna powinna obejmować przede wszystkim regularnie wykonywane badania okresowe, w trakcie których sprawdzana jest nie tylko morfologia krwi i posiew moczu, ale również zawartość poszczególnych witamin i minerałów (zwłaszcza witaminy D i magnezu). Przynajmniej raz w roku należy odwiedzić stomatologa celem skontrolowania stanu uzębienia. Kobiety również raz do roku powinny odwiedzać ginekologa i wykonywać cytologię, a mężczyźni powyżej 45. roku życia raz w roku powinni przechodzić badanie urologiczne w celu wykluczenia rozrostu prostaty.

W niektórych przypadkach wskazane jest także regularne oznaczanie poszczególnych hormonów, a jeśli medyczna historia rodzinna obejmuje takie schorzenia jak nowotwory, udary, zawały serca, konieczne jest także wykonywanie dodatkowych badań, o których poinformuje lekarz rodzinny.