Wspieraj Odporność

Wspieraj Odporność - zdjęcie

WITAMINA C O PRZEDŁUŻONYM UWALNIANIU – JAKIE KORZYŚCI WYNIKAJĄ Z JEJ STOSOWANIA?

Witamina C jest najbardziej rozpowszechnioną witaminą spośród wszystkich dostępnych na rynku farmaceutycznym. Nic w tym dziwnego, zważywszy na fakt, że zapotrzebowanie organizmu ludzkiego na ten właśnie związek jest największe z całej gamy witamin [1]. Szczególnie duże zainteresowanie tą witaminą przypada na okres infekcyjny. Jednak, czy każda witamina C jest taka sama? 

O SAMEJ WITAMINIE C SŁÓW KILKA

Dlaczego należy uzupełniać zasoby witaminy C w organizmie? Wynika to przede wszystkim z faktu, że należy ona do związków egzogennych, których organizm sam nie potrafi zsyntezować [1,2]. Powodem takiego stanu rzeczy jest konstrukcja genomu ludzkiego, która uniemożliwia przeprowadzenie końcowego etapu syntezy kwasu askorbinowego [2]. 

Źródłami witaminy C w pożywieniu są przede wszystkim owoce i warzywa. Niestety – ich przechowywanie oraz procesy obróbki termicznej, jak chociażby gotowanie zmniejszają znacząco zawartość kwasu askorbinowego [2,3]. Spadek ilości witaminy C w wyniku gotowania wynosi nawet 50-70% [1,3]. Proces gotowania powoduje, że aby dostarczyć do organizmu 60mg kwasu askorbinowego należy zjeść dla przykładu minimum 400g ugotowanych ziemniaków [1]. A warto w tym miejscu jeszcze zaznaczyć, że samo spożycie warzyw i owoców nie gwarantuje wchłonięcia całej zawartej w nich dawki witaminy C. Z pożywienia wchłania się około 70-95% tego związku [2]. Ponadto zmiany chorobowe w jelitach, przyjmowanie inhibitorów pompy protonowej czy też duża zawartość cukrów w pożywieniu znacząco zmniejszają stopień przyswajania tej witaminy [2].

WITAMINA C W KONTEKŚCIE WYSTĘPOWANIA INFEKCJI

Kwas askorbinowy to związek niezwykle aktywny biologicznie [4]. W organizmie ludzkim pełni przede wszystkim rolę antyoksydantu. Jest również kofaktorem licznych enzymów [2]. Wpływa na prawidłowe funkcjonowanie naczyń krwionośnych i chroni DNA przed stresem oksydacyjnym [5]. 

A czy odgrywa jakąś rolę w profilaktyce i leczeniu chorób infekcyjnych? Jest to więcej niż pewne, jeśli wziąć pod uwagę, że:

  • Witamina C wpływa na aktywność układu immunologicznego poprzez stymulację fagocytów i limfocytów
  • Oddziałując na komórki układu odpornościowego zwiększa produkcję cytokin
  • Jej niedobór zmniejsza stopień przyswajania żelaza, a przecież spadek zawartości żelaza powoduje również obniżenie odporności na zakażenia [2,3,6].

Bezsprzecznie duże ilości witaminy C zużywają limfocyty, czyli komórki układu odpornościowego [1]. Stopień zapotrzebowania na kwas askorbinowy rośnie zatem w przebiegu infekcji. Udowodniono, że suplementacja witaminy C skraca czas infekcji o blisko 10% [1,2]. Co więcej – ryzyko wystąpienia takiej infekcji zredukowane jest o prawie połowę w przypadku osób narażonych na znaczny wysiłek fizyczny, zimno czy też stres [1,2]. Suplementacja witaminy C może zatem skracać czas infekcji i łagodzić jej przebieg [3].

CZY KAŻDA WITAMINA C JEST TAKA SAMA?

Zapotrzebowanie ludzkiego organizmu na witaminę C to co najmniej 90mg/dzień dla mężczyzn i 75mg/dzień dla kobiet [3]. Są to jednak dawki minimalne. A zważywszy na fakt, że polecana dla zdrowia dieta śródziemnomorska dostarcza do organizmu około 200-500mg/dobę tego związku spotkać można powszechnie opinie o zalecaniu dobowej dawki na poziomie przynajmniej 200mg [3]. 

Biorąc pod uwagę wzrost zapotrzebowania na kwas askorbinowy w przebiegu infekcji uzupełnianie jej ilości na poziomie 500mg/dobę jest czymś pożądanym. Dlaczego zatem nie więcej jak 500mg? Gdyż organizm ma ograniczone możliwości wchłaniania tej witaminy! [3].

Kwas askorbinowy ulega wchłanianiu głównie w dwunastnicy i jelicie cienkim na drodze transportu aktywnego. Niezbędny jest do tego właściwy nośnik, który przy zażyciu nadmiernej dawki ulega wysyceniu. Oznacza to, że pozostała przyjęta część zostaje wydalona [3]. Dodatkowo – wysycenie krwi witaminą C sprawia, że jej nadmiar również usuwany jest przez nerki. Skuteczność absorpcji przy zażyciu 200mg waha się między 70 a 90% i spada w miarę wzrostu dawki do nawet 40% przy jednostkowym przyjęciu 3g [3]. Bezsprzecznie widać więc, że nie należy jednorazowo stosować dużych dawek, gdyż ich nadmiar jest i tak usuwany z organizmu [5]. Co zatem można zrobić, aby zagwarantować właściwy stopień absorpcji?

PRZEDŁUŻONE UWALNIANIE SPOSOBEM NA SKUTECZNĄ TERAPIĘ

Metodą na dostarczenie do organizmu niezbędnej dawki witaminy C i jednocześnie utrzymanie wysokiego jej stężenia we krwi przez odpowiednio długi czas jest modyfikacja sposobu jej uwalniania w przewodzie pokarmowym. Przedłużone uwalnianie pozwala osiągnąć stopień jej wchłaniania na poziomie ponad 90% (nawet 98,6%) [7,8]. Dotyczy to dawki 500mg, której normalne dostarczenie do organizmu i długotrwałe utrzymanie wysokiej zawartości we krwi jest przy standardowej diecie wręcz niemożliwe [9]. 

Jakie korzyści wynikają z przedłużonego uwalniania witaminy C?

Organizm otrzymuje większą dawkę kwasu askorbinowego

We krwi utrzymuje się stałe jej stężenie, bez momentów szczytowych i następujących po nich spadków zawartości

Nie dochodzi do wydalania znacznej części przyjętej dawki – korzyść ekonomiczna i zdrowotna (nadmiar nieprzyjętej witaminy C w dolnym odcinku przewodu pokarmowego wiąże się często z efektem przeczyszczającym) [2,3,8,9].

Kiedy zatem stosować witaminę C o przedłużonym uwalnianiu? Szczególnie w sytuacji:

Chęci uzupełnienia jej niedoborów (u osób starszych, kobiet w ciąży, palaczy i alkoholików, w momencie narażenia na nadmierny stres, osób chorych na cukrzycę)

Chęci utrzymania podwyższonego poziomu odporności czy też ograniczenia nieprzyjemnych dolegliwości związanych z przebiegiem przeziębienia

Spadku odporności i chęci jej wzmocnienia [8].



Autor: mgr farm. Mateusz Jabłoński.

Literatura:

1. Współczesne poglądy na rolę witaminy C w fizjologii i patologii człowieka, Kalina Maćkowiak, Lech Torliński, Nowiny Lekarskie 2007, 76, 4, 349-356

2. Witamina C w leczeniu nowotworów i profilaktyce chorób niezakaźnych, Małgorzata Kalemba-Drożdż, Państwo i Społeczeństwo 2018 (XVIII), nr 3

3. Znaczenie witaminy C dla organizmu człowieka, Katarzyna Zawada, Herbaslim, nr 1(2)/2016

4. Witamina C – budowa, właściwości, funkcje i występowanie, Katarzyna Janda, Magdalena Kasprzak, Jolanta Wolska, Pom J Life Sci 2015, 1, 4, 419-425

5. Witamina C – fakty i mity, Arkadiusz Dobosz, Świat Przemysłu Farmaceutycznego 1/2016

6. Udział laktoferryny w gospodarce żelazem w organizmie. Część I. Wpływ laktoferryny na wchłanianie, transport i magazynowanie żelaza, Jolanta Artym, Postepy Hig Med Dosw. (online), 2008; 62: 599-611

7. Witamina C – rola i znaczenie dla organizmu, Agnieszka Kantorska, Praca poglądowa w ramach specjalizacji z farmacji aptecznej, woia.pl

8. Dwukierunkowe działanie witaminy C a degradacja i suplementacja, Katarzyna Kaliś, Postepy Hig Med Dosw. (online), 2015; 69: 1239-1244

PM-PL-RSN-20-00002

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Wybrane grupy produktowe:

Informacje dla pacjenta

Rumień zakaźny – przyczyny, objawy i leczenie
Rumień zakaźny to choroba wywoływana przez wirusa. Dotyka najczęściej dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, ale dorośli też mogą się nim zarazić. Najbardziej charakterystycznym objawem rumienia zakaźnego u dzieci jest wysypka na ...

Dieta i odchudzanie

Talerz zdrowego żywienia – 5 składników, które powinniśmy jeść codziennie
Nawet dziecko wie, że zdrowa dieta pozwala na zachowanie zdrowia, siły i zadowolenia na długie lata. Trzeba jednak być świadomym tego, że w dobie niekończącego się dostępu do informacji łatwo zgubić zdroworozsądkowy obraz odżywiania....

Odporność, wzmocnienie organizmu

Sok z brzozy – właściwości, zastosowanie i przeciwwskazania. Jak dawkować sok z brzozy?
Sok z brzozy od dawna znajduje zastosowanie w medycynie naturalnej jako środek na rozmaite dolegliwości. Jakie właściwości prozdrowotne wykazuje sok z brzozy i dlaczego warto włączyć go do diety?Co znajduje się w składzie soku z brzozy?Sok ...

Serce i układ krążenia

Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...

Choroby i dolegliwości

Jaki jest prawidłowy poziom cukru we krwi na czczo i po jedzeniu?
Cukier odgrywa bardzo ważną rolę w organizmie. Należy do węglowodanów, które stanowią główne źródło energetyczne. Węglowodany ulegają rozłożeniu w procesie trawienia na cukier prosty – glukozę. Jej obecność jest niezbędna do pr...

Informacje dla pacjenta

Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o preparatach na uspokojenie to jednym z popularniejszych, wydawanych z przepi...

Informacje dla pacjenta

Monocyty – o czym świadczą podwyższone monocyty?
Monocyty to komórki, które wchodzą w skład białych krwinek (leukocytów). Krążą one we krwi i w razie potrzeby wydostają się z naczyń krwionośnych do tkanek otaczających dane naczynie. W trakcie tego procesu przeistaczają się w makrofa...

Informacje dla pacjenta

Czym jest badanie krwi – ALT. Diagnoza uszkodzeń wątroby norma i wyniki
Badanie ALT nazywane jest także ALAT oraz GPT. Nazwy te dotyczą tego samego testu aminotransferazy alaninowej, a więc enzymu wewnątrzkomórkowego, który znajduje się przede wszystkim w tkankach wątroby. Z tego względu badanie ALT służy mię...

Zdrowy tryb życia

Dieta ketogeniczna (keto) – co należy wiedzieć i jakie są wady oraz zalety?
Ludzie od wieków stosują różne diety odchudzające. Najczęściej ma to miejsce, kiedy zbliża się wiosna i lżejsze ubranie odsłania krągłe kształty ciała. Nie zawsze jednak diety stosuje się w celach estetycznych. Przy niektórych schorz...

Dieta i odchudzanie

Por – właściwości i wartości odżywcze, przygotowanie. Jak wybrać pora?
Por - warzywo nierzadko traktowane po macoszemu, jego smak wzbogaca rosół, ale potencjał jest o wiele większy. Skrywa w sobie wiele substancji o pozytywnym wpływie na zdrowie. Ma wiele składników odżywczych, witamin i minerałów....

Choroby skóry

Kwas azelainowy – pogromca przebarwień i trądziku. Jak go stosować i z czym łączyć
Stosowanie kwasów w pielęgnacji twarzy stało się nieodłącznym elementem dbania o cerę. Coraz większa dostępność produktów kosmetycznych na rynku i pełen wachlarz możliwości pozwala na dobranie odpowiedniego kosmetyku do rod...

Układ nerwowy

Dieta MIND, czyli mądre odżywianie dla poprawy wydajności mózgu. Zasady, produkty i efekty
Dieta MIND (skrót od angielskiej frazy „Mediterranean-DASH Intervention for Neurodegenerative Delay”) uznawana jest za jedną z najzdrowszych diet – zwłaszcza dla mózgu. Jej stosowanie poprawia funkcjonowanie tego najważn...

Dieta i odchudzanie

Kiwi – unikalne właściwości prozdrowotne. Dlaczego warto włączyć ten owoc do diety?
Aktinidia chińska, znana powszechnie jako kiwi, słynie ze swojego pozytywnego wpływu na zdrowie. Owoc wyróżnia się bogatą zawartością flawonoidów, karotenoidów i witamin, przez co stanowi istotne urozmaicenie codziennej diety....

Dieta i odchudzanie

Talerz zdrowego żywienia – 5 składników, które powinniśmy jeść codziennie
Nawet dziecko wie, że zdrowa dieta pozwala na zachowanie zdrowia, siły i zadowolenia na długie lata. Trzeba jednak być świadomym tego, że w dobie niekończącego się dostępu do informacji łatwo zgubić zdroworozsądkowy obraz odżywiania....

Układ rozrodczy i moczowy

Tabletka „dzień po” – bezpieczeństwo, działanie i dostępność antykoncepcji awaryjnej
We współczesnym społeczeństwie dostęp do skutecznych środków antykoncepcyjnych jest kluczowy dla kontroli nad własną wolnością oraz zdrowiem reprodukcyjnym. Jednym z takich środków jest tabletka „dzień po”, często stoso...

Dieta i odchudzanie

Dieta niskotłuszczowa – przepis na lepsze i zdrowsze życie. 5 kroków do szybszego zrzucenia kilogramów
Tłuszcze stanowią niezbędny składnik diety zdrowego człowieka. Ich rola nie ogranicza się wyłącznie do bycia nośnikiem smaku wielu potraw czy wpływania na konsystencję serwowanych dań....

Układ rozrodczy i moczowy

Beta hCG - test ciążowy z krwi. Pierwsze objawy ciąży
Beta hCG bywa nazywany hormonem ciążowym, gdyż jego wzrost obserwuje się przede wszystkim w organizmie kobiet spodziewających się dziecka. Pozwala nie tylko określić, czy kobieta jest w ciąży, ale też w przybliżeniu oszacować jej wiek. W ginekologii be...

Układ oddechowy

Zaburzenia oddychania: objawy i leczenie. Czym jest oddech Biota oraz Cheyne'a i Stokesa?
Zaburzenia oddychania mogą przybierać różne formy, inne są również przyczyny ich występowania. Zawsze jednak wymagają konsultacji lekarskiej, gdyż w dłuższej perspektywie czasowej są bardzo niebezpieczne dla zdrowia, a nawet życia pacjent...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem