Aminokwasy: podział, właściwości i rola w organizmie. Źródła aminokwasów w diecie

Aminokwasy: podział, właściwości i rola w organizmie. Źródła aminokwasów w diecie - zdjęcie

Aminokwasy: podział, właściwości i rola w organizmie. Źródła aminokwasów w diecie

Aminokwasy są bardzo istotne dla naszego organizmu. Ich niedobór może prowadzić do różnego rodzaju schorzeń czy konsekwencji, takich jak zmęczenie czy bóle głowy, a nawet depresja. Czym zatem są aminokwasy?

Z poniższego artykułu dowiesz się:

  • czym są aminokwasy,
  • jaki jest podział aminokwasów i jaką odrywają rolę w organizmie człowieka,
  • czym jest lizyna, metionina i cysteina,
  • co jeść, żeby utrzymywać aminokwasy na odpowiednim poziomie,
  • kiedy warto wspomagać się suplementami,
  • jakie choroby wynikają z zaburzeń przemiany aminokwasów.

Przeczytaj także artykuł: Prawidłowa suplementacja: jak zidentyfikować niedobory i skutecznie łączyć suplementy diety?

Aminokwasy to ogólne pojęcie grupy. Lizyna, metionina czy cysteina to jedne z aminokwasów białkowych. Do prawidłowego funkcjonowania organizmu niezbędna jest odpowiednia dieta, która zadba, by niczego w nim nie brakowało. Istotnym aminokwasem jest również tyrozyna

Czym właściwie są aminokwasy?

Aminokwasy, lub kwasy aminowe, składają się z cząsteczek węgla, wodoru, azotu, tlenu oraz zmiennej grupy łańcucha bocznego. Podział aminokwasów jest dość prosty. Dzielą się one przede wszystkim na białkowe i niebiałkowe. Tych pierwszych jest 20, a znaleźć można je głównie – zgodnie z nazwą – w białkach. Z kolei aminokwasy niebiałkowe są mniej istotne dla ludzkiego organizmu, jednak warto wiedzieć, że jest ich ponad trzysta. Aminokwasy białkowe odpowiadają za właściwą homeostazę, są więc bardzo istotne nie tylko dla człowieka, ale również dla zwierząt, a nawet dla roślin.

Warto wspomnieć też o podziale na aminokwasy endogenne, czyli takie, które mogą być samodzielnie syntezowane przez organizm oraz aminokwasy egzogenne, których organizm już samodzielnie syntezować nie może.

Podział aminokwasów i ich rola w organizmie

Do aminokwasów endogennych zaliczami:

  • alaninę,
  • asparaginę
  • cysteinę,
  • glicynę,
  • glutaminę,
  • kwas asparaginowy,
  • kwas glutaminowy,
  • prolinę,
  • serynę,
  • tyrozynę.

Choć nie sposób ocenić, który z powyższych jest najważniejszy – każdy jest niemal równie istotny – a właściwości aminokwasów są bardzo szerokie, to warto nieco bardziej pochylić się w tej grupie nad cysteiną.

By organizm mógł samodzielnie wytworzyć cysteinę, będzie do tego potrzebował odpowiedniego źródła pożywienia. Świetnym źródłem będą pistacje, soja, nasiona słonecznika, sól, kurze jaja, parmezan, mięso, mleko, łosoś i orzechy włoskie, jak i również wszelkie rośliny z rodzaju strączkowych.

Cysteina bierze udział w wytwarzaniu kolagenu, który jest niezbędny dla skóry, glutationu, zwalczającego wolne rodniki, a także uczestniczy w produkcji hormonów i białek. Jest też świetnym sposobem na walkę z alergią oraz wzmacnia odporność. Cysteina ważna jest w diecie osób narażonych na nowotwory, demencję czy chorobę Parkinsona.

Cysteina jest aminokwasem, którego niedobór może skutkować wypadaniem włosów, łamliwymi paznokciami czy zrogowaciałą skórą. Jeśli więc zmagasz się z którymś z powyższych, spróbuj wdrożyć w swoją dietę większą ilość cysteiny, czyli aminokwasu na włosy, skórę i paznokcie.

Do aminokwasów egzogennych zaliczamy:

  • argininę,
  • fenyloalaninę,
  • histydynę,
  • izoleucynę,
  • leucynę,
  • lizynę,
  • metioninę,
  • treoninę,
  • tryptofan,
  • walinę.

W tej grupie szczególnie warte uwagi są lizyna i metionina.

Lizyna dostarczana jest do organizmu przez takie produkty jak sery, ryby, jajka, ziemniaki, migdały, pieczywo, makarony, soję czy nasiona konopi.

Lizyna wspomaga syntezę białek, a co za tym idzie regeneruje uszkodzone tkanki oraz pomaga zwiększyć przyrost tkanki mięśniowej. Z tego powodu jest bardzo popularna w formie suplementu diety wśród sportowców czy kulturystów. Z kolei glutamina działa odwrotnie, pomaga w spalaniu tkanki tłuszczowej. 

Metionina do organizmu dostaje się przede wszystkim poprzez mięso, w szczególności wieprzowe, ale jej źródłem są też jajka, ryby, mleko oraz mleczne przetwory, a także orzechy brazylijskie i rośliny strączkowe.

Metionina pomaga na bóle reumatyczne, hamuje zapalenie stawów, a także wspomaga proces regeneracji tkanki łącznej, skóry, włosów i paznokci. Dba też o prawidłowy wzrost tkanek, detoks organizmu oraz wzmacnia odporność. Metionina dostarcza również organizmowi niezbędnych grup siarkowych, które wzmacniają chrząstkę stawową.

Niedobór metioniny w organizmie skutkować może zwiększeniem szansy zachorowania na miażdżycę. Jej zaniżony poziom ma też wpływ na osłabienie odporności i struktury włosów, zatrzymanie wzrostu u dzieci, niedokrwistość i choroby wątroby.

Lizyna, metionina i cysteina – aminokwasy niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu

Cysteina, lizyna i metionina są kwasami, które wzajemnie się uzupełniają. Każdy z nich jest równie ważny i odpowiada za różne funkcje prawidłowego działania organizmu. Utrzymywanie ich odpowiedniego poziomu ma ogrom pozytywnych właściwości. Razem chronią przed chorobami, wzmacniają odporność, mają pozytywny wpływ na włosy, skórę i paznokcie, pobudzają wzrost tkanki mięśniowej, a także zwalczają wolne rodniki.

Źródła aminokwasów w diecie – produkty bogate w białko, które powinny znaleźć się w zbilansowanej diecie

W jakich produktach są aminokwasy? Zastanawiasz się, co jeść, by dostarczyć do organizmu odpowiednich aminokwasów? Ich źródło to:

  • mięsa,
  • ryby,
  • jajka,
  • mleko i produkty mleczne,
  • produkty zbożowe,
  • rośliny strączkowe,
  • orzechy,
  • migdały,
  • banany.

Dostarczanie organizmowi odpowiednich aminokwasów w jedzeniu jest bardzo ważne, warto zrobić odpowiednie zapasy!

Warto skorzystać też z produktu, który dostarczy Twojemu organizmowi aż trzy różne aminokwasy.

Niedobry aminokwasów w diecie wegańskiej i wegetariańskiej – kiedy warto wspomagać się suplementami?

Warto wiedzieć, kiedy brać aminokwasy. Choć dieta wegetariańska i wegańska ma bardzo korzystny wpływ na zdrowie, to rezygnacja z produktów mięsnych i odzwierzęcych w większości przypadków może prowadzić do zbyt niskiego poziomu aminokwasów w organizmie. Bardzo ciężko utrzymać ten poziom, rezygnując z głównego źródła aminokwasów. Aby tego uniknąć, warto zadbać o odpowiednią suplementację i nie czekać na ewentualne nieprzyjemne konsekwencje. Wegetarianie oraz weganie powinni też jednak pamiętać o uzupełnieniu diety witaminami i minerałami.

Choroby spowodowane zaburzeniami przemiany aminokwasów 

Zaburzenia przemiany aminokwasów to najczęściej choroba wrodzona. Brak określonego enzymu skutkuje niemożnością przemiany metabolicznej danego aminokwasu, przez co kumulują się one w ważnych narządach, jak mózg lub wątroba. W konsekwencji organizm wciąż cierpi na niedobór tego kwasu aminowego, którego nie zdołał zsyntezować.

Najczęstszą chorobą metaboliczną jest fenyloketonuria, czyli zbyt mała aktywność hydroksylazy fenyloalaniny. Jest to enzym produkowany w wątrobie, odpowiedzialny za hydroksylację, czyli wprowadzenie fenyloalaniny do tyrozyny.

Pierwsze objawy fenyloketonurii pojawiają się u dzieci w około trzecim miesiącu życia. To przede wszystkim:

  • zaburzona motoryka i rozwój umysłowy,
  • nieprawidłowa postawa ciała,
  • wymioty i drgawki,
  • specyficzny zapach potu i moczu.

Wiesz już, co to są aminokwasy, do czego potrzebne są aminokwasy i jak ważna jest ich rola w organizmie człowieka. Pamiętaj jednak: ciało jest jak bardzo skomplikowana maszyna, o którą trzeba dbać każdego dnia. Ułatwią Ci to leki, minerały, witaminy czy środki dostępne bez recepty.

Choroby zakaźne i pasożytnicze

Szkarlatyna - objawy, przyczyny. Jak leczyć szkarlatynę?
Jedną z typowych chorób wieku dziecięcego, rozpowszechnioną na całym świecie, jest szkarlatyna. Zazwyczaj pojawia się u dzieci w wieku przedszkolnym, w okresie jesienno-zimowym. Wywołuje poważne objawy, a w jej późnym okresie może nawet d...

Odporność, wzmocnienie organizmu

Sok z brzozy – właściwości, zastosowanie i przeciwwskazania. Jak dawkować sok z brzozy?
Sok z brzozy od dawna znajduje zastosowanie w medycynie naturalnej jako środek na rozmaite dolegliwości. Jakie właściwości prozdrowotne wykazuje sok z brzozy i dlaczego warto włączyć go do diety?Co znajduje się w składzie soku z brzozy?Sok ...

Choroby i dolegliwości

Jaki jest prawidłowy poziom cukru we krwi na czczo i po jedzeniu?
Cukier odgrywa bardzo ważną rolę w organizmie. Należy do węglowodanów, które stanowią główne źródło energetyczne. Węglowodany ulegają rozłożeniu w procesie trawienia na cukier prosty – glukozę. Jej obecność jest niezbędna do pr...

Serce i układ krążenia

Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia norma...

Zdrowy tryb życia

Dieta ketogeniczna (keto) – co należy wiedzieć i jakie są wady oraz zalety?
Ludzie od wieków stosują różne diety odchudzające. Najczęściej ma to miejsce, kiedy zbliża się wiosna i lżejsze ubranie odsłania krągłe kształty ciała. Nie zawsze jednak diety stosuje się w celach estetycznych. Przy niektórych schorz...

Informacje dla pacjenta

Rzeżucha – wartości odżywcze i właściwości lecznicze. Jak uprawiać rzeżuchę w domu?
Rzeżucha wielu osobom kojarzy się wyłącznie ze świętami wielkanocnymi. Okazuje się jednak, że ta niepozorna roślina jest bogatym źródłem witamin i minerałów, dlatego warto włączać ją do diety przez cały rok.Rzeżucha – czym jest?...

Ciąża i dziecko

Zespół Edwardsa – co to jest, jaki ma wpływ na dziecko i jakie są objawy trisomii chromosomu 18?
Ciąża to wspaniały okres w życiu każdej kobiety. Jednak czasem mogą pojawić się niespodziewane komplikacje w postaci chorób genetycznych dziecka. Przykładem takiej choroby jest Zespół Edwardsa. Niestety w zdecydowanej większości przypad...

Informacje dla pacjenta

Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o preparatach na uspokojenie to jednym z popularniejszych, wydawanych z przepi...

Zdrowy tryb życia

Czosnek niedźwiedzi – stosowanie, właściwości, uprawa. Co musisz wiedzieć o czosnku niedźwiedzim?
Każdy z nas wie, jak cenne właściwości lecznicze posiada czosnek pospolity. Nie wszyscy jednak wiedzą, że pod względem zawartości pewnych substancji przewyższa go czosnek niedźwiedzi. Jeszcze do niedawna traktowany był jako ciekawostka prz...

Odporność, wzmocnienie organizmu

Nie daj się zaskoczyć wiosennej infekcji. Wszystko, co trzeba wiedzieć o sezonie chorobowym
Po okresie jesienno-zimowym z ulgą przyjmujemy pierwsze promienie słoneczne i inne objawy budzącej się do życia natury. Niestety, marzec i kwiecień to czas nie tylko rozkwitających kwiatów, ale również miesiące, w którym...

Odporność, wzmocnienie organizmu

Nowalijki – smaczny początek wiosny
Nowalijki to ciekawy, subtelny i aromatyczny dodatek do potraw, nie zaś jego podstawa. Nie zmienia to faktu, że te wiosenne warzywa pięknie akcentują potrawę i sprawiają, że ta prezentuje się wyśmienicie na każdym talerzu. Sprawdź, co trze...

Kosmetyki i uroda

Sposoby na wiosenne problemy ze skórą
Po zimie nasza skóra często jest przesuszona i potrzebuje dodatkowego wsparcia w postaci specjalistycznej i systematycznej pielęgnacji. Jak dbać o twarz na wiosnę? O których kosmetykach na pewno należy pamiętać, jakie zabiegi uwz...

Przeziębienie i grypa

Zapalenie płuc u dziecka i niemowlaka - objawy i leczenie
Zapalenie płuc to choroba, która dotyka nie tylko dorosłych, ale także dzieci i niemowląt. Jest to stan zapalny w obrębie tkanki płucnej, który może być wywołany przez różne czynniki, takie jak bakterie, wirusy, grzyb...

Kosmetyki i uroda

Kosmetyki z witaminą C – jak działają i kiedy warto je stosować?
Poznaj dobroczynne właściwości kosmetyków z witaminą C. Wybierz dla siebie te, które spełnią Twoje oczekiwania. Jakie są korzyści witaminy C dla skóry? Piękna skóra to skóra zdrowa, dobrze odżywiona, o...

Choroby wieku dziecięcego

Lęk separacyjny – jak pomóc dziecku pokonać strach przed nieobecnością mamy?
Lęk separacyjny to temat, z którym w mniejszym lub większym stopniu przychodzi zmierzyć się każdemu rodzicowi. Strach przed porzuceniem i tęsknota za matką towarzyszą niemowlakom w tym właśnie etapie życia. Jak pomóc dziecku, a jednocześn...

Układ nerwowy

Pocisz się w nocy? Przyczyny, choroby i leczenie nocnych potów
Nocne poty mogą być uciążliwym problemem, który wpływa na jakość snu i samopoczucie w ciągu dnia. Mogą być one wywołane przez różne czynniki, takie jak choroby, stres lub problemy z układem hormonalnym....

Układ pokarmowy

Zapalenie żołądka – objawy, badania, dieta, leczenie. Co przyniesie ulgę?
Zapalenie żołądka to często występujący stan zapalny, który może charakteryzować się ostrym lub przewlekłym charakterem....

Choroby wieku dziecięcego

Masaż Shantala niemowlaka – metoda, która procentuje w przyszłości. Jak go wykonać?
Wywodzący się z Indii masaż Shantala to metoda, którą powinien poznać każdy rodzic noworodka....

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem

cookies Strona korzysta z plików cookies, dzięki temu działa poprawnie. Szczegóły znajdziesz w Polityce Cookies.