Zgorzele wargi, zęba, miazgi i inne. Czym jest zgorzel, a w szczególności Zgorzel Fourniera?

Zgorzele wargi, zęba, miazgi - zdjęcie

Martwica, gangrena, zgorzel. Słowa, które mimo rozwoju medycyny, do dziś powodują uczucie strachu. Kojarzą się głównie z opowieściami z wojennych frontów, zainfekowanymi ranami żołnierzy. Nie wolno jednak zapominać, że wiele przewlekłych chorób oraz infekcji również może skutkować rozwojem martwicy.

Z niniejszego artykułu dowiesz się:

  • czym są zgorzele i jak je rozpoznać
  • jakie są ich rodzaje i objawy
  • gdzie mogą się pojawić
  • w jaki sposób im zapobiegać i w razie konieczności leczyć
  • jakie powszechnie występujące choroby zwiększają ryzyko powstania zgorzeli

Przeczytaj również artykuł: Dieta cukrzycowa - co powinien jeść cukrzyk?

Co to jest zgorzel? Rodzaje zgorzeli

Zgorzel, często nazywana również gangreną, to martwica tkanek spowodowana zakażeniem przez bakterie. Produkowane przez nie toksyny wywołują procesy gnilne w zainfekowanych tkankach, co skutkuje powstaniem obrzęku, zmianą koloru skóry na czarno-brunatny kolor oraz bólem (lub, jeżeli martwica dotyka tkanek głębokich, utratą czucia). Na zgorzeli tworzą się rany i owrzodzenia, z których sączy się płyn o nieprzyjemnym, gnilnym zapachu. Zgorzele dzielą się na kilka rodzajów:

  • Zgorzel sucha, zwana również rzekomą, ze względu na to że nie dochodzi w jej przypadku do zakażenia bakteryjnego, powstaje na skutek braku dopływu krwi do tkanek. Jej najczęstszymi przyczynami są cukrzyca i miażdżyca, ale może wystąpić również wskutek urazu, odmrożenia czy zakrzepu. W przypadku zgorzeli suchej tkanki nie gniją, lecz wysychają, ulegając mumifikacji. W przypadku braku interwencji lekarskiej, może dojść do zakażenia bakteryjnego i rozwoju zgorzeli do postaci wilgotnej.
  • Zgorzel wilgotna, czyli właściwa, jest procesem gnicia tkanek wywołanym przez bakterie. Ich namnażanie się w martwiczej tkance może wywołać wstrząs septyczny, dlatego w przypadku zgorzeli wilgotnej bardzo ważna jest szybka interwencja lekarska. Jej szczególną odmianą jest zgorzel gazowa, wywoływana przez bakterie z rodzaju Clostridium.
  • Zgorzel Fourniera to martwicze zakażenie okolic krocza. Najczęściej występuje u mężczyzn cierpiących na cukrzycę lub chorobę alkoholową.

Zgorzele najczęściej zdarzają się w tkankach najbardziej narażonych na niedokrwienie (kończyny górne i dolne), a także w tkankach narażonych na kontakt ze światem zewnętrznym, takich jak płuca czy jelita. Panujące tam wilgotne środowisko sprzyja rozwojowi bakterii. Gangrena organów wewnętrznych jest szczególnie niebezpieczna.

Zgorzel zęba - objawy

Inną tkanką narażoną na powstanie zgorzeli jest miazga zęba. Dzieje się to najczęściej na skutek zaawansowanej próchnicy, która doprowadza do martwicy wewnątrz zęba. Gdy w martwej tkance rozwinie się zakażenie bakteryjne, dochodzi do rozpadu gnilnego i powstania zgorzeli.

Zgorzel zęba dzieli się na dwie podstawowe postaci: zamkniętą i otwartą. W przypadku tej pierwszej powstające w wyniku działania bakterii produkty uboczne procesów gnilnych nie znajdują ujścia z komory zęba. Wewnątrz rośnie ciśnienie, co powoduje ból, często promieniujący do skroni i ucha. W przypadku zgorzeli otwartej, kiedy powstałe podczas procesu gnicia gazy znajdują ujście, ból samoistny jest mniejszy, ząb jest natomiast bardziej wrażliwy na gryzienie. Obu typom zgorzeli miazgi towarzyszy brzydki zapach z ust oraz nieprzyjemny posmak utrzymujący się wewnątrz jamy ustnej.

Dzięki rozwojowi stomatologii zgorzel zęba nie zawsze musi skutkować jego usunięciem. Przy odpowiednio szybkiej interwencji dentystycznej, martwą tkankę można usunąć poprzez leczenie kanałowe. Nie wolno jednak zwlekać, ponieważ zgorzel miazgi może zająć również tkanki otaczające zęba, w tym kości szczęki. Ponadto powstające podczas procesów gnilnych związki są toksyczne dla całego organizmu.

Zgorzel gazowa - objawy. Czy zgorzel gazowa jest zaraźliwa?

Zgorzel gazowa to odmiana zgorzeli wilgotnej, która powstaje w przypadku zakażeniem bakteriami z rodzaju Clostridium (zwłaszcza Clostridium perfringens, pol. laseczka zgorzeli gazowej). Są to beztlenowce naturalnie występujące w glebie, wnikają w tkanki przez otwarte rany. Podczas namnażania produkują gaz, który jest w stanie zainfekować zdrowe tkanki. Z tego powodu zgorzel gazowa uważana jest za najgroźniejszy rodzaj gangreny. Objawia się silną opuchlizną zainfekowanej części ciała. Skóra zmienia barwę w siną, powstają pod nią czarne, martwicze pęcherze. Pod wpływem dotyku można usłyszeć charakterystyczne trzeszczenie, wywoływane pękaniem pęcherzyków gazu. Nieleczona zgorzel gazowa często jest śmiertelna ze względu na wysokie ryzyko wystąpienia wstrząsu septycznego.

Choć zgorzelami gazowymi w medycynie zajmują się specjaliści chorób zakaźnych, to nie przenosi się ona z człowieka na człowieka. Do jej rozwoju dochodzi w wyniku zakażenia rany, dlatego bardzo ważna jest dokładna higiena i dbanie o czystość wszelkich skaleczeń czy urazów. Jeżeli okolice zranionej skóry wykazują objawy infekcji - są zaczerwienione, ciepłe, opuchnięte - należy zgłosić się do lekarza, aby nie dopuścić do rozwoju martwicy.

Zgorzel Fourniera - dlaczego jest groźna?

Zgorzel Fourniera to jeden z rodzajów martwiczego zakażenia powięzi. Jest szczególnie groźna dla mężczyzn, którzy stanowią znaczną większość przypadków choroby. Zgorzel ta powstaje w wyniku zakażenia skóry patogenami bakteryjnymi, obejmuje mosznę i krocze, często przechodzi również na pośladki oraz narządy płciowe. Rozwija się bardzo szybko, nieleczona może prowadzić do śmierci. Pierwszymi objawami są ból, nieprzyjemny zapach i uczucie ciepła w okolicach krocza. Może wystąpić gorączka oraz dreszcze. Podczas dotykania zainfekowanych tkanek da się usłyszeć trzeszczenie podskórne, które świadczy o namnażaniu się bakterii.

Głównym czynnikiem ryzyka powstania zgorzeli Fourniera jest cukrzyca, szczególnie niekontrolowana. Diabetycy powinni zwracać uwagę na poziom glukozy, wykonywać zalecenia lekarza, suplementować organizm, wspomagać leczenie odpowiednią dietą. Do rozwoju zgorzeli Fourniera doprowadzić mogą również nadużywanie alkoholu i otyłość. Ćwiczenia fizyczne oraz dbałość o higienę są bardzo ważnymi czynnikami powstrzymującymi rozwój schorzenia.

Zgorzel wargi i policzka

Rak wodny, albo noma, to szczególny rodzaj zgorzeli. Dotyka osób niedożywionych, bez dostępu do czystej wody pitnej, zakażonych wirusem HIV. Jest to infekcja bakteryjna, która atakuje śluzówki jamy ustnej, powodując nieodwracalne zniszczenia warg i policzków. Dzięki rozwojowi higieny w Europie obecnie nie występuje, przypadki obserwowano w obozach koncentracyjnych w czasach II wojny światowej. Postęp choroby można zahamować antybiotykami i wdrożeniem procedur higienicznych.

Jak leczyć zgorzele?

Każdy przypadek zgorzeli wymaga interwencji lekarskiej lub stomatologicznej. Wcześnie podjęte leczenie powstrzymuje gangrenę przed zajęciem innych tkanek, co często może skutkować koniecznością amputacji lub śmiercią. Leczenie zgorzeli przebiega w warunkach szpitalnych, często wymaga chirurgicznego usunięcia martwych tkanek, terapii antybiotykowej oraz wdrożenia leków przeciwbólowych i poprawiających krążenie krwi. Przy odpowiednio wcześnie podjętym leczeniu, zwłaszcza w przypadku zgorzeli suchej, rokowania są dobre.

Zgorzele - czy można im zapobiegać? Profilaktyka

Podstawowym czynnikiem zapobiegającym tworzeniu się zgorzeli jest higiena. Dotyczy ona przede wszystkim ran. W przypadku zranienia skóry należy jak najszybciej przemyć ją środkiem antyseptycznym i dbać o częstą zmianę opatrunków. W przypadku mężczyzn, zwłaszcza cierpiących na cukrzycę i otyłych, bardzo ważne jest dbanie o higienę miejsc intymnych. Dopuszczenie do rozwoju bakterii w okolicach krocza może mieć przykre skutki, łącznie z utworzeniem się zgorzeli Fourniera.

Innym ważnym czynnikiem ryzyka są choroby układu krwionośnego, jak miażdżyca. Dotyka ona często osób starszych, bez odpowiedniego leczenia, a także diety i suplementacji, może mieć zgubny wpływ na funkcjonowanie całego organizmu. Ważne jest zatem, żeby niezależnie od wieku wspierać swoje zdrowie, również poprzez ćwiczenia fizyczne. Nawet piętnaście minut ruchu dziennie wpływa pozytywnie na funkcjonowanie ludzkiego ciała.

Wspomniana wyżej cukrzyca również może skutkować niedokrwistością kończyn dolnych, która może spowodować rozwój zgorzeli suchej (tzw. stopa cukrzycowa). Diabetycy zatem, oprócz częstego sprawdzania poziomu glukozy i regulowania go poprzez leki oraz dietę, powinni dbać o odpowiednie działanie układu krwionośnego. Dobry przepływ krwi jest kluczowy dla zachowania pełnej sprawności kończyn.

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Wybrane grupy produktowe:

Informacje dla pacjenta

Rumień zakaźny – przyczyny, objawy i leczenie
Rumień zakaźny to choroba wywoływana przez wirusa. Dotyka najczęściej dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, ale dorośli też mogą się nim zarazić. Najbardziej charakterystycznym objawem rumienia zakaźnego u dzieci jest wysypka na ...

Dieta i odchudzanie

Talerz zdrowego żywienia – 5 składników, które powinniśmy jeść codziennie
Nawet dziecko wie, że zdrowa dieta pozwala na zachowanie zdrowia, siły i zadowolenia na długie lata. Trzeba jednak być świadomym tego, że w dobie niekończącego się dostępu do informacji łatwo zgubić zdroworozsądkowy obraz odżywiania....

Odporność, wzmocnienie organizmu

Sok z brzozy – właściwości, zastosowanie i przeciwwskazania. Jak dawkować sok z brzozy?
Sok z brzozy od dawna znajduje zastosowanie w medycynie naturalnej jako środek na rozmaite dolegliwości. Jakie właściwości prozdrowotne wykazuje sok z brzozy i dlaczego warto włączyć go do diety?Co znajduje się w składzie soku z brzozy?Sok ...

Układ oddechowy

Krztusiec (koklusz) – jakie są objawy i jak leczyć?
Krztusiec jest ostrą w przebiegu chorobą zakaźną układu oddechowego wywoływaną przez bakterie. Głównym objawem klinicznym są nawracające napady silnego kaszlu, które prowadzą do utrudnienia oddychania.Czym jest krztusiec (koklusz)?Krztus...

Serce i układ krążenia

Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...

Choroby i dolegliwości

Jaki jest prawidłowy poziom cukru we krwi na czczo i po jedzeniu?
Cukier odgrywa bardzo ważną rolę w organizmie. Należy do węglowodanów, które stanowią główne źródło energetyczne. Węglowodany ulegają rozłożeniu w procesie trawienia na cukier prosty – glukozę. Jej obecność jest niezbędna do pr...

Informacje dla pacjenta

Monocyty – o czym świadczą podwyższone monocyty?
Monocyty to komórki, które wchodzą w skład białych krwinek (leukocytów). Krążą one we krwi i w razie potrzeby wydostają się z naczyń krwionośnych do tkanek otaczających dane naczynie. W trakcie tego procesu przeistaczają się w makrofa...

Informacje dla pacjenta

Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o preparatach na uspokojenie to jednym z popularniejszych, wydawanych z przepi...

Informacje dla pacjenta

Czym jest badanie krwi – ALT. Diagnoza uszkodzeń wątroby norma i wyniki
Badanie ALT nazywane jest także ALAT oraz GPT. Nazwy te dotyczą tego samego testu aminotransferazy alaninowej, a więc enzymu wewnątrzkomórkowego, który znajduje się przede wszystkim w tkankach wątroby. Z tego względu badanie ALT służy mię...

Układ pokarmowy

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego – objawy, przebieg choroby i leczenie
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego to choroba, która znacząco utrudnia codzienne funkcjonowanie. Jest również bardzo podstępna i niebezpieczna, dlatego nie należy lekceważyć jej objawów....

Układ pokarmowy

Rozszerzanie diety niemowląt krok po kroku. Jak i kiedy zacząć?
Rozszerzanie diety niemowląt jest naturalnym procesem i kolejnym krokiem w rozwoju dziecka. Warto wiedzieć, w jaki sposób i kiedy wprowadzić dziecku nowe produkty, przy czym znaczenie ma nie tylko ich ilość, ale też jakość....

Układ pokarmowy

Mykoterapia - prozdrowotne właściwości grzybów w leczeniu naturalnym
Grzyby charakteryzują się wieloma właściwościami leczniczymi, które zostały odkryte przez ludzi już setki lat temu. Mykoterapia (zwana też fungoterapią) jest dziedziną medycyny naturalnej, której podstawą jest profesjonalne leczenie grzyb...

Choroby skóry

Olej lniany – kosmetyczne właściwości w naturalnej pielęgnacji skóry i włosów
Olej lniany pozyskiwany jest w wyniku tłoczenia na zimno nasion lnu zwyczajnego. Olej ten ma szerokie zastosowanie i może być stosowany zarówno wewnętrznie (do spożycia), jak i zewnętrznie (na skórę). W kosmetyce olej lniany wyst...

Dieta i odchudzanie

Sok z selera naciowego – eliksir młodości, który odchudza, pomaga walczyć ze stresem i poprawia wygląd
Sok z selera naciowego zyskuje coraz większą popularność wśród osób dbających o zdrową dietę. Niesamowite właściwości tego napoju są wręcz owiane legendą. W mediach społecznościowych można natknąć się na niezliczone przepisy na soki warzy...

Dieta i odchudzanie

Por – właściwości i wartości odżywcze, przygotowanie. Jak wybrać pora?
Por - warzywo nierzadko traktowane po macoszemu, jego smak wzbogaca rosół, ale potencjał jest o wiele większy. Skrywa w sobie wiele substancji o pozytywnym wpływie na zdrowie. Ma wiele składników odżywczych, witamin i minerałów....

Choroby skóry

Kwas azelainowy – pogromca przebarwień i trądziku. Jak go stosować i z czym łączyć
Stosowanie kwasów w pielęgnacji twarzy stało się nieodłącznym elementem dbania o cerę. Coraz większa dostępność produktów kosmetycznych na rynku i pełen wachlarz możliwości pozwala na dobranie odpowiedniego kosmetyku do rod...

Układ nerwowy

Dieta MIND, czyli mądre odżywianie dla poprawy wydajności mózgu. Zasady, produkty i efekty
Dieta MIND (skrót od angielskiej frazy „Mediterranean-DASH Intervention for Neurodegenerative Delay”) uznawana jest za jedną z najzdrowszych diet – zwłaszcza dla mózgu. Jej stosowanie poprawia funkcjonowanie tego najważn...

Dieta i odchudzanie

Kiwi – unikalne właściwości prozdrowotne. Dlaczego warto włączyć ten owoc do diety?
Aktinidia chińska, znana powszechnie jako kiwi, słynie ze swojego pozytywnego wpływu na zdrowie. Owoc wyróżnia się bogatą zawartością flawonoidów, karotenoidów i witamin, przez co stanowi istotne urozmaicenie codziennej diety....

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem