Tłuszczak: jakie są przyczyny, objawy oraz leczenie? Czy tłuszczaki są groźne dla zdrowia?

Tłuszczak to niezłośliwy nowotwór tkanki łącznej, który występuje na skórze pojedynczo lub w większych skupiskach. Ten niewielki i miękki w dotyku guzek może pojawić się praktycznie na każdym obszarze naszego ciała, zwłaszcza w okolicach narządów wewnętrznych. Mimo iż tego typu zmiany chorobowe nie powodują żadnych większych dolegliwości, to jednak nieleczone mogą się stale rozwijać, jednocześnie doprowadzając przy tym do problemów natury estetycznej. Czym dokładnie jest tłuszczak i w jaki sposób powinno się go leczyć?

Czym jest tłuszczak?

Twarda bolaca kulka pod skórą? To mogą być tłuszczak. Tłuszczaki zaliczane są do jednych z najczęściej występujących nowotworów tkanek miękkich. Objawiają się w postaci charakterystycznych guzków zbudowanych z torebek łącznotkankowych, w których znajduje się tłuszcz. Często bywają mylone z kaszakami oraz włókniakami, jednak należy je traktować zupełnie inaczej.

Takie zmiany rozrastają się bardzo powoli, mogą za to przybierać spore rozmiary. Tłuszczaki przeważnie występują w okolicach tułowia, karku, pleców, a także na brzuchu, pośladkach i udach. Przypadłość ta dotyka głównie osoby po 40 roku życia, dużo rzadziej objawia się u dzieci. Chociaż tłuszczak jest guzem nowotworowym to jednak nie stanowi większego zagrożenia dla życia.

Czy tłuszczak boli?

Tłuszczak to łagodny guz zbudowany z komórek tłuszczowych. Najczęściej występuje tuż pod skórą i ma postać miękkiego, przesuwalnego guzka. Choć większość tłuszczaków nie powoduje bólu, istnieją sytuacje, w których mogą być źródłem dyskomfortu.

Kiedy tłuszczak może boleć?

• Ucisk na nerwy – jeśli tłuszczak rośnie w pobliżu nerwów, może wywoływać ból lub mrowienie.
  
• Stan zapalny – choć rzadko, tłuszczak może ulec zapaleniu, co wiąże się z bólem i obrzękiem.
  
• Urazy mechaniczne – tłuszczak zlokalizowany w miejscu narażonym na ucisk (np. plecy, barki) może boleć po stłuczeniu lub przy częstym drażnieniu.
  
• Duże rozmiary – większe tłuszczaki mogą powodować napięcie tkanek i uczucie dyskomfortu.
  

W przypadku bolesnego guzka zawsze warto skonsultować się z lekarzem – nawet jeśli objawy wskazują na tłuszczaka. Ból może być sygnałem stanu zapalnego lub innego rodzaju zmiany, którą trzeba zbadać.

Jak wygląda tłuszczak? Zdjęcia

Tłuszczak na powiece - zdjęcie

Jakie są rodzaje tłuszczaków?

Specyficzna budowa tłuszczaków sprawiła, że wyróżnia się kilka rodzajów tych guzów:

• lipoma - pojedyncza zmiana, którą niezwykle łatwo wyczuć palpacyjnie, zbudowana wyłącznie z komórek tkanki tłuszczowej;
• angiolipoma - tłuszczak z widocznymi naczyniami krwionośnymi;
• myolipoma - zmiana z licznymi komórkami tkanki mięśniowej gładkiej;
• myelolipoma - guz o charakterze odgraniczonym z uwidocznioną tkanką łącznotkankową;
• tłuszczak wielopostaciowy i wrzecionowaty - zmiany ze stwierdzonymi drobnymi naczyniami krwionośnymi oraz licznymi adiopocytami;
• lipoblastoma - tłuszczak występujący u dzieci i niemowląt;
• zimowiak - guz pojawiający się u małych dzieci, najczęściej ma związek z utrzymaniem prawidłowej temperatury ciała u niemowląt.

Aby skutecznie rozróżnić poszczególne typy zmian chorobowych konieczne jest przeprowadzenie badania mikroskopijnego oraz wykonanie tłuszczak-zdjęcia.

Jakie są przyczyny powstawania tłuszczaków?

Tak naprawdę do tej pory nie stwierdzono jednoznacznych czynników, mających bezpośredni wpływ na pojawianie się tłuszczaków. Specjaliści uważają jednak, że w pewnym stopniu mogą za to odpowiadać predyspozycje genetyczne, zwłaszcza u osób, u których członkowie rodziny borykali się z nowotworami.

Takie zmiany wykrywane są też u pacjentów po różnego rodzaju zapaleniach, a także jako efekt wydalanych przed układ immunologiczny cząsteczek pobudzających podział i wzrost adipocytów. Jednocześnie istnieją również czynniki, które znacząco zwiększają ryzyko wystąpienia tłuszczaków:

• wiek pomiędzy 40 a 60 rokiem życia;
• przebyty nowotwór u pacjenta lub członka najbliższej rodziny;
• schorzenia z predyspozycjami do rozwoju tłuszczaków, m.in. choroba Cowdena, Madelunga, Dercuma lub zespół Gardnera;
• nadwaga.

Tłuszczaki – objawy

Zmiany chorobowe jakimi są tłuszczaki nie wywołują żadnych dolegliwości bólowych. W niektórych przypadkach mogą jedynie powodować dyskomfort, czego przyczyną jest znaczący nacisk guzków na tkanki miękkie. Warto też zauważyć, że skóra, na której tworzy się nowotwór nie jest zmieniona na tle zapalnym, ani zaczerwieniona. Tłuszczaki rozwijają się stopniowo, w skrajnych sytuacjach mogą osiągać wagę nawet kilku kilogramów. 

Tłuszczak pod skórą najczęściej objawia się poprzez:

• widoczny obrzęk;
• niedokrwistość;
• ból w okolicach narządów przy obszarze skóry zajętym przez guzek;
• nadciśnienie tętnicze;
• problemy z oddychaniem;
• kłopoty z prawidłowym funkcjonowaniem nerek;
• żółtaczkę. 

Jak leczyć tłuszczaka?

W większości przypadkach tłuszczaki nie wymagają specjalistycznego leczenia. Pojedyncze zmiany nie powodują bowiem dyskomfortu oraz wyjątkowo powoli się rozwijają. Tłuszczak na plecach, guzek na nadgarstku czy tłuszczak na udzie można więc spróbować usunąć domowymi metodami. 

Jako takich leków czy suplementów nie ma na tłuszczaki - leczenie naturalne polega głównie na wcieraniu w zmieniony chorobowo obszar skóry olejku eterycznego z drzewa herbacianego, oleju rycynowego lub żelu z aloesem. Można zażywać środki wspierające leczenie tłuszczaków, jak np. Himalaya Triphala, ukojenie przynosi również kąpiel z dodatkiem soli Epsom.

Tłuszczaki mogą być też usuwane w sposób niechirurgiczny. Wstrzyknięcie glikokortykoidów w obrębie guzka stopniowo niszczy komórki tkanki tłuszczowej, hamuje ich wzrost i ostatecznie je rozpuszcza. Aby jednak zabieg okazał się w pełni skuteczny koniecznie trzeba przeprowadzić całą serię powtórzeń.

Nowotwory eliminowane są też metodą liposukcji. Do wnętrza guzka wprowadza się sondę, która efektywnie odsysa tłuszcz. Następnie przy pomocy kleszczy wyprowadza się torebkę łącznotkankową. Liposukcję stosuje się głównie w przypadku pacjentów mających problem z wieloma tłuszczakami. 

Jakie są metody usuwania tłuszczaków?

Wszystko zależy od tego, jak duży jest tłuszczak - usuwanie metodą chirurgiczną pozwala jednak na całkowite zlikwidowanie zmiany chorobowej. Tego typu zabieg nie wymaga większej hospitalizacji i może być z powodzeniem wykonany w warunkach laboratoryjnych.

Najczęściej na pełną eliminację guzka decydują się osoby młode oraz te, u których wykryto tłuszczak na głowie lub tłuszczak w piersiach. Zmianę usuwa się na podstawie przeprowadzonego badania fizykalnego oraz opinii lekarza. Sama resekcja nowotworu polega na nacięciu tkanki miękkiej w celu pełnego usunięcia guzka wraz z torebką łącznotkankową. Chirurgiczne usuwanie tłuszczaka wykonywane jest w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym. Taka operacja w większości przypadkach pozwala na całkowite wyleczenie nowotworu. 

Czy da się zapobiegać tłuszczakom?

Ze względu na to, że tłuszczaki są zmianami, które prawdopodobnie uwarunkowane są genetycznie i nie jesteśmy pewni powodu ich pojawiania się, to niestety - nie da się im w żaden sposób skutecznie zapobiec. U pacjentów posiadających wadliwy gen choroba może się więc rozwinąć praktycznie na każdym etapie życia. 

We współczesnej medycynie nie istnieją jeszcze efektywne metody terapii genomowej pozwalającej na wymianę wadliwych genów na prawidłowe. Jedynym działaniem, jakie można podjąć w celu zapobiegnięcia tłuszczakom jest unikanie zranień lub urazów, które w pewnym stopniu wpływają na rozwinięcie się tego typu zmian nowotworowych. Warto również dbać o właściwą wagę, ponieważ otyłość również sprzyja pojawianiu się tego typu zmian.