Popularność diety bezglutenowej nie maleje. Stosują ją osoby chcące wyeliminować białko pszeniczne ze swojej diety, ale przede wszystkim osoby chorujące na celiakię i zmagające się z nietolerancją glutenu. Niestety, ale jest to coraz powszechniejszy problem, dotyczy zarówno dzieci, jak i osób dorosłych. Objawy nietolerancji glutenu mogą być zaskakujące, dlatego wiele osób może nawet nie zdawać sobie sprawy z tego, że się z nią zmaga. Gdy pojawia się alergia na gluten, pytanie: jak ograniczyć gluten? jest jednym z najczęściej pojawiających się pytań. Będąc uczulonym na to białko, należy wyeliminować ze swojego jadłospisu wiele podstawowych produktów spożywczych.
Zobacz także artykuł: Jak żyć z alergią?, by dowiedzieć się, jak właściwie postępować w przypadku wystąpienia alergii.
Sprawdźmy, jakie są objawy alergii na gluten?
Zapewne wiele osób zastanawia się co to jest gluten? Gluten to białko roślinne, które występuje w pszenicy, a także w życie oraz jęczmieniu. Uczulenie na gluten może objawiać się na wiele sposobów. Do najczęstszych objawów należą:
- wzdęcia,
- biegunki,
- duszności,
- obrzęk dróg oddechowych,
- pokrzywka,
- świąd skóry.
Zaobserwowanie, któregoś z tych objawów powinno być pierwszym krokiem w kierunku wykonania niezbędnych badań. Oczywiście, należy uważnie przyglądać się swojemu organizmowi, tak aby nauczyć się rozpoznawać po zjedzeniu czego, występują niepożądane objawy. Biegunki, bóle brzucha oraz nudności może wywoływać także nietolerancja laktozy, dlatego objawy często mogą być mylące. Niektóre osoby wciąż zaskakuje wpływ glutenu na organizm, jednak problem alergii i nietolerancji staje się coraz bardziej powszechny.
Alergeny - jak rozpoznać, co wywołuje uczulenie na gluten?
Gluten jest jednym z najczęstszych alergenów pokarmowych. Objawy nadwrażliwości na gluten mogą myć mylone z innymi alergiami, przeziębieniem lub chorobami. To dlatego tak trudno jest jednoznacznie określić, dlaczego właściwie organizm przesyła nam sygnały, że coś dzieje się nie tak. Pojawia się pytanie, w czym występuje gluten i czego należy unikać? Niestety, większość produktów spożywczych zawiera w swoim składzie gluten. Jest on obecny między innymi w pieczywie, które stanowi dodatek lub bazę wielu dań. Poza tym, to białko roślinne można znaleźć również w makaronach, kaszy kuskus, kaszy manny czy kaszy jęczmiennej. Gluten nadaje odpowiedniej konsystencji oraz kleistości wielu produktom. Jest dodawany do ciast, ciastek, batonów i innych słodyczy. Gotowa, przetworzona żywność, która znajduje się na półkach sklepowych posiada bardzo często w swoim składzie gluten. To dlatego tak ważne jest, aby osoby, które posiadają uczulenie na pszenicę, uważnie czytały składy na etykietach żywności. Nawet śladowe ilości glutenu mogą być szkodliwe.
Jakie są różnice między nadwrażliwością a samą alergią gluten?
Alergia to nieprawidłowa reakcja układu immunologicznego na określony składnik. Nietolerancja różni się od niej tym, że nie jest uwarunkowana czynnikami immunologicznymi. Alergia pokarmowa, jak każda inna alergia, może wywołać zagrażający życiu wstrząs anafilaktyczny. Alergia na gluten powoduje najczęściej zmiany skórne, alergiczne zapalenie gardła, astmę, pokrzywkę oraz obrzęki, a także nieżyt nosa i duszności. Natomiast nietolerancja glutenu najczęściej powstaje na skutek nieszczelności bariery jelitowej, może mieć także podłoże genetyczne. Do najczęstszych objawów nietolerancji należą wzdęcia i gazy, bóle brzucha, wymioty czy zmiany skórne.
Celiakia a nietolerancja glutenu - poznaj różnicę
Celiakia zwana jest inaczej chorobą trzewną. Jest to choroba autoimmunologiczna, która charakteryzuje się trwałą nietolerancją glutenu. U osób chorujących na celiakię i spożywających gluten następuje zanik kosmków jelitowych. Są one odpowiedzialne za wchłanianie składników odżywczych z pokarmów. Celiakia to choroba, która trwa całe życie. Jedynym lekarstwem jest stosowanie ścisłej diety bezglutenowej. Tylko dieta eliminacyjna może pomóc w poprawie stanu zdrowia oraz samopoczucia. Celiakia jest chorobą trudną do wykrycia, ponieważ może wystąpić w każdym wieku, a jej objawy są podobne do wielu innych chorób. Kobiety chorują na celiakię dwukrotnie częściej niż mężczyźni. Celiakia może występować również z innymi chorobami, w tym z chorobami tarczycy, cukrzycą i innymi chorobami autoimmunologicznymi. Osoby, które zmagają się z nietolerancją glutenu zmagają się z podobnymi objawami do celiakii, jednak jest ona wykluczona poprzez badania diagnostyczne (brak przeciwciał IgE oraz alergii). W nietolerancji glutenu nie dochodzi także do zaniku kosmków jelita cienkiego.
Alergia na gluten - co wolno, a czego nie wolno jeść?
Większość produktów spożywczych zawiera w swoim składzie gluten. Celiakia, nietolerancja na gluten czy alergia znacznie ograniczają jadłospis. Jednak istnieje wiele produktów, które naturalnie nie zawierają glutenu. Ze względu na to, że nietolerancja tego białka jest coraz bardziej powszechna, na rynku pojawia się coraz więcej produktów przeznaczonych dla osób na diecie bezglutenowej. Takie produkty najczęściej posiadają certyfikat przekreślonego kłosa, który świadczy o tym, że produkt jest w pełni wolny od glutenu.
Co wolno spożywać na diecie bezglutenowej?
- Warzywa,
- owoce,
- kaszę gryczaną,
- ryż,
- soję,
- orzechy,
- ryby,
- mięso,
- kawę,
- herbatę.
Czego nie wolno spożywać na diecie bezglutenowej?
- Pszenicy,
- żyta,
- jęczmieniu,
- pieczywa,
- makaronów,
- ciast,
- ciastek,
- kaszy jęczmiennej,
- kaszy pęczak.
Z pewnością wiele osób zadaje sobie pytanie czy piwo ma gluten? Niestety, ale na diecie bezglutenowej należy wyeliminować piwo oraz niektóre alkohole. Alkoholem, który nie zawiera glutenu jest wino. Jednak może dawać ono niepożądane objawy, kiedy posiada się nietolerancję histaminy
Alergia na gluten - co wolno, a czego nie wolno jeść?
Większość produktów spożywczych zawiera w swoim składzie gluten. Celiakia, nietolerancja na gluten czy alergia znacznie ograniczają jadłospis. Jednak istnieje wiele produktów, które naturalnie nie zawierają glutenu. Ze względu na to, że nietolerancja tego białka jest coraz bardziej powszechna, na rynku pojawia się coraz więcej produktów przeznaczonych dla osób na diecie bezglutenowej. Takie produkty najczęściej posiadają certyfikat przekreślonego kłosa, który świadczy o tym, że produkt jest w pełni wolny od glutenu.
Co wolno spożywać na diecie bezglutenowej?
- Warzywa,
- owoce,
- kaszę gryczaną,
- ryż,
- soję,
- orzechy,
- ryby,
- mięso,
- kawę,
- herbatę.
Czego nie wolno spożywać na diecie bezglutenowej?
- Pszenicy,
- żyta,
- jęczmieniu,
- pieczywa,
- makaronów,
- ciast,
- ciastek,
- kaszy jęczmiennej,
- kaszy pęczak.
Z pewnością wiele osób zadaje sobie pytanie czy piwo ma gluten? Niestety, ale na diecie bezglutenowej należy wyeliminować piwo oraz niektóre alkohole. Alkoholem, który nie zawiera glutenu jest wino. Jednak może dawać ono niepożądane objawy, kiedy posiada się nietolerancję histaminy
Reakcja uczuleniowa natychmiastowa i późna w zależności od przeciwciał IgE
Reakcję uczuleniową można podzielić na natychmiastową i późną. Podczas wystąpienia reakcji natychmiastowej, objawy pojawiają się w ciągu kilku minut do godziny od czasu spożycia glutenu. Jest to reakcja, która zależna jest od przeciwciał w klasie IgE. Natomiast podczas wystąpienia reakcji późnej, można je zaobserwować po kilku godzinach, a nawet od jednego do dwóch dni. Nie jest ona zależna od przeciwciał w klasie IgE.
Leczenie alergii na gluten
Osoby, u których zdiagnozowana jest alergia na gluten, powinny unikać tego alergenu. Lekarz może zlecić także przyjmowanie leków przeciwhistaminowych, gdy pojawiają się przeciwciała IgE-zależne. Osoby chorujące na celiakię powinny stosować dietę bezglutenową przez całe życie.
Czy uczulenie na gluten mija?
Alergia na gluten u dzieci przemija w większości przypadków. Zupełnie inaczej jest z osobami dorosłymi, u których może trwać ona nawet kilka lat. Natomiast celiakia oraz nieceliakalna nadwrażliwość na gluten to schorzenia, które trwają przez całe życie.
Reakcja uczuleniowa natychmiastowa i późna w zależności od przeciwciał IgE
Reakcję uczuleniową można podzielić na natychmiastową i późną. Podczas wystąpienia reakcji natychmiastowej, objawy pojawiają się w ciągu kilku minut do godziny od czasu spożycia glutenu. Jest to reakcja, która zależna jest od przeciwciał w klasie IgE. Natomiast podczas wystąpienia reakcji późnej, można je zaobserwować po kilku godzinach, a nawet od jednego do dwóch dni. Nie jest ona zależna od przeciwciał w klasie IgE.
Leczenie alergii na gluten
Osoby, u których zdiagnozowana jest alergia na gluten, powinny unikać tego alergenu. Lekarz może zlecić także przyjmowanie leków przeciwhistaminowych, gdy pojawiają się przeciwciała IgE-zależne. Osoby chorujące na celiakię powinny stosować dietę bezglutenową przez całe życie.
Czy uczulenie na gluten mija?
Alergia na gluten u dzieci przemija w większości przypadków. Zupełnie inaczej jest z osobami dorosłymi, u których może trwać ona nawet kilka lat. Natomiast celiakia oraz nieceliakalna nadwrażliwość na gluten to schorzenia, które trwają przez całe życie.
Jak utrzymać odpowiednią dietę? Przydatna lista produktów
Dieta bezglutenowa może wydać się dla wielu osób skomplikowania. Szczególnie dla tych, którzy nigdy jej nie próbowali. Choć, w sklepach większość produktów zawiera gluten, można znaleźć także te, którego go nie zawierają i są w pełni bezpieczne. Oto lista niektórych produktów, które mogą spożywać alergicy, celiacy i osoby z nietolerancją:
- mąka kukurydziana,
- mąka ryżowa,
- mąka jaglana,
- mąka gryczana,
- owoce i warzywa,
- kasza gryczana
- makaron kukurydziany
- makaron ryżowy
- wafle ryżowe,
- mięso i ryby,
- produkty z certyfikowanym znakiem przekreślonego kłosa.
