Zapalenie płuc to choroba, która dotyka nie tylko dorosłych, ale także dzieci i niemowląt. Jest to stan zapalny w obrębie tkanki płucnej, który może być wywołany przez różne czynniki, takie jak bakterie, wirusy, grzyby, a nawet alergeny. Jak rozpoznać zapalenie płuc u dziecka i niemowlaka? Jakie są objawy tej choroby i jakie są sposoby na jej leczenie? W tym artykule znajdziesz informacje na temat:- zapalenie płuc u dziecka objawy- zapalenie płuc u noworodka- zapalenie oskrzeli u niemowlaka objawy- zapalenie płuc objawy- jak przebiega bezobjawowe zapalenie płuc- czym jest zachłystowe zapalenie płuc.
Skąd bierze się zapalenie płuc u dziecka?
Zapalenie płuc u dziecka może być spowodowane przez wiele czynników. Najczęściej jest to infekcja bakteryjna lub wirusowa, której drobnoustroje docierają do płuc drogą kropelkową. Choroba może również pojawić się na skutek reakcji alergicznej na pyłki, roztocza czy sierść zwierząt.
To niebezpieczna, ostra infekcja dolnych dróg oddechowych, która prowadzi do pojawienia się takich dolegliwości, jak między innymi przyspieszony oddech czy duszności. Charakterystyczny jest tzw. świszczący oddech, a także wysoka temperatura ciała.
Przyczyny zapalenia płuc u niemowląt i dzieci
Noworodkowe zapalenie płuc najczęściej powodowane jest zakażeniem bakteryjnym, do którego doszło w trakcie porodu. Dziecko, przechodząc przez kanał rodny matki, może zarazić się pewnymi patologicznymi szczepami bakterii. Do 5. roku życia najczęstszą przyczyną zapalenia płuc jest wirus RS, wirus paragrypy, a także adenowirusy. Do infekcji dochodzi przez kontakt z wydzielinami osoby zakażonej.
U większości dzieci między 5. a 15. rokiem życia, u których stwierdzono zapalenie płuc, najczęstszą przyczyną są zakażenia pneumokokami i meningokokami. Do zapalenia płuc może dojść na skutek infekcji pierwotnej, kiedy pacjent zaraża się konkretnym szczepem bakterii wywołującym tę chorobę lub infekcji wtórnej, kiedy dochodzi do nadkażenia bakteryjnego wcześniejszej infekcji wirusowej.
Dlatego tak ważne jest, aby nie bagatelizować najdrobniejszego przeziębienia u małych i starszych dzieci. Nieodpowiednio leczone, może prowadzić do rozwinięcia się dalszych infekcji: w tym właśnie wtórnego zapalenia płuc.
Objawy zapalenia płuc u dziecka
Objawy zapalenia płuc u dziecka są bardzo zróżnicowane i zależą od wieku dziecka oraz stopnia zaawansowania choroby. W większości przypadków bakteryjnego zapalenia płuc objawy są na tyle charakterystyczne, że nie pozostawiają wątpliwości co do tego, z jaką chorobą mamy do czynienia. Aczkolwiek często schorzenie to połączone jest z zapaleniem oskrzeli. U dzieci w leczeniu stosuje się antybiotykoterapię.
Najczęstsze objawy bakteryjnego zapalenia płuc u dzieci to:
- Wysoka gorączka (dochodząca nawet do 40 stopni) i dreszcze
- Kaszel, który może być suchy lub mokry. Rodzice często określają ten rodzaj kaszlu jako "dudniący"
- Trudności w oddychaniu
- Świszczący oddech z dobrze słyszalnymi szmerami w płucach
- Ból w klatce piersiowej
- Zwiększone zmęczenie
- Zmniejszony apetyt
- Złe samopoczucie
- Problemy ze snem, wybudzanie się
- Katar.
Niestety, istnieje również wirusowe zapalenie płuc, którego objawy niekoniecznie muszą być tak oczywiste. Jest to często tzw. bezobjawowe zapalenie płuc, które można stwierdzić jedynie na podstawie zdjęcia RTG.
Jak leczyć zapalenie płuc u dziecka?
Leczenie zapalenia płuc u dziecka zależy od przyczyny choroby. W przypadku infekcji bakteryjnej lekarz zazwyczaj przepisuje antybiotyki. W przypadku infekcji wirusowej, nie ma specyficznych leków, a jedynie łagodzenie objawów. Ważne jest również, aby dziecko dużo piło, a w przypadku trudności z oddychaniem może być konieczna hospitalizacja.
W przypadku domowego leczenia zapalenia płuc u dziecka istotne jest podawanie środków przeciwbólowych i przeciwzapalnych. Konieczne jest zażywanie przez dziecko preparatów, które ułatwiają odkrztuszanie wydzieliny: czy to w formie doustnej czy też bardzo skutecznych nebulizacji. W domu małego pacjenta warto zadbać o odpowiedniej temperatury (najlepiej ok. 20 stopni) i wilgotności powietrza w granicach normy. Ani zbyt suche, ani zbyt wilgotne powietrze nie jest dobre dla płuc osoby chorej.
W przypadku młodszych dzieci konieczne może być odciąganie wydzieliny z nosa przy pomocy jednego z dostępnych na rynku rozwiązań, takich jak aspiratory. Starsze dzieci należy namawiać do regularnego oczyszczania nosa.
Leki na zapalenie płuc to najczęściej antybiotyki, ale również preparaty przeciwzapalne. Przy zapaleniu płuc stosuje się także leczenie objawowe, czyli syropy wykrztuśne, leki przeciwgorączkowe, a w razie występowania kataru czy bólu gardła, także leki z substancjami przynoszącymi ulgę w tym zakresie.
Jak rozpoznać bezobjawowe zapalenie płuc?
Bezobjawowe zapalenie płuc to stan, w którym osoba zakażona wirusem (w bardzo rzadkich przypadkach bakterią) nie odczuwa charakterystycznych dla zakażeń dróg oddechowych objawów. Jednakże, choroba może powodować poważne uszkodzenia płuc, które mogą prowadzić do dalszych powikłań. Jednym z nich jest woda w płucach rokowania zazwyczaj są dobre, jeśli leczenie zostaje włączone odpowiednio wcześnie.
W związku z tym, jeśli istnieje podejrzenie infekcji, warto wykonać badania diagnostyczne, takie jak RTG klatki piersiowej lub tomografia komputerowa.
Bezobjawowe zapalenie płuc u dzieci objawia się:
- uczuciem rozbicia
- osłabieniem
- apatią
- rozdrażnieniem
- pogorszoną kondycją, brakiem sił
- spowolnionymi reakcjami
- brakiem apetytu
- przewlekłym kaszlem, który nie jest nadmiernie nasilony.
W jakich przypadkach konieczna jest konsultacja z lekarzem?
Jeśli dziecko ma objawy sugerujące zapalenie płuc, takie jak gorączka, kaszel, trudności w oddychaniu czy ból w klatce piersiowej, należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem. Konieczne jest również zgłoszenie się do lekarza, jeśli dziecko ma problemy z oddychaniem, a także w przypadku wystąpienia duszności, sinicy czy osłabienia.
Przeciągająca się apatia, brak apetytu, złe samopoczucie i senność również jest wskazaniem do jak najszybszego kontaktu z pediatrą. Przyczyn takiego stanu rzeczy może być wiele; podstawowe badania pomogą je ustalić i rozpocząć stosowne leczenie.
W każdym przypadku zapalenia płuc konieczna jest konsultacja z lekarzem, niezależnie od podłoża choroby. Nawet, jeśli lekarz nie zdecyduje się wprowadzić antybiotyku ważne, aby dziecko regularnie odbywało wizyty kontrolne. W razie braku postępu domowego leczenia, lekarz może zalecić hospitalizację.
Co robić, jeśli dziecko ma zapalenie płuc?
Jeśli podejrzewamy, że dziecko może chorować na zapalenie płuc, koniecznie zgłośmy się jak najszybciej do lekarza pediatry prowadzącego dziecko.
W weekendy i święta należy udać się do placówki świadczącej tzw. pomoc świąteczną. W skrajnych przypadkach, jeśli dziecko ma duszności, należy udać się na SOR lub zadzwonić na pogotowie.
Doraźnie można podać dziecku środki obniżające temperaturę ciała oraz - jeśli dziecko zażywało już tego typu preparaty i lekarz zalecił takie działanie - podanie leku rozkurczającego oskrzela.
Nigdy nie należy podawać żadnych leków przepisywanych na receptę na własną rękę: szczególnie antybiotyków czy sterydów. Kaszel u rocznego dziecka nigdy nie powinien być bagatelizowany, ponieważ może prowadzić do groźnych powikłań.
Profilaktyka zapalenia płuc u dziecka
Istnieją pewne sposoby, aby zapobiec zapaleniu płuc u dziecka. Oto niektóre z nich:
- Regularne szczepienia dziecka przeciwko chorobom, które mogą prowadzić do zapalenia płuc
- Unikanie kontaktu z osobami, które mają infekcje dróg oddechowych
- Regularne mycie rąk
- Chronienie dziecka przed zmianami temperatury, np. wychodzeniem na mróz bez odpowiedniego ubrania
- Uczęszczanie na spacery w odpowiednim do pogody ubraniu
- Unikanie przegrzewania pomieszczeń, w których przebywa dziecko
- Unikanie ekspozycji na substancje powodujące podrażnienia dróg oddechowych, takie jak alergeny, grzyby, środki chemiczne
- W okresie jesienno-zimowym sprawdzanie jakości powietrza i unikanie eksponowanie dziecka na smog
- Dokładne leczenie każdej infekcji dróg oddechowych: zabieranie dziecka z placówek edukacyjnych, gdy ma katar czy kaszel lub jest w okresie osłabionej odporności (na przykład po szczepieniu)
- Unikanie palenia w obecności dziecka, ponieważ dym papierosowy zwiększa ryzyko zapalenia płuc.
Zapalenie płuc to choroba, która może wystąpić u dziecka i niemowlaka. Objawy tej choroby mogą być różnorodne, ale najczęstsze z nich to gorączka, kaszel, trudności w oddychaniu i ból w klatce piersiowej. Leczenie zapalenia płuc u dziecka zależy od przyczyny choroby. Istnieją sposoby, aby zapobiec zapaleniu płuc u dziecka, takie jak regularne szczepienia, unikanie kontaktu z chorymi i palenie tytoniu. Jeśli istnieje podejrzenie zapalenia płuc u dziecka, należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem, aby uniknąć powikłań i uzyskać odpowiednie leczenie. Kaszel u niemowlaka zawsze powinien być diagnozowany, ponieważ może być oznaką poważnych chorób.
