Zapalenie krtani – rodzaje, przyczyny i objawy. Jak leczy się zapalenie krtani?

Zapalenie krtani to stan zapalny górnego odcinka układu oddechowego, którego częstym objawem jest utrata głosu. Zapalenie krtani może mieć przebieg krótki i intensywny lub przewlekły. Co powoduje zapalenie krtani i jak wygląda leczenie?

Zapalenie krtani – najważniejsze informacje

Zgodnie z definicją, zapalenie krtani oznacza stan zapalny górnego odcinka oddechowego, który służy do wydawania dźwięków. Położenie krtani pomiędzy gardłem a tchawicą sprawia, że choroba ta rzadko występuje samodzielnie – bardzo często wynika ona z wcześniejszego zapalenia błony śluzowej nosa i gardła. Zapalenie krtani może prowadzić do nagłego zwężenia górnych dróg oddechowych, a w konsekwencji – ostrych zaburzeń oddychania. Powikłania choroby stanowią szczególne zagrożenie dla noworodków i małych dzieci, u których krtań jest nieco inaczej położona i ma inną budowę anatomiczną.

Zapalenie krtani – rodzaje i przyczyny

Ze względu na przebieg choroby, wyróżniamy dwa rodzaje zapalenia krtani: ostre i przewlekłe. Zapalenie krtani możemy też podzielić, biorąc pod uwagę lokalizację stanu zapalnego. W tym przypadku wymieniamy:

• zapalenie nagłośni,
• zapalenie głośni, czyli fałdów głosowych,
• podgłośniowe zapalenie krtani.

W zależności od przebiegu i lokalizacji choroby, zapalenie krtani może mieć różne przyczyny.

Zwiększoną zachorowalność na zapalenie krtani obserwuje się przede wszystkim na początku oraz pod koniec roku. Wtedy pogoda ulega pogorszeniu, a sytuacji nie poprawia ogrzewane, suche powietrze w domach, mieszkaniach i biurach, które sprzyja rozwojowi choroby.

Zapalenie krtani – największe czynniki ryzyka

Istnieją pewne czynniki, które mogą zwiększać ryzyko zachorowania na zapalenie krtani. Wśród nich wymieniamy między innymi infekcje układu oddechowego, w tym przeziębienie, zapalenie oskrzeli czy zapalenie zatok, w wyniku których może dojść do wystąpienia choroby. Czynnikiem ryzyka jest także nadwyrężanie głosu. Z tego powodu zapalenie krtani często dotyczy nauczycieli, przedszkolanek, dziennikarzy, sprzedawców czy wokalistów, którzy mówią dużo lub podniesionym głosem, krzyczą i śpiewają.

Choroba może być również efektem ekspozycji krtani na działanie substancji drażniących – kwasu żołądkowego, dymu papierosowego, alkoholu czy substancji chemicznych. Na zapalenie krtani częściej zapadają też alergicy, u których uszkodzona jest śluzówka dróg oddechowych oraz aparat rzęskowy, mający je oczyszczać.

Zapalenie krtani – objawy

Do najczęściej występujących objawów ostrego zapalenia krtani zalicza się:

• kaszel – suchy, szczekający, duszący, pojawiający się w godzinach nocnych i wybudzający ze snu;
• świst słyszalny podczas oddychania, który wydobywa się z krtani;
• przyspieszenie oddechu;
• utrata głosu lub duże trudności z mówieniem;
• ból gardła;
• uczucie drapania lub łaskotania w gardle;
• stan podgorączkowy lub gorączka;
• osłabienie, uczucie zmęczenia.

Symptomy ostrego podgłośniowego zapalenia krtani zazwyczaj pojawiają się drugiego lub trzeciego dnia wirusowej infekcji górnych dróg oddechowych. Zapalenie nagłośni rozwija się bardzo szybko i daje objawy niemal natychmiast.

Przewlekłe zapalenie krtani daje nieco inne objawy. Wśród nich wymieniamy:

• chrypa,
• kaszel,
• szybkie męczenie się głosu,
• drapanie w gardle.

Zapalenie krtani – leczenie

W przypadku ostrego zapalenia krtani leczenie zwykle polega na oszczędzaniu głosu, nawilżaniu strun głosowych oraz przyjmowaniu leków dostępnych w aptece bez recepty, poleconych przez lekarza lub farmaceutę. Najczęściej są to preparaty o właściwościach przeciwzapalnych, aerozol na ból gardła, pastylki do ssania na gardło, syrop hamujący kaszel na noc oraz syrop rozrzedzający wydzielinę na dzień. Jeżeli przyczyną choroby jest infekcja bakteryjna, wówczas konieczne jest zastosowanie antybiotyku. Z kolei przy przewlekłym zapaleniu krtani, zalecane jest przede wszystkim wyeliminowanie czynnika drażniącego.

Podczas leczenia zapalenia krtani należy dużo czasu przeznaczyć na wypoczynek. Chory powinien leżeć w łóżku, a temperatura w pokoju powinna wynosić około 20°C. Pomieszczenie trzeba regularnie wietrzyć i stale nawilżać – w tym celu można wykorzystać nawilżacze powietrza lub kłaść grube, mokre ręczniki na kaloryferze. W trakcie leczenia trzeba oszczędzać głos i mówić tylko szeptem. Nie wolno palić papierosów ani stosować ostrych przypraw, które mogą powodować podrażnienie krtani.

Zapalenie krtani – domowe sposoby. Czy warto je stosować?

Domowe sposoby nie powinny zastępować farmakologicznego leczenia zapalenia krtani, ale mogą je wspomóc. Jednym z nich są inhalacje przy użyciu gorącej wody z łyżką soli lub olejku eterycznego – eukaliptusowego czy rozmarynowego. Odpowiednią stymulację układu odpornościowego zapewni natomiast miód – nie powinien być jednak podgrzewany powyżej 60°C. Możemy także sięgnąć po surowce zielarskie – na przykład kleik z nasion lnu będzie wspierać regenerację błony śluzowej gardła, a napar z siemienia lnianego zmniejszy kaszel. Dla złagodzenia bólu krtani warto również smarować szyję kamforą i owijać ciepłym szalikiem.

Zapalenie krtani jest stanem zapalnym górnego odcinka układu oddechowego. Najczęściej przejawia się kaszlem, utratą głosu lub kłopotami z mówieniem, bólem gardła i osłabieniem. Choć lżejsza postać choroby zwykle nie jest powodem do niepokoju, przy dolegliwościach utrzymujących się powyżej dwóch tygodni lub w przypadku zaostrzenia istniejących symptomów, należy skonsultować się z lekarzem.