Zaburzenia oddychania: objawy i leczenie. Czym jest oddech Biota oraz Cheyne'a i Stokesa?

Zaburzenia oddychania: objawy i leczenie - zdjęcie
Zaburzenia oddychania mogą przybierać różne formy, inne są również przyczyny ich występowania. Zawsze jednak wymagają konsultacji lekarskiej, gdyż w dłuższej perspektywie czasowej są bardzo niebezpieczne dla zdrowia, a nawet życia pacjenta. Jak rozpoznać i leczyć zaburzenia oddychania?
 

Z artykułu dowiesz się:

  • co to są zaburzenia oddychania i jakie są ich objawy,
  • jakie są przyczyny zaburzeń oddychania,
  • jakie są rodzaje zaburzeń oddychania,
  • jak diagnozuje się zaburzenia oddychania,
  • jak pomóc osobie z niewydolnością oddechową?

Czytaj także: "Bezdech senny - zabójca, który przychodzi w czasie snu. Przyczyny, objawy i leczenie bezdechu".

Czym są zaburzenia oddychania i jak się objawiają?

Zdrowy, dorosły człowiek wykonuje około 12-15 oddechów na minutę. O zaburzeniach mówimy, jeśli częstotliwość oddechów jest zaburzona - występuje wtedy oddech zwolniony lub przyspieszony. Niemniej jednak zaburzony rytm to nie jest jedyny problem przy trudnościach z oddychaniem. Lekarz może je zdiagnozować, jeśli nieprawidłowości dotyczą:

  • ilości nabieranego powietrza,
  • regularności oddechu,
  • ruchów klatki piersiowej,
  • zmiany toru oddechowego.

Do objawów zaburzeń oddychania należą:

  • płytki i przyspieszony oddech,
  • świst,
  • ruchome skrzydełka nosa,
  • niemożność wykonania oddechu bez zaangażowania dodatkowych mięśni.

Nieco inaczej wyglądają zaburzenia oddychania u noworodków, małych dzieci i wcześniaków. W ostatniej grupie często występuje Respiratory Distres Syndrome (RDS), który jest wynikiem niepełnego rozwinięcia płuc. Tymczasem zespół zaburzeń oddychania występuje również u dzieci urodzonych w terminie, stanowiąc zagrożenie życia.

Zaburzenia rytmu oddychania – najczęstsze przyczyny

Zaburzenia oddychania mogą mieć różne, często bardzo złożone przyczyny. Najczęściej doprowadzają do nich choroby układu oddechowego, krwionośnego czy metaboliczne. Czasami występują one jako reakcja uczuleniowa na konkretny alergen. Zaburzenia oddychania podczas snu mogą być efektem nieprawidłowości anatomicznych w obrębie nosa czy gardła. Rozpoznanie przyczyny problemu jest kluczowe dla podjęcia właściwego leczenia.

Rodzaje zaburzeń oddychania

Niewydolność oddechowa nie jest w medycynie pojęciem jednolitym. Lekarz ma za zadanie rozpoznać nie tylko przyczynę problemu, ale również rodzaj zaburzeń, jaki występuje u konkretnego pacjenta.

Przyśpieszony oddech

Przyśpieszony oddech nie zawsze jest oznaką choroby - może występować także u zdrowych ludzi, którzy podejmują aktywność fizyczną, albo w wyniku emocji. Patologiczne przyśpieszenie oddechu obserwuje się natomiast w:

  • chorobach płuc,
  • niewydolności serca,
  • niedokrwistości,
  • gorączce.

Zwolniony oddech

Oddech zwolniony, podobnie jak przyspieszony, występuje zarówno u zdrowych, jak i u chorych osób. W przypadku pierwszej grupy pojawia się on w czasie spoczynku lub podczas snu, a więc w pozycji leżącej. Towarzyszy również w:

  • chorobach mózgu,
  • chorobach metabolicznych,
  • zatruciach substancjami działającymi na ośrodek oddechowy.

Pogłębiony oddech

Pogłębienie oddechu najczęściej idzie w parze z jego przyspieszeniem. Często obserwują go u siebie osoby aktywne, zwłaszcza po intensywnym treningu. Jest to normalny objaw, jednak świadczy o przeforsowaniu organizmu. Pogłębiony oddech może też występować w cukrzycy, a konkretnie w śpiączce ketonowej.

Płytki oddech

Spłycenie oddechu występuje w ciężkiej niewydolności oddechowej. Dotyczy również stanów agonalnych osób cierpiących na choroby nowotworowe.

Wzdychający oddech

Oddech wzdychający występuje, gdy normalny tor oddechu zostaje przerwany głębokim wdechem i wydechem. Zazwyczaj spowodowany jest nerwicą, jednak jeśli występuje w czasie snu, świadczy o obturacyjnym bezdechu sennym.

Oddech paradoksalny

Oddech paradoksalny polega na zapadaniu klatki piersiowej w momencie wykonywania wdechu. Świadczy o złamaniu więcej niż trzech żeber w dwóch miejscach i związanych z nim urazach klatki piersiowej.

Oddech Biota

Oddech Biota jest nieregularny, szybki i płytki. Poszczególne oddechy różnią się długością i częstotliwością, dlatego trudno wyznaczyć jakikolwiek ich rytm. Oddech Biota występuje przy uszkodzeniu ośrodkowego układu oddechowego oraz w śpiączkach polekowych. Może również pojawić się u pacjentów terminalnych.

Oddech Cheyne’a-Stokesa

Oddech Cheyne’a-Stokesa jest charakterystyczny dla chorób ośrodkowego układu nerwowego. Występują tutaj bezdechy, które trwają najczęściej kilkanaście sekund. Następnie pojawia się coraz głębszy i szybszy oddech, który po osiągnięciu maksimum znowu ulega zwolnieniu.

Oddech Kussmaula

Oddech Kussmaula to jeden z rodzajów hiperwentylacji. Polega na czerpaniu bardzo głębokich oddechów, jednocześnie zwiększając ich częstotliwość. Towarzyszy mu zapach acetonu wydobywający się z ust pacjenta. Objaw ten najczęściej pojawia się w cukrzycy albo kwasicy mleczanowej.

Zmiana toru oddechowego

Tor oddychania brzuszny jest charakterystyczny dla mężczyzn, natomiast piersiowy - dla kobiet. Jeśli dojdzie do jego zmiany, zazwyczaj mamy do czynienia z guzami w jamie brzusznej, wodobrzuszem czy podrażnieniem przepony. U kobiet natomiast podejrzewa się porażenie mięśni międzyżebrowych, ból opłucnowy czy zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa.

Diagnostyka zaburzeń oddychania - jakie badania prawdopodobnie zleci lekarz?

Nieregularny oddech, zespół zaburzeń oddychania, niedotlenienie organizmu - to tylko niektóre aspekty dotyczące zaburzeń prawidłowego wdychania i wydychania powietrza. Zadaniem lekarza jest zdiagnozowanie przyczyny zaburzeń, a następnie podjęcie odpowiednich działań leczniczych. W pierwszej kolejności zbierze szczegółowy wywiad, w którym zapyta o:

  • częstotliwość występowania zaburzeń,
  • okoliczności ich pojawiania się,
  • choroby towarzyszące,
  • przyjmowane leki,
  • prowadzony styl życia.

Następnie osłucha klatkę piersiową. Może również zlecić RTG klatki piersiowej, morfologię krwi, gazometrię, pomiar glukozy i kreatyniny, spirometrię, EKG. Czasami konieczne jest także wykonanie tomografii komputerowej oraz badania UKG. Niemniej jednak wiele zależy od specyfiki zaburzeń.

Pierwsza pomoc w zaburzeniach oddychania – co zrobić w momencie niewydolności oddechowej?

Zaburzenia oddychania mogą pojawić się w każdym momencie jako odpowiedź organizmu na chorobę, alergen czy zmianę poziomu cukru we krwi. Osobie z zaburzeniami zwykle nie jesteśmy w stanie pomóc na własną rękę, dlatego należy jak najszybciej udać się do lekarza bądź wezwać pogotowie. U cukrzyków wskazane będzie sprawdzenie poziomu glikemii, natomiast alergicy powinni zażyć przyjmowane na stałe leki w formie inhalacji. Pierwsza pomoc w zaburzeniach oddychania najczęściej sprowadza się do odchylenia głowy pacjenta w tył, tak aby ułatwić mu nabieranie powietrza. Jeśli dojdzie do zatrzymania akcji oddechowej, należy podjąć reanimację. W każdym przypadku trzeba zapewnić pacjentowi dobre, spokojne warunki do oczekiwania na przyjazd karetki. Kluczowe dla lekarza będzie poznanie przyczyny, dlatego w miarę możliwości można spróbować przeprowadzić z pacjentem krótką rozmowę, o ile jest on oczywiście w stanie przekazać najważniejsze informacje.

Źródła:

  • https://www.mp.pl/pacjent/objawy/151334,zaburzenia-oddychania
  • https://podyplomie.pl/publish/system/articles/pdfarticles/000/012/366/original/37-46.pdf?1473251781

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Wybrane grupy produktowe:

Serce i układ krążenia

Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...

Układ rozrodczy i moczowy

Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych, które dają niezapomniane doznania
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....

Układ pokarmowy

Bulgotanie w brzuchu i przelewanie w jelitach – objawy, przyczyny, leczenie
Bulgotanie, przelewanie się, dziwne, głośne burczenie i przewracanie w brzuchu to nie tylko kłopotliwe i krępujące, ale również niepokojące objawy. Mogą wystąpić zarówno w dzień, jak i w nocy. Zazwyczaj stanowią całkowicie niegroźny ...

Dieta i odchudzanie

Owoc kaki (persymona): wartości odżywcze, prozdrowotne i składniki aktywne
Owoc kaki, czyli persymona, to niesamowity produkt spożywczy, który wciąż bardzo rzadko gości na europejskich talerzach. To egzotyczny owoc o charakterystycznym smaku, który stale zyskuje na popularności wśród dietetyków ora...

Informacje dla pacjenta

Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o preparatach na uspokojenie to jednym z popularniejszych, wydawanych z przepi...

Informacje dla pacjenta

Wysoki puls – przyczyny, objawy jak prawidłowo zmierzyć?
Puls, inaczej tętno, określa ilość uderzeń serca na minutę, czyli częstotliwość bicia serca. Jego wartość jest dla człowieka zdrowego ściśle określana i nie powinna być ani za niska, ani zbyt wysoka. Każde odchylenie od normy wymaga ...

Przeziębienie i grypa

Krztusiec (koklusz) – jakie są objawy i jak leczyć?
Krztusiec jest ostrą w przebiegu chorobą zakaźną układu oddechowego wywoływaną przez bakterie. Głównym objawem klinicznym są nawracające napady silnego kaszlu, które prowadzą do utrudnienia oddychania. Czym jest krztusiec (k...

Serce i układ krążenia

Dieta na obniżenie cholesterolu - 10 produktów, które pomagają zbić cholesterol
Obecność zbyt wysokiego poziomu cholesterolu LDL we krwi jest zjawiskiem cywilizacyjnym. Z hipercholesterolemią zmaga się coraz większa część społeczeństwa, a do rozwoju problemu przyczyniają się czynniki zewnętrzne, jak nisko odżywcza dieta oraz mało...

Odporność, wzmocnienie organizmu

Goździki: zdrowotne właściwości i zastosowanie. Na co pomaga olejek i napar z goździków?
Przyprawy znane są już od setek tysięcy lat nie tylko jako aromatyczny dodatek do potraw, ale również odżywczy element diety, które może stać się niezastąpioną pomocą w przypadku wielu schorzeń....

Kosmetyki i uroda

Jak stać się przystojnym mężczyzną w kilku prostych krokach?
W dzisiejszych czasach powszechnie uznaje się, że nie tylko kobiety powinny dbać o swój wygląd zewnętrzny. Wymaga się tego również od mężczyzny - coraz więcej osób zwraca na to uwagę zarówno w kontaktach towarzyskich, jak i&...

Ciąża i dziecko

Jakie witaminy i minerały powinny dostarczać kobiety w ciąży?
Dostarczanie organizmowi odpowiedniej liczby składników odżywczych i mineralnych w trakcie ciąży jest niezwykle istotne dla zdrowia mamy i rozwoju dziecka. Nie jest to jednak proste...

Zdrowy tryb życia

Zbliża się wiosna... Czy dopadnie nas przesilenie?
Choć do wiosny jeszcze kilka miesięcy, warto już dzisiaj pomyśleć o tym, w jaki sposób się przygotować i zadbać o dobre samopoczucie, gdy nadejdzie. Poznaj sprawdzone wskazówki!...

Układ rozrodczy i moczowy

Niedoczynność tarczycy a zajście w ciążę - normy TSH, badanie i sposoby obniżenia wysokiego TSH i prolaktyny
Planujesz ciążę, ale martwią Cię wyniki TSH i prolaktyny? Wysokie TSH może wskazywać na niedoczynność tarczycy, która wpływa na płodność i przebieg ciąży. Dowiedz się, jakie są normy, jakie badania warto wykonać......

Choroby skóry

Swędzenie skóry głowy – przyczyny i sposoby leczenia podrażnienia
Swędzenie skóry głowy to powszechny problem, który może wpływać na komfort życia codziennego. Objawy takie jak pieczenie, uczucie napięcia, a nawet obecność krostek czy łuszczen...

Informacje dla pacjenta

Dlaczego warto stosować żele intymne podczas stosunku seksualnego?
Żele intymne, powszechnie znane jako lubrykanty początkowo swoje zastosowanie miały jedynie w gabinetach lekarskich. Służyły one do ułatwienia poślizgu przyrządów lekarskich przeznaczonych do badania kobiety bądź męż...

Kosmetyki i uroda

Dezodorant czy antyperspirant?
Dezodorant czy antyperspirant - zastanawiasz się, co wybrać? Poznaj najważniejsze cechy obu produktów, by wybierać świadomie i w zgodzie ze swoimi potrzebami!...

Dieta i odchudzanie

Rola pokrzywy w oczyszczaniu organizmu
Pokrzywa  jest bogatym źródłem witamin i minerałów. Dowiedz się, jakie ma właściwości oraz w jaki sposób można ją wykorzystać, by służyła zdrowiu....

Choroby nowotworowe

Czerniak, jego objawy oraz diagnostyka
Czerniak to jeden z groźniejszych nowotworów, który najczęściej występuje u osób w średnim wieku. Sprawdź, co musisz o nim wiedzieć i jak go rozpoznać!...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem