Witamina K – występowanie, niedobór i nadmiar. Jak poprawnie suplementować witaminę K?

Witamina K – występowanie, niedobór i nadmiar. Jak poprawnie suplementować witaminę K? - zdjęcie

Witamina K jest jedną z ważniejszych substancji niezbędnych do prawidłowej pracy całego organizmu – bierze udział w procesie krzepnięcia krwi i reguluje gospodarkę wapniową. Sprawdź, w jakich produktach występuje witamina K i jak rozpoznać jej niedobór.

Z tego artykułu dowiesz się:

  • jaką funkcję w organizmie pełni witamina K,
  • jakie są rodzaje witaminy K,
  • w jakich produktach spożywczych występuje witamina K,
  • jakie są przyczyny i objawy niedoboru witaminy K,
  • dlaczego niedobór witaminy K jest groźny dla noworodków,
  • jakie są symptomy nadmiaru witaminy K,
  • kiedy wymagana jest suplementacja witaminy K.

Przeczytaj też: Jarmuż – właściwości zdrowotne i najlepsze przepisy. Czy warto jeść jarmuż?

Jaka jest rola witaminy K w organizmie człowieka?

Pod pojęciem witaminy K kryje się grupa organicznych związków chemicznych, uznawanych za jeden z niezbędnych składników pokarmowych. Witamina K odgrywa bardzo istotną rolę w zachowaniu prawidłowego funkcjonowania organizmu:

  • bierze udział w procesie syntezy osoczowych czynników krzepnięcia krwi oraz białka protrombiny – w razie niedoboru któregoś z czynników, dochodzi do zaburzeń krzepnięcia krwi;
  • wspomaga układ sercowo-naczyniowy – działa przeciwkrwotocznie i wzmacnia ściany naczyń krwionośnych, zapobiegając ich zwapnieniom oraz pękaniu;
  • wpływa na utrzymanie równowagi gospodarki wapniowej – uczestniczy w wychwytywaniu wapnia przez układ szkieletowy i wspiera formowanie tkanki kostnej;
  • wykazuje właściwości antybakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwbólowe i przeciwzapalne;
  • może spowalniać rozwój chorób nowotworowych.

Rodzaje witaminy K

W warunkach naturalnych witamina K występuje w dwóch postaciach:

  • witamina K1 – inaczej filochinon, fitomenadion lub fitonation. Ma postać żółtej cieczy, jest syntetyzowana przez rośliny, odporna na działanie temperatury i rozpuszczalna w tłuszczach. Witamina K1 jest dostarczana do organizmu wraz z pożywieniem, a znaleźć ją można w produktach pochodzenia roślinnego;
  • witamina K2 – inaczej menachinon. Jest produkowana przez drobnoustroje, także te bytujące w ludzkim układzie pokarmowym, tworzące florę jelitową. Witamina K2 również jest rozpuszczalna w tłuszczach. Synteza witaminy K2 przez drobnoustroje występujące w jelicie czczym i krętym pokrywa znaczną część dobowego zapotrzebowania człowieka na tę substancję;
  • witamina K3 – inaczej menadion. To syntetyczna pochodna witaminy K, rozpuszczalna w wodzie i cechująca się wyższą przyswajalnością niż naturalna witamina K1.

Witamina K – występowanie. W jakich produktach znajdziemy witaminę K?

Witamina K występuje przede wszystkim w produktach pochodzenia roślinnego. Najbogatsze źródła witaminy K to warzywa o zielonym kolorze, które zawierają dużą ilość chlorofilu, w tym: brokuły, jarmuż, szpinak, brukselka, sałata rzymska, lodowa, rukola, roszponka, kapusta włoska czy szparagi. Witaminę znajdziemy też w natce pietruszki, botwince, selerze naciowym, awokado, ogórkach, cukinii, bobie i groszku.

Witaminę K możemy także dostarczać, spożywając inne warzywa i owoce – truskawki, brzoskwinie, kalafior, rzepę, ziemniaki, marchew czy karczochy. Znajdziemy ją również w orzechach, daktylach, produktach zbożowych, kaszy bulgur, oleju sojowym i topinamburze. Witaminę K zawierają też niektóre produkty pochodzenia zwierzęcego, choć występuje ona w nich w mniejszych ilościach. Są to: wątroba wołowa, jajka oraz mleko i jego przetwory.

Niedobór witaminy K – przyczyny i objawy

Do niedoboru witaminy K u osób dorosłych dochodzi stosunkowo rzadko. Dzieje się tak, ponieważ znaczną część dziennego zapotrzebowania na tę substancję pokrywa syntezowana przez mikroflorę jelitową witamina K2, a pozostałą uzupełnia dostarczana z pokarmem witamina K1.

Mimo to w niektórych sytuacjach może dojść do obniżenia poziomu witaminy K w organizmie. Zdarza się to najczęściej w przypadku poważnych schorzeń jelit i wątroby, długotrwałej antybiotykoterapii oraz przyjmowaniu leków przeciwzakrzepowych, przeciwdrgawkowych i pochodnych kwasu salicylowego.

Na niedobór witaminy K mogą być także narażone osoby cierpiące na zespół złego wchłaniania, chorujące na celiakię, mukowiscydozę lub przewlekłe zapalenie trzustki oraz po poważnych zabiegach operacyjnych. Do obniżenia stężenia witaminy K częściej dochodzi również u osób niedożywionych lub stosujących dietę ubogą w zielone warzywa.

Wśród objawów niedoboru witaminy K wymienia się:

  • obfite miesiączki,
  • krwiomocz,
  • dłuższy czas krzepnięcia krwi,
  • krwawienie z błon śluzowych – nosa czy układu pokarmowego,
  • skłonność do powstawania siniaków,
  • częste biegunki,
  • wyższa podatność na infekcje bakteryjne.

Nadmiar witaminy K – czy można ją przedawkować?

Podobnie jak do niedoboru, do przedawkowania witaminy K też dochodzi dość rzadko. Nadmiar witaminy K może być jednak niebezpieczny dla zdrowia i przyczynić się do zachwiania równowagi organizmu. Zbyt wysoki poziom witaminy K może dawać takie objawy jak:

  • nadmierna potliwość,
  • uczucie gorąca,
  • bóle serca,
  • zaburzenia funkcjonowania i bóle wątroby.

Kiedy trzeba suplementować witaminę K?

Suplementacja witaminy K jest wymagana w przypadku zaobserwowania niepokojących objawów, które mogą wskazywać na jej niedobór. W takiej sytuacji należy skonsultować się z lekarzem, który – po potwierdzeniu diagnozy – zaleci zmianę diety oraz suplementację witaminy K. Jest ona także zalecana osobom z grupy ryzyka, ponieważ przedłużający się niedobór witaminy K może powodować poważne problemy zdrowotne:

  • osteoporozę,
  • niedokrwistość,
  • uszkodzenia wątroby,
  • żółtaczkę,
  • zwapnienie naczyń krwionośnych,
  • zaburzenia krzepliwości krwi.

Witamina K jest niezbędna dla utrzymania prawidłowego funkcjonowania organizmu. Substancja ta bierze udział w procesie krzepnięcia krwi, reguluje gospodarkę wapniową oraz wspomaga układ sercowo-naczyniowy. Niedobór witaminy K może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych – szczególnie groźny jest dla noworodków, u których suplementację tej substancji stosuje się już w pierwszej dobie życia.

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Serce i układ krążenia Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...
Układ rozrodczy i moczowy Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych. Najlepsze i ciekawe pozycje
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....
Informacje dla pacjenta Witamina B12: jakie są jej właściwości? Skutki niedoboru i nadmiaru witaminy B12
Witamina B12 utrzymuje w dobrej kondycji układ krwionośny, nerwowy czy pokarmowy. Jej niedobór stanowi częsty problem, jednak właściwa suplementacja i dieta bogata w produkty pochodzen...
Choroby skóry Glistnik jaskółcze ziele – skuteczna broń nie tylko na kurzajki. Na co pomaga i jak stosować?
Natura już od początku istnienia człowieka obdarzała go niesamowitym bogactwem ziół, które są w stanie leczyć wiele schorzeń i problemów zdrowotnych. Tak jest w przypadku glistnika - rośliny powszechnie występującej w wielu miejscach i ...
Informacje dla pacjenta Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o <span...
Informacje dla pacjenta Wysoki puls – przyczyny, objawy jak prawidłowo zmierzyć?
Puls, inaczej tętno, określa ilość uderzeń serca na minutę, czyli częstotliwość bicia serca. Jego wartość jest dla człowieka zdrowego ściśle określana i nie powinna być ani za niska, ani zbyt...
Serce i układ krążenia Jakie są domowe sposoby na opuchnięte kostki u nóg?
Niemal każdemu dorosłemu przynajmniej raz w życiu dolegały opuchnięte kostki u nóg. Przyczyn tego stanu rzeczy może być wiele: od upału, poprzez choroby układu krążenia, na chorobach endokrynologicznych kończąc. Co s...
Informacje dla pacjenta Czym jest badanie krwi – ALT. Diagnoza uszkodzeń wątroby norma i wyniki
Badanie ALT nazywane jest także ALAT oraz GPT. Nazwy te dotyczą tego samego testu aminotransferazy alaninowej, a więc enzymu wewnątrzkomórkowego, który znajduje się przede wszystkim w tkankach wątroby. Z tego względu badanie ALT ...
Choroby zakaźne i pasożytnicze Jęczmień na oku: objawy, przyczyny oraz leczenie. Czy istnieją domowe sposoby na jęczmień?
Jęczmień to nic innego jak torbielowata infekcja powieki, która pojawia się w bardzo nieoczekiwanych momentach w formie ropnia. W większości wypadków spowodowana jest zarażeniem gronkowcem na brzegach powiek, a także gruczołach ...

Dieta i odchudzanie Głodówka – dlaczego warto ją zacząć i ile powinna trwać? Jakie są niebezpieczeństwa związane z głodówką?
Głodówka polega na powstrzymaniu się od spożywania pokarmów w celu redukcji wagi, detoksykacji organizmu lub z powodów leczniczych. Poniżej kilka wskazówek dotyczą...
Choroby skóry Czyrak: jak leczyć? - przyczyny, objawy, skutki
Nie ma chyba osoby, u której nie wystąpiłby czyrak, inaczej furunkuł. Przypadłość ta jest zjawiskiem powszechnym, jednak nie każdy wie, że jest ona zaraźliwa. Kontakt z osobą, u kt&oac...
Układ pokarmowy Biegunka tłuszczowa – przyczyny, objawy, leczenie
Biegunka tłuszczowa polega na oddawaniu przez chorego stolca częściej niż trzy razy na dobę, a czas jej trwania przekracza cztery tygodnie. Istotne jest to, że stolec tłuszczowy nie stanowi c...
Informacje dla pacjenta Grasica – czym jest i za co odpowiada ten gruczoł? Funkcje, choroby
Grasica to gruczoł, który pełni ważną funkcję w organizmie – odpowiada za prawidłowy rozwój układu odpornościowego. Z wiekiem zanika, a powiększona grasica u dorosłego moż...
Zdrowy tryb życia Pistacje – dlaczego te orzechy należą do najzdrowszych przekąsek?
Są małe, zielone i niezwykle smaczne: pistacje zawierają wiele składników odżywczych i mają udowodniony naukowo pozytywny wpływ na zdrowie. Między innymi obniżają poziom cholesterolu i...
Dieta i odchudzanie Cholesterol – jakie są normy oraz dieta i leczenie? Czym się różni dobry i zły cholesterol?
W latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku w prasie i mediach odbywała się prawdziwa nagonka na cholesterol. Należało go unikać, spożywając pokarmy ubogie w masło, jaja i inne tłuszcze z...
Serce i układ krążenia Dieta na obniżenie cholesterolu - 10 produktów, które pomagają zbić cholesterol
Obecność zbyt wysokiego poziomu cholesterolu LDL we krwi jest zjawiskiem cywilizacyjnym. Z hipercholesterolemią zmaga się coraz większa część społeczeństwa, a do rozwoju problemu przyczyniają...
Choroby skóry Jak przyspieszyć gojenie ran? Domowe sposoby na gojenie ran. Czym jest rychłozrost i ziarninowanie?
Gojenie się rany jest złożonym procesem, a czas trwania uzależniony jest od indywidualnych predyspozycji. Każda rana, bez względu na lokalizację, zasługuje na szczególną uwagę i pielęg...
Kosmetyki i uroda Olejek z drzewa herbacianego – na co warto stosować? Właściwości olejku herbacianego
Olejek z drzewa herbacianego to naturalny środek o właściwościach leczniczych i pielęgnujących. Od setek lat jest wykorzystywany jako preparat antybakteryjny, przeciwzapalny i dezynfekujący. ...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem