Witamina B1 (tiamina) – do czego jest potrzebna? Jakie są objawy niedoboru i nadmiaru witaminy B1?

Witamina B1 (tiamina) – do czego jest potrzebna? Jakie są objawy niedoboru i nadmiaru witaminy B1? - zdjęcie

Witamina B1 jest niezbędna w codziennej diecie. Wpływa na funkcjonowanie układów nerwowego i sercowo-naczyniowego oraz wspiera układ odpornościowy. Sprawdź, jakie produkty są najlepszym źródłem tiaminy i czym może skutkować jej niedobór.

Z tego artykułu dowiesz się:

  • jaką rolę w organizmie odgrywa witamina B1,
  • w jakich produktach spożywczych występuje witamina B1,
  • jakie są przyczyny i objawy niedoboru witaminy B1,
  • czym skutkuje nadmiar witaminy B1 w organizmie,
  • jakie jest dobowe zapotrzebowanie na witaminę B1,
  • kiedy należy suplementować witaminę B1.

Przeczytaj też: Pierzga pszczela – czym jest i jakie ma właściwości? Stosowanie i przepisy z pierzgą pszczelą

Witamina B1 – właściwości. Jaką funkcję w organizmie pełni witamina B1?

Witamina B1, inaczej tiamina, to związek potrzebny do prawidłowego funkcjonowania organizmu i utrzymania procesów życiowych. Choć odkryto ją już w XIX wieku, po raz pierwszy wyodrębniono ją w 1911 roku. Dokonał tego polski biochemik Kazimierz Funk – wyizolował z otrąb ryżu związek, który nazwał witaminą, czyli aminą niezbędną do życia. W latach 30. przeprowadzono kolejne badania, które pozwoliły na wyodrębnienie czystej substancji – witaminy B1 – zapobiegającej rozwojowi choroby beri-beri.

Tiamina odgrywa niezwykle istotną rolę w ludzkim organizmie:

  • wpływa na prawidłową pracę układu nerwowego,
  • wspomaga funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego,
  • wspiera układ immunologiczny,
  • wykazuje właściwości antyoksydacyjne.

Badania brytyjskich naukowców z Warwick University wskazują także, że witamina B1 może odwrócić wczesne uszkodzenia nerek u osób z cukrzycą typu 2. Wcześniej wykazali oni, że od 70 do nawet 90% chorych na cukrzycę typu 1 i 2 cierpi na niedobór witaminy B1.

Witamina B1 – występowanie. W jakiej żywności znajdziemy tiaminę?

Witamina B1 występuje w wielu produktach spożywczych – zarówno pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego. Najlepsze źródła witaminy B1 to przede wszystkim produkty zbożowe i suche nasiona roślin strączkowych. Znajdziemy ją ponadto w wieprzowinie, podrobach, rybach, kaszach, soczewicy, tapioce, a w nieco mniejszych ilościach – w owocach, warzywach, mleku, jogurtach czy serach dojrzewających.


Zawartość witaminy B1 w 100 g produktu

Produkty spożywcze

Poniżej 0,05 mg

mleko, jogurty, sery dojrzewające i twarogowe, śledzie, karczochy, maliny, brzoskwinie, banany, jabłka

0,1 – 0,5 mg

mąka pszenna, bułki pszenne, chleb mieszany, chleb żytni razowy, chleb graham, makaron, kasza jęczmienna, płatki owsiane, ryż, makrela, łosoś

0,5 – 1 mg

schab wieprzowy, kasza gryczana i jaglana, fasola biała, soja, groch, otręby pszenne

Powyżej 1 mg

soczewica czerwona, nasiona słonecznika, zarodki pszenne, drożdże



Niedobór witaminy B1 – przyczyny i objawy

Niedobór witaminy B1 najczęściej występuje u osób wyczynowo uprawiających sport, osób starszych oraz przy intensywnym wysiłku fizycznym i umysłowym. Obniżenie poziomu tiaminy w organizmie może być również wynikiem długotrwałego stresu oraz nieodpowiedniej diety, obfitującej w alkohol, kawę i herbatę. Niedobór witaminy B1 może być też spowodowane długotrwałym zażywaniem suplementów diety ze skrzypem polnym.

Wśród najczęstszych objawów niedoboru witaminy B1 wymienia się:

  • bóle i skurcze mięśniowe,
  • zaburzenia obwodowego układu nerwowego – problemy z pamięcią i koncentracją, zakłócenia równowagi emocjonalnej, oczopląs,
  • niewydolność krążenia – przyspieszone bicie serce, powiększenie mięśnia sercowego, opuchlizna kończyn górnych i dolnych,
  • zaburzenia trawienia – nudności, wymioty, biegunki, brak apetytu, a w konsekwencji utrata masy ciała,
  • uczucie ciągłego zmęczenia,
  • spadek libido.

Nadmiar witaminy B1 – objawy

Witamina B1 ma ograniczoną zdolność wchłaniania z przewodu pokarmowego. Nadmierne ilości tiaminy są łatwo wydalane z moczem, dlatego rzadko obserwuje się skutki jej zbyt dużego spożycia. Jednak długotrwałe i nadmierne przyjmowanie witaminy B1 może objawiać się drżeniem mięśni, arytmią serca, zawrotami głowy oraz reakcjami alergicznymi.

Witamina B1 – dawkowanie. Jakie jest zapotrzebowanie na tiaminę?

Dobowe zapotrzebowanie na witaminę B1 różni się w zależności od wieku oraz płci.

Zalecane dzienne spożycie tiaminy w przypadku dzieci wynosi:

  • od 1. do 3. roku życia – 0,5 mg,
  • od 4. do 6. roku życia – 0,6 mg,
  • od 7. do 9. roku życia – 0,9 mg.

U dzieci starszych i nastolatków dobowe zapotrzebowanie na witaminę B1 wynosi odpowiednio:

  • dziewczęta od 10. do 12. roku życia – 1 mg,
  • chłopcy od 10. do 12. roku życia – 1 mg,
  • dziewczęta od 13. do 18. roku życia – 1,1 mg,
  • chłopcy od 13. do 18. roku życia – 1,2 mg.

W przypadku osób dorosłych zalecane dzienne spożycie tiaminy wynosi:

  • kobiety – 1,1 mg,
  • kobiety w ciąży – 1,4 mg,
  • kobiety karmiące – 1,5 mg,
  • mężczyźni – 1,3 mg.

Kiedy warto suplementować witaminę B1?

Suplementacja witaminy B1 jest zalecana przede wszystkim osobom narażonym na powstawanie jej niedoborów – starszym, wyczynowo uprawiającym sport, aktywnym fizycznie, pracującym umysłowo czy żyjącym w ciągłym stresie. Przyjmowanie preparatów z tiaminą niekiedy jest także konieczne w trakcie zażywania innych leków czy suplementów, które mogą przyczyniać się do obniżenia jej poziomu w organizmie – jak na przykład wspomniany wcześniej skrzyp polny.

Witamina B1, inaczej tiamina, to związek potrzebny do prawidłowego funkcjonowania organizmu, a tym samym – niezbędny w codziennej diecie. Witamina B1 ma wpływ na pracę układ nerwowego i sercowo-naczyniowego, wspomaga układ immunologiczny oraz wykazuje właściwości antyoksydacyjne. Tiamina występuje w wielu produktach spożywczych – roślinnych i zwierzęcych, dlatego można w stosunkowo prosty sposób zapobiegać jej niedoborom.

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Przeziębienie i grypa

Grypa typu A – objawy, przebieg, leczenie i możliwe powikłania
Grypa należy do najczęściej występujących chorób wirusowych układu oddechowego. Szczególne wyzwanie epidemiologiczne stanowi przy tym grypa typu A, wywołująca infekcje u ludzi oraz innych gatunków ssaków i ptaków....

Choroby zakaźne i pasożytnicze

Wirus RSV - objawy, przyczyny, leczenie. Lawinowo rośnie liczba zakażeń, jak się chronić?
Zachorowania na wirus RSV dostrzegalne są w okresie jesienno-zimowym, choć szczególny wzrost przypada zazwyczaj na styczeń i luty. Wirus RSV stanowi główną przyczynę zachorowania na choroby dróg oddechowych u dzieci....

Odporność, wzmocnienie organizmu

Jakie witaminy i suplementy zażywać po 65. roku życia? Ranking najlepszych produktów dla seniora na 2025 rok
Z wiekiem organizm zmienia swoje potrzeby żywieniowe i może mieć trudności z przyswajaniem niektórych składników odżywczych. Właściwie dobrana suplementacja może znacząco wpłynąć na jakość życia seniorów, wspierając ich zdrowie i d...

Serce i układ krążenia

Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...

Serce i układ krążenia

Dieta na obniżenie cholesterolu - 10 produktów, które pomagają zbić cholesterol
Obecność zbyt wysokiego poziomu cholesterolu LDL we krwi jest zjawiskiem cywilizacyjnym. Z hipercholesterolemią zmaga się coraz większa część społeczeństwa, a do rozwoju problemu przyczyniają się czynniki zewnętrzne, jak nisko odżywcza dieta oraz mało...

Układ oddechowy

Wirus RSV u dzieci – objawy, badania, leczenie. Jak skutecznie ochronić dziecko przed zachorowaniem?
W okresie zwiększonego zachorowania dzieci są narażone na różnego typu choroby. Czasami zwykłe przeziębienie może się okazać czymś więcej np. wirusem RSV. Wirus RSV u dzieci w niektórych przypadkach prowadzi do niebezpiecznych powikłań.&n...

Układ pokarmowy

Bulgotanie w brzuchu i przelewanie w jelitach – objawy, przyczyny, leczenie
Bulgotanie, przelewanie się, dziwne, głośne burczenie i przewracanie w brzuchu to nie tylko kłopotliwe i krępujące, ale również niepokojące objawy. Mogą wystąpić zarówno w dzień, jak i w nocy. Zazwyczaj stanowią całkowicie niegroźny ...

Informacje dla pacjenta

Monocyty – o czym świadczą podwyższone monocyty?
Monocyty to komórki, które wchodzą w skład białych krwinek (leukocytów). Krążą one we krwi i w razie potrzeby wydostają się z naczyń krwionośnych do tkanek otaczających dane naczynie. W trakcie tego procesu przeistaczają się w makrofa...

Odporność, wzmocnienie organizmu

Eozynofilia: o czym świadczą podwyższone eozynofile? Objawy, przyczyny, normy
Badanie krwi to jedno z podstawowych metod diagnostycznych wielu chorób. Za jego pomocą możliwe jest oznaczenie wielu parametrów, w tym eozynofilów. To jeden z rodzajów białych krwinek, które pełnią istotną funkcję w układzie odpornościowym człowieka, ...

Choroby skóry

Blizny po trądziku – jak się ich pozbyć? Skuteczne zabiegi i polecane produkty
Blizny potrądzikowe to problem, z którym boryka się wiele osób, niezależnie od wieku. Choć trądzik sam w sobie może być uciążliwy, to często jego skutki w postaci blizn są jeszc...

Choroby i dolegliwości

Nietrzymanie moczu w nocy – jak odzyskać spokojny sen?
Nietrzymanie moczu to dolegliwość, która może dotknąć każdego, niezależnie od wieku i płci. Statystycznie, zmagają się z nią częściej kobiety, przede wszystkim ze względu na anatomię u...

Odporność, wzmocnienie organizmu

Jakie witaminy i suplementy zażywać po 65. roku życia? Ranking najlepszych produktów dla seniora na 2025 rok
Z wiekiem organizm zmienia swoje potrzeby żywieniowe i może mieć trudności z przyswajaniem niektórych składników odżywczych. Właściwie dobrana suplementacja może znacząco wpłynąć na jakość życia seniorów, wspierając ich zdrowie i d...

Układ nerwowy

Jak zwiększyć poziom testosteronu? Naturalne metody i najlepsze boostery testosteronu
Testosteron to kluczowy hormon występujący zarówno u mężczyzn, jak i kobiet, który wpływa nie tylko na libido i samopoczucie, ale ma znacznie szersze spektrum działania na organizm. Utrzymanie jego prawidłowego poziomu jest możliwe dzięki...

Układ rozrodczy i moczowy

Dieta przy dnie moczanowej – co jeść, a czego unikać, aby złagodzić objawy choroby?
Dna moczanowa, znana również jako artretyzm lub podagra, to przewlekła choroba zapalna dotykająca około 1% populacji. Charakteryzuje się stanami zapalnymi stawów i nerek, spowodowanymi nadmiernym gromadzeniem się kwasu moczowego w organiz...

Pierwsza pomoc

Zawał serca – objawy, przyczyny i rozpoznanie na wczesnym etapie
Współczesny styl życia - ciągły pośpiech, stres i niezdrowe nawyki - może mieć poważny wpływ na zdrowie, szczególnie na nasze serce. Zawał mięśnia sercowego pozostaje jedną z głównych przyczyn zgonów w Polsce i na świecie....

Oczy, wady wzroku

Jak łagodzić objawy infekcyjnego zapalenia spojówek? Domowe sposoby na piekące i czerwone oczy
Infekcyjne zapalenie spojówek to częsty problem zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym. Wdrożenie odpowiedniego postępowania już przy pierwszych objawach choroby pozwoli na złagodzenie nieprzyjemnych dolegliwo...

Kosmetyki i uroda

Niacynamid – czy Twoja skóra go pokocha? Działanie i polecane kosmetyki
Niacynamid, znany również jako witamina B3, zdobywa coraz większą popularność w świecie pielęgnacji skóry. Ten wszechstronny składnik jest ceniony za swoje działanie na r&oa...

Dieta i odchudzanie

Dieta w SIBO i IMO – jak radzić sobie z zespołem rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego?
SIBO oraz IMO to coraz częściej diagnozowane schorzenia, które mogą powodować szereg uciążliwych i nie zawsze specyficznych objawów. W poniższym artykule przedstawiamy najczęstsze symptomy, przyczyny oraz czynniki ryzyka rozwoju SIBO i IM...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem