TSH – jakie są przyczyny wzrostu i spadku tego hormonu

TSH – jakie są przyczyny wzrostu i spadku tego hormonu - zdjęcie

Podczas badania tarczycy pacjenci często spotykają się ze skrótem TSH. Na podstawie wskazań poziomu hormonu o tym symbolu można jasno określić, czy dana osoba znajduje się w bezpiecznej normie, czy też ma problem z nadczynnością bądź niedoczynnością tarczycy. Badaniu muszą poddać się pacjenci zmagający się z nieustannym zmęczeniem, problemami z sennością, ze skłonnością do nadwagi, a także podwyższonym ciśnieniem krwi i chorobami na tle nerwowym. Badanie TSH powinno szybko zweryfikować, czy przyczyną tych dolegliwości może być nieprawidłowo funkcjonujący gruczoł tarczycy.

TSH — co to jest?

TSH to hormon wydzielany nie bezpośrednio przez tarczycę, ale przez przysadkę mózgową. Jego rolą jest kontrolowanie i uzupełnianie innych hormonów produkowanych przez wspomniany wcześniej gruczoł, czyli T3 i T4. TSH jest tyreotropiną, T4 tyroksyną, a T3 – trijodotyroniną. Te trudne nazwy czasem pojawiają się na dokumentacji medycznej, dlatego warto znać ich znaczenie.

Jeśli któregoś z hormonów produkowanych przez tarczycę zaczyna brakować, na wynikach odnotowuje się podwyższone TSH. Substancja ta ma na celu stymulowanie gruczołu do działania, więc wysoka aktywność przysadki mózgowej w tym zakresie jest najczęściej podyktowana jego niedoczynnością. Analogicznie, jeśli mamy do czynienia z nadczynnością, to sytuacja ta będzie objawiała się poprzez niskie TSH.

TSH — norma

Warto wiedzieć, jak odczytywać badanie TSH. Norma jest odmienna w przypadku ludzi o różnej płci i wieku. Osobną kategorię mają też kobiety w ciąży podczas każdego z trymestrów, o czym nieco później. Zasadniczo prawidłowe odczyty dla osoby dorosłej wahają się pomiędzy 0,4 a 4,0 mlU/l. U dziecka widełki są inne: 0,4-5,0 mlU/l u nastolatków, 0,4-6,0 u kilkulatków, 0,6-10 mlU/l przez pierwsze dziesięć tygodni życia, a nawet 19 mlU/l tuż pod urodzeniu.

Podwyższone i niskie TSH powinno być przyczyną natychmiastowego przebadania T3 i T4. W ten sposób można stwierdzić, jak poważny jest problem i czy nadaje się on do dalszego leczenia. W przypadku wykrycia TSH w normie warto pomyśleć o dodatkowej suplementacji, która będzie pomagała ten stan utrzymać. W dziale „Leki OTC i suplementy” można znaleźć ciekawe specyfiki zawierające wodorost kelp, czyli morszczyn pęcherzykowaty. Jest to naturalne źródło jodu, czyli pierwiastka biorącego udział w produkcji hormonów tarczycy. Dawka na 100 dni preparatu Kelp Tarczyca to idealny dodatek, bo oprócz jodu w jednej tabletce zawartych jest jeszcze kilka innych, istotnych pierwiastków.

Kiedy wykonać badanie TSH?

Badanie TSH jest wykonywane przy pomocy pobrania próbki krwi, a następnie jej analizy laboratoryjnej. Wykonać je należy zawsze w momencie, gdy poprosi o to lekarz rodzinny. Ponadto samodzielna analiza wyników jest niewskazana, warto więc oddać tę czynność ponownie w ręce lekarza prowadzącego.

Objawy, które mogą mieć związek z tarczycą, są bardzo ogólne. Oznacza to, że np. bezsenność wcale nie musi oznaczać nadczynności – przyczyna może leżeć w innym miejscu. Jednak badania TSH wykonuje się w pierwszej kolejności, ponieważ są one relatywnie łatwe do przeprowadzenia, bezinwazyjne, niewymagające drogiego sprzętu i przy okazji miarodajne.

Zmniejszone stężenie TSH — nadczynność tarczycy

Niskie TSH, wykryte tuż po badaniu, wskazuje na nadczynność tarczycy. Najrzadszą przyczyną jest problem związany z przysadką mózgową np. w postaci jej martwicy w zespole Sheehana lub guzem, mogącym oddziaływać na sąsiadujące tkanki. Bardzo często powód jest związany z autoimmunologiczną chorobą Gravesa i Basedova, czyli obecności specjalnych przeciwciał, które w organizmie ludzkim występują przeciwko receptorowi TSH.

Zwiększone TSH — niedoczynność tarczycy

Podwyższone TSH jest za to przyczyną niedoczynności najaktywniejszego i najbardziej unaczynionego gruczołu w ludzkim ciele. Objawów niedoczynności może być mnóstwo: wypadanie włosów, suchość twarzy, nagły spadek odporności, szybkie przybieranie na wadze, osłabienie mięśniowe, problemy z koncentracją. Powodem jest np. zapalenie tarczycy typu Hashimoto.

TSH podczas ciąży

Osobną kategorią jest ciąża, podczas której również warto mierzyć poziom TSH. Norma jest jednak w tym przypadku zupełnie inna i zależy od trymestru. W pierwszym przyjmuje się dobry wynik w zakresie 0,1-2,5 mlU/l, a przez pozostałe dwa powinien on wynosić pomiędzy 0,1 a 3,0 mlU/l. W trakcie tych dziewięciu miesięcy hormon TSH przejmuje obowiązek dbania o prawidłowe rozwijanie ośrodkowego układu nerwowego oraz kostnego. Po raz kolejny bardzo istotna jest suplementacja – kobieta w ciąży musi dbać o dostarczanie do organizmu jodu.

Gdzie wykonać badanie TSH?

Aby zbadać TSH, należy udać się do laboratorium celem pobrania próbki krwi. Można zrobić to zarówno bezkosztowo w ramach NFZ, jak i na własną rękę, odpłatnie. Kwota za badanie TSH nie powinna przekroczyć 60 zł, a w niektórych ośrodkach promocyjne ceny zaczynają się już od kilkunastu złotych.

Warto wspomnieć, że na wyniki wpływ może mieć np. pora dnia, ponieważ w godzinach wieczornych TSH jest zazwyczaj podwyższone. Duży stres także zaburza prawidłowe wskazania. Dlatego najlepiej diagnozę przeprowadzić rano i podczas spokojniejszych dni.

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Serce i układ krążenia Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...
Układ rozrodczy i moczowy Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych. Najlepsze i ciekawe pozycje
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....
Serce i układ krążenia Dieta na obniżenie cholesterolu - 10 produktów, które pomagają zbić cholesterol
Obecność zbyt wysokiego poziomu cholesterolu LDL we krwi jest zjawiskiem cywilizacyjnym. Z hipercholesterolemią zmaga się coraz większa część społeczeństwa, a do rozwoju problemu przyczyniają...
Choroby zakaźne i pasożytnicze Jęczmień na oku: objawy, przyczyny oraz leczenie. Czy istnieją domowe sposoby na jęczmień?
Jęczmień to nic innego jak torbielowata infekcja powieki, która pojawia się w bardzo nieoczekiwanych momentach w formie ropnia. W większości wypadków spowodowana jest zarażeniem gronkowcem na brzegach powiek, a także gruczołach ...
Odporność, wzmocnienie organizmu Eozynofilia: o czym świadczą podwyższone eozynofile? Objawy, przyczyny, normy
Badanie krwi to jedno z podstawowych metod diagnostycznych wielu chorób. Za jego pomocą możliwe jest oznaczenie wielu parametrów, w tym eozynofilów. To jeden z rodzajów białych krwinek, które pełnią istotną funkcję w...
Informacje dla pacjenta Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o <span...
Informacje dla pacjenta Wysoki puls – przyczyny, objawy jak prawidłowo zmierzyć?
Puls, inaczej tętno, określa ilość uderzeń serca na minutę, czyli częstotliwość bicia serca. Jego wartość jest dla człowieka zdrowego ściśle określana i nie powinna być ani za niska, ani zbyt...
Informacje dla pacjenta Witamina B12: jakie są jej właściwości? Skutki niedoboru i nadmiaru witaminy B12
Witamina B12 utrzymuje w dobrej kondycji układ krwionośny, nerwowy czy pokarmowy. Jej niedobór stanowi częsty problem, jednak właściwa suplementacja i dieta bogata w produkty pochodzen...
Układ rozrodczy i moczowy 7 skutecznych metod na opóźnienie wytrysku podczas stosunku
Szybki wytrysk to z reguły koniec miłosnych uniesień, dlatego każdy mężczyzna pragnie przeciągnąć jak najdłużej moment swojego spełnienia. Za optymalną długość stosunku uważa się akt trwający...

Choroby zakaźne i pasożytnicze Zielona bakteria na paznokciu - czy jest zaraźliwa? Leczenie, domowe sposoby, początki, ile się goi?
Zielona bakteria na paznokciu to problem, który coraz częściej dotyka osoby korzystające z manicure hybrydowego lub żelowego. Pojawiające się zielonkawe przebarwienie nie tylko wygląda...
Układ oddechowy Oczyszczanie płuc. Czy płuca się regenerują? Po jakim czasie? Jak zregenerować płuca?
Układ oddechowy codziennie narażony jest na działanie szkodliwych substancji – pyłów, dymów, smogu, a w przypadku palaczy także nikotyny i substancji smolistych. Nic więc dziwnego, że wiele osób zastanawia się, czy płuca s...
Układ nerwowy Rzucanie palenia - etapy. Po jakim czasie nikotyna znika z organizmu?
Decyzja o rzuceniu palenia to jedno z najważniejszych działań na rzecz zdrowia, jakie może podjąć osoba uzależniona od nikotyny. To proces, który nie kończy się w chwili odłożenia ostatniego papierosa – rzuc...
Zdrowy tryb życia Ciecierzyca: jakie ma wartości odżywcze oraz co warto z niej przygotować?
Ciecierzyca jest warzywem strączkowym, które jest dobrze znane wśród wegan i wegetarian. Ceniona jest przede wszystkim za wysoką zawartość wartościowego białka. Często zaliczana jest nawet do tzw. superfoods, czyli grupy pokarm&...
Przeziębienie i grypa Paracetamol – czym jest oraz jakie są jego właściwości? Jak jest prawidłowe dawkowanie paracetamolu, aby zapobiec przedawkowaniu?
W poniższym artykule uzyskasz informacje na temat jednego z bezpieczniejszych leków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych dostępnych bez recepty, jakim jest paracetamol. Poznasz jego mechanizm działania, dawkowanie, skutki jego prze...
Układ rozrodczy i moczowy Nawracające zapalenia pęcherza – jak im zapobiegać i jak można je leczyć?
Zakażenia układu moczowego należą do powszechnych schorzeń o charakterze infekcyjnym i dotyczą statystycznie znacznie częściej kobiet niż mężczyzn. Mają też tendencję do nawracania, szczególnie ...
Mięśnie i kości Lumbago (postrzał) – czym jest, ile trwa i jak leczyć? Jakie mogą być przyczyny występowania i z czym walczyć?
Lumbago to określenie stosowane w przypadku nagłego i ostrego bólu w okolicy krzyżowo-lędźwiowej. Oto podstawowe informacje na temat tego bolesnego i utrudniającego funkcjonowanie zesp...
Układ rozrodczy i moczowy Upławy: przyczyny, rodzaje, choroby, leczenie. Co oznacza ich kolor?
Wydzielina z pochwy, powszechnie określana jako upławy, fizjologicznie występuje w drogach rodnych każdej kobiety. Obecność śluzu jest oznaką posiadania zdrowej błony śluzowej miejsc intymnych, a także prawidłowo przebiegającego cyklu miesiączkowego....
Układ rozrodczy i moczowy Torbiel: gdzie występuje i jak się pozbyć cysty? Przyczyny powstawania, diagnoza i skuteczne leczenie
Torbiele, zwane inaczej cystami, to przestrzenie wypełnione treścią galaretowatą bądź płynem. Choć mogą pojawić się w niemal każdym miejscu, najczęściej diagnozowane są w jajnikach, piersiach...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem