TSH – jakie są przyczyny wzrostu i spadku tego hormonu

TSH – jakie są przyczyny wzrostu i spadku tego hormonu - zdjęcie

Podczas badania tarczycy pacjenci często spotykają się ze skrótem TSH. Na podstawie wskazań poziomu hormonu o tym symbolu można jasno określić, czy dana osoba znajduje się w bezpiecznej normie, czy też ma problem z nadczynnością bądź niedoczynnością tarczycy. Badaniu muszą poddać się pacjenci zmagający się z nieustannym zmęczeniem, problemami z sennością, ze skłonnością do nadwagi, a także podwyższonym ciśnieniem krwi i chorobami na tle nerwowym. Badanie TSH powinno szybko zweryfikować, czy przyczyną tych dolegliwości może być nieprawidłowo funkcjonujący gruczoł tarczycy.

TSH — co to jest?

TSH to hormon wydzielany nie bezpośrednio przez tarczycę, ale przez przysadkę mózgową. Jego rolą jest kontrolowanie i uzupełnianie innych hormonów produkowanych przez wspomniany wcześniej gruczoł, czyli T3 i T4. TSH jest tyreotropiną, T4 tyroksyną, a T3 – trijodotyroniną. Te trudne nazwy czasem pojawiają się na dokumentacji medycznej, dlatego warto znać ich znaczenie.

Jeśli któregoś z hormonów produkowanych przez tarczycę zaczyna brakować, na wynikach odnotowuje się podwyższone TSH. Substancja ta ma na celu stymulowanie gruczołu do działania, więc wysoka aktywność przysadki mózgowej w tym zakresie jest najczęściej podyktowana jego niedoczynnością. Analogicznie, jeśli mamy do czynienia z nadczynnością, to sytuacja ta będzie objawiała się poprzez niskie TSH.

TSH — norma

Warto wiedzieć, jak odczytywać badanie TSH. Norma jest odmienna w przypadku ludzi o różnej płci i wieku. Osobną kategorię mają też kobiety w ciąży podczas każdego z trymestrów, o czym nieco później. Zasadniczo prawidłowe odczyty dla osoby dorosłej wahają się pomiędzy 0,4 a 4,0 mlU/l. U dziecka widełki są inne: 0,4-5,0 mlU/l u nastolatków, 0,4-6,0 u kilkulatków, 0,6-10 mlU/l przez pierwsze dziesięć tygodni życia, a nawet 19 mlU/l tuż pod urodzeniu.

Podwyższone i niskie TSH powinno być przyczyną natychmiastowego przebadania T3 i T4. W ten sposób można stwierdzić, jak poważny jest problem i czy nadaje się on do dalszego leczenia. W przypadku wykrycia TSH w normie warto pomyśleć o dodatkowej suplementacji, która będzie pomagała ten stan utrzymać. W dziale „Leki OTC i suplementy” można znaleźć ciekawe specyfiki zawierające wodorost kelp, czyli morszczyn pęcherzykowaty. Jest to naturalne źródło jodu, czyli pierwiastka biorącego udział w produkcji hormonów tarczycy. Dawka na 100 dni preparatu Kelp Tarczyca to idealny dodatek, bo oprócz jodu w jednej tabletce zawartych jest jeszcze kilka innych, istotnych pierwiastków.

Kiedy wykonać badanie TSH?

Badanie TSH jest wykonywane przy pomocy pobrania próbki krwi, a następnie jej analizy laboratoryjnej. Wykonać je należy zawsze w momencie, gdy poprosi o to lekarz rodzinny. Ponadto samodzielna analiza wyników jest niewskazana, warto więc oddać tę czynność ponownie w ręce lekarza prowadzącego.

Objawy, które mogą mieć związek z tarczycą, są bardzo ogólne. Oznacza to, że np. bezsenność wcale nie musi oznaczać nadczynności – przyczyna może leżeć w innym miejscu. Jednak badania TSH wykonuje się w pierwszej kolejności, ponieważ są one relatywnie łatwe do przeprowadzenia, bezinwazyjne, niewymagające drogiego sprzętu i przy okazji miarodajne.

Zmniejszone stężenie TSH — nadczynność tarczycy

Niskie TSH, wykryte tuż po badaniu, wskazuje na nadczynność tarczycy. Najrzadszą przyczyną jest problem związany z przysadką mózgową np. w postaci jej martwicy w zespole Sheehana lub guzem, mogącym oddziaływać na sąsiadujące tkanki. Bardzo często powód jest związany z autoimmunologiczną chorobą Gravesa i Basedova, czyli obecności specjalnych przeciwciał, które w organizmie ludzkim występują przeciwko receptorowi TSH.

Zwiększone TSH — niedoczynność tarczycy

Podwyższone TSH jest za to przyczyną niedoczynności najaktywniejszego i najbardziej unaczynionego gruczołu w ludzkim ciele. Objawów niedoczynności może być mnóstwo: wypadanie włosów, suchość twarzy, nagły spadek odporności, szybkie przybieranie na wadze, osłabienie mięśniowe, problemy z koncentracją. Powodem jest np. zapalenie tarczycy typu Hashimoto.

TSH podczas ciąży

Osobną kategorią jest ciąża, podczas której również warto mierzyć poziom TSH. Norma jest jednak w tym przypadku zupełnie inna i zależy od trymestru. W pierwszym przyjmuje się dobry wynik w zakresie 0,1-2,5 mlU/l, a przez pozostałe dwa powinien on wynosić pomiędzy 0,1 a 3,0 mlU/l. W trakcie tych dziewięciu miesięcy hormon TSH przejmuje obowiązek dbania o prawidłowe rozwijanie ośrodkowego układu nerwowego oraz kostnego. Po raz kolejny bardzo istotna jest suplementacja – kobieta w ciąży musi dbać o dostarczanie do organizmu jodu.

Gdzie wykonać badanie TSH?

Aby zbadać TSH, należy udać się do laboratorium celem pobrania próbki krwi. Można zrobić to zarówno bezkosztowo w ramach NFZ, jak i na własną rękę, odpłatnie. Kwota za badanie TSH nie powinna przekroczyć 60 zł, a w niektórych ośrodkach promocyjne ceny zaczynają się już od kilkunastu złotych.

Warto wspomnieć, że na wyniki wpływ może mieć np. pora dnia, ponieważ w godzinach wieczornych TSH jest zazwyczaj podwyższone. Duży stres także zaburza prawidłowe wskazania. Dlatego najlepiej diagnozę przeprowadzić rano i podczas spokojniejszych dni.

Serce i układ krążenia

Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia norma...

Choroby i dolegliwości

Jaki jest prawidłowy poziom cukru we krwi na czczo i po jedzeniu?
Cukier odgrywa bardzo ważną rolę w organizmie. Należy do węglowodanów, które stanowią główne źródło energetyczne. Węglowodany ulegają rozłożeniu w procesie trawienia na cukier prosty – glukozę. Jej obecność jest niezbędna do pr...

Zdrowy tryb życia

Czeremcha – właściwości i zastosowanie. Na co pomagają owoce czeremchy?
Czeremcha to drzewo lub duży krzew, powszechnie występujący na obszarze całej Polski. Ze względu na liczne właściwości zdrowotne i lecznicze, owoce czeremchy są często wykorzystywane jako surowiec zielarski. Czeremcha – najważniejsz...

Choroby zakaźne i pasożytnicze

Jęczmień na oku: objawy, przyczyny oraz leczenie. Czy istnieją domowe sposoby na jęczmień?
Jęczmień to nic innego jak torbielowata infekcja powieki, która pojawia się w bardzo nieoczekiwanych momentach w formie ropnia. W większości wypadków spowodowana jest zarażeniem gronkowcem na brzegach powiek, a także gruczołach tarczykowych...

Zdrowy tryb życia

Dieta ketogeniczna (keto) – co należy wiedzieć i jakie są wady oraz zalety?
Ludzie od wieków stosują różne diety odchudzające. Najczęściej ma to miejsce, kiedy zbliża się wiosna i lżejsze ubranie odsłania krągłe kształty ciała. Nie zawsze jednak diety stosuje się w celach estetycznych. Przy niektórych schorz...

Informacje dla pacjenta

Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o preparatach na uspokojenie to jednym z popularniejszych, wydawanych z przepi...

Informacje dla pacjenta

Witamina B12: jakie są jej właściwości? Skutki niedoboru i nadmiaru witaminy B12
Witamina B12 utrzymuje w dobrej kondycji układ krwionośny, nerwowy czy pokarmowy. Jej niedobór stanowi częsty problem, jednak właściwa suplementacja i dieta bogata w produkty pochodzenia zwierzęcego pozwolą go uniknąć.Czym charakteryzuje si...

Informacje dla pacjenta

Czym jest badanie krwi – ALT. Diagnoza uszkodzeń wątroby norma i wyniki
Badanie ALT nazywane jest także ALAT oraz GPT. Nazwy te dotyczą tego samego testu aminotransferazy alaninowej, a więc enzymu wewnątrzkomórkowego, który znajduje się przede wszystkim w tkankach wątroby. Z tego względu badanie ALT służy mię...

Układ rozrodczy i moczowy

Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych, które dają niezapomniane doznania
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....

Dieta i odchudzanie

Źródła białka dla wegetarian. Hummus - najzdrowszy i najlepszy przepis na wegański dip
Rośliny strączkowe są doskonałym źródłem białka roślinnego. Bardzo popularną rośliną jest ciecierzyca, z której powstaje hummus, czyli pasta idealna do wielu dań. Wyróżnia ją doskonały smak i wiele wartości odżywczych....

Układ nerwowy

Zdrowie psychiczne - techniki radzenia sobie ze stresem i napięciem
Zdrowie psychiczne to temat szczególnie ważny w obecnych czasach. Problemy z psychiką mogą dotyczyć każdego, bez względu na wiek i płeć. Warto więc dowiedzieć się więcej, np. jakie czynniki wpływają na zdrowie psychiczne oraz jak radzić sobie ze...

Dieta i odchudzanie

Co jeść na diecie między posiłkami? Wybieramy najlepsze zdrowe przekąski
Zdrowe przekąski to niezastąpiony element każdej diety. Niezależnie od tego, czy chcesz schudnąć czy kompleksowo zatroszczyć się o swoje zdrowie, odpowiednio dobrane przekąski staną się ważnym elementem codziennego jadłospisu....

Serce i układ krążenia

Dieta na zdrowe serce - tygodniowy jadłospis z produktami dla zdrowego serca
Problemy kardiologiczne dotyczą coraz większej liczby Polaków i ludzi na całym świecie. Pośpiech, stres, zła dieta i używki prowadzą do wielu problemów zdrowotnych. Właśnie dlatego warto zdecydować się na modyfikacje swojego jadłospisu.&a...

Mięśnie i kości

Artroskopia kolana. Na czym polega? Wskazania, korzyści i przebieg zabiegu
Artroskopia kolana to zaawansowany zabieg medyczny, który polega na wprowadzeniu cienkiej rurki z kamerą (artroskopu) do wnętrza stawu kolanowego przez niewielkie nacięcie skóry. Obraz transmitowany przez kamerę pozwala lekarzowi ortopedz...

Odporność, wzmocnienie organizmu

Rak piersi u kobiet - jakie są rodzaje? Jak przebiega diagnostyka i leczenie raka piersi?
Rak piersi to podstępna choroba, która każdego roku zabija nawet 500 000 ludzi na całym świecie....

Choroby skóry

Zastrzał palca: przyczyny, objawy, leczenie. Jak poradzić sobie z bólem?
Zastrzał palca to przyjęte określenie dla stanu zapalnego skóry. Powstaje w wyniku przeniknięcia bakterii pod powierzchowną warstwę skóry na skutek urazu....

Układ nerwowy

Syndrom chronicznego zmęczenia CFS - 10 objawów chronicznego wyczerpania. Z czego wynika i jak leczyć ciągłe zmęczenie?
Chroniczne zmęczenie jest wyjątkowo uciążliwą dolegliwością, która znacznie utrudnia codzienne funkcjonowanie. Rosnące tempo życia, nadmiar stresu oraz liczne problemy sprzyjają wystąpieniu CFS. ...

Układ nerwowy

Diagnoza badająca bioelektryczną czynność mózgu: czym jest EEG?
Badanie EEG to bardzo pomocne narzędzie w diagnozowaniu wielu chorób, szczególnie padaczki i innych zaburzeń neurologicznych. Jest całkowicie bezpieczne i bezinwazyjne....

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem

cookies Strona korzysta z plików cookies, dzięki temu działa poprawnie. Szczegóły znajdziesz w Polityce Cookies.