Toksoplazmoza (toxoplasma gondii) – skutki, objawy i leczenie

Toksoplazmoza (toxoplasma gondii) – skutki, objawy i leczenie - zdjęcie

Toksoplazmoza to często występująca choroba pasożytnicza. Jej przebieg zazwyczaj jest bezobjawowy, jednak w niektórych przypadkach może stanowić poważne zagrożenie. Szczególnym ryzykiem obarczone są kobiety w ciąży i osoby o niskiej odporności. Jak leczyć toksoplazmozę i zadbać o profilaktykę?

Czym jest toksoplazmoza?

Toksoplazmoza to zakaźna choroba pasożytnicza. Jest bardzo rozpowszechniona, szczególnie w krajach tropikalnych, a za jej wystąpienie odpowiada pierwotniak Toxoplasma gondii. Ostatecznym żywicielem tego mikroorganizmu jest kot, a żywicielami pośrednimi ssaki i ptaki.

Toxoplasma gondii rozmnaża się w jelicie cienkim kota. Komórki zakaźne tworzą się z tzw. oocyst, które zwierzę wydala wraz z kałem. W tej formie pierwotniak może pozostać aktywny nawet ok. 1,5 roku. Kiedy pierwotniaki przedostaną się do kolejnego organizmu (np. człowieka), mnożą się w jelicie cienkim, a następnie przenikają do innych narządów wraz z krwią i limfą, dalej się w nich mnożąc. Mogą zagnieździć się m.in. w mięśniach szkieletowych, gałce ocznej i węzłach chłonnych. W końcu dochodzi do powstania cyst, bytujących w ludzkim ciele przez wiele lat.

Co to jest toksoplazmoza? Warto pamiętać, że określenie to dotyczy choroby, co nie musi być równoznaczne z samym zarażeniem się wspomnianym pierwotniakiem. Bardzo często u zarażonych osób nie występują objawy chorobowe.

Jak można się zarazić toxoplazmozą?

Toksoplazmoza – jak można się zarazić? Najczęściej drogą pokarmową. Wystarczy brak higieny podczas sprzątania odchodów pupila, spożycie zanieczyszczonego odchodami pożywienia lub po prostu przeniesienie niechcący oocyst np. przez dotknięcie brudną ręką ust. Inną częstą przyczyną toxoplazmozy jest spożycie surowego bądź niedogotowanego mięsa, w którym znajdowały się cysty.

Pozostałe drogi zarażenia to m.in. transfuzja krwi lub przeszczep, a także zarażenie przez łożysko, będące przyczyną toksoplazmozy wrodzonej u płodu.

Jak wygląda rozpoznanie toksoplazmozy?

Diagnostyka toksoplazmozy polega na wykonaniu testu na obecność przeciwciał przeciwko toksoplazmozie, znajdujących się u osób chorych w surowicy krwi. Osoby, które w przeszłości przebyły toksoplazmozę, mogą mieć niewielką liczbę przeciwciał – warto pamiętać, że zyskują one dożywotnią odporność i nie mogą powtórnie się zarazić. Ile kosztuje badanie na toksoplazmozę? Standardowo ok. 40-60 zł.

W niektórych przypadkach możliwe jest zastosowanie metody PCR, pozwalającej na zbadanie np. płynu owodniowego czy płynu mózgowo-rdzeniowego, w celu identyfikacji materiału genetycznego Toxoplasma gondii.

Jak wykryć zakażenie toksoplazmozą u kobiet w ciąży?

Toksoplazmoza jest wyjątkowo niebezpieczna dla płodu – może doprowadzić do poważnych wad, a nawet do jego obumarcia. Dlatego kobiety planujące ciążę i w trakcie ciąży powinny wykonywać odpowiednie testy kontrolne. Są to z reguły standardowe badania serologiczne.

Jakie są objawy toksoplazmozy?

Objawy toksoplazmozy uzależnione są od sposobu zarażenia i odporności organizmu. U osób zdrowych, z silną odpornością, zazwyczaj się nie pojawiają. Najczęściej dotyczą pacjentów z toksoplazmozą wrodzoną lub zaniżoną odpornością.


Toksoplazmoza nabyta

Toksoplazmoza wrodzona

toksoplazmoza węzłowa (głównie u młodych pacjentów): powiększenie i tkliwość węzłów chłonnych, ew. objawy grypopodobne, stany podgorączkowe, nadmierna potliwość

bardzo rzadko: zapalenie wątroby, płuc, mięśnia sercowego, siatkówki czy mózgu

u osób z niedoborem odporności: poważne powikłania (stan zapalny różnych narządów – patrz punkt wyżej)

zarażenie w I trymestrze: poronienie/obumarcie płodu

zarażenie w II trymestrze: m.in. żółtaczka, małopłytkowość, wodogłowie, zmiany zapalne dna oka

zarażenie w III trymestrze: objawy pojawiają się dopiero w wieku niemowlęcym lub później np. zez, opóźnienie rozwoju psychoruchowego, zapalenie siatkówki

podejrzewa się, że toksoplazmoza może przyczyniać się do powstania zespołu Aspergera

Jak leczyć toksoplazmozę?

Toksoplazmozy nie można całkowicie wyleczyć, ponieważ nie istnieje lek oddziałujący na znajdujące się w tkankach cysty. Bezobjawowe przypadki zazwyczaj nie wymagają leczenia. W pozostałych stosuje się farmakoterapię.

Szczególnym przypadkiem jest toksoplazmoza w ciąży – objawy mogą nie występować u ciężarnej, jednak konieczne jest wdrożenie leczenia ze względu na zagrożenie dla płodu. Zarażenie bezobjawowe leczy się także u pacjentów z niską odpornością, by uniknąć powikłań, a także u noworodków i niemowlaków (zapobiegawczo w toksoplazmozie wrodzonej stosuje się m.in. Rovamycine). Jak długo trwa leczenie toksoplazmozy? Osoby z zaburzeniami odporności powinny stosować farmakoterapię przez długi okres, nawet przy braku objawów.

Jak można zapobiec toksoplazmozie?

Planując działania profilaktyczne, należy pamiętać, jak można się zarazić toksoplazmozą. Ponieważ największe ryzyko wiąże się ze spożyciem zakażonego lub zanieczyszczonego pokarmu, szczególną wagę przywiązujemy do higieny przyrządzania posiłków. Myjemy dokładnie warzywa i owoce, zapewniamy właściwą obróbkę termiczną mięsa, pamiętamy o myciu rąk po czyszczeniu kuwety czy zabawie z pupilem.

Toksoplazmoza to powszechnie występująca choroba, dla wielu osób niestanowiąca poważnego zagrożenia. Należy jednak pamiętać, że w przypadku kobiet w ciąży i osób z obniżoną odpornością prowadzić może do ciężkich powikłań – zadbajmy o profilaktykę i pamiętajmy o wykonywaniu zalecanych testów diagnostycznych.

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Serce i układ krążenia Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...
Zdrowy tryb życia Czosnek niedźwiedzi – stosowanie, właściwości, uprawa. Co musisz wiedzieć o czosnku niedźwiedzim?
Każdy z nas wie, jak cenne właściwości lecznicze posiada czosnek pospolity. Nie wszyscy jednak wiedzą, że pod względem zawartości pewnych substancji przewyższa go czosnek niedźwiedzi. Jeszcze do niedawna traktowany był jako ciekawostka prz...
Informacje dla pacjenta Monocyty – o czym świadczą podwyższone monocyty?
Monocyty to komórki, które wchodzą w skład białych krwinek (leukocytów). Krążą one we krwi i w razie potrzeby wydostają się z naczyń krwionośnych do tkanek otaczających dane naczynie. W trakcie tego procesu przeistaczają się w makrofa...
Odporność, wzmocnienie organizmu Eozynofilia: o czym świadczą podwyższone eozynofile? Objawy, przyczyny, normy
Badanie krwi to jedno z podstawowych metod diagnostycznych wielu chorób. Za jego pomocą możliwe jest oznaczenie wielu parametrów, w tym eozynofilów. To jeden z rodzajów białych krwinek, które pełnią istotną funkcję w...
Informacje dla pacjenta Rzeżucha – wartości odżywcze i właściwości lecznicze. Jak uprawiać rzeżuchę w domu?
Rzeżucha wielu osobom kojarzy się wyłącznie ze świętami wielkanocnymi. Okazuje się jednak, że ta niepozorna roślina jest bogatym źródłem witamin i minerałów, dlatego warto włączać ją do diety przez cały rok.Rzeżucha – czym jest?...
Informacje dla pacjenta Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o <span...
Informacje dla pacjenta Witamina B12: jakie są jej właściwości? Skutki niedoboru i nadmiaru witaminy B12
Witamina B12 utrzymuje w dobrej kondycji układ krwionośny, nerwowy czy pokarmowy. Jej niedobór stanowi częsty problem, jednak właściwa suplementacja i dieta bogata w produkty pochodzen...
Sport i fitness Kreatyna – działanie, rodzaje, właściwości i efekty suplementu dla sportowców
Kreatyna to związek azotowy, który znajduje się przede wszystkim w mięśniach człowieka. Co ciekawe, nazwa pochodzi od greckiego słowa "keras", które oznacza mięso. To właśnie ono jest najważniejszym źródłem kreatyny w naszej diecie...
Choroby skóry Glistnik jaskółcze ziele – skuteczna broń nie tylko na kurzajki. Na co pomaga i jak stosować?
Natura już od początku istnienia człowieka obdarzała go niesamowitym bogactwem ziół, które są w stanie leczyć wiele schorzeń i problemów zdrowotnych. Tak jest w przypadku glistnika - rośliny powszechnie występującej w wielu miejscach i ...

Choroby skóry Różyczka (choroba) – jakie są przyczyny, objawy i leczenie?
Chociaż różyczka należy do stosunkowo niegroźnych i łagodnych chorób wieku dziecięcego, nie znaczy to, że można ją lekceważyć. Zdarza się bowiem, że potrafi spowodować poważne p...
Choroby skóry Toczeń rumieniowaty układowy – jakie są przyczyny, objawy, leczenie?
Toczeń rumieniowaty układowy jest chorobą dość ciężką w diagnostyce. To przypadłość reumatyczna, gdzie w niektórych przypadkach pierwsze objawy dość mocno przypominają infekcję ba...
Sport i fitness Modzele, nagniotki, odciski – czym są i jak je usunąć? Sprawdzone plastry na odciski
Odciski, nagniotki i modzele potrafią mocno uprzykrzyć życie. Powodują ból, utrudniają chodzenie, wyglądają nieestetycznie. Często powstają w najmniej odpowiednim momencie, przed ważną...
Choroby męskie Zapalenie napletka i żołędzi prącia – objawy, przyczyny i skuteczne leczenie
Zapalenie napletka i żołędzi prącia to dość częsta dolegliwość u mężczyzn, która może powodować dyskomfort, ból, a czasem także niepokój. Objawy takie jak zaczerwienienie...
Serce i układ krążenia Drętwienie lewej ręki – przyczyny, choroby, leczenie
Drętwienie lewej ręki, czy też jej cierpnięcie lub mrowienie to dolegliwość, którą warto rozgraniczyć od bólu ręki. Podczas gdy drętwienie jest po prostu nieprzyjemne i...
Serce i układ krążenia Jakie są domowe sposoby na opuchnięte kostki u nóg?
Niemal każdemu dorosłemu przynajmniej raz w życiu dolegały opuchnięte kostki u nóg. Przyczyn tego stanu rzeczy może być wiele: od upału, poprzez choroby układu krążenia, na chorobach endokrynologicznych kończąc. Co s...
Informacje dla pacjenta Mniszek lekarski – właściwości, zastosowanie oraz działanie
Mniszek lekarski, potocznie nazywany mleczem lub dmuchawcem, rosnący powszechnie na trawnikach i łąkach, traktowany jest przez wielu ludzi, jako pospolity i uciążliwy do wytępienia chwast. To bylina, która łatwo wysiewa się z nasion ...
Układ oddechowy Gazometria krwi – co to za badanie i kiedy się je wykonuje?
Gazometria krwi to specjalistyczne badanie laboratoryjne, które pozwala ocenić, jak organizm radzi sobie z wymianą gazową, czyli dostarczaniem tlenu do tkanek i usuwaniem dwutle...
Choroby nowotworowe Guzek pod pachą – czy zawsze oznacza coś groźnego?
Pojawienie się guzka pod pachą budzi niepokój, zwłaszcza gdy towarzyszy mu ból, obrzęk lub zmiany skórne. Choć pierwszym skojarzeniem może być poważna choroba, najczęście...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem