Toksoplazmoza (toxoplasma gondii) – skutki, objawy i leczenie

Toksoplazmoza (toxoplasma gondii) – skutki, objawy i leczenie - zdjęcie

Toksoplazmoza to często występująca choroba pasożytnicza. Jej przebieg zazwyczaj jest bezobjawowy, jednak w niektórych przypadkach może stanowić poważne zagrożenie. Szczególnym ryzykiem obarczone są kobiety w ciąży i osoby o niskiej odporności. Jak leczyć toksoplazmozę i zadbać o profilaktykę?

Czym jest toksoplazmoza?

Toksoplazmoza to zakaźna choroba pasożytnicza. Jest bardzo rozpowszechniona, szczególnie w krajach tropikalnych, a za jej wystąpienie odpowiada pierwotniak Toxoplasma gondii. Ostatecznym żywicielem tego mikroorganizmu jest kot, a żywicielami pośrednimi ssaki i ptaki.

Toxoplasma gondii rozmnaża się w jelicie cienkim kota. Komórki zakaźne tworzą się z tzw. oocyst, które zwierzę wydala wraz z kałem. W tej formie pierwotniak może pozostać aktywny nawet ok. 1,5 roku. Kiedy pierwotniaki przedostaną się do kolejnego organizmu (np. człowieka), mnożą się w jelicie cienkim, a następnie przenikają do innych narządów wraz z krwią i limfą, dalej się w nich mnożąc. Mogą zagnieździć się m.in. w mięśniach szkieletowych, gałce ocznej i węzłach chłonnych. W końcu dochodzi do powstania cyst, bytujących w ludzkim ciele przez wiele lat.

Co to jest toksoplazmoza? Warto pamiętać, że określenie to dotyczy choroby, co nie musi być równoznaczne z samym zarażeniem się wspomnianym pierwotniakiem. Bardzo często u zarażonych osób nie występują objawy chorobowe.

Jak można się zarazić toxoplazmozą?

Toksoplazmoza – jak można się zarazić? Najczęściej drogą pokarmową. Wystarczy brak higieny podczas sprzątania odchodów pupila, spożycie zanieczyszczonego odchodami pożywienia lub po prostu przeniesienie niechcący oocyst np. przez dotknięcie brudną ręką ust. Inną częstą przyczyną toxoplazmozy jest spożycie surowego bądź niedogotowanego mięsa, w którym znajdowały się cysty.

Pozostałe drogi zarażenia to m.in. transfuzja krwi lub przeszczep, a także zarażenie przez łożysko, będące przyczyną toksoplazmozy wrodzonej u płodu.

Jak wygląda rozpoznanie toksoplazmozy?

Diagnostyka toksoplazmozy polega na wykonaniu testu na obecność przeciwciał przeciwko toksoplazmozie, znajdujących się u osób chorych w surowicy krwi. Osoby, które w przeszłości przebyły toksoplazmozę, mogą mieć niewielką liczbę przeciwciał – warto pamiętać, że zyskują one dożywotnią odporność i nie mogą powtórnie się zarazić. Ile kosztuje badanie na toksoplazmozę? Standardowo ok. 40-60 zł.

W niektórych przypadkach możliwe jest zastosowanie metody PCR, pozwalającej na zbadanie np. płynu owodniowego czy płynu mózgowo-rdzeniowego, w celu identyfikacji materiału genetycznego Toxoplasma gondii.

Jak wykryć zakażenie toksoplazmozą u kobiet w ciąży?

Toksoplazmoza jest wyjątkowo niebezpieczna dla płodu – może doprowadzić do poważnych wad, a nawet do jego obumarcia. Dlatego kobiety planujące ciążę i w trakcie ciąży powinny wykonywać odpowiednie testy kontrolne. Są to z reguły standardowe badania serologiczne.

Jakie są objawy toksoplazmozy?

Objawy toksoplazmozy uzależnione są od sposobu zarażenia i odporności organizmu. U osób zdrowych, z silną odpornością, zazwyczaj się nie pojawiają. Najczęściej dotyczą pacjentów z toksoplazmozą wrodzoną lub zaniżoną odpornością.


Toksoplazmoza nabyta

Toksoplazmoza wrodzona

toksoplazmoza węzłowa (głównie u młodych pacjentów): powiększenie i tkliwość węzłów chłonnych, ew. objawy grypopodobne, stany podgorączkowe, nadmierna potliwość

bardzo rzadko: zapalenie wątroby, płuc, mięśnia sercowego, siatkówki czy mózgu

u osób z niedoborem odporności: poważne powikłania (stan zapalny różnych narządów – patrz punkt wyżej)

zarażenie w I trymestrze: poronienie/obumarcie płodu

zarażenie w II trymestrze: m.in. żółtaczka, małopłytkowość, wodogłowie, zmiany zapalne dna oka

zarażenie w III trymestrze: objawy pojawiają się dopiero w wieku niemowlęcym lub później np. zez, opóźnienie rozwoju psychoruchowego, zapalenie siatkówki

podejrzewa się, że toksoplazmoza może przyczyniać się do powstania zespołu Aspergera

Jak leczyć toksoplazmozę?

Toksoplazmozy nie można całkowicie wyleczyć, ponieważ nie istnieje lek oddziałujący na znajdujące się w tkankach cysty. Bezobjawowe przypadki zazwyczaj nie wymagają leczenia. W pozostałych stosuje się farmakoterapię.

Szczególnym przypadkiem jest toksoplazmoza w ciąży – objawy mogą nie występować u ciężarnej, jednak konieczne jest wdrożenie leczenia ze względu na zagrożenie dla płodu. Zarażenie bezobjawowe leczy się także u pacjentów z niską odpornością, by uniknąć powikłań, a także u noworodków i niemowlaków (zapobiegawczo w toksoplazmozie wrodzonej stosuje się m.in. Rovamycine). Jak długo trwa leczenie toksoplazmozy? Osoby z zaburzeniami odporności powinny stosować farmakoterapię przez długi okres, nawet przy braku objawów.

Jak można zapobiec toksoplazmozie?

Planując działania profilaktyczne, należy pamiętać, jak można się zarazić toksoplazmozą. Ponieważ największe ryzyko wiąże się ze spożyciem zakażonego lub zanieczyszczonego pokarmu, szczególną wagę przywiązujemy do higieny przyrządzania posiłków. Myjemy dokładnie warzywa i owoce, zapewniamy właściwą obróbkę termiczną mięsa, pamiętamy o myciu rąk po czyszczeniu kuwety czy zabawie z pupilem.

Toksoplazmoza to powszechnie występująca choroba, dla wielu osób niestanowiąca poważnego zagrożenia. Należy jednak pamiętać, że w przypadku kobiet w ciąży i osób z obniżoną odpornością prowadzić może do ciężkich powikłań – zadbajmy o profilaktykę i pamiętajmy o wykonywaniu zalecanych testów diagnostycznych.

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Serce i układ krążenia Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...
Pierwsza pomoc Udar słoneczny: objawy, leczenie i pierwsza pomoc przy porażeniu cieplnym
Udar słoneczny jest jedną z najczęstszych odmian udaru cieplnego. Stanowi konsekwencję nadmiernej ekspozycji na promieniowanie UV. W następstwie przegrzania organizmu dochodzi do odwodnienia, zaburzeń gospodarki elektrolitowej oraz mechanizmów t...
Układ rozrodczy i moczowy Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych. Najlepsze i ciekawe pozycje
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....
Choroby zakaźne i pasożytnicze Jęczmień na oku: objawy, przyczyny oraz leczenie. Czy istnieją domowe sposoby na jęczmień?
Jęczmień to nic innego jak torbielowata infekcja powieki, która pojawia się w bardzo nieoczekiwanych momentach w formie ropnia. W większości wypadków spowodowana jest zarażeniem gronkowcem na brzegach powiek, a także gruczołach ...
Serce i układ krążenia Jakie są domowe sposoby na opuchnięte kostki u nóg?
Niemal każdemu dorosłemu przynajmniej raz w życiu dolegały opuchnięte kostki u nóg. Przyczyn tego stanu rzeczy może być wiele: od upału, poprzez choroby układu krążenia, na chorobach endokrynologicznych kończąc. Co s...
Informacje dla pacjenta Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o <span...
Informacje dla pacjenta Witamina B12: jakie są jej właściwości? Skutki niedoboru i nadmiaru witaminy B12
Witamina B12 utrzymuje w dobrej kondycji układ krwionośny, nerwowy czy pokarmowy. Jej niedobór stanowi częsty problem, jednak właściwa suplementacja i dieta bogata w produkty pochodzen...
Choroby skóry Tłuszczak: jakie są przyczyny, objawy oraz leczenie? Czy tłuszczaki są groźne dla zdrowia?
Tłuszczak to niezłośliwy nowotwór tkanki łącznej, który występuje na skórze pojedynczo lub w większych skupiskach. Ten niewielki i miękki w dotyku guzek może pojawić...
Układ rozrodczy i moczowy 7 skutecznych metod na opóźnienie wytrysku podczas stosunku
Szybki wytrysk to z reguły koniec miłosnych uniesień, dlatego każdy mężczyzna pragnie przeciągnąć jak najdłużej moment swojego spełnienia. Za optymalną długość stosunku uważa się akt trwający...

Mięśnie i kości Lumbago (postrzał) – czym jest, ile trwa i jak leczyć? Jakie mogą być przyczyny występowania i z czym walczyć?
Lumbago to określenie stosowane w przypadku nagłego i ostrego bólu w okolicy krzyżowo-lędźwiowej. Oto podstawowe informacje na temat tego bolesnego i utrudniającego funkcjonowanie zesp...
Układ rozrodczy i moczowy Upławy: przyczyny, rodzaje, choroby, leczenie. Co oznacza ich kolor?
Wydzielina z pochwy, powszechnie określana jako upławy, fizjologicznie występuje w drogach rodnych każdej kobiety. Obecność śluzu jest oznaką posiadania zdrowej błony śluzowej miejsc intymnych, a także prawidłowo przebiegającego cyklu miesiączkowego....
Układ rozrodczy i moczowy Torbiel: gdzie występuje i jak się pozbyć cysty? Przyczyny powstawania, diagnoza i skuteczne leczenie
Torbiele, zwane inaczej cystami, to przestrzenie wypełnione treścią galaretowatą bądź płynem. Choć mogą pojawić się w niemal każdym miejscu, najczęściej diagnozowane są w jajnikach, piersiach...
Sport i fitness Nocne skurcze nóg, łydek i stóp - przyczyny, zapobieganie i leczenie bolesnych skurczów mięśni nóg
Może być to efekt znacznego wysiłku fizycznego, ale w niektórych przypadkach skurcze oznaczają pierwsze objawy poważnych chorób - sprawdź jakich....
Układ rozrodczy i moczowy Bakterie w moczu: przyczyny, objawy, interpretacja wyników i sposoby leczenia zakażeń układu moczowego
W prawidłowo funkcjonującym układzie moczowym nie występują bakterie, dlatego ich obecność świadczy o rozwoju stanu patologicznego. W medycynie ten stan określa się jako bakteriomocz....
Układ pokarmowy Zapalenie żołądka – objawy, badania, dieta, leczenie. Co pomaga?
Zapalenie żołądka to często występujący stan zapalny, który może charakteryzować się ostrym lub przewlekłym charakterem. Specjaliści podają kilka kryteriów, dzięki którym...
Informacje dla pacjenta Choroba Hashimoto – jakie są objawy, przyczyny i leczenie? Co warto wiedzieć o zespole Hashimoto?
Choroba Hashimoto to najczęstsza przyczyna niedoczynności tarczycy, będąca przewlekłym schorzeniem układu immunologicznego. Oto najważniejsze informacje na temat jej objawów, ...
Układ pokarmowy Kwas alfa-liponowy (ALA) w walce z cukrzycą. Gdzie występuje i jak działa?
Jaki jest związek pomiędzy kwasem alfa-liponowym a cukrzycą? Kwas ten jest jednym z najskuteczniejszych przeciwutleniaczy, obniża także poziom cukru we krwi i usprawnia pracę wątroby, dzięki czemu jest zalecanym suplementem dla osób bo...
Serce i układ krążenia Choroba Kawasaki – jak wygląda i przebiega? Co warto wiedzieć o zespole Kawasaki?
Choroba Kawasaki to poważna choroba układowa dotykająca głównie dzieci, mogąca doprowadzić do niebezpiecznych powikłań. Oto najważniejsze objawy, zalecane sposoby leczenia oraz inne istotne informacje na jej temat. Z tego artykułu d...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem