Utrudnia funkcjonowanie w ciągu dnia, spanie, a także kontakty międzyludzkie, choć nie zawsze jest przejawem zaraźliwej infekcji. Poznaj objawy, możliwe konsekwencje oraz domowe sposoby na suchy kaszel u dorosłych oraz u dzieci. Kiedy należy natychmiastowo szukać pomocy lekarskiej?
Przyczyny suchego kaszlu u dorosłych i dzieci
Uporczywy suchy kaszel u dorosłego może mieć dokładnie takie samo podłoże jak u dzieci. Najczęściej jest to infekcja wirusowa układu oddechowego. Jeżeli jednak kaszel występuje bez żadnych dodatkowych symptomów, warto udać się do lekarza w celu ustalenia jego podstawy. Może się okazać, że to po prostu przesuszone powietrze, wysuszające nadmiernie błony śluzowe, albo nawet efekt intensywnego wyrażania emocji, śmiechu, płaczu.
Może to jednak być skutek uboczny stosowania jakiegoś leku (np. inhibitorów konwertazy angiotensyny) albo sygnał, że w organizmie dzieje się coś niepokojącego np.:
- alergia wziewna,
- astma,
- problemy z zatokami,
- refluks przełyku
- POChP (Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc),
- choroby układu sercowo-naczyniowego,
- nowotwór,
- obecność ciała obcego w drogach oddechowych.
Suchy kaszel u dziecka utrzymuje się niejednokrotnie po chorobie nawet przez 8 kolejnych tygodni. Jest to tak zwany kaszel poinfekcyjny, z którym nie łączą się żadne inne objawy, a klatka piersiowa jest osłuchowo czysta. To naturalna reakcja organizmu na uszkodzenia nabłonka w drogach oddechowych. Trzeba ją przeczekać, stosując domowe sposoby na suchy kaszel i drapanie w gardle oraz obserwację.
Jakie są objawy suchego kaszlu, czym różni się od kaszlu mokrego?
Choć suchy kaszel jest zjawiskiem bardzo nieprzyjemnym, należy pamiętać, że to naturalny odruch organizmu, mechanizm obronny. Zarówno w przypadku osób dorosłych, jak i dzieci taki kaszel nasila się w nocy, towarzyszy mu swędzenie, drapanie w gardle i suchość, którą można złagodzić nawet kilkoma łykami wody. Właśnie to przesuszenie i brak odksztuszanej wydzieliny pozwala odróżnić kaszel suchy od mokrego. U malutkich dzieci w identyfikacji pomoże nasłuchiwanie, czy w trakcie kaszlu flegma odrywa się i trafia do przełyku.
Objawy suchego kaszlu nasilają się w słabo wietrzonych pomieszczeniach, szczególnie jeśli są zakurzone, a także podczas wdychania dymu papierosowego czy nawet dymu z ogniska.
Objawy, które wymagają natychmiastowej interwencji lekarskiej
W zależności od tego, co jest przyczyną kaszlu, może się zdarzyć, że dołączy do niego duszność, trudności z nabraniem powietrza do płuc, bądź spowolnione wypuszczanie go, któremu towarzyszą świsty. W takiej sytuacji należy niezwłocznie pojechać na najbliższy SOR lub wezwać pogotowie.
Na szczególną uwagę zasługuje suchy kaszel u dziecka w nocy. Jeśli ma on charakter szczekający, jest objawem zapalenia krtani, a ta w ostrej postaci prowadzi niekiedy do duszności, mogącej zagrażać życiu. Co ważne, u małych dzieci, zdarzają się bardzo gwałtowne pogorszenie stanu zdrowia i maluch, który kładł się spać zupełnie zdrowy, nagle zaczyna w nocy kasłać, a po kilku godzinach już walczy o oddech. Czujność oraz szybka reakcja są w takich momentach kluczowe.
Natychmiastowej interwencji wymaga też suchy kaszel u noworodka. Może bowiem być objawem chorób układu sercowo-naczyniowego.
Suchy męczący kaszel w nocy u dorosłych może w swojej intensywności doprowadzić do omdlenia lub pękania naczyń krwionośnych i tu także należy niezwłocznie skontaktować się z służbą medyczną.
Na czym polega diagnostyka i leczenie suchego kaszlu?
To, na jakie badania skieruje pacjenta lekarz i jakie będą jego zalecenia, zależy przede wszystkim od rodzaju objawów współistniejących. Utrzymujący się kaszel i katar bez gorączki to zwykle sygnał, że organizm walczy z początkową fazą infekcji, zatem internista przeprowadzi wywiad, osłucha klatkę piersiową stetoskopem, obejrzy gardło i węzły chłonne. Jeżeli ataki kaszlu, drapanie w gardle trwają wiele tygodni, a nie towarzyszą temu żadne inne symptomy przeziębienia, być może otrzymasz skierowanie na morfologię, RTG klatki piersiowej oraz badania gastrologiczne w kierunku refluksu. W przypadku konkretnych podejrzeń możesz zostać skierowany do kardiologa, pulmonologa, alergologa.
Leczenie zarówno dorosłego, jak i dziecka zostanie ustalone adekwatne do postawionej diagnozy, ale możesz stosować pewne triki, które pomogą wyciszyć duszący kaszel w nocy. Domowe sposoby to przede wszystkim intensywne nawilżanie gardła, picie wody i podniesienie wilgotności powietrza w sypialni.
Zalecenia dotyczące leczenia w domu
Nawilżanie suchego gardła to podstawa w walce z duszącym kaszlem. Niemal natychmiastową ulgę przyniesie nebulizacja z soli fizjologicznej albo inhalacja parowa z dodatkiem tymianku, kopru włoskiego albo z kilkoma kroplami sosnowego czy eukaliptusowego olejku eterycznego. Ulgę może przynieść domowy syrop z cebuli lub mleko z masłem i modem, które nawilży i natłuści gardło.
Jeśli kaszlowi nie towarzyszy podwyższona temperatura i osłabienie, zdecydowanie korzystne będą spacery na świeżym powietrzu. Ogromnie ważne jest też regularne wietrzenie pomieszczeń w domu, szczególnie tuż przed snem. Dlaczego kaszel nasila się wieczorem? Najczęściej przyczyną jest właśnie zbyt suche powietrze w sypialni, które wysusza śluzówkę.
Duszący kaszel u dziecka w nocy - jak pomóc?
Kaszel w nocy u dziecka to niemal gwarancja bezsenności zarówno malucha, jak i jego rodziców. Zawsze niepokoi i sprawia, że chcemy szybko ulżyć w cierpieniu. Gdy więc pojawi się suchy męczący kaszel, co podać, by przywrócić dziecku spokojny sen?
Zanim sięgniesz po leki, możesz zacząć od zwykłej wody. Daj maluchowi pić, a na kaloryferze oraz w pobliżu łóżka rozwieś mokre ręczniki. Idealnie, jeśli masz nawilżacz powietrza. W dalszej kolejności okryj dziecko kołderką, kocem i otwórz szeroko okno. Jest zima? To świetnie! Oddychanie mroźnym powietrzem zalecane jest nawet przy ostrych atakach krtani z dusznością, np. podczas oczekiwania na przyjazd karetki. W ciepłe dni dobrze jest stanąć wówczas z dzieckiem przy otwartych drzwiach zamrażarki. Pozwoli to zmniejszyć obrzęk krtani i ułatwi dziecku oddychanie.
Duszący kaszel w nocy złagodzi też zabranie dziecka na kilka minut do zaparowanej łazienki. Nalej wcześniej do wanny gorącej wody lub puść gorący prysznic.
Świetnie sprawdzi się także wspomniana wcześniej nebulizacja z soli fizjologicznej. Gdy nic nie pomaga, warto mieć w swojej apteczce syropy hamujące odruch kaszlowy, oczywiście adekwatne do wieku, najlepiej zalecone przez pediatrę lub wybrane w konsultacji z farmaceutą.
Profilaktyka - jak się ustrzec przed suchym kaszlem?
Jeśli już wiesz, jak pozbyć się kaszlu, sprawdź, jak ograniczyć ryzyko, że w ogóle się pojawi. Podstawą jest zdrowy tryb życia. Zbilansowana dieta, zapewniająca organizmowi wszystkie witaminy i składniki odżywcze, których potrzebuje, aktywność fizyczna, efektywny, odpowiednio długi sen, wypoczynek, picie dużych ilości wody oraz unikanie sytuacji wywołujących stres, to podstawa do prawidłowego funkcjonowania ludzkiego ciała i umysłu. Troska o układ immunologiczny i wspieranie jego pracy w sposób naturalny odpłaci Ci odpornością na infekcje, ale również zdrowym sercem, układem pokarmowym, oddechowym oraz prawidłową masą ciała.
Jeżeli często sięgasz po fast foody, słodkie przekąski, alkohol, jesz mało warzyw i owoców, palisz, mało się ruszasz, dużo stresujesz, zdecydowanie warto pomyśleć o zmianie stylu życia.
Aby unikać zakażeń, które mogą prowadzić do suchego kaszlu, pamiętaj też o złotych zasadach higieny, regularnym myciu rąk i rezygnacji z kontaktu z osobami, które aktualnie przechodzą infekcję.
