Stwardnienie rozsiane (SM) – jakie są rodzaje, objawy i leczenie

Stwardnienie rozsiane (SM) – jakie są rodzaje, objawy i leczenie - zdjęcie

Stwardnienie rozsiane jest przewlekłą chorobą układu nerwowego, która polega na nieprawidłowym przekazywaniu impulsów nerwowych. Schorzenie w wielu przypadkach prowadzi do inwalidztwa. W Polsce na stwardnienie rozsiane choruje około 45 tysięcy osób.

Czym jest stwardnienie rozsiane (choroba SM)?

Stwardnienie rozsiane, często nazywane chorobą SM lub po prostu oznaczane skrótem SM, jest schorzeniem ośrodkowego układu nerwowego. Nazwa pochodzi od rozsiania zaburzeń po całym ciele osoby chorej. SM jest chorobą zapalną, która powoduje uszkodzenie tkanki nerwowej – demielinizację włókien nerwowych w mózgu i rdzeniu kręgowym.

Jakie są rodzaje stwardnienia rozsianego?

Stwardnienie rozsiane nie jest ma jednorodnego przebiegu klinicznego u każdego pacjenta. Istnieje wiele postaci tej choroby. Najczęściej spotykane rodzaje SM to:

  • postać pierwotnie postępująca z rzutami, która charakteryzuje się tym, że poza postępującym intensywności objawów SM obserwuje się również epizody rzutowe,
  • postać pierwotnie postępująca, w której przebiegu od samego początku pojawienia się objawów, dolegliwości stopniowo, ale nieustannie postępują –zwiększają swoje natężenie,
  • postać wtórnie postępująca – występuje u chorych, u których po okresie występowania rzutów i remisji SM dochodzi do stałego postępu choroby,
  • postać rzutowo-remisyjna – jest to postać najczęstsza. Przebiega ona z epizodami rzutów choroby oraz z okresami remisji, czyli stanami, w których u chorujących nie występują odchylenia neurologiczne lub obecne są tylko pojedyncze objawy choroby.

Stwardnienie rozsiane – objawy

Objawami stwardnienia rozsianego są różnego rodzaju problemy neurologiczne. Pojawiają się one na skutek atakowania struktur układu nerwowego przez własne komórki układu odpornościowego (limfocyty T i B lub makrofagi).

U chorych na SM może pojawiać się szereg dolegliwości. Są one indywidualne dla pacjentów. W zależności od chorego mogą także występować lub nie. Co więcej, pojawiają się w różnych kombinacjach. Bardzo często także przy kolejnych rzutach choroby pacjenci wykazują inne obawy. Najczęstsze objawy to: 

  • różnorodne dolegliwości bólowe oraz przewlekłe zmęczenie,
  • wzmożenie napięcia mięśniowego oraz związane z nim skurcze mięśniowe,
  • zaburzenia czucia, zawroty głowy, drżenia mięśniowe,
  • zaburzenia równowagi, upośledzenie chodu,
  • zaburzenia oddawania moczu i stolca,
  • zaburzenia pamięci i koncentracji,
  • objaw Lhermitte'a, który polega na tym, że po przygięciu głowy do klatki piersiowej chory ma uczucie, jakby prąd elektryczny przechodził przez jego ramiona i do dolnej połowy ciała, ku plecom,
  • jednostronne zaburzenia ostrości wzroku,
  • neuralgia nerwu trójdzielnego.

Jakie są przyczyny choroby SM?

Co wywołuje stwardnienie rozsiane? Przyczyny, podobnie jak w przypadku wielu innych schorzeń neurologicznych, nie zostały wciąż do końca poznane. Obecnie uważa się, że jest to choroba autoimmunologiczna, czyli taka, w której układ immunologiczny (odpornościowy) chorego zaczyna atakować i niszczyć własne komórki i tkanki. Przy SM mówi się również o czynniku genetycznym. Zbadano, że stwardnienie rozsiane występuje częściej u tych pacjentów, w których rodzinach ktoś już chorował na SM. Przyczyny środowiskowe również mają wpływ na rozwój SM. Prawdopodobnie takie czynniki jak miejsce zamieszkania i urodzenia (im dalej od równika, tym większa szansa choroby), zanieczyszczenie środowiska, palenie tytoniu, zła dieta i niedobór witaminy D mają wpływ na pojawienie się choroby SM.

Jak leczyć stwardnienie rozsiane?

Współczesna medycyna, pomimo usilnych badań, nie posiada leków, które przywróciłyby pacjentów cierpiących na stwardnienie rozsiane do pełnego zdrowia. SM jest zatem chorobą nieuleczalną. Leczenie polega na łagodzeniu dolegliwości oraz zahamowaniu postępu stwardnienia rozsianego.

W przewlekłym leczeniu pacjenci przyjmują leki, których celem jest zmniejszanie częstości występowania rzutów stwardnienia rozsianego. Co więcej, istotne jest również maksymalne opóźnianie przejścia schorzenia w fazę postępującą. Wśród leków, które hamują postęp stwardnienia rozsianego, wyróżnia się preparaty interferonu beta, mitoksantron, natalizumab, octan glatirameru, fingolimod. W trakcie rzutów SM pacjentom podawane są (doustnie i dożylnie) preparaty glikokortykosteroidowe, takie jak deksametazon, metyloprednizolon, czy prednizon.

U osób z SM istnieje konieczność łagodzenia bólu. Powszechnie stosuje się leki przeciwbólowe. Ważne jest również przyjmowanie preparatów witaminowych . W rozwoju stwardnienia rozsianego ważną funkcję pełni witamina D, B12 oraz witamina B9. W związku z tym osoby chorujące na SM powinny przyjmować suplementy zawierające witaminę D, np. Singularis Superior witamina D3. Korzystne są również preparaty zawierające witaminy K i E, np. EkaMedica witamina A + E.

Stwardnienie rozsiane jest chorobą nieuleczalną. W terapii osób na nią cierpiących niezwykle ważne jest zatrzymywanie postępu choroby, łagodzenie istniejących objawów i utrzymywanie pacjenta w jak najlepiej kondycji fizycznej i psychicznej.

Źródła:

  • J. Losy i in., Leczenie stwardnienia rozsianego. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Neurologicznego, „Polski Przegląd Neurologiczny” 2016, nr 12, s.80–95
  • K. Gernard, Strategia leczenia stwardnienia rozsianego, „Neurologia po dyplomie” 2016, nr 3

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Serce i układ krążenia Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...
Układ rozrodczy i moczowy Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych. Najlepsze i ciekawe pozycje
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....
Informacje dla pacjenta Witamina B12: jakie są jej właściwości? Skutki niedoboru i nadmiaru witaminy B12
Witamina B12 utrzymuje w dobrej kondycji układ krwionośny, nerwowy czy pokarmowy. Jej niedobór stanowi częsty problem, jednak właściwa suplementacja i dieta bogata w produkty pochodzen...
Choroby zakaźne i pasożytnicze Jęczmień na oku: objawy, przyczyny oraz leczenie. Czy istnieją domowe sposoby na jęczmień?
Jęczmień to nic innego jak torbielowata infekcja powieki, która pojawia się w bardzo nieoczekiwanych momentach w formie ropnia. W większości wypadków spowodowana jest zarażeniem gronkowcem na brzegach powiek, a także gruczołach ...
Informacje dla pacjenta Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o <span...
Układ rozrodczy i moczowy 7 skutecznych metod na opóźnienie wytrysku podczas stosunku
Szybki wytrysk to z reguły koniec miłosnych uniesień, dlatego każdy mężczyzna pragnie przeciągnąć jak najdłużej moment swojego spełnienia. Za optymalną długość stosunku uważa się akt trwający...
Odporność, wzmocnienie organizmu Eozynofilia: o czym świadczą podwyższone eozynofile? Objawy, przyczyny, normy
Badanie krwi to jedno z podstawowych metod diagnostycznych wielu chorób. Za jego pomocą możliwe jest oznaczenie wielu parametrów, w tym eozynofilów. To jeden z rodzajów białych krwinek, które pełnią istotną funkcję w...
Zdrowy tryb życia Dieta ketogeniczna (keto) – co należy wiedzieć i jakie są wady oraz zalety?
Ludzie od wieków stosują różne diety odchudzające. Najczęściej ma to miejsce, kiedy zbliża się wiosna i lżejsze ubranie odsłania krągłe kształty ciała. Nie zawsze jednak diety stosuje się w celach ...
Serce i układ krążenia Dieta na obniżenie cholesterolu - 10 produktów, które pomagają zbić cholesterol
Obecność zbyt wysokiego poziomu cholesterolu LDL we krwi jest zjawiskiem cywilizacyjnym. Z hipercholesterolemią zmaga się coraz większa część społeczeństwa, a do rozwoju problemu przyczyniają...

Zdrowy tryb życia Ciecierzyca: jakie ma wartości odżywcze oraz co warto z niej przygotować?
Ciecierzyca jest warzywem strączkowym, które jest dobrze znane wśród wegan i wegetarian. Ceniona jest przede wszystkim za wysoką zawartość wartościowego białka. Często zaliczana jest nawet do tzw. superfoods, czyli grupy pokarm&...
Przeziębienie i grypa Paracetamol – czym jest oraz jakie są jego właściwości? Jak jest prawidłowe dawkowanie paracetamolu, aby zapobiec przedawkowaniu?
W poniższym artykule uzyskasz informacje na temat jednego z bezpieczniejszych leków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych dostępnych bez recepty, jakim jest paracetamol. Poznasz jego mechanizm działania, dawkowanie, skutki jego prze...
Układ rozrodczy i moczowy Nawracające zapalenia pęcherza – jak im zapobiegać i jak można je leczyć?
Zakażenia układu moczowego należą do powszechnych schorzeń o charakterze infekcyjnym i dotyczą statystycznie znacznie częściej kobiet niż mężczyzn. Mają też tendencję do nawracania, szczególnie ...
Mięśnie i kości Lumbago (postrzał) – czym jest, ile trwa i jak leczyć? Jakie mogą być przyczyny występowania i z czym walczyć?
Lumbago to określenie stosowane w przypadku nagłego i ostrego bólu w okolicy krzyżowo-lędźwiowej. Oto podstawowe informacje na temat tego bolesnego i utrudniającego funkcjonowanie zesp...
Układ rozrodczy i moczowy Upławy: przyczyny, rodzaje, choroby, leczenie. Co oznacza ich kolor?
Wydzielina z pochwy, powszechnie określana jako upławy, fizjologicznie występuje w drogach rodnych każdej kobiety. Obecność śluzu jest oznaką posiadania zdrowej błony śluzowej miejsc intymnych, a także prawidłowo przebiegającego cyklu miesiączkowego....
Układ rozrodczy i moczowy Torbiel: gdzie występuje i jak się pozbyć cysty? Przyczyny powstawania, diagnoza i skuteczne leczenie
Torbiele, zwane inaczej cystami, to przestrzenie wypełnione treścią galaretowatą bądź płynem. Choć mogą pojawić się w niemal każdym miejscu, najczęściej diagnozowane są w jajnikach, piersiach...
Sport i fitness Nocne skurcze nóg, łydek i stóp - przyczyny, zapobieganie i leczenie bolesnych skurczów mięśni nóg
Może być to efekt znacznego wysiłku fizycznego, ale w niektórych przypadkach skurcze oznaczają pierwsze objawy poważnych chorób - sprawdź jakich....
Układ rozrodczy i moczowy Bakterie w moczu: przyczyny, objawy, interpretacja wyników i sposoby leczenia zakażeń układu moczowego
W prawidłowo funkcjonującym układzie moczowym nie występują bakterie, dlatego ich obecność świadczy o rozwoju stanu patologicznego. W medycynie ten stan określa się jako bakteriomocz....
Układ pokarmowy Zapalenie żołądka – objawy, badania, dieta, leczenie. Co pomaga?
Zapalenie żołądka to często występujący stan zapalny, który może charakteryzować się ostrym lub przewlekłym charakterem. Specjaliści podają kilka kryteriów, dzięki którym...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem