Stres: przyczyny, objawy, fazy i skutki. Skuteczne techniki radzenia sobie ze stresem

Stres: przyczyny, objawy, fazy i skutki. Skuteczne techniki radzenia sobie ze stresem - zdjęcie

Stres przez większość z nas postrzegany jest negatywnie, jednak w optymalnych dawkach motywuje nas do pracy i do działania. Pozwala również szybko reagować w sytuacji zagrożenia. Problemem jest jednak nadmierna ilość stresu, która może dawać objawy zarówno fizyczne, jak i psychiczne. Co warto wiedzieć o stresie? Jak radzić sobie ze stresem na co dzień?

Z artykułu dowiesz się:

  • czym jest stres,
  • jakie hormony mają związek ze stresem,
  • jakie są trzy fazy stresu,
  • jak stres wpływa na zdrowie,
  • jakie objawy daje nadmierny stres,
  • jak radzić sobie ze stresem?

Zobacz także: Jak radzić sobie ze stresem?

Znając biologiczne podstawy stresu, możesz z nim walczyć - czym właściwie jest stres?

Stres to nic innego, jak odpowiedź naszego organizmu na zagrożenie czy presję. Wywołuje przypływ adrenaliny, która zaczyna oddziaływać na układ nerwowy. Reakcja na stres bywa nazywana - walka lub ucieczka. Organizm z jednej strony wysyła nam niepokojące sygnały - ręce zaczynają się trząść, dłonie się pocą, a praca serca przyspiesza. Z drugiej strony, jesteśmy bardziej wyczuleni na nadchodzące zagrożenia, wyostrzają się zmysły, potrafimy reagować szybciej i sprawniej. Wiele zależy tutaj od ilości wydzielanej adrenaliny oraz kortyzolu, które nazywane są hormonami stresu.

Adrenalina i kortyzol - hormony stresu, które warto zbadać. Jak działają, jakie są ich normy i rola w organizmie?

Podczas stresujących sytuacji w naszym organizmie produkowane są spore ilości adrenaliny. Hormon ten wpływa na:

  • podwyższenie poziomu cukru we krwi,
  • poprawia krążenie,
  • zwiększa częstotliwość rytmu serca,
  • zwiększa zapotrzebowanie organizmu na tlen.

Tymczasem kortyzol, który niejako współgra z adrenaliną, wpływa na:

  • gospodarkę białkową, tłuszczową i węglowodanową,
  • gospodarkę wodno-elektrolitową,
  • działanie układu odpornościowego (osłabia go).

Osoby żyjące w permanentnym stresie, powinny zbadać poziom adrenaliny oraz kortyzolu we krwi. Prawidłowy poziom adrenaliny wynosi 240-480 pmol/l (44-80 pg/ml), natomiast prawidłowy poziom kortyzolu wynosi:

  • w godzinach porannych - od 138 do 690 nmol/l (5-25 µg/dl),
  • w godzinach wieczornych - o połowę mniej.

Trzy fazy stresu - naturalne reakcje naszego organizmu na stresor

Wyróżnić można trzy rodzaje stresu, które w literaturze noszą nazwę fazy stresu. W pierwszej fazie organizm mobilizuje się do walki - mówimy tutaj o pozytywnym stresie, który działa pozwala zwiększyć wydolność organizmu. W drugiej fazie stresu pojawia się krytyczna reakcja organizmu. Ma to miejsce wtedy, gdy przyjęte metody walki nie działają bądź okazują się niewystarczające. Pojawia się lęk, gniew i frustracja. Trzecia faza stresu to etap ucieczki - chcielibyśmy jak najszybciej znaleźć się w innym miejscu, z dala od czynników stresogennych. W trzeciej fazie możemy uciekać w świat własnych fantazji i wyobrażeń, dających nam poczucie bezpieczeństwa.

Bezlitosny stres - wpływ na zdrowie, organizm i samopoczucie

Stres i jego wpływ na zdrowie stanowią przedmiot zainteresowania nie tylko naukowców, ale również całego społeczeństwa, bowiem każdy na co dzień napotyka stresujące sytuacje. Krótkotrwały stres nie stanowi większego zagrożenia dla zdrowia, jednak permanentny może odbijać się na nim w poważny sposób. Otóż w takim przypadku dochodzi do:

  • zmniejszenia odporności fizycznej organizmu,
  • rozwoju depresji,
  • nadwagi bądź otyłości,
  • rozwoju chorób układu krążenia,
  • rozwoju chorób układu nerwowego.

Warto mieć świadomość, że nie u każdego stres będzie działał tak samo - jedni będą go "zajadać", co może skutkować nadwagą bądź otyłością, inni miewają coraz częstsze bóle głowy, utrudniające codzienne funkcjonowanie.

Fizyczne objawy stresu - ważne sygnały ostrzegawcze, które daje Twoje ciało

Objawy stresu dzielą się na fizyczne oraz psychiczne. Fizyczne objawy stresu stosunkowo łatwo zauważyć - zwiększa się ilość wydzielanego potu, oddech staje się płytki, tętno przyspiesza, pojawiają się problemy z koncentracją. Często towarzyszą nam również biegunka, nudności czy nawet wymioty. Może pojawić się ból głowy, suchość w ustach, potliwość dłoni. Charakterystycznym objawem stresu jest również drżenie kolan oraz uczucie, jakby nasze nogi były z waty. W skrajnych przypadkach może dojść do chwilowych trudności z oddychaniem czy omdlenia. Reakcja organizmu na silny stres, w dodatku długotrwały, może mieć różnoraki charakter. 

Psychiczne objawy stresu - zaburzenia lękowe spowodowane permanentnym stresem

Emocjonalne objawy stresu są nieco trudniejsze do rozpoznania. Najczęściej pojawia się brak energii, brak pewności siebie, trudności w nawiązywaniu czy podtrzymywaniu relacji społecznych. Objawy stresu długotrwałego mogą przypominać innego typu schorzenia natury psychicznej. Mogą pojawiać się problemy z kompulsywnym objadaniem się, wahaniami nastroju czy depresją. Permanentny stres nie pozwala nam skupić się na wykonywanych czynnościach, obowiązkach domowych czy zawodowych. W rzeczywistości trudno mówić o objawach stresu fizycznych i psychicznych w różnym kontekście, bowiem najczęściej jedne i drugie przeplatają się ze sobą. 

Jak opanować stres? Skuteczne techniki radzenia sobie ze stresem

Wiadomo już, jakie choroby powoduje stres, warto więc uświadomić sobie, jakie są najpopularniejsze techniki radzenia sobie ze stresem. Oczywiście, najprostszym sposobem, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji, jest unikanie stresu, jednak dziś niemal każdy, w dodatku na co dzień, ma z nim do czynienia. Największą korzyść w radzeniu sobie ze stresem przyniosą nam:

  • ćwiczenia oddechowe,
  • medytacja,
  • joga,
  • aktywność fizyczna,
  • muzyka relaksacyjna,
  • aromaterapia.

Wszystkie te metody z powodzeniem możemy praktykować w domowym zaciszu. Przynoszą one bardzo dobre rezultaty, jednak w przypadku, gdy stres w dużych dawkach towarzyszy nam na co dzień, konieczna może okazać się terapia psychologiczna, zwłaszcza jeśli nasz organizm zaczyna wysyłać nam niepokojące objawy. Pamiętajmy, że skutki stresu to między innymi depresja czy wahania nastroju - jeśli borykamy się z tego typu problemami, należy sięgnąć po pomoc specjalisty, który być może zadecyduje o stosowaniu farmakoterapii.

Trening autogenny Schultza, wizualizacja i mindfulness – techniki relaksacyjne w walce ze stresem

Trening autogenny Schulza pozwala w krótkim czasie poradzić sobie ze stresem. Polega on na odczuwaniu następujących etapów:

  • uczucie ciężaru ciała
  • uczucie ciepła w różnych częściach ciała 
  • regulacja swobodnego oddychania
  • regulacja pracy serca
  • uczucie ciepła w okolicy splotu słonecznego
  • uczucie chłodu na czole.

Trening autogenny Schultza pozwala wykształcić umiejętność odczuwania stanu bierności i rozluźnienia mięśni, koncentracji na organizmie i sterowania organizmem. Tymczasem wizualizacja polega na świadomym wywołaniu w naszym umyśle pozytywnego obrazu. Metoda, jak radzić sobie ze stresem, bazuje więc na wyobraźni i fantazji. Z kolei mindfulness polega na bezstronnej ocenie swoich myśli, uczuć czy wyobrażeń. Praktykowanie tej metody początkowo wydaje się bardzo trudne, jednak z czasem pozwala pozyskać bardzo dużą wiedzę o samym sobie, swoich poglądach, planach czy ambicjach. Trening ten ogranicza skłonność do negatywnego myślenia, pozwala budować pewność siebie. 

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Serce i układ krążenia

Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...

Układ rozrodczy i moczowy

Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych, które dają niezapomniane doznania
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....

Dieta i odchudzanie

Owoc kaki (persymona): wartości odżywcze, prozdrowotne i składniki aktywne
Owoc kaki, czyli persymona, to niesamowity produkt spożywczy, który wciąż bardzo rzadko gości na europejskich talerzach. To egzotyczny owoc o charakterystycznym smaku, który stale zyskuje na popularności wśród dietetyków ora...

Odporność, wzmocnienie organizmu

Eozynofilia: o czym świadczą podwyższone eozynofile? Objawy, przyczyny, normy
Badanie krwi to jedno z podstawowych metod diagnostycznych wielu chorób. Za jego pomocą możliwe jest oznaczenie wielu parametrów, w tym eozynofilów. To jeden z rodzajów białych krwinek, które pełnią istotną funkcję w układzie odpornościowym człowieka, ...

Układ pokarmowy

Bulgotanie w brzuchu i przelewanie w jelitach – objawy, przyczyny, leczenie
Bulgotanie, przelewanie się, dziwne, głośne burczenie i przewracanie w brzuchu to nie tylko kłopotliwe i krępujące, ale również niepokojące objawy. Mogą wystąpić zarówno w dzień, jak i w nocy. Zazwyczaj stanowią całkowicie niegroźny ...

Serce i układ krążenia

Dieta na obniżenie cholesterolu - 10 produktów, które pomagają zbić cholesterol
Obecność zbyt wysokiego poziomu cholesterolu LDL we krwi jest zjawiskiem cywilizacyjnym. Z hipercholesterolemią zmaga się coraz większa część społeczeństwa, a do rozwoju problemu przyczyniają się czynniki zewnętrzne, jak nisko odżywcza dieta oraz mało...

Informacje dla pacjenta

Monocyty – o czym świadczą podwyższone monocyty?
Monocyty to komórki, które wchodzą w skład białych krwinek (leukocytów). Krążą one we krwi i w razie potrzeby wydostają się z naczyń krwionośnych do tkanek otaczających dane naczynie. W trakcie tego procesu przeistaczają się w makrofa...

Informacje dla pacjenta

Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o preparatach na uspokojenie to jednym z popularniejszych, wydawanych z przepi...

Informacje dla pacjenta

Wysoki puls – przyczyny, objawy jak prawidłowo zmierzyć?
Puls, inaczej tętno, określa ilość uderzeń serca na minutę, czyli częstotliwość bicia serca. Jego wartość jest dla człowieka zdrowego ściśle określana i nie powinna być ani za niska, ani zbyt wysoka. Każde odchylenie od normy wymaga ...

Układ pokarmowy

Szukasz dobrego suplementu wspierającego funkcjonowanie wątroby?
Wątroba to jeden z najważniejszych organów wewnętrznych człowieka. W prawidłowo funkcjonującej wątrobie zachodzi ponad 500 reakcji chemicznych i metabolicznych. Aby...

Kosmetyki i uroda

Zbawienna moc odżywek - czyli walka z wypadającymi włosami
Niedobory witamin i minerałów, zaburzenia hormonalne, geny, a także brak odpowiedniej ochrony i przesadna stylizacja to najczęstsze przyczyny osłabienia i utraty włosów. Walkę z tym problemem można prowadzić n...

Choroby męskie

Zakola problem wielu mężczyzn – kilka rad jak sobie z nimi poradzić?
Wielu mężczyzn zmaga się łysieniem. Przypadłość ta nie dotyczy tylko mężczyzn w dojrzałym wieku, ale i tych około 20-30. roku życia. Jak sobie z tym radzić?...

Kosmetyki i uroda

Sucha skóra w zimę? Razem sobie poradzimy!
Gdy przychodzą chłodne dni, skóra szczególnie na naszych buziach zaczyna być nieprzyjemnie ściągnięta, szczypie i piecze. Na dworze mróz i zimny w...

Choroby wieku dziecięcego

Skąd się bierze katar u małego dziecka i jak sobie z nim radzić?
Katar u maluchów praktycznie całkowicie uniemożliwia oddychanie, gdyż w pierwszym roku życia oddychają one wyłącznie przez nosek. Sprawdź, w jaki sposób można sobie z nim poradzić....

Ciąża i dziecko

Rozstępy, jak skutecznie z nimi walczyć?
Rozstępy to popularny problem skórny, który dotyka zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Powstają wskutek gwałtownych zmian masy ciała, ciąży czy intensywnego wzrostu. Choć nie stanowią zagrożenia dla zdrowia...

Choroby zakaźne i pasożytnicze

Rotawirusy to trudny przeciwnik - jak z nim walczyć?
Rotawirusy to drobnoustroje, które prowadzą do ostrej biegunki u noworodków, niemowląt, dzieci i dorosłych. Są one tak silnie zakaźn...

Kosmetyki i uroda

Pora jesienno-zimowa - najlepszy czas na terapię kwasami
Kwasy pomogą naszej skórze w walce z przebarwieniami, trądzikiem, pierwszymi zmarszczkami i oznakami starzenia. Najlepszym okresem na przeprowadzenie kuracji jest jesień i zima, ponieważ jest to okres, gdy nasza sk&a...

Choroby wieku dziecięcego

Odparzenia pupy - jak sobie z nimi radzić?
Odparzenie pupy to temat „drażliwy” zarówno dla rodziców, jak i dziecka. Statystycznie odparzenia pupy czy pieluszkowe zapalenie skóry u niemowląt z...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem