Stres przez większość z nas postrzegany jest negatywnie, jednak w optymalnych dawkach motywuje nas do pracy i do działania. Pozwala również szybko reagować w sytuacji zagrożenia. Problemem jest jednak nadmierna ilość stresu, która może dawać objawy zarówno fizyczne, jak i psychiczne. Co warto wiedzieć o stresie? Jak radzić sobie ze stresem na co dzień?

Trzy fazy stresu - naturalne reakcje naszego organizmu na stresor

Wyróżnić można trzy rodzaje stresu, które w literaturze noszą nazwę fazy stresu. W pierwszej fazie organizm mobilizuje się do walki - mówimy tutaj o pozytywnym stresie, który działa pozwala zwiększyć wydolność organizmu. W drugiej fazie stresu pojawia się krytyczna reakcja organizmu. Ma to miejsce wtedy, gdy przyjęte metody walki nie działają bądź okazują się niewystarczające. Pojawia się lęk, gniew i frustracja. Trzecia faza stresu to etap ucieczki - chcielibyśmy jak najszybciej znaleźć się w innym miejscu, z dala od czynników stresogennych. W trzeciej fazie możemy uciekać w świat własnych fantazji i wyobrażeń, dających nam poczucie bezpieczeństwa.

Bezlitosny stres - wpływ na zdrowie, organizm i samopoczucie

Stres i jego wpływ na zdrowie stanowią przedmiot zainteresowania nie tylko naukowców, ale również całego społeczeństwa, bowiem każdy na co dzień napotyka stresujące sytuacje. Krótkotrwały stres nie stanowi większego zagrożenia dla zdrowia, jednak permanentny może odbijać się na nim w poważny sposób. Otóż w takim przypadku dochodzi do:

• zmniejszenia odporności fizycznej organizmu,
• rozwoju depresji,
• nadwagi bądź otyłości,
• rozwoju chorób układu krążenia,
• rozwoju chorób układu nerwowego.

Warto mieć świadomość, że nie u każdego stres będzie działał tak samo - jedni będą go "zajadać", co może skutkować nadwagą bądź otyłością, inni miewają coraz częstsze bóle głowy, utrudniające codzienne funkcjonowanie.

Fizyczne objawy stresu - ważne sygnały ostrzegawcze, które daje Twoje ciało

Objawy stresu dzielą się na fizyczne oraz psychiczne. Fizyczne objawy stresu stosunkowo łatwo zauważyć - zwiększa się ilość wydzielanego potu, oddech staje się płytki, tętno przyspiesza, pojawiają się problemy z koncentracją. Często towarzyszą nam również biegunka, nudności czy nawet wymioty. Może pojawić się ból głowy, suchość w ustach, potliwość dłoni. Charakterystycznym objawem stresu jest również drżenie kolan oraz uczucie, jakby nasze nogi były z waty. W skrajnych przypadkach może dojść do chwilowych trudności z oddychaniem czy omdlenia. Reakcja organizmu na silny stres, w dodatku długotrwały, może mieć różnoraki charakter. 

Psychiczne objawy stresu - zaburzenia lękowe spowodowane permanentnym stresem

Emocjonalne objawy stresu są nieco trudniejsze do rozpoznania. Najczęściej pojawia się brak energii, brak pewności siebie, trudności w nawiązywaniu czy podtrzymywaniu relacji społecznych. Objawy stresu długotrwałego mogą przypominać innego typu schorzenia natury psychicznej. Mogą pojawiać się problemy z kompulsywnym objadaniem się, wahaniami nastroju czy depresją. Permanentny stres nie pozwala nam skupić się na wykonywanych czynnościach, obowiązkach domowych czy zawodowych. W rzeczywistości trudno mówić o objawach stresu fizycznych i psychicznych w różnym kontekście, bowiem najczęściej jedne i drugie przeplatają się ze sobą. 

Jak opanować stres? Skuteczne techniki radzenia sobie ze stresem

Wiadomo już, jakie choroby powoduje stres, warto więc uświadomić sobie, jakie są najpopularniejsze techniki radzenia sobie ze stresem. Oczywiście, najprostszym sposobem, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji, jest unikanie stresu, jednak dziś niemal każdy, w dodatku na co dzień, ma z nim do czynienia. Największą korzyść w radzeniu sobie ze stresem przyniosą nam:

• ćwiczenia oddechowe,
• medytacja,
• joga,
• aktywność fizyczna,
• muzyka relaksacyjna,
• aromaterapia.

Wszystkie te metody z powodzeniem możemy praktykować w domowym zaciszu. Przynoszą one bardzo dobre rezultaty, jednak w przypadku, gdy stres w dużych dawkach towarzyszy nam na co dzień, konieczna może okazać się terapia psychologiczna, zwłaszcza jeśli nasz organizm zaczyna wysyłać nam niepokojące objawy. Pamiętajmy, że skutki stresu to między innymi depresja czy wahania nastroju - jeśli borykamy się z tego typu problemami, należy sięgnąć po pomoc specjalisty, który być może zadecyduje o stosowaniu farmakoterapii.

Trening autogenny Schultza, wizualizacja i mindfulness – techniki relaksacyjne w walce ze stresem

Trening autogenny Schulza pozwala w krótkim czasie poradzić sobie ze stresem. Polega on na odczuwaniu następujących etapów:

• uczucie ciężaru ciała
• uczucie ciepła w różnych częściach ciała 
• regulacja swobodnego oddychania
• regulacja pracy serca
• uczucie ciepła w okolicy splotu słonecznego
• uczucie chłodu na czole.

Trening autogenny Schultza pozwala wykształcić umiejętność odczuwania stanu bierności i rozluźnienia mięśni, koncentracji na organizmie i sterowania organizmem. Tymczasem wizualizacja polega na świadomym wywołaniu w naszym umyśle pozytywnego obrazu. Metoda, jak radzić sobie ze stresem, bazuje więc na wyobraźni i fantazji. Z kolei mindfulness polega na bezstronnej ocenie swoich myśli, uczuć czy wyobrażeń. Praktykowanie tej metody początkowo wydaje się bardzo trudne, jednak z czasem pozwala pozyskać bardzo dużą wiedzę o samym sobie, swoich poglądach, planach czy ambicjach. Trening ten ogranicza skłonność do negatywnego myślenia, pozwala budować pewność siebie.