Srebro koloidalne, czyli nanosrebro, wykorzystywane jest przede wszystkim w okulistyce i dermatologii. Już w czasach starożytnych srebro było uznawane za doskonały środek do zwalczania różnych chorób. Obecnie nanosrebro uznawane jest za związek, który ma działanie antywirusowe, przeciwgrzybicze i antybakteryjne.

Srebro koloidalne – co to jest?

Srebro koloidalne (łac. Argentum colloidale) to surowiec farmaceutyczny, który powstaje z połączenia srebra z białkiem lub żelatyną. Należy zaznaczyć, że w aptekach sprzedawane jest srebro koloidalne w postaci suplementu diety, które składa się w dużej mierze z wody z kolargolem. Nanosrebro to niejednorodna mieszanina, ponieważ obecne są w nim cząsteczki (o wielkości do 100 nm), które można zaobserwować pod mikroskopem. W starożytnej Grecji i Rzymie znane były właściwości lecznicze srebra, ponieważ wykorzystywano je do pokrywania wnętrza naczyń w celach bakteriobójczych. W XIV wieku, w okresie epidemii dżumy, matki podawały dzieciom srebrne łyżeczki, które maluchy miały ssać, aby zapobiec zakażeniu. W trakcie I wojny światowej srebro wykorzystywano przede wszystkim w celu zwalczania infekcji. Obecna wiedza chemiczna i medyczna pozwala jednak na stwierdzenie, jakie rzeczywiście właściwości ma srebro koloidalne i jakie mogą być pozytywne oraz negatywne skutki jego stosowania. 

Jakie są właściwości srebra koloidalnego?

Nanosrebro ma przede wszystkim właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze, a także antywirusowe. Obecnie srebro koloidalne stosowane jest zewnętrznie, tj. na skórę oraz błony śluzowe. Najczęściej związek ten wykorzystywany jest w okulistyce, do leczenia bakteryjnego zapalenia spojówek. Nanosrebro wykorzystywane jest także w dermatologii, w przypadku trudno gojących się ran oraz oparzeń. Czasami dermatolodzy wykorzystują ten preparat do leczenia trądziku, łuszczycy, a także egzemy. Niektórzy stosują także srebro koloidalne do inhalacji, zwłaszcza w przypadku ostrego kaszlu. 

Jak stosować srebro koloidalne?

Nanosrebro można stosować do leczenia następujących problemów:

• skaleczenia, otarcia,
• poparzenia,
• toksyczna nekrolioza naskórka,
• Zespół Stevensa Johnsona,
• opryszczka,
• łuszczyca,
• egzema,
• atopowe zapalenie skóry,
• trądzik różowaty,
• łojotok. 

Srebro koloidalne stosowane jest także w medycynie estetycznej, na przykład przed makijażem permanentnym lub mezoterapią igłową, a także po zabiegu dermabrazji i depilacji. Srebro koloidalne należy stosować wyłącznie na powierzchnię skóry i zgodnie z zaleceniami lekarza.

Czy można przyjmować srebro koloidalne doustnie?

Niektórzy stosują srebro koloidalne do picia, jednak nie jest to bezpieczne. Dotychczas żadne rzetelne badania naukowe nie wykazały pozytywnego wpływu picia srebra na zdrowie. Pojawiły się za to badania, które udowodniły negatywne skutki związane z przyjmowanie srebra koloidalnego doustnie. Warto jednak zaznaczyć, że w aptekach można kupić nanosrebro w formie suplementu diety, który ma wykazywać działanie wspomagające w trakcie bakteriobójczych, grzybiczych i wirusowych zapaleń jamy ustnej. Taki suplement diety sprzedawany jest w formie roztworu i służy do płukania jamy ustnej, ale nie do picia. Ceny srebra koloidalnego w aptekach wahają się od kilkunastu do kilkudziesięciu złotych.

Suplementy diety są jednak bardzo silnie rozcieńczony roztworami, dlatego trudno wykazać ich korzystne właściwości. Warto pamiętać o tym, że nanosrebro może działać szkodliwie na organizm ludzki i działać neurotoksycznie, dlatego nie należy go spożywać. Zgodnie z podejściem Amerykańskiej Agencji ds. Żywności i Leków srebro koloidalne nie jest bezpiecznym preparatem do przyjmowania w formie doustnej.

Srebro koloidalne na twarz

Nanosrebro cieszy się dosyć dużym zainteresowaniem w kosmetologii oraz medycynie estetycznej, ponieważ ten preparat może pomagać w odbudowie tkanek miękkich i poprawiać odporność skóry na grzyby, bakterie i wirusy. Dodatkowo, srebro koloidalne regeneruje naskórek, nawilża go i działa w sposób tonizujący. Obecnie można znaleźć wiele kosmetyków z dodatkiem srebra koloidalnego, na przykład toniki ze srebrem koloidalnym, produkty do golenia dla mężczyzn, płyny do demakijażu, żele antybakteryjne i dezodoranty. Warto jednak pamiętać o tym, że w trakcie stosowania takich produktów na twarz należy zachować szczególną ostrożność i umiar, ponieważ skóra zaczyna we wzmożony sposób wydzielać zanieczyszczenia, co może czasowo doprowadzić do pogorszenia jej stanu. Do stosowania srebra koloidalnego na twarz w formie toniku polecane są takie preparaty, gdzie zawartość nanosrebra wynosi około 100 nm. Dzięki temu możliwe jest osiągnięcie korzystnych efektów w stosunkowo krótkim czasie. 

Negatywne działanie srebra koloidalnego? – skutki uboczne

Opinie dotyczące srebra koloidalnego są bardzo zróżnicowane, ponieważ niektórzy uważają, że preparat ten jest niezdrowy i niebezpieczny, a inni, że przynosi wiele korzystnych efektów i może być lekiem na różne dolegliwości. W rzeczywistości nanosrebro może być stosowane tylko w umiarkowanych ilościach, ponieważ wykazuje także skutki uboczne. Coraz więcej badań wskazuje na to, że srebro koloidalne może być bardzo groźnym preparatem, ponieważ wiąże się z nadmiernym gromadzeniem jonów srebra w narządach wewnętrznych i błonach śluzowych.

Skutkiem ubocznym jest srebrzyca, a jej objawy pojawiają się po około 6 - 12 miesiącach od rozpoczęcia kuracji srebrem. Pierwszym, bardzo charakterystycznym symptomem jest niebieskie zabarwienie linii dziąseł, a także zmiany koloru skóry i paznokci. W przypadku przyjmowania kropli do oczu ze srebrem pojawić się może także niebieski kolor gałki ocznej. Warto zaznaczyć, że srebrzyca to schorzenie trwałe i właściwie nieuleczalne, ponieważ dotychczas nie znaleziono leku. Srebro koloidalne może także powodować inne negatywne konsekwencje, na przykład choroby nerek i wątroby, a także zaburzenia wzroku. Warto dodać, że srebro może powodować uczulenia, objawiające się wysypką i nadwrażliwością różnych okolic ciała. 

Preparaty dostępne w aptekach należy stosować zawsze zgodnie z zaleceniami producenta, a także skontaktować się z lekarzem, w razie jakichkolwiek wątpliwości. Srebro koloidalne w małych dawkach może mieć korzystne działanie, przede wszystkim na skórę zewnętrzną, jednak konieczne jest zachowanie umiaru. 

Bibliografia:

1. Świdwińska-Gajewska, A. M., Czerczak, S. (2014). Nanosrebro–szkodliwe skutki działania biologicznego. Medycyna Pracy, 65(6), 831-845.

2. Świdwińska-Gajewska, A. M., Czerczak, S. (2015). Nanosrebro–dopuszczalne poziomy narażenia zawodowego. Medycyna Pracy, 66(3), 429-442.

3. Wzorek, Z., Konopka, M. (2007). Nanosrebro-nowy środek bakteriobójczy. Czasopismo Techniczne. Chemia, 104(1-Ch), 175-181.

Zobacz także: Zapalenie spojówek – co warto wiedzieć, Atopowe zapalenie skóry