Każdy niemowlak przynajmniej kilka razy w swoim życiu doświadcza odparzenia spowodowanego pieluszką. Bywa, że przeradza się ono w pieluszkowe zapalenie skóry (PZS), schorzenie, które jest niezwykle bolesne dla malucha i często wymaga interwencji lekarza. Jak uniknąć podrażnień spowodowanych pieluszką i co zrobić, gdy jednak się przydarzą?
Przyczyny odparzeń u niemowlaków
Dziecko przychodząc na świat, nie posiada jeszcze w pełni wykształconej skóry. Płaszcz lipidowy, który jest naturalną powłoką ochronną znajdującą się na skórze każdego dorosłego człowieka, w przypadku niemowlaków dopiero się formuje. Z tego powodu skóra malucha jest bardzo wrażliwa i nie potrafi się bronić przed wpływem czynników zewnętrznych, takich jak wilgoć czy bakterie, które najczęściej przyczyniają się do odparzeń i rozwoju pieluszkowego zapalenia skóry.
W sytuacji, gdy dziecko większość czasie spędza z pupą szczelnie opatuloną przez pieluszkę, jego skóra narażona jest nie tylko na wilgoć spowodowaną naturalnymi czynnościami fizjologicznymi,ale także na nadmierne pocenie się osłoniętych okolic (szczególnie w okresach letnich). To z kolei prowadzi do podrażnień delikatnej skóry, a następnie do stanów zapalnych, które stają się otwartą drogą do nadkażeń bakteryjnych, a czasami nawet grzybiczych.
Najczęstszą przyczyną występowania odparzeń i PZS jest zbyt rzadka zmiana pieluszki. Jednak stany zapalne w tym rejonie mogą pojawiać się również z przyczyn alergicznych np. uczulenia na materiał, z którego zrobiony jest pampers lub niedokładnego wypłukania pieluszki tetrowej czy flanelowej z detergentu piorącego.
Objawy odparzeń i pieluszkowego zapalenia skóry
Delikatne odparzenia, które są stosunkowo łatwe do opanowania, mają postać zaczerwienionej skóry w okolicy pupy i genitaliów niemowlaka. Następnie przy braku natychmiastowej reakcji rodziców, bardzo szybko, bo już w kilka czy kilkanaście godzin, może rozwinąć się poważniejszy stan zapalny. Wtedy zaczerwienienie zmienia się w rumień.Później pojawiają się wypryski, a rumień rozszerza się na całe pośladki. Zmiany skórne stają się coraz bardziej zaawansowane. Skóra zaczyna się łuszczyć i pojawiają się nadżerki. Maluch nie tylko płacze z olbrzymiego bólu, ale dostaje również gorączki.
Jak zapobiec odparzeniom i PZS?
Jak już wiemy, skóra niemowlaka jest niezwykle delikatna i podstawą jej ochrony przed odparzeniami i PZS stanowi odpowiednia i regularna pielęgnacja. Żeby uniknąć stanów zapalnych w miejscach osłoniętych przez pieluszkę, należy:
• systematycznie zmieniać pieluszkę (co 2-3 godziny), nawet jeśli jest sucha
• każdorazowo po zmianie pieluszki stosować specjalne chusteczki dla niemowlaków do odświeżenia skóry malucha
• dokładne myć pupę dziecka po każdej kupie
• stosować kremy nawilżające (emolienty) i ochronne (przeciw odparzeniom) przed ponownym założeniem pieluszki
• nie przesadzać z ilością aplikowanej na pupę zasypki
• ściągać dziecku pieluszkę przynajmniej na kilkanaście minut dziennie, by skóra malca mogła się przewietrzyć
Pamiętać należy również o codziennej kąpieli w ciepłej wodzie z dodatkiem emolientów oraz o odpowiednim nawilżeniu skóry malca za pomocą oliwek dla dzieci.
Jak leczyć odparzenia i PZS?
Jeśli skóra dziecka w okolicy pupy została już odparzona, to koniecznie trzeba ją regularnie smarować kremami na odparzenia. W tym czasie zmiana pieluszki powinna być jak najczęstsza, nawet co godzinę. Dodatkowo można dwa razy dziennie przemywać okolice pupy ciepłą,czystą i przegotowaną wodą. Koniecznie trzeba też przewietrzyć skórę malca,zdejmując mu na jakiś czas pieluszkę i śpioszki. Dostęp do tlenu zapobiega bowiem rozmnażaniu się bakterii.
Natomiast jeśli odparzenie, pomimo wzmożonej pielęgnacji, przybierze postać zaawansowanego PZS, gdzie zmiany są coraz bardziej rozległe i niezwykle bolesne dla malucha, koniecznie trzeba skontaktować się z lekarzem. W takim przypadku najczęściej stosowana jest już terapia farmakologiczna obejmująca leczenie antybiotykami oraz kortykosteroidami. W razie rozwinięcia się zakażeń bakteryjnych czy grzybiczych używane są również specjalne preparaty do stosowania zewnętrznego.
Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.
