Sok z brzozy od dawna znajduje zastosowanie w medycynie naturalnej jako środek na rozmaite dolegliwości. Jakie właściwości prozdrowotne wykazuje sok z brzozy i dlaczego warto włączyć go do diety?
Co znajduje się w składzie soku z brzozy?
Sok z brzozy jest najczęściej pozyskiwany z pnia drzewa, liści lub dojrzewających pączków. Choć w każdym przypadku wykazuje działanie prozdrowotne, za najcenniejszy uznawany jest sok z pnia drzewa, znany też pod nazwami oskoła lub bzowina. Zawiera on bowiem najwięcej witamin, soli mineralnych i innych cennych dla zdrowia substancji, w tym:
- bioaktywne komponenty – garbniki, polifenole, naturalne kwasy roślinne, enzymy;
- aminokwasy – glutaminę, walinę, izoleucynę, kwas asparaginowy;
- potas, magnez, miedź, żelazo, fosfor, wapń, cynk;
- witaminy z grupy B, witaminę C.
Sok z brzozy cechuje także przyjemny smak – przypomina on lekko osłodzoną wodę, co z pewnością jest jego istotną zaletą.
Sok z brzozy – właściwości. Na co pomaga sok z brzozy?
Sok z brzozy ceniony jest za liczne prozdrowotne właściwości. Soki pozyskiwane z pnia, liści lub pączków brzozy wspierają funkcjonowanie organizmu, wspomagają leczenie wielu schorzeń oraz zapobiegają powstawaniu różnych dolegliwości. Wśród najważniejszych właściwości soku z brzozy wymienia się:
- wzmocnienie odporności – sok z brzozy wspomaga organizm w walce z wirusami, dlatego jest szczególnie polecany wiosną i jesienią, gdy wzrasta zachorowalność na grypę oraz inne infekcje dróg oddechowych;
- łagodzenie bólów reumatycznych – w tym celu najlepiej sięgnąć po maść z sokiem z brzozy;
- działanie przeciwbólowe i przeciwgorączkowe – sok z dojrzewających pączków brzozy zmniejsza dolegliwości bólowe w obrębie kości, mięśni i stawów. Pozwala również zwalczać gorączkę towarzyszącą infekcjom wirusowym;
- przeciwdziałanie anemii – zawartość żelaza, wapnia, potasu, witamin i aminokwasów sprawia, że sok z brzozy jest zalecany osobom zmagającym się z niedokrwistością;
- wsparcie pracy układu krwionośnego – profilaktyczne spożywanie soku z brzozy pozwala zapobiegać zakrzepicy i chorobom niedokrwiennym serca;
- działanie moczopędne – niweluje ryzyko tworzenia się złogów i kamieni moczowych;
- łagodzenie dolegliwości ze strony układu pokarmowego – szczególnie związanych z wrzodami żołądka;
- wsparcie funkcjonowania wątroby;
- poprawa stanu skóry i włosów – sok z brzozy pozwala zwalczać problemy skórne i przyspiesza gojenie ran, natomiast stosowany jako płukanka do włosów wzmacnia pasma, zapobiega ich wypadaniu i przywraca im blask;
- wsparcie walki z nadpotliwością – ziołowe kąpiele z brzozy są polecane zwłaszcza w przypadku nadmiernej potliwości stóp.
Jak powstaje sok z brzozy?
Pozyskanie soku z brzozy nie jest najłatwiejszą sztuką. Optymalny czas na jego zbieranie jest uzależniony od położenia geograficznego, klimatu oraz pogody. W Europie Środkowej okres ten najczęściej przypada na marzec lub przełom marca i kwietnia. Co niezwykle istotne, trwa on bardzo krótko – zwykle nie więcej niż trzy tygodnie.
Sok z brzozy najlepiej pozyskiwać z dorodnego okazu, rosnącego z dala od miejskich zanieczyszczeń. W korze – z której, co ciekawe, pozyskuje się ksylitol – należy wywiercić kilkucentymetrowy otwór i umieścić w nim plastikowy wężyk lub rurkę, przez którą będzie spływać sok. By nie uszkodzić drzewa, można pozyskać z niego maksymalne litr soku na dobę. Ponadto należy pamiętać o zabezpieczeniu otworu drewnianym klinem po zakończonym zbiorze. Sok z brzozy można też pozyskać z liści tego drzewa, jednak jest to dość żmudny i skomplikowany proces, polecany wyłącznie wyjątkowo cierpliwym.
Bardzo ważnym aspektem jest także przechowywanie soku z brzozy. Świeżo pozyskany sok ma stosunkowo niską trwałość, dlatego najlepiej wypić go od razu. Można go również trzymać w lodówce, ale nie dłużej niż trzy dni. W temperaturze pokojowej ulegnie szybkiemu rozkładowi mikrobiologicznemu – zacznie mętnieć i zmieni się jego zapach. Przedłużenie trwałości napoju jest też celem jego producentów – unikają oni bowiem pasteryzacji i sterylizacji, które mogą zmniejszać właściwości zdrowotne soku z brzozy. W warunkach domowych sok często utrwala się miodem lub kwaskiem cytrynowym – wówczas napój można przechowywać nawet do 10 dni w warunkach chłodniczych.
Zastosowanie soku z brzozy
By korzystać z dobroczynnego wpływu soku z brzozy na organizm, nie trzeba pozyskiwać go samodzielnie. Soki z brzozy dostępne są przede wszystkim w aptekach oraz sklepach ze zdrową żywnością. Sok z brzozy można pić samodzielnie lub z dodatkiem miodu czy soku z malin. Zaleca się jednak, by spożywać go na zimno, co pozwala zachować jak najwięcej jego cennych składników. Sok z brzozy może być także składnikiem kosmetyków, na przykład balsamu po goleniu dla mężczyzn, który łagodzi podrażnienia i nawilża skórę. Naturalny sok z brzozy może być również stosowany jako wcierka do włosów.
Sok z brzozy – przeciwwskazania
Mimo licznych właściwości prozdrowotnych soku z brzozy, w niektórych przypadkach należy zrezygnować z jego stosowania. Przeciwwskazaniami do spożywania soku z brzozy są:
- uczulenie na pyłek brzozy,
- nadwrażliwość wywołująca reakcje skórne, jak wysypka czy swędzenie,
- niewydolność układu moczowego, niedrożność dróg moczowych,
- obrzęki powiązane ze schorzeniami serca i nerek.
Jak dawkować sok z brzozy?
By picie soku z brzozy przynosiło optymalne efekty, należy robić to regularnie. Na dobę powinno się wypijać około 150 ml soku z brzozy w dwóch lub trzech dawkach. Kuracja w celach prozdrowotnych powinna trwać około 2-3 tygodnie.
Sok z brzozy nie bez powodu jest czasem nazywany eliksirem życia. Zawiera on wiele cennych składników, w tym witamin, minerałów czy aminokwasów, które pozwalają zwalczać rozmaite dolegliwości oraz zapobiegać rozwojowi innych schorzeń.
Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.
