Selen: jakie są właściwości oraz kiedy występuje niedobór i nadmiar?

Selen: jakie są właściwości oraz kiedy występuje niedobór i nadmiar? - zdjęcie

Selen to jeden z pierwiastków, który w przyrodzie występuje w iście mikroskopijnych ilościach. Mimo tego jest on niezwykle ważny, a prawidłowe funkcjonowanie organizmu byłoby bez niego po prostu niemożliwe. Co warto wiedzieć na jego temat? Jakie jest dzienne zapotrzebowanie człowieka na ten pierwiastek? Co robić, kiedy jest go za mało? Przekonajmy się!

Czym charakteryzuje się selen?

Selen swój początek datuje na rok 1817, kiedy to szwedzki chemik J.J. Berzelius dokonał jego odkrycia. Z racji tego jednak, że w przyrodzie występuje on w bardzo niedużych ilościach, badanie tego pierwiastka zostało porzucone aż do początku XX wieku. Właśnie w tamtym okresie technika była już na tyle rozwinięta, że możliwe było dokładne zbadanie selenu oraz określenie jego właściwości.

Jak się okazało, pierwiastek ten pełni w naszym organizmie bardzo istotną rolę. Znacząco wspomaga walkę z bólem w reumatoidalnym zapaleniu stawów. Bez selenu niemożliwe byłoby poprawne funkcjonowanie enzymów czy też ochrona komórek przed toksynami oraz wolnymi rodnikami. Selen a tarczyca? Jest on odpowiedzialny za jej prawidłowe działanie.

Co więcej, selen-lek wykorzystywany jest także w trakcie leczenia depresji. W nadmiarze może jednak do niej prowadzić, dlatego najważniejsze jest jego poprawne dawkowanie. Podaje się go również osobom cierpiącym na mukowiscydozę. Warto również wspomnieć, że zarówno selen, jak i cynk pomagają na potencję, dlatego poleca się je panom, którzy mają z nią problem.

Jakie jest zapotrzebowanie selenu w organizmie człowieka?

Zapotrzebowanie na selen jest odgórnie określone i zarówno w przypadku kobiet, jak i mężczyzn wynosi 55 ug dziennie. Kiedy jednak mamy do czynienia z kobietą w ciąży, czy też w trakcie karmienia, jej zapotrzebowanie wzrośnie do 70 ug.

Jak sytuacja wygląda w przypadku dzieci? Najmłodsi, czyli niemowlęta potrzebują zaledwie 15-20 ug, a maluchy między 1 a 3 rokiem życia równe 20 ug. Z kolei dzieciom od 4 do 9 lat należy zapewnić 30 ug, dzieciom od 10 roku życia do 12 - 40 ug, a nastolatkowie starsi niż 13 lat powinni mieć zapewnione 55 ug selenu dziennie.

Jakie są normy selenu w organizmie?

Cynk i selen to suplementy, które są bardzo ważne, jednak istnieją odgórne normy, których nikt z nas nie powinien przekraczać. 

Selen - dawkowanie:

Jednorazowa dawka selenu nie może być większa niż 200 ug. Z kolei dawka wynosząca od 600 do 700 ug może być już ilością śmiertelną dla dorosłego człowieka. Nikt z nas nie powinien nawet zbliżać się do takich wartości, gdyż są one naprawdę niebezpieczne! Wiele osób przyjmuje selen-tabletki, jednak w takich wypadkach należy poważnie się pilnować i poprawnie dawkować selen. 

Co należy wiedzieć o niedoborze selenu?

Niedobór witamin i minerałów to spory problem, nie inaczej jest z omawianym selenem. Dlaczego? Przede wszystkim dlatego, że jest to pierwiastek, który charakteryzuje się bardzo małym marginesem bezpieczeństwa. W związku z tym różnica między niedoborem a dawką toksyczną nie należy do największych. 

Co ciekawe, obszary, na których gleba cechuje się niedoborem selenu to miejsca, w których śmiertelność z powodu chorób nowotworowych czy układu krążenia jest znacznie zwiększona. Przykładem tego mogą być endemiczne choroby, których nie brakuje na przykład w Chinach.

Nie możemy również nie wspomnieć, że niedobór selenu występuje także u osób, które borykają się ze schorzeniami naczyń krwionośnych, fenyloketonurią, ostrym zapaleniem trzustki, AIDS oraz wieloma innymi chorobami, a długotrwałe niedobory tego pierwiastka prowadzą do złej przyswajalności jodu, a co za tym idzie, patologii tarczycy.

Kiedy występuje oraz co robić, gdy w organizmie jest nadmiar selenu?

Mimo tego, że selen to niezbędny pierwiastek dla zachowania zdrowego organizmu, to jego nadmiar jest naprawdę niebezpieczny. Prawda jest taka, że spożywanie zbyt dużych dawek selenu jest toksyczne, a w niektórych wypadkach może być nawet śmiertelne. Chociaż toksyczność selenu to rzadko spotykana sytuacja, to bardzo ważne jest to, aby nie przekraczać dziennej zalecanej dawki wynoszącej 55 ug. Z kolei pod żadnym pozorem nie należy przyjmować więcej niż 400 ug selenu dziennie. To górna granica, do której naprawdę nie warto się zbliżać.

Jednym z produktów, który zawiera sporo tego pierwiastka, są orzechy brazylijskie. Przyjmowanie zbyt dużej ilości tego produktu, może skutkować toksycznością selenu. W rzeczywistości jednak to selen-suplement częściej do niej prowadzi, a nie spożywanie pokarmu takiego typu. W przypadku, gdy do tego dojdzie, będziemy borykali się z zawrotami głowy, nudnościami, wypadaniem włosów czy wymiotami. Takie objawy to znak, aby odstawić produkty zawierające dużo selenu. Jeśli po takim działaniu objawy nie ustąpią, należy udać się do specjalisty

W jakich produktach spożywczych znajduje się dużo selenu?

Selen organiczny to właśnie ten, który naturalnie występuje w żywności, a co za tym idzie, nasz organizm najlepiej go przyswaja. Oczywiście, jeśli tylko mamy taką ochotę to możemy stosować odpowiednie suplementy z tym pierwiastkiem. Jeśli chcesz zakupić selen - cena suplementu w tabletkach to około 6 złotych za 30 tabletek, czyli naprawdę niewiele. Zanim jednak zaczniemy stosować takie środki, konieczne jest sprawdzenie poziomu selenu w naszym organizmie, aby uniknąć przedawkowania.

Jakie ma najlepsze selen źródła? Jak już zostało wspomniane, selen organiczny występuje przede wszystkim w orzechach brazylijskich. Aby uniknąć niedoborów tego pierwiastka warto jeść ryby, a przede wszystkim tuńczyka oraz łososia, w którym jest go sporo. Mało kto wie, jednak zaledwie 100 gramów tuńczyka jest w stanie pokryć zapotrzebowanie osoby dorosłej danego dnia w aż 95 procentach! Nie możemy również nie wspomnieć, że selen jest w wołowinie, jajkach, czy też filecie z indyka. Nie brakuje go także w ryżu, jednak w tym wypadku w znacznie mniejszych ilościach niż w wyżej wymienionych mięsach, w których jest go po prostu bardzo dużo.

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Serce i układ krążenia Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...
Zdrowy tryb życia Czosnek niedźwiedzi – stosowanie, właściwości, uprawa. Co musisz wiedzieć o czosnku niedźwiedzim?
Każdy z nas wie, jak cenne właściwości lecznicze posiada czosnek pospolity. Nie wszyscy jednak wiedzą, że pod względem zawartości pewnych substancji przewyższa go czosnek niedźwiedzi. Jeszcze do niedawna traktowany był jako ciekawostka prz...
Informacje dla pacjenta Monocyty – o czym świadczą podwyższone monocyty?
Monocyty to komórki, które wchodzą w skład białych krwinek (leukocytów). Krążą one we krwi i w razie potrzeby wydostają się z naczyń krwionośnych do tkanek otaczających dane naczynie. W trakcie tego procesu przeistaczają się w makrofa...
Odporność, wzmocnienie organizmu Eozynofilia: o czym świadczą podwyższone eozynofile? Objawy, przyczyny, normy
Badanie krwi to jedno z podstawowych metod diagnostycznych wielu chorób. Za jego pomocą możliwe jest oznaczenie wielu parametrów, w tym eozynofilów. To jeden z rodzajów białych krwinek, które pełnią istotną funkcję w...
Informacje dla pacjenta Rzeżucha – wartości odżywcze i właściwości lecznicze. Jak uprawiać rzeżuchę w domu?
Rzeżucha wielu osobom kojarzy się wyłącznie ze świętami wielkanocnymi. Okazuje się jednak, że ta niepozorna roślina jest bogatym źródłem witamin i minerałów, dlatego warto włączać ją do diety przez cały rok.Rzeżucha – czym jest?...
Informacje dla pacjenta Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o <span...
Informacje dla pacjenta Witamina B12: jakie są jej właściwości? Skutki niedoboru i nadmiaru witaminy B12
Witamina B12 utrzymuje w dobrej kondycji układ krwionośny, nerwowy czy pokarmowy. Jej niedobór stanowi częsty problem, jednak właściwa suplementacja i dieta bogata w produkty pochodzen...
Sport i fitness Kreatyna – działanie, rodzaje, właściwości i efekty suplementu dla sportowców
Kreatyna to związek azotowy, który znajduje się przede wszystkim w mięśniach człowieka. Co ciekawe, nazwa pochodzi od greckiego słowa "keras", które oznacza mięso. To właśnie ono jest najważniejszym źródłem kreatyny w naszej diecie...
Choroby skóry Glistnik jaskółcze ziele – skuteczna broń nie tylko na kurzajki. Na co pomaga i jak stosować?
Natura już od początku istnienia człowieka obdarzała go niesamowitym bogactwem ziół, które są w stanie leczyć wiele schorzeń i problemów zdrowotnych. Tak jest w przypadku glistnika - rośliny powszechnie występującej w wielu miejscach i ...

Choroby skóry Różyczka (choroba) – jakie są przyczyny, objawy i leczenie?
Chociaż różyczka należy do stosunkowo niegroźnych i łagodnych chorób wieku dziecięcego, nie znaczy to, że można ją lekceważyć. Zdarza się bowiem, że potrafi spowodować poważne p...
Choroby skóry Toczeń rumieniowaty układowy – jakie są przyczyny, objawy, leczenie?
Toczeń rumieniowaty układowy jest chorobą dość ciężką w diagnostyce. To przypadłość reumatyczna, gdzie w niektórych przypadkach pierwsze objawy dość mocno przypominają infekcję ba...
Sport i fitness Modzele, nagniotki, odciski – czym są i jak je usunąć? Sprawdzone plastry na odciski
Odciski, nagniotki i modzele potrafią mocno uprzykrzyć życie. Powodują ból, utrudniają chodzenie, wyglądają nieestetycznie. Często powstają w najmniej odpowiednim momencie, przed ważną...
Choroby męskie Zapalenie napletka i żołędzi prącia – objawy, przyczyny i skuteczne leczenie
Zapalenie napletka i żołędzi prącia to dość częsta dolegliwość u mężczyzn, która może powodować dyskomfort, ból, a czasem także niepokój. Objawy takie jak zaczerwienienie...
Serce i układ krążenia Drętwienie lewej ręki – przyczyny, choroby, leczenie
Drętwienie lewej ręki, czy też jej cierpnięcie lub mrowienie to dolegliwość, którą warto rozgraniczyć od bólu ręki. Podczas gdy drętwienie jest po prostu nieprzyjemne i...
Serce i układ krążenia Jakie są domowe sposoby na opuchnięte kostki u nóg?
Niemal każdemu dorosłemu przynajmniej raz w życiu dolegały opuchnięte kostki u nóg. Przyczyn tego stanu rzeczy może być wiele: od upału, poprzez choroby układu krążenia, na chorobach endokrynologicznych kończąc. Co s...
Informacje dla pacjenta Mniszek lekarski – właściwości, zastosowanie oraz działanie
Mniszek lekarski, potocznie nazywany mleczem lub dmuchawcem, rosnący powszechnie na trawnikach i łąkach, traktowany jest przez wielu ludzi, jako pospolity i uciążliwy do wytępienia chwast. To bylina, która łatwo wysiewa się z nasion ...
Układ oddechowy Gazometria krwi – co to za badanie i kiedy się je wykonuje?
Gazometria krwi to specjalistyczne badanie laboratoryjne, które pozwala ocenić, jak organizm radzi sobie z wymianą gazową, czyli dostarczaniem tlenu do tkanek i usuwaniem dwutle...
Choroby nowotworowe Guzek pod pachą – czy zawsze oznacza coś groźnego?
Pojawienie się guzka pod pachą budzi niepokój, zwłaszcza gdy towarzyszy mu ból, obrzęk lub zmiany skórne. Choć pierwszym skojarzeniem może być poważna choroba, najczęście...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem