Rozmaryn – jego właściwości oraz zastosowanie. Czego prawdopodobnie nie wiesz o rozmarynie?

Rozmaryn – jego właściwości oraz zastosowanie. Czego prawdopodobnie nie wiesz o rozmarynie? - zdjęcie

Już w czasach antycznych rozmaryn był rośliną związaną z miłością, często też pojawiał się w piosenkach i poezji erotycznej. Przez wiele stuleci panny młode zakładały do ślubu wianki uplecione ze świeżych gałązek rozmarynu. Szekspir głęboką symbolikę tego ziela wyraził, wkładając w usta Ofelii następujący tekst: „Oto jest rozmaryn, ten, który służy wierności”.

Co warto wiedzieć o rozmarynie?

Rozmaryn jest silnie pachnącym zielem, które już w starożytności stanowiło obiekt zainteresowania Żydów, Egipcjan, Greków i Rzymian. Grecy i Rzymianie układali gałązki tego ziela wokół wizerunków swoich bogów.

Rozmaryn wykazuje cenne właściwości lecznicze, jest również wspaniałym dodatkiem do wielu potraw. Stosuje się go w czterech postaciach:

  • suszone całe zioło,
  • olejek do stosowania wewnętrznego i zewnętrznego,
  • preparat ze świeżych lub suszonych liści w postaci herbatki, nalewki alkoholowej, płynnego ekstraktu itp.,
  • suszony, sproszkowany ekstrakt w kapsułkach.

Rozmaryn zawiera wiele związków biologicznie czynnych, m.in.: flawonoidy (luteolinę, genkwaninę, diosmetynę i ich glikozydy), garbniki, terpeny, difenole diterpenowe, kwas karnozolowy, minerały (wapń, żelazo, magnez, mangan, cynk, selen) oraz witaminy (A, B6, C).

Rozmaryn i jego lecznicze właściwości

Rozmaryn lekarski (Rosmarinus officinalis L. cineoliferum) jest to krzew należący do rodziny wargowych. W swoim środowisku naturalnym, którym są górzyste wybrzeża Morza Śródziemnego, gdzie rośnie na glebach suchych i bogatych w wapń, osiąga dwa do trzech metrów wysokości. Jego starsze pędy są zdrewniałe, młode zaś zielone. Posiada drobne, ciemnozielone, błyszczące liście, przypominające swoim wyglądem igły o pięknym, intensywnym zapachu. Kwiaty (w kolorze białym lub niebieskawo-fioletowym) są również drobne i zebrane w niewielkie groniaste kwiatostany na skróconych pędach.

Surowcem leczniczym są suszone liście, które mają wiele cennych właściwości. Należą do nich m.in.:

  • pobudzanie czynności wydzielniczej żołądka,
  • poprawa trawienia,
  • właściwości moczopędne,
  • właściwości żółciopędne i żółciotwórcze,
  • zmniejszanie stanów skurczowych obwodowych naczyń krwionośnych,
  • właściwości wzmacniające,
  • podnoszenie sprawności fizycznej organizmu, w szczególności u rekonwalescentów, a nawet u osób starszych,
  • działanie bakteriobójcze, zwłaszcza na paciorkowce i gronkowce.

Rozmaryn stosowany zewnętrznie rozszerza naczynia włosowate, wywołując łagodne przekrwienie. Ponadto stwierdzono, że herbata z rozmarynu wpływa pozytywnie na nastrój, redukuje stres i poprawia pamięć. Rozmaryn można również stosować u diabetyków, ponieważ wspomaga wydzielanie insuliny i obniża poziom glukozy we krwi.

Rozmaryn – do czego jeszcze go wykorzystujemy?

Okazuje się, że olejek eteryczny pozyskiwany przez destylację kwitnących wierzchołków rozmarynu również ma wiele cennych walorów leczniczych, wykorzystywanych w aromatoterapii. Wykazuje on właściwości:

  • przeciwzapalne,
  • antyseptyczne, bakteriobójcze i grzybobójcze,
  • przeciwreumatyczne,
  • rozrzedzające śluz w oskrzelach,
  • ułatwiające trawienie,
  • ułatwiające oddychanie,
  • wykrztuśne,
  • zwalczające nieżyty.

Do jakich potraw warto stosować rozmaryn?

Świeże lub suszone listki rozmarynu wspaniale uszlachetniają smak wielu potraw.

Do czego można używać rozmarynu? Przyprawa idealnie nadaje się do:

  • zupy pomidorowej i większości dań jednogarnkowych,
  • sosu pomidorowego,
  • sałatek: z zielonej sałaty, z pomidorów, z żółtym serem, z mięsem,
  • ryb gotowanych i duszonych,
  • duszonych mięs: wieprzowiny, wołowiny, baraniny, dziczyzny,
  • warzyw gotowanych i duszonych,
  • marynat rybnych,
  • duszonych grzybów,
  • sporządzania farszów.

Rozmaryn można również dodawać do octu winnego. Świeże listki świetnie sprawdzają się też jako dodatek do pizzy, dań z kurcząt i królików oraz mięs pieczonych na ruszcie lub rożnie.

Czy istnieją przeciwwskazania do stosowania rozmarynu?

W aromatoterapii wykorzystuje się olejek z rozmarynu m.in. przy braku miesiączki, w zapaleniu stawów, reumatyzmie, w infekcjach wywołanych przez gronkowce lub paciorkowce, w cukrzycy, do łagodzenia objawów przeziębienia, przy bronchicie, katarze, grypie, w infekcjach górnych dróg oddechowych, w stwardnieniu rozsianym, w zapaleniu pęcherza moczowego, przy osłabieniu, wyczerpaniu fizycznym, żylakach, rozstępach, przy bólach i skurczach mięśni, przy wypadaniu włosów.

Olej rozmarynowy w stanie czystym może wywołać podrażnienie skóry. Przeciwwskazaniem do stosowania oleju są pierwsze trzy miesiące ciąży oraz karmienie piersią. Nie należy go również stosować u małych dzieci. Osoby z wysokim ciśnieniem krwi, wrzodami żołądka i wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego też nie powinny przyjmować rozmarynu.

Rozmaryn – jak stosować?

Olej rozmarynowy można wcierać bezpośrednio na skórę, rozpylać na ciało i w powietrzu lub przyjmować doustnie. Przyjmuje się, że maksymalna dawka w pokarmie to 1 kropla na 10 kg masy ciała dziennie, czyli na przykład osoba ważąca 60 kg może przyjąć maksymalnie 6 kropli w ciągu dnia. Przy masażu stosuje się 5-10 kropli, do kąpieli ok. 25 kropli, do kompresów: 5-6 kropli, do rozpylania na ciało – 30 kropli.

W jaki sposób i czy warto uprawiać rozmaryn?

Z uwagi na wspaniałe walory zapachowe i oryginalny wygląd, warto mieć na parapecie w domu doniczkę z rozmarynem. W każdym momencie można również uszczknąć kilka świeżych gałązek ziela i użyć ich do przyrządzanej potrawy. Dzięki temu roślinka się rozkrzewi, a świeża gałązka rozmarynu nada potrawie oryginalnego smaku i aromatu.

Rozmaryn – uprawa

W klimacie umiarkowanym rozmaryn może być uprawiany jedynie w pomieszczeniach, ponieważ w gruncie przemarza. Latem można go wystawiać do ogrodu, a nawet wkopywać na rabaty kwiatowe, jednak przed nadejściem mrozów należy go zabrać do domu. Rozmaryn posiada bardzo rozbudowany system korzeniowy, dlatego trudno znosi przesadzanie. Jeśli chcemy go posadzić w ogrodzie, należy to robić ostrożnie – z całą bryłą korzeniową z poprzedniego pojemnika, aby nie uszkodzić korzeni. W uprawie doniczkowej ziele wymaga podłoża bogatego w próchnicę, przepuszczalnego i obfitego w wapń. Jak zdobyć rozmaryn? Są trzy sposoby pozyskania tej ciekawej rośliny:

  • można go rozmnożyć przez wysiew nasion
  • można go rozmnożyć przez sadzonki zielne, pozyskane z roślin matecznych w lipcu oraz sierpniu,
  • zakupić gotową sadzonkę w doniczce, np. w supermarkecie (koszt to ok. 4 PLN).

Ostatni sposób jest najlepszy, ponieważ nasiona długo i źle kiełkują, a pozyskiwanie i ukorzenianie sadzonek zielnych nie jest wcale takie proste, jak się wydaje. Pielęgnacja roślin polega na systematycznym podlewaniu roślin wodą i zasilaniu ich nawozem.

Polecane kosmetyki z rozmarynem

W kosmetykach zawierających rozmaryn wykorzystuje się jego właściwości antyseptyczne, pobudzające, poprawiające ukrwienie oraz ujędrniające skórę. Do najbardziej znanych kosmetyków produkowanych na bazie rozmarynu należą m.in.:

Dzięki swoim właściwościom antybakteryjnym i ściągającym rozmaryn dobrze sprawdza się również przy pielęgnacji skóry trądzikowej i tłustej. Wchodzi ponadto na przykład w skład płynu micelarnego Dermedic Normacne Preventi H2O i delikatnie złuszczającego żelowego peelingu do twarzy z płatkami róży od Nuxe. Krem do ciała „Pazur diabła” z rozmarynem działa rozluźniająco na napięte i zesztywniałe mięśnie, pobudza krążenie i poprawia ukrwienie mięśni. Maska z naturalnego jedwabiu pod oczy z rozmarynem likwiduje opuchliznę i podkrążenia, nawilża i regeneruje.

Zobacz też: https://www.wapteka.pl/blog/artykul/co-jesc-i-pic-w-chlodne-dni.

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Serce i układ krążenia Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...
Układ rozrodczy i moczowy Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych. Najlepsze i ciekawe pozycje
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....
Informacje dla pacjenta Witamina B12: jakie są jej właściwości? Skutki niedoboru i nadmiaru witaminy B12
Witamina B12 utrzymuje w dobrej kondycji układ krwionośny, nerwowy czy pokarmowy. Jej niedobór stanowi częsty problem, jednak właściwa suplementacja i dieta bogata w produkty pochodzen...
Choroby zakaźne i pasożytnicze Jęczmień na oku: objawy, przyczyny oraz leczenie. Czy istnieją domowe sposoby na jęczmień?
Jęczmień to nic innego jak torbielowata infekcja powieki, która pojawia się w bardzo nieoczekiwanych momentach w formie ropnia. W większości wypadków spowodowana jest zarażeniem gronkowcem na brzegach powiek, a także gruczołach ...
Informacje dla pacjenta Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o <span...
Układ rozrodczy i moczowy 7 skutecznych metod na opóźnienie wytrysku podczas stosunku
Szybki wytrysk to z reguły koniec miłosnych uniesień, dlatego każdy mężczyzna pragnie przeciągnąć jak najdłużej moment swojego spełnienia. Za optymalną długość stosunku uważa się akt trwający...
Odporność, wzmocnienie organizmu Eozynofilia: o czym świadczą podwyższone eozynofile? Objawy, przyczyny, normy
Badanie krwi to jedno z podstawowych metod diagnostycznych wielu chorób. Za jego pomocą możliwe jest oznaczenie wielu parametrów, w tym eozynofilów. To jeden z rodzajów białych krwinek, które pełnią istotną funkcję w...
Zdrowy tryb życia Dieta ketogeniczna (keto) – co należy wiedzieć i jakie są wady oraz zalety?
Ludzie od wieków stosują różne diety odchudzające. Najczęściej ma to miejsce, kiedy zbliża się wiosna i lżejsze ubranie odsłania krągłe kształty ciała. Nie zawsze jednak diety stosuje się w celach ...
Serce i układ krążenia Dieta na obniżenie cholesterolu - 10 produktów, które pomagają zbić cholesterol
Obecność zbyt wysokiego poziomu cholesterolu LDL we krwi jest zjawiskiem cywilizacyjnym. Z hipercholesterolemią zmaga się coraz większa część społeczeństwa, a do rozwoju problemu przyczyniają...

Zdrowy tryb życia Ciecierzyca: jakie ma wartości odżywcze oraz co warto z niej przygotować?
Ciecierzyca jest warzywem strączkowym, które jest dobrze znane wśród wegan i wegetarian. Ceniona jest przede wszystkim za wysoką zawartość wartościowego białka. Często zaliczana jest nawet do tzw. superfoods, czyli grupy pokarm&...
Przeziębienie i grypa Paracetamol – czym jest oraz jakie są jego właściwości? Jak jest prawidłowe dawkowanie paracetamolu, aby zapobiec przedawkowaniu?
W poniższym artykule uzyskasz informacje na temat jednego z bezpieczniejszych leków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych dostępnych bez recepty, jakim jest paracetamol. Poznasz jego mechanizm działania, dawkowanie, skutki jego prze...
Układ rozrodczy i moczowy Nawracające zapalenia pęcherza – jak im zapobiegać i jak można je leczyć?
Zakażenia układu moczowego należą do powszechnych schorzeń o charakterze infekcyjnym i dotyczą statystycznie znacznie częściej kobiet niż mężczyzn. Mają też tendencję do nawracania, szczególnie ...
Mięśnie i kości Lumbago (postrzał) – czym jest, ile trwa i jak leczyć? Jakie mogą być przyczyny występowania i z czym walczyć?
Lumbago to określenie stosowane w przypadku nagłego i ostrego bólu w okolicy krzyżowo-lędźwiowej. Oto podstawowe informacje na temat tego bolesnego i utrudniającego funkcjonowanie zesp...
Układ rozrodczy i moczowy Upławy: przyczyny, rodzaje, choroby, leczenie. Co oznacza ich kolor?
Wydzielina z pochwy, powszechnie określana jako upławy, fizjologicznie występuje w drogach rodnych każdej kobiety. Obecność śluzu jest oznaką posiadania zdrowej błony śluzowej miejsc intymnych, a także prawidłowo przebiegającego cyklu miesiączkowego....
Układ rozrodczy i moczowy Torbiel: gdzie występuje i jak się pozbyć cysty? Przyczyny powstawania, diagnoza i skuteczne leczenie
Torbiele, zwane inaczej cystami, to przestrzenie wypełnione treścią galaretowatą bądź płynem. Choć mogą pojawić się w niemal każdym miejscu, najczęściej diagnozowane są w jajnikach, piersiach...
Sport i fitness Nocne skurcze nóg, łydek i stóp - przyczyny, zapobieganie i leczenie bolesnych skurczów mięśni nóg
Może być to efekt znacznego wysiłku fizycznego, ale w niektórych przypadkach skurcze oznaczają pierwsze objawy poważnych chorób - sprawdź jakich....
Układ rozrodczy i moczowy Bakterie w moczu: przyczyny, objawy, interpretacja wyników i sposoby leczenia zakażeń układu moczowego
W prawidłowo funkcjonującym układzie moczowym nie występują bakterie, dlatego ich obecność świadczy o rozwoju stanu patologicznego. W medycynie ten stan określa się jako bakteriomocz....
Układ pokarmowy Zapalenie żołądka – objawy, badania, dieta, leczenie. Co pomaga?
Zapalenie żołądka to często występujący stan zapalny, który może charakteryzować się ostrym lub przewlekłym charakterem. Specjaliści podają kilka kryteriów, dzięki którym...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem