Rak piersi to podstępna choroba, która każdego roku zabija nawet 500 000 ludzi na całym świecie. Tak jednak nie musi być – w porę zdiagnozowany może zostać poddany leczeniu oraz ocalić życie pacjenta. Dlatego też w poniższym artykule podpowiadamy, jak rozpoznać pierwsze objawy raka piersi i jakie czynniki wpływają na jego występowanie. Zdradzamy również, na czym polega diagnostyka raka piersi oraz czy rak piersi boli. Przeczytaj i dowiedz się, czym jest rak piersi, jakie są rodzaje tego nowotworu i na czym polega ich leczenie.

Zdarza Ci się odczuwać ból w piersiach? Koniecznie przeczytaj również artykuł "Ból piersi (mastalgia): rodzaje, przyczyny, diagnostyka. O czym może świadczyć?", a dowiesz się, co może być tego przyczyną.

Rak piersi – jak rozpoznać chorobę we wczesnym stadium?

Podobnie jak inne choroby nowotworowe rak piersi może dotknąć każdego – choć wielu uważa go za problem typowo kobiecy. Co więcej, choroba ta dotyka ludzi w różnym wieku – zarówno osoby młode, jak i starsze. Najczęściej jednak przypadłość ta spotyka kobiety. Z danych Światowej Organizacji Zdrowia wynika bowiem, że każdego roku jest on diagnozowany u około 2 milionów kobiet na świecie, zabijając nawet ¼ z nich. Należy jednak pamiętać, że w porę zdiagnozowany rak piersi może zostać całkowicie wyleczony. Dlatego tak ważna jest diagnostyka raka piersi – w tym m.in. mammografia, o której pisaliśmy już w artykule: "Mammografia – wskazania do badania przesiewowego raka piersi – przebieg i przygotowanie". We wczesnym zdiagnozowaniu raka może pomóc również samobadanie piersi.

Rak piersi – objawy

Co więcej, raka piersi mogą zwiastować również pewne objawy. Do najważniejszych z nich zalicza się m.in.:

• Obrzęk piersi, pod pachą lub górnej części klatki piersiowej;
• Obecność guzka w piersiach;
• Powiększone węzły chłonne;
• Owrzodzenia na brodawkach, zmiana ich kształtu lub tzw. wciągnięcie brodawki;
• Nagła zmiana kształtu lub rozmiaru piersi oraz zmiana tekstury skóry, która je pokrywa;
• Wydzielina z brodawki;
• Niezwiązany z menstruacją ból piersi.

Należy jednak pamiętać o tym, że żaden z tych objawów nie zwiastuje raka piersi w 100%. Dotyczy to nawet guzków, które statystycznie nawet 90% kobiet nie są związane z nowotworem. Wiele osób zastanawia się także, czy rak piersi boli? Objaw ten jest jednak stosunkowo rzadki.

Przyczyny raka piersi – czynniki podnoszące ryzyko nowotworu piersi u kobiet

Rak piersi może być spowodowany przez wiele czynników – nie tylko genetycznych, czy hormonalnych, ale i związanych ze środowiskiem oraz stylem życia. Czynniki te najczęściej dzieli się na:

• Niemodyfikowalne – czyli te związane z genetyką i dziedziczeniem. Dochodzą do tego również zmiany hormonalne w organizmie. Najbardziej istotnym czynnikiem, na jaki nie ma się wpływu, jest jednak wiek. Badania potwierdzają, że aż 66% wszystkich przypadków raka piersi zdarza się kobietom w wieku 45–69 lat.
• Modyfikowalne – czyli takie, które związane są z naszym stylem życia. W zwiększonej grupie ryzyka znajdują się przede wszystkim osoby palące papierosy, nadużywające alkoholu oraz nieuprawiające sportów.

Czynnikom modyfikowalnym można jednak zapobiec. Wystarczy przejść na zdrowszy tryb życia, odstawić wysokoprzetworzone produkty i pozbyć się przykrych nałogów. Bardzo pomocne są również substancje takie jak piperyna, czy kurkumina.

Profilaktyka i diagnostyka raka piersi: kiedy, jak i dlaczego powinnaś badać się regularnie?

Niezmiernie duże znaczenie ma także profilaktyka raka piersi. Polega ona przede wszystkim na zdrowym stylu życia, odstawieniu używek oraz zdrowej diecie. Aby obniżyć ryzyko występowania tego nowotworu, zaleca się ograniczyć spożywanie cukrów, soli, tłuszczów pochodzenia zwierzęcego oraz czerwonego mięsa. Powinny one zostać zastąpione owocami, warzywami, produktami pełnoziarnistymi oraz zdrowymi tłuszczami roślinnymi. Ponadto poleca się również regularnie wykonywać badanie raka piersi, np.:

• Samobadanie piersi – zaleca się je paniom po 20. roku życia. Powinno być one wykonywane co miesiąc, 3–5 dni po ustąpieniu miesiączki. Warto je kontynuować aż do późnej starości.

Za najskuteczniejsze markery nowotworowe w przypadku raka piersi uważa się natomiast:

• Badanie USG piersi – przed 30. r.ż. minimum raz na 2 lata. Po osiągnięciu tego wieku, aż do 50. urodzin, poleca się je wykonywać co roku.
• Mammografię piersi – przynajmniej raz na 2 lata. Zwłaszcza u kobiet pomiędzy 50 a 69 rokiem życia.
• Badania genetyczne raka piersi – wystarczy je wykonać raz w życiu.

Natomiast u osób, u których badania te potwierdziły obecność raka piersi, konieczne będzie wykonanie biopsji gruboigłowej. Badanie to polega na pobraniu fragmentu guza, co jest podstawą do ustalenia planu dalszego leczenia.

Rodzaje raka piersi – klasyfikacja według Światowej Organizacji Zdrowia

Rozwój medycyny przyczynił się do tego, że obecnie bardzo wiele wiemy na temat raka piersi. W ciągu ostatnich lat lekarze dowiedli, że istnieją różne rodzaje nowotworów piersi.

Przedinwazyjny przewodowy rak piersi (DCIS)

Czyi tzw. stadium 0, określany również jako rak przewodowy in situ, dotyka przewodów mlekowych i jest możliwy do wyleczenia. Niestety jednak z powodu braku wyczuwalnego pod palcami guzka, przedinwazyjny przewodowy rak piersi DCIS (ang. Ductal Carcinoma in Situ) bardzo często jest niezauważany. Jego obecność można potwierdzić podczas mammografii przesiewowej. Czasem lekarz może również zlecić dodatkową biopsję. DCIS można wyleczyć poprzez mastektomię lub terapię oszczędzającą, która nie wymaga usunięcia piersi.

Przedinwazyjny zrazikowy rak piersi (LCIS)

Kolejnym rodzajem nowotworu piersi jest przedinwazyjny zrazikowy rak piersi (LCIS). Dotyka on zrazików, czyli tkanki gruczołowej, która tworzy piersi i jest odpowiedzialna np. za produkcję mleka. W zdecydowanej większości przypadków jest on hormonozależny, co oznacza, że w jego leczeniu można zastosować terapię hormonalną.

Inwazyjny rak przewodowy

To najczęściej spotykany rodzaj nowotworu piersi na świecie – stanowi on bowiem aż 65–80% wszystkich zdiagnozowanych przypadków. Co więcej, inwazyjny rak przewodowy (IDC) może prowadzić do powstawania przerzutów. Jego leczenie wymaga chemioterapii, radioterapii, a w najgorszym przypadku – mastektomii.

Naciekający rak zrazikowy

To drugi pod względem częstotliwości występowania rodzaj nowotworu piersi (10–20% wszystkich przypadków). Naciekający rak zrazikowy wymaga zastosowania leczenia operacyjnego, hormonoterapii, radioterapii lub chemioterapii.

Rak Pageta

Rak Pageta, określany również jako choroba Pageta, dotyka brodawki sutkowej. W jego wyniku na brodawce pojawiają się wypryski, strupy oraz swędzące zaczerwienienia. Jego leczenie opiera się na operacyjnym usunięciu tkanki gruczołu piersiowego, powięzi mięśnia piersiowego większego, a czasami nawet i węzłów chłonnych.

Rak zapalny piersi

To najrzadszy rodzaj nowotworu (1–2% wszystkich rozpoznanych przypadków). Rak zapalny piersi wywołuje silne bóle piersi i obrzmienia. Często towarzyszy mu także gorączka, a jego leczenie opiera się na wdrożeniu radioterapii, chemioterapii lub terapii hormonalnej. Można go także usunąć chirurgicznie.

Mięsaki piersi

W zależności od jego rodzaju oraz stadium zaawansowania, mięsaki piersi usuwa się chirurgiczne lub przy pomocy radioterapii.

Rak piersi – przerzuty

W tym miejscu warto również wspomnieć, że rak piersi, zwłaszcza ten nieleczony, może powodować przerzuty do węzłów chłonnych, płuc, wątroby, kości, a nawet i mózgu.

Podtypy nowotworów piersi – podział ze względu na aktywność receptorów guza

Podział ten ma znaczenie szczególnie przy wyborze metody leczenia raka piersi.

Rak hormonozależny (luminalny)

Wywołany obecnością receptorów hormonalnych, stanowi aż 70% wszystkich przypadków. Jego leczenie uwzględnia hormonoterapię, choć dopuszcza się także radioterapię i chemioterapię.

Rak HER–2 dodatni

Stanowi ok. 20% przypadków raka piersi. Jest agresywny i bardzo często powoduje przerzuty. Na szczęście jednak dobrze reaguje on na terapię, przez co wzrastają szansę na jego wyleczenie.

Rak potrójnie ujemny

Jest uznawany za najrzadszy ze wszystkich nowotworów piersi. Niestety jest on bardzo agresywny, a jego leczenie wymaga bardzo intensywnej terapii.

Leczenie raka piersi – nowoczesne metody we współczesnej onkologii

Dobrą wiadomością dla wszystkich chorych jest to, że tak piersi nie jest chorobą nieuleczalną. Istnieje wiele metod leczenia nowotworów piersi, które cieszą się dużą skutecznością. W trosce o swoje zdrowie warto więc razem z lekarzem rozważyć najlepszą z metod.

Rak piersi – leczenie

Obecnie stosuje się głównie tzw. wielodyscyplinarne leczenie skojarzone, w ramach którego uwzględnia się m.in.:

• Metody leczenia miejscowego – takie jak chirurgia oraz radioterapia (tzw. napromienianie);
• Metody leczenia systemowego – w tym hormonoterapię, terapię celowaną molekularnie oraz chemioterapię.

W przypadku tej ostatniej należy nastawić się na dość długi okres rekonwalescencji. Chemia wyniszcza organizm, dlatego warto zastanowić się nad tym, jak wspomóc organizm po chemioterapii? Wycieńczony leczeniem organizm wymaga nie tylko stosowania leków. Pomóc w tym może także żywienie medyczne i dobór odpowiedniej diety. Inną z metod jest także mastektomia, czyli usunięcie piersi lub fragmentu objętego zmianami nowotworowymi.