Potówki to jeden z popularniejszych problemów skórnych u niemowląt i jeden z najczęstszych powodów do zmartwień ich rodziców. Na szczęście w większości przypadków nie trzeba się niepokoić, ponieważ zwykle są niegroźne. W poniższym artykule prezentujemy najważniejsze informacje na ich temat, które rozwieją resztki niepokoju u zdenerwowanych rodziców.
Z poniższego artykułu dowiesz się między innymi:
- czym dokładnie są potówki u niemowlaka,
- jakie są ich pierwsze objawy,
- co powoduje pojawianie się potówek,
- co może dodatkowo zwiększyć ryzyko ich wystąpienia,
- jak odróżnić potówki u dziecka od innych popularnych wysypek,
- w jakich okolicach najczęściej występują,
- czy potówki swędzą,
- jak można je skutecznie leczyć i czym smarować potówki,
- jakich zasad przestrzegać przy pielęgnacji wrażliwej skóry dziecka.
Przeczytaj również: Jak pielęgnować skórę dziecka od pierwszych dni życia?
Potówki u niemowlaka - czym właściwie są? Najczęstsze rodzaje potówek u niemowląt i dzieci
Wygląd potówek jest dość charakterystyczny. To niewielkie różowe krostki lub pęcherzyki, czasem zakończone białym czubkiem, zwykle swędzące. Najczęściej pojawiają się u dzieci w wieku do 6 miesięcy, zdarza się jednak, że ich występowanie obserwuje się również u starszych maluchów, nastolatków, a nawet dorosłych. W przypadku najmłodszych niemowląt gruczoły potowe nie pracują jeszcze prawidłowo, przez co pot, zamiast wydostawać się na zewnątrz jest zatrzymywany pod skórą, powodując pojawianie się krostek.
Wyróżniamy dwa podstawowe rodzaje potówek:
- zwykłe (występujące przede wszystkim na twarzy, szyi i tułowiu),
- czerwone (najczęściej pojawiające się pod pachami i na plecach).
Potówkom czerwonym bardzo często towarzyszy stan zapalny i intensywny świąd, dlatego ten rodzaj wysypki jest szczególnie nieprzyjemny dla dzieci.
Pierwsze objawy potówek - na co zwrócić szczególną uwagę?
Dla większości rodziców najbardziej niepokojące są potówki u noworodka. Zwłaszcza jeśli jest to ich pierwsze dziecko, widok różowych plamek na jego ciele, które pojawiły się znikąd, może być przyczyną wielu nerwów. Zwykle wystarczy jednak szybka konsultacja z bardziej doświadczoną mamą, by okazało się, że w rzeczywistości nie ma powodu do niepokoju. To najbardziej typowa wysypka u noworodka, dlatego praktycznie każda mama starszych dzieci jest z nimi dobrze zaznajomiona.
W pierwszej kolejności zwykle obserwuje się potówki na twarzy. Po rozebraniu malucha można zauważyć również potówki na plecach i innych powierzchniach ciała narażonych na kontakt z potem. Skóra między krostkami bywa zaczerwieniona i wilgotna. Z powodu świądu dziecko może stać się niespokojne.
Przyczyny potówek u dziecka - czy można im zapobiec?
Najczęstszą przyczyną pojawiania się potówek jest przegrzewanie malucha. Wielu rodzicom wydaje się, że jeśli nie ubiorą dziecka wystarczająco grubo, może łatwo się zaziębić. Stąd też często nawet w ciepłe letnie dni, możesz spotkać na spacerach niemowlęta ubrane w grube pajacyki i kombinezony, z czapeczką na głowie i dodatkowo przykryte kocykiem. To spory błąd! Przegrzewanie dziecka sprzyja rozwojowi infekcji i problemów skórnych, na czele z potówkami.
Aby zmniejszyć ryzyko pojawienia się tej nieprzyjemnej wysypki, zawsze należy ubierać swoją pociechę adekwatnie do pogody. W przypadku najmłodszych niemowląt zaleca się, by miały na sobie jedną warstwę ubrań więcej, niż dorosły, ale w najbardziej upalnie dni ta zasada nie obowiązuje. Maluch odczuwa temperaturę podobnie do rodziców, nie trzeba więc nakładać na niego zbyt wielu warstw. Jeśli nie dopuścisz do tego, by dziecku było za ciepło, szanse na to, że będziesz musiał zmagać się z potówkami na jego ciele, zdecydowanie maleją.
Przyczyną potówek bywają również źle dobrane kosmetyki dla dziecka. Przy ich doborze należy zwracać uwagę na to, czy są dedykowane najmłodszym. Warto unikać również tłustych, ciężkich preparatów, które utrudniają skórze oddychanie.
Czynniki podnoszące ryzyko wystąpienia charakterystycznej wysypki
Najważniejszym czynnikiem wpływającym na większe niż zwykle ryzyko wystąpienia wysypki spowodowanej potem są wysokie temperatury panujące na zewnątrz. W związku z tym latem szczególnie należy dbać o komfort termiczny malucha, zakładać mu przewiewne ubrania i nie przykrywać, również na noc, jeśli rzeczywiście nie jest to konieczne. Do powstawania potówek może przyczyniać się również przebywanie malucha przez dłuższy czas w jednej pozycji, na przykład w foteliku samochodowym.
Potówki a ospa lub wysypka - jak odróżnić zmiany na skórze dziecka?
Nawet jeśli rodzic wie, jak rozpoznać potówki u niemowlaka, bywa, że myli je z innymi schorzeniami, takimi jak trądzik niemowlęcy, ospa lub egzema. Jakie są najważniejsze różnice, które pozwolą Ci je odróżnić? Potówki zwykle występują w większych skupiskach, a nie punktowo. Pojawiają się w charakterystycznych miejscach, a nie na całym ciele. Jeśli wiesz, jak wyglądają potówki, łatwo odróżnisz je od charakterystycznych krostek pojawiających się przy ospie. Co więcej, wysypce spowodowanej potem nie towarzyszą żadne dodatkowe objawy, takie jak gorączka, czy większa niż zwykle senności. W razie jakichkolwiek wątpliwości dla pewności dobrze jest zasięgnąć porady lekarza.
Gdzie najczęściej pojawiają się potówki?
Ważny czynnik, który pozwala na szybkie odróżnienie potówek od innych problemów skórnych to charakterystyczne miejsca ich występowania. Zwykle pojawiają się bowiem w obszarach ciała szczególnie narażonych na intensywne pocenie, takich jak:
- pachy,
- szyja,
- fałdy skóry na karku,
- twarz dziecka,
- ręce,
- nogi.
Jak leczyć potówki u niemowlaka? Maści, kremy, kąpiele łagodzące i okłady w walce z potówkami
Mimo iż potówki nie stanowią większego zagrożenia dla zdrowia, a tym bardziej życia malucha, warto zastosować odpowiednie leczenie, aby uniknąć uczucia dyskomfortu. Potówki na stopach mogą na przykład skutecznie utrudniać chodzenie. Jak pozbyć się potówek? Na szczęście okazuje się, że w większości przypadków nie jest to trudne. Należy zadbać o to, by skóra nie była narażona na kontakt z wilgocią i regularnie ją wietrzyć. W celu ograniczenia zawilgocenia można stosować również zasypki, na przykład z mąki ziemniaczanej. Skuteczny sposób na potówki to także kąpiel w krochmalu.
Jeśli jednak domowe sposoby okazują się nieskuteczne, a potówki utrzymują się przez dłuższy czas, najlepiej skonsultować się z lekarzem. Jego pomoc może się okazać niezbędne również wtedy, kiedy zmiany staną się zaognione, na przykład w skutek rozdrapywania ich przez dziecko. Zwykle w takich przypadkach pediatra przepisuje specjalną maść na potówki, która w ciągu kilku dni pozwala uporać się z tą nieprzyjemną dolegliwością.
5 zasad pielęgnacji wrażliwej skóry niemowlaka
Kiedy uda się już skutecznie zwalczyć potówki, w codziennej pielęgnacji dziecka warto wdrożyć kilka prostych zasad, które będą sprzyjały utrzymaniu jego skóry w dobrej kondycji. Należy pamiętać przede wszystkim o tym by:
- starannie osuszać skórę po kąpieli,
- do kąpieli dziecka stosować kosmetyki dla maluchów,
- wybierać emolienty, a nie preparaty o ciężkiej, tłustej formule,
- nakładać kosmetyki cienką warstwą,
- zakładać lekkie, przewiewne ubrania wykonane z naturalnych materiałów.
