Posiew moczu to jedno z podstawowych badań laboratoryjnych, które może być wykonane u osób w każdym wieku, także u dzieci. Pozwala potwierdzić lub wykluczyć obecność drobnoustrojów w moczu, a jednocześnie zdecydować o ewentualnym podjęciu dalszego leczenia. Do badania należy jednak odpowiednio przygotować dziecko, tak aby jego wyniki były miarodajne. Co wykrywa posiew moczu?

Posiew moczu u dziecka - jak przygotować się do badania?

Pobranie próbki nie wymaga specjalnego przygotowania w kontekście przestrzegania konkretnej diety bądź spożywania napojów. Co do zasady, mocz powinien być pobrany po nocnym odpoczynku, z porannej próbki. Niemniej jednak, o ile jest to możliwe w przypadku starszaków, o tyle w przypadku niemowlaków nie zawsze jest taka możliwość i dlatego można pobrać mocz o dowolnej porze. Te bowiem karmione są również w nocy, przez co ich układ moczowy pracuje aktywnie nawet w czasie odpoczynku. Przygotowanie do posiewu moczu wymaga zakupienia w aptece takich produktów jak:

• specjalny, jałowy pojemnik,
• mydło antybakteryjne,
• płyn do higieny intymnej przeznaczony dla małych dzieci,
• specjalny zestaw do pobierania moczu u niemowlaków i dzieci niekorzystających samodzielnie z toalety.

Jak pobrać mocz na posiew? Przede wszystkim należy do tego zadania podejść spokojnie - dzieci wyczuwają negatywne emocje rodziców, a dodatkowo stres nie sprzyja zachowaniu podstawowych zasad higieny. 

Jak pobrać mocz do analizy u dziecka i niemowlęcia?

Pobranie moczu do posiewu nie wydaje się być dużym wyzwaniem, jednak problem narasta, jeśli chodzi o małe dzieci i niemowlęta. Jak pobrać mocz do analizy u dziecka, aby uzyskać miarodajne wyniki? Przygotowanie do posiewu moczu rozpoczynamy od dokładnego umycia rąk mydłem antybakteryjnym. Obmywamy też krocze malucha delikatnym płynem dostosowanym do jego wieku. Jeśli dziecko korzysta z nocnika, może oddać do niego mocz, jednak uprzednio akcesorium należy dokładnie zdezynfekować. Następnie należy otworzyć pojemnik na mocz, nie dotykając wewnętrznej powierzchni pojemnika i nakrętki. Oddany przez dziecko mocz "łapiemy" do pojemnika bądź przelewamy z nocnika. Pojemnik zakręcamy szczelnie i oddajemy do laboratorium w ciągu 2-3 godzin. Tymczasem w przypadku niemowlaków korzystamy z gotowych zestawów do pobierania moczu, których należy używać zgodnie z zaleceniami producenta, jednocześnie przestrzegając przy tym wszelkich zasad higieny.

Jak długo czeka się na wynik badania z posiewu moczu?

Ile się czeka na wyniki posiewu moczu - to pytanie rodzice najczęściej zadają osobom przyjmującym materiał w laboratorium. Badanie u dziecka wykonywane jest zwykle w trybie pilnym, jednak czas oczekiwania na wyniki wynosi średnio od 3 do nawet 7 dni. Nie ma tutaj znaczenia, czy posiew wykonywany jest w warunkach szpitalnych czy pobieramy mocz w domu. Jeśli nie wykryto w nim bakterii, wynik badania można odebrać nawet po upływie doby. Tymczasem jeśli znajdują się one w próbce, należy podjąć dodatkowe kroki, aby określić ich ilość oraz rodzaj. W skrajnych przypadkach na wynik posiewu moczu u niemowląt i dzieci trzeba poczekać nawet kilkanaście dni.

Posiew moczu - interpretacja wyników badania bakteriologicznego u dziecka

Wiadomo już, jako pobrać mocz na posiew oraz co wykrywa posiew moczu, jednak pozostaje pytanie, jak właściwie interpretować wyniki. Otóż sam wynik posiewu moczu określa obecność bakterii wraz z uwzględnieniem ich ilości oraz rodzaju. Co ważne, liczba bakterii jest przeliczana na 1 ml moczu. Wynik dodatni oznacza, że w 1 ml moczu znajduje się 100000 i więcej. Do wyniku dołącza się antybiogram, który określa rodzaj antybiotyku oraz to, czy dany szczep bakterii jest na niego odporny czy też nie. Czasami wynik badania może być fałszywie dodatni - ma to miejsce głównie w przypadku, gdy próbka moczu została pobrana w sposób nieprawidłowy, bez zachowania zasad higieny. W rzadkich przypadkach obserwuje się też wyniki fałszywie ujemne. Interpretacja wyników posiewu moczu to zadanie dla pediatry bądź innego lekarza, który zlecił przeprowadzenie badania. Podejmuje on również decyzję odnośnie dalszego postępowania, a więc i ewentualnego wdrożenia antybiotykoterapii.

Badanie moczu u dziecka – niepokojące wyniki i normy

Wyniki posiewu moczu mogą wskazywać na rozwój infekcji bakteryjnej w obrębie układu moczowego. Niemniej jednak najczęściej lekarz kieruje małego pacjenta na posiew dopiero, gdy zaniepokoją go wyniki badania ogólnego. Należy zwrócić uwagę między innymi na:

• ciężar właściwy moczu - powinien wynosić 1,016–1,022 kg/l, 
• odczyn moczu - optymalny to 5,5 pH,
• białka występujące w moczu,
• bakterie pojawiające się w polu widzenia,
• podwyższony poziom bilirubiny,
• dużą ilość nabłonków - ich liczba powinna być niższa, niż 5,
• obecność krwinek czerwonych w ilości większej, niż 1-3,
• kryształy - ich liczba nie powinna być wyższa, niż 10.

Co wykrywa badanie moczu u dziecka? Najczęściej nieprawidłowe wyniki badania moczu informują o rozwijającym się stanie zapalnym, którego przyczyną mogą być właśnie bakterie bądź grzyby. W takim przypadku lekarz może skierować dziecko na posiew moczu. Jednocześnie odchylenia od norm mogą świadczyć o odwodnieniu organizmu, niewydolności nerek, przebytej infekcji wirusowej lub rozwijającej się cukrzycy. Dlatego też interpretacja wyników badania moczu zawsze powinna być przedmiotem zainteresowania lekarza, który zdecyduje o podjęciu dalszych kroków. Samo badanie moczu nie zawsze daje konkretne odpowiedzi, dlatego konieczna może okazać się dalsza diagnostyka.