Pierwsza pomoc przy skręceniu lub zwichnięciu kostki

Jak można odróżnić skręcenie od zwichnięcia kostki? Co się dzieje wówczas z uszkodzoną kończyną oraz jakie są wówczas objawy? Jak się okazuje różnice pomiędzy tymi urazami są bardzo czytelne i można je szybko rozróżnić i rozpoznać. Oto co charakteryzuje zwichnięcie, a co skręcenie kostki.

Zarówno zwichnięcie jak i skręcenie dotyczy stawu. Oba te urazy dają różne objawy. Różnice te są wyraźne i bez problemu powinniśmy rozpoznać je w trakcie obrażenia. Jednak wielu z nas myli te typy urazów ze sobą, co może być niebezpieczne, gdyż w wyniku nieprawidłowej pomocy można doprowadzić do niebezpiecznych powikłań. Postaram się opisać te rodzaje urazów stawu skokowego, ich objawy, pierwszą pomoc oraz leczenie.

Skręcenie czyli niewielki uraz w obrębie stawu

Skręcenie kostki to bardzo częsta kontuzja stawu skokowego. Polega ona naruszeniu fizjologicznego zakresu ruchu w obrębie stawu skokowego. Doprowadza to do przerwania torebki stawowej, a także więzadeł.  W 5% przypadków kontuzji jest to wywinięcie stopu na wewnętrzną krawędź, a w większości, bo w 95% na zewnętrzną. Podczas tego urazu można poczuć niewielki ból oraz zaobserwować lekki obrzęk, pojawiający się w ciągu kilku godzin. Również może pojawić się zasinienie tego obszaru. Uraz nie zawsze wymaga konsultacji z ortopedą. To zależne jest od stopnia urazu.

• I stopień – jest to lekkie nagięcie torebki oraz więzadeł. Cechuje się niewielkim bólem, obrzękiem, który szybko ustępuje. Wówczas jesteśmy w stanie sami sobie pomóc. Należy wówczas tylko okładać miejsce urazu zimnymi kompresami, odpoczywać, usztywnić staw bandażem bądź opaską elastyczną oraz ograniczać poruszanie uszkodzonym stawem do minimum
• II stopień – jest to częściowe przerwanie torebki oraz więzadeł. Występuje spory ból oraz problemy z chodzeniem. Obrzęk urazu jest bardzo duży, występuje krwiak. W tym przypadku należy wybrać się do ortopedy. Wówczas terapia polega na zastosowaniu preparatów w postaci żelu,posiadających działanie przeciwzapalne, przeciwobrzękowe oraz przeciwbólowe.Również nie obejdzie się tutaj bez zastosowania stabilizatora z bocznymi usztywnieniami, który uniemożliwi wyginanie stopy na boki. Czasami zdarza się,że lekarz zaleca zastrzyki przeciwzakrzepowe
• III stopień – następuje tutaj całkowite przerwanie torebki stawowej oraz więzadeł. Ból nasila się w trakcie chodzenie i jest coraz silniejszy. Obrzęk oraz krwiak w miejscu urazu są ogromne. Występuje tutaj niestabilność stawu. Najczęściej kończy się założeniem opatrunku gipsowego na 2-3 tygodnie. Następnie przez kolejne 3 tygodnie zakładany jest stabilizator. W tym przypadku lekarz zleca stosowanie zastrzyków przeciwzakrzepowych oraz leków przeciwbólowych. Po zdjęciu stabilizatora należy rozpocząć rehabilitację stawu skokowego

Zwichnięcie kostki, czyli pełna utrata kontaktu powierzchni stawowych

Zwichnięcie stawu skokowego jest bardziej poważniejszym urazem niż skręcenie. Jest to niewłaściwe przemieszczenie się kości stawu względem siebie oraz elementów, które tworzą staw. Najczęściej dotyczy to kości piszczelowej oraz skokowej. Dochodzi tutaj do przemieszczenia tych kości, uszkodzenia torebki stawowej, a także urazu więzadeł, które stabilizują stopę. Do zwichnięcia stawu skokowego najczęściej dochodzi w wyniku złego ustawienia stopy podczas biegania, zeskoku, chodzenia w szpilkach czy po nierównym terenie. Może być też wynikiem działania siły zewnętrznej. Do głównych objawów tego urazu należą:

• Ogromny ból;
• Całkowite zdeformowanie stawu;
• Bardzo duży obrzęk;
• Krwiak w okolicach stawu;
• Uniemożliwienie ruchu stawu.

Zwichnięcie to stan bardzo niebezpieczny dla zdrowia pacjenta. Na samym początku należy unieruchomić staw skokowy i ułożyć go wysoko. Powinno się zwichniętą kostkę okładać woreczkiem z lodem. Należy pamiętać by jak najszybciej udać się do lekarza, gdyż im dłużej pozostaniemy bez specjalistycznej pomocy może dojść do niedokrwienia elementów stawu. Lekarz wówczas wykona badanie fizykalne uszkodzonego stawu skokowego.Następnie przeprowadzone zostanie zdjęcie rentgenowskie. Leczenie polega na nastawieniu zwichnięcia, następnie unieruchomieniu. Kończynę należy nie angażować ruchowo oraz układać ją wysoko. Jeżeli doszło do zerwania ścięgien i uszkodzenia więzadeł wówczas konieczna jest operacja. Pamiętajmy, że zbyt późna pomoc lekarza może prowadzić do wytworzenia patologicznych zmian stawowych, które mogą uniemożliwiać prawidłowe nastawienie zwichniętego stawu.