Ostropest plamisty – jakie ma właściwości i kiedy stosować?

Ostropest plamisty – jakie ma właściwości i kiedy stosować? - zdjęcie

Czym jest ostropest plamisty?

Ostropest plamisty (sylibum marianum) jest rośliną jednoroczną z rodziny astrowatych (asteraceae). Dawniej w stanie naturalnym występował w całym basenie Morza Śródziemnego, aż po Iran. Obecnie rozprzestrzenił się w wielu rejonach świata – można go spotkać na terenie Afryki, Australii, Ameryki Północnej i Południowej. W naszym kraju jest uprawiany jako roślina lecznicza, jarzyna i roślina ozdobna. Ostropest ma wysoko wzniesioną łodygę (ok. 1 m), u góry rozgałęzioną. Jego liście są bardzo dekoracyjne – posiadają nieregularne, białe plamy i są kolczaste na brzegach. Fioletowe kwiaty, przypominające wyglądem kwiaty ostu, zebrane są w koszyczki o długości 4-5 cm. W naszym klimacie kwitnie w lipcu lub sierpniu.

Jakie są właściwości ostropestu? Na co pomaga?

Do jednych z najważniejszych zalet ostropestu zaliczyć można jego działanie odtruwające organizm oraz zdolność ochraniania wątroby i nerek przed niszczącym wpływem różnych toksyn i trucizn. Badania kliniczne wykazały, że stanowi niezwykle skuteczne remedium na zatrucia wywołane muchomorami. Sprawdza się również u alkoholików z zaawansowaną marskością wątroby. 

Właściwości ostropestu i na co pomaga:

  • Ochrona wątroby – ostropest pomaga w regeneracji komórek wątroby i chroni ją przed uszkodzeniami, wspierając detoksykację organizmu.
  • Przeciwzapalne działanie – posiada właściwości przeciwzapalne, które pomagają w łagodzeniu stanów zapalnych w organizmie.
  • Wsparcie układu trawiennego – może wspomagać trawienie, poprawiając funkcjonowanie żołądka i jelit, łagodząc dolegliwości takie jak wzdęcia czy zaparcia.
  • Antyoksydacyjne właściwości – ostropest działa jako silny antyoksydant, pomagając w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym.
  • Wspomaganie układu sercowo-naczyniowego – może obniżać poziom cholesterolu, wspomagając zdrowie serca.
  • Pomoc przy cukrzycy – niektóre badania sugerują, że ostropest może wspierać regulację poziomu cukru we krwi, co jest korzystne w leczeniu cukrzycy typu 2.
  • Detoksykacja organizmu – wspomaga naturalne mechanizmy oczyszczania organizmu z toksyn i zanieczyszczeń.

Ziarna ostropestu obniżają ponadto poziom cholesterolu i działają przeciwzapalnie. Nie każdy wie, że w skład popularnych leków na wątrobę o nazwie Sylimarol, wchodzi właśnie ostropest plamisty. Działanie lecznicze tego ziela wynika przede wszystkim z dużej zwartości sylimaryny (mieszanina flawonolignanów), którą uzyskuje się z jego owoców. Skład silimaryny jest bardzo bogaty i zawiera wiele cennych związków: silibinę, sylidiaminę, i sylikrystynę o podobnej budowie i właściwościach fizykochemicznych oraz izosylimarynę, 2,3-dehydrosilimarynę, 2,3-dehydrosylikrystynę, sylibinomery, czyli oligomeryczne pochodne sylimaryny oraz toksyfolinę, alkohol dehydrokoniferylowy, kwercetynę, tyminę, śluz, kwasy organiczne, witaminy C i K, fitosterole, garbniki, białka, cukry oraz tłuszcz z dużą zawartością kwasu linolowego, a także sole mineralne.

Ostropest plamisty – w jakich dolegliwościach może pomóc?

Sylimaryna stosowana jest z dobrym skutkiem przy wirusowym zapaleniu wątroby. Podaje się ją również w okresie rekonwalescencji po przebytej żółtaczce zakaźnej, aby zapobiec powikłaniom w postaci przewlekłego zapalenia wątroby lub ostrego żółtego zaniku wątroby. Ponadto sylimarynę stosuje się przy marskości i stłuszczeniu wątroby oraz jej uszkodzeniach spowodowanych alkoholem, związkami toksycznymi (np. środkami ochrony roślin), muchomorami itp.

Badania kliniczne wykazały również jej skuteczność w leczeniu uszkodzeń miąższu nerek. Wyciągi wodne i alkoholowe z owoców ostropestu wykazują szerszy zakres działania niż sylimaryna. Stosuje się je w różnych krwawieniach wewnętrznych, w tym również z dróg rodnych kobiety, ponieważ flawonoidy zawarte w owocach rośliny działają wzmacniająco na ściany naczyń krwionośnych. Ostropest może także pomóc w dolegliwościach ze strony układu pokarmowego, ponieważ zwiększa wydzielanie soku żołądkowego i reguluje czynności trawienne oraz poprawia apetyt. Wyciągi z owoców ostropestu zalecane są ponadto w krwawieniach z nosa, jelita grubego, żylakach odbytu, krwawieniach macicznych oraz przy przedłużonym miesiączkowaniu. 

Olej z ostropestu a starzenie się skóry

Okazuje się, że olej z ostropestu zawiera między innymi antyoksydanty i nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, które wpływają korzystnie na układ sercowo-naczyniowy, sprzyjają nawilżeniu i regeneracji naskórka, opóźniają proces starzenia się skóry, łagodzą jej stany zapalne oraz pomagają w leczeniu trądziku i łuszczycy. Dlatego olej ten wchodzi w skład wielu kremów do twarzy, balsamów do ciała, szamponów i odżywek do włosów. Można także stosować go wewnętrznie (1 łyżeczkę 3 razy dziennie przed posiłkiem).

Czy istnieje zależność pomiędzy ostropestem plamistym a odchudzaniem?

Okazuje się, że tak, bowiem niektóre źródła podają jego skuteczność podczas stosowania diet odchudzających.

Jak zażywać ostropest plamisty?

W sprzedaży znajduje się wiele preparatów z wyciągiem z sylimaryny oraz całe lub zmielone nasiona, a także granulat. Aby uzyskać efekt ochronny dla wątroby, należy przyjmować lek przez 3 miesiące, chociaż pierwsze efekty zauważymy dużo wcześniej. Nasiona rośliny sprzedawane są w aptekach w różnych postaciach – ziaren, proszku, tabletek i kapsułek. Ziarna można dosypywać do ciasta przy pieczeniu chleba albo przygotować z nich smaczną herbatkę. W tym celu należy jedną płaską łyżeczkę nasion zalać szklanką chłodnej wody, doprowadzić do wrzenia i gotować pod przykryciem przez 5-7 minut. Następnie pozostawić na 15 minut i przecedzić. Herbatę można stosować jako:

  • środek hamujący krwawienie (pijemy po 1 łyżce co godzinę),
  • środek ochronny na wątrobę (pijemy 2 razy dziennie po pół szklanki po jedzeniu)
  • środek ochronny na naczynia (pijemy 2 razy dziennie po pół szklanki po jedzeniu).

Według danych WHO (Światowa Organizacja Zdrowia), aby uzyskać optymalne wyniki terapii, należy przyjmować ok. 12-15 gram ziaren dziennie, co odpowiada 200-400 mg sylimaryny. Ostropest mielony stanowi ponadto doskonały dodatek do zup, sosów, wypieków (szczególnie chleba), surówek i sałatek.

Ostropest – tabletki i kapsułki stosuje się, jako lekarstwo i należy je zażywać zgodnie z instrukcjami zawartymi w ulotce dołączonej do opakowania. W przypadku preparatów złożonych i suplementów zawierających ostropest plamisty, sposób użycia umieszczony jest na każdym opakowaniu.

Jakie są przeciwwskazania przy stosowaniu ostropestu plamistego?

W zalecanych dawkach leczniczych nie stwierdzono szkodliwego działania ziela, nawet po długotrwałym stosowaniu. Jakie ma ostropest plamisty skutki uboczne?

W bardzo rzadkich przypadkach zdarzają się alergie. Ziele wykazuje również łagodne działanie przeczyszczające, a ponadto obniża poziomu cukru we krwi, co jest ważne dla diabetyków.

Ostropest plamisty – przeciwwskazania:

  • ciąża i karmienie piersią (ze względu na brak danych potwierdzających bezpieczeństwo stosowania),
  • przyjmowanie tabletek antykoncepcyjnych (obniża ich skuteczność),
  • niedrożność dróg żółciowych.

Ziarna ostropestu plamistego, chociaż wyglądają niepozornie, kryją w sobie olbrzymią, naturalną siłę, potwierdzoną przez liczne badania kliniczne. Warto skorzystać z tego daru natury z uwagi na jego cenne właściwości lecznicze i niezwykłą skuteczność działania.

Ostropest plamisty mielony - jak stosować?

Ostropest plamisty mielony – jak stosować zależy od celu, jaki chcemy osiągnąć oraz od zaleceń producenta. Zwykle ostropest plamisty mielony przyjmuje się w postaci suplementu diety, ale może być także stosowany jako dodatek do posiłków. Ważne jest, aby dostosować dawkowanie do indywidualnych potrzeb organizmu, aby uzyskać maksymalne korzyści zdrowotne.

  • Dawkowanie – najczęściej zaleca się spożywanie 1–2 łyżek mielonego ostropestu dziennie.
  • Dodatek do smoothie lub koktajli – ostropest mielony można dodać do napojów, aby wzbogacić je o wartości odżywcze.
  • Wzbogacenie posiłków – można go dodawać do sałatek, jogurtów, owsianki lub zup, aby zwiększyć zawartość błonnika.
  • Zalecenia dotyczące stosowania – zawsze warto skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji, szczególnie w przypadku chorób wątroby lub innych schorzeń.
  • Popijanie wodą – po spożyciu ostropestu należy pić odpowiednią ilość wody, aby wspomóc jego działanie detoksykacyjne.

Źródła:

  • Wnęk D., Medycyna Praktyczna, Ostropest plamisty: Właściwości i korzyści zdrowotne. Na co pomaga ostropest plamisty?, https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/332427,ostropest-plamisty-wlasciwosci-i-korzysci-zdrowotne-na-co-pomaga-ostropest-plamisty [dostęp 22.04.2025]
  • Nurzyńska-Wierdak R., Dyduch J., Sawicka A. i wsp.: Ostropest plamisty (Silybum marianum [L.] Gaertn.) – fitochemia i efekty terapeutyczne. Annales Horticulturae, 2018, 28(4): 15–32

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Serce i układ krążenia Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...
Układ rozrodczy i moczowy Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych. Najlepsze i ciekawe pozycje
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....
Informacje dla pacjenta Witamina B12: jakie są jej właściwości? Skutki niedoboru i nadmiaru witaminy B12
Witamina B12 utrzymuje w dobrej kondycji układ krwionośny, nerwowy czy pokarmowy. Jej niedobór stanowi częsty problem, jednak właściwa suplementacja i dieta bogata w produkty pochodzen...
Informacje dla pacjenta Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o <span...
Choroby skóry Glistnik jaskółcze ziele – skuteczna broń nie tylko na kurzajki. Na co pomaga i jak stosować?
Natura już od początku istnienia człowieka obdarzała go niesamowitym bogactwem ziół, które są w stanie leczyć wiele schorzeń i problemów zdrowotnych. Tak jest w przypadku glistnika - rośliny powszechnie występującej w wielu miejscach i ...
Informacje dla pacjenta Wysoki puls – przyczyny, objawy jak prawidłowo zmierzyć?
Puls, inaczej tętno, określa ilość uderzeń serca na minutę, czyli częstotliwość bicia serca. Jego wartość jest dla człowieka zdrowego ściśle określana i nie powinna być ani za niska, ani zbyt...
Serce i układ krążenia Jakie są domowe sposoby na opuchnięte kostki u nóg?
Niemal każdemu dorosłemu przynajmniej raz w życiu dolegały opuchnięte kostki u nóg. Przyczyn tego stanu rzeczy może być wiele: od upału, poprzez choroby układu krążenia, na chorobach endokrynologicznych kończąc. Co s...
Choroby zakaźne i pasożytnicze Jęczmień na oku: objawy, przyczyny oraz leczenie. Czy istnieją domowe sposoby na jęczmień?
Jęczmień to nic innego jak torbielowata infekcja powieki, która pojawia się w bardzo nieoczekiwanych momentach w formie ropnia. W większości wypadków spowodowana jest zarażeniem gronkowcem na brzegach powiek, a także gruczołach ...
Odporność, wzmocnienie organizmu Eozynofilia: o czym świadczą podwyższone eozynofile? Objawy, przyczyny, normy
Badanie krwi to jedno z podstawowych metod diagnostycznych wielu chorób. Za jego pomocą możliwe jest oznaczenie wielu parametrów, w tym eozynofilów. To jeden z rodzajów białych krwinek, które pełnią istotną funkcję w...

Mięśnie i kości Lumbago (postrzał) – czym jest, ile trwa i jak leczyć? Jakie mogą być przyczyny występowania i z czym walczyć?
Lumbago to określenie stosowane w przypadku nagłego i ostrego bólu w okolicy krzyżowo-lędźwiowej. Oto podstawowe informacje na temat tego bolesnego i utrudniającego funkcjonowanie zesp...
Układ rozrodczy i moczowy Upławy: przyczyny, rodzaje, choroby, leczenie. Co oznacza ich kolor?
Wydzielina z pochwy, powszechnie określana jako upławy, fizjologicznie występuje w drogach rodnych każdej kobiety. Obecność śluzu jest oznaką posiadania zdrowej błony śluzowej miejsc intymnych, a także prawidłowo przebiegającego cyklu miesiączkowego....
Układ rozrodczy i moczowy Torbiel: gdzie występuje i jak się pozbyć cysty? Przyczyny powstawania, diagnoza i skuteczne leczenie
Torbiele, zwane inaczej cystami, to przestrzenie wypełnione treścią galaretowatą bądź płynem. Choć mogą pojawić się w niemal każdym miejscu, najczęściej diagnozowane są w jajnikach, piersiach...
Sport i fitness Nocne skurcze nóg, łydek i stóp - przyczyny, zapobieganie i leczenie bolesnych skurczów mięśni nóg
Może być to efekt znacznego wysiłku fizycznego, ale w niektórych przypadkach skurcze oznaczają pierwsze objawy poważnych chorób - sprawdź jakich....
Układ rozrodczy i moczowy Bakterie w moczu: przyczyny, objawy, interpretacja wyników i sposoby leczenia zakażeń układu moczowego
W prawidłowo funkcjonującym układzie moczowym nie występują bakterie, dlatego ich obecność świadczy o rozwoju stanu patologicznego. W medycynie ten stan określa się jako bakteriomocz....
Układ pokarmowy Zapalenie żołądka – objawy, badania, dieta, leczenie. Co pomaga?
Zapalenie żołądka to często występujący stan zapalny, który może charakteryzować się ostrym lub przewlekłym charakterem. Specjaliści podają kilka kryteriów, dzięki którym...
Informacje dla pacjenta Choroba Hashimoto – jakie są objawy, przyczyny i leczenie? Co warto wiedzieć o zespole Hashimoto?
Choroba Hashimoto to najczęstsza przyczyna niedoczynności tarczycy, będąca przewlekłym schorzeniem układu immunologicznego. Oto najważniejsze informacje na temat jej objawów, ...
Układ pokarmowy Kwas alfa-liponowy (ALA) w walce z cukrzycą. Gdzie występuje i jak działa?
Jaki jest związek pomiędzy kwasem alfa-liponowym a cukrzycą? Kwas ten jest jednym z najskuteczniejszych przeciwutleniaczy, obniża także poziom cukru we krwi i usprawnia pracę wątroby, dzięki czemu jest zalecanym suplementem dla osób bo...
Serce i układ krążenia Choroba Kawasaki – jak wygląda i przebiega? Co warto wiedzieć o zespole Kawasaki?
Choroba Kawasaki to poważna choroba układowa dotykająca głównie dzieci, mogąca doprowadzić do niebezpiecznych powikłań. Oto najważniejsze objawy, zalecane sposoby leczenia oraz inne istotne informacje na jej temat. Z tego artykułu d...

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem