Opioidy: ból, wskazania, stosowanie, uzależnienie. Jak bezpiecznie zażywać leki opioidowe?

Opioidy: ból, wskazania, stosowanie, uzależnienie. Jak bezpiecznie zażywać leki opioidowe? - zdjęcie
Dolegliwości bólowe mogą wpływać na jakość życia, prowadząc do wykluczenia. Trudno funkcjonować normalnie, kiedy odczuwamy ból. Sięgamy po różne środki, a jednymi z nich są opioidy. To bardzo silne środki przeciwbólowe stosowane u pacjentów z różnymi schorzeniami.

Z naszego artykułu dowiesz się:

  • w jakich schorzeniach lekarze decydują się na przepisanie leków opioidowych;
  • jakie są rodzaje opioidowych leków przeciwbólowych i ich działanie;
  • jak leki opioidowe mogą poprawić jakość życia pacjentów;
  • jak opioidy radzą sobie w leczeniu nowotworów;
  • jakie są kluczowe zasady stosowania leków opioidowych, których należy przestrzegać;
  • jakie są interakcje z innymi substancjami i co należy wiedzieć;
  • czy są skutki uboczne stosowania opioidów i jakie jest ryzyko uzależnienia.

Zobacz również: "Morfina - prześwietlamy związek psychoaktywny z grupy alkaloidów występujący w opium".

Opioidy w walce z bólem - w jakich schorzeniach lekarze decydują się na przepisanie leków opioidowych?

Opioidy to silne środki przeciwbólowe, które pozwalają łagodzić dolegliwości bólowe: silne, jak i umiarkowane. Doskonale uśmierzają ból, jednak mogą działać uzależniająco. Najczęściej są przepisywane przez lekarzy, kiedy inne środki nie są w stanie poradzić sobie z bólem. Dzięki nim pacjenci mogą normalnie funkcjonować i wykonywać codzienne czynności bez bólu.

Jakie są różnice między opiatami a opioidami? Otóż, opiaty to alkaloidy, które są w składzie opium. Są aktywne wobec receptorów opioidowych i to właśnie z nich otrzymujemy substancje lecznicze będące opioidami, czyli silnymi środkami przeciwbólowymi.

Rodzaje opioidowych leków przeciwbólowych i ich działanie

Opioidy to leki przeciwbólowe, które są stosowane u pacjentów z bólem przewlekłym. Istnieje wiele rodzajów opioidów, wśród których wymienić można:

  • tramadol;
  • kodeinę;
  • dihydrokodeinę;
  • morfinę;
  • fentanyl;
  • buprenorfinę;
  • metadon;
  • tapentadol;
  • oksykodon.

Opioidy znoszą ból, hamują kaszel oraz działają przeciwwymiotnie. Są dostępne na receptę, dlatego najczęściej stosuje się je u osób z nowotworami, po urazach, operacjach i w trakcie opieki paliatywnej. Niestety w wielu przypadkach zauważalne jest uzależnienie od opioidów, dlatego ich stosowanie jest ograniczone.

Opioidy a ból przewlekły - jak leki mogą poprawić jakość życia pacjentów?

Opioidy to bardzo skuteczne leki, które łagodzą zarówno ból ostry, umiarkowany, jak i przewlekły. Stosuje się je osób chorych na nowotwór, a także w wielu innych schorzeniach. Są bezpieczne, szczególnie w przypadku stosowania zgodnie z zasadami farmakoterapii. Silne środki, jakimi są opioidy, wykazują większą skuteczność od placebo, gdyż nie tylko uśmierzają ból, ale również poprawiają funkcjonowanie osób chorych na choroby przewlekłe i nowotwory.

Opioidy w leczeniu nowotworów - skuteczność i kontrola objawów bólowych

Opioidy to leki na receptę, które na szeroką skalę wykorzystuje się w leczeniu nowotworów. W leczeniu szpitalnym podawane są one podskórnie, dożylnie, w pompach, a także doustnie bądź przeskórnie. Dzięki nim osoba chora nie musi zmagać się z bólem i może normalnie funkcjonować. Najczęściej stosowanym lekiem jest morfina, a także fentanyl czy oksycodon. Warto wiedzieć, że morfina łagodzi również duszności oraz działa przeciwkaszlowo. Działanie opioidów jest skuteczne i długotrwałe, stąd ich popularność w leczeniu i łagodzeniu nowotworów.

Bezpieczne stosowanie opioidów - kluczowe zasady, których należy przestrzegać

Przewlekły ból może zmniejszać komfort i radość z życia, dlatego u osób, które na co dzień zmagają się z nim, bardzo często stosuje się opioidy. Leki te są bardzo skuteczne, jednak nie bez powodu zalicza się je do narkotycznych leków przeciwbólowych. Warto przyjmować je bezpiecznie, stosując się do kilku kluczowych zasad:

  • u pacjentów należy przeprowadzić wywiad i ocenę kliniczną oraz psychologiczną, dzięki którym można określić ryzyko uzależnienia od opioidów;
  • konieczne jest poinformowanie pacjentów o korzyściach i zagrożeniach idących z przyjmowaniem leków;
  • leki opioidowe stosuje się, kiedy inne metody lecznicze zawiodą;
  • istotny jest dobór dawki do potrzeb osoby chorej oraz rozpoczynanie leczenia od niskich dawek;
  • należy przeprowadzać stały monitoring pacjenta, skuteczności działania leków, bezpieczeństwa i nieprawidłowości.

Warto wiedzieć, że leki opioidowe mogą wywołać skutki uboczne, np. nudności i wymioty, zaparcia, senność, zaburzenia oddychania, suchość w ustach, świąd, a także zaburzenia sprawności seksualnej, zaburzenia miesiączkowania, obniżenie libido. Zawsze warto zapoznać się z ulotką, a o wszystkich problemach powiedzieć lekarzowi prowadzącemu.

Leki opioidowe a interakcje z innymi substancjami - co należy wiedzieć?

Leki przeciwbólowe opioidowe mogą wchodzić w interakcje z innymi lekami, szczególnie u osób, które na co dzień przyjmują sporą ilość leków jednocześnie. Interakcje mogą prowadzić do depresji, zwiększonej sedacji i problemów z układem krążenia.

Przeciwwskazaniem do przyjmowania opioidów jest:

  • ostra biegunka;
  • choroba wątroby;
  • ostry brzuch;
  • porażenna niedrożność jelita;
  • przyjmowanie inhibitorów MAO w ciągu ostatnich 2 tygodni;
  • urazy głowy;
  • obturacyjna choroba płuc;
  • depresja oddechowa;
  • guz chromachłonny nadnerczy;
  • gastropareza.

Zaleca się także, aby zachować ostrożność podczas stosowania opioidów u osób z przerostem prostaty, niewydolnością nadnerczy, a także z padaczką, niewydolnością tarczycy, zapaleniem trzustki i jelit, w chorobie dróg żółciowych. Ostrożność wskazana jest także u osób uzależnionych od alkoholu i narkotyków oraz przy astmie, POChP i hipowolemii.

Skutki uboczne stosowania opioidów a ryzyko uzależnienia - jak uniknąć problemów?

Opioidy to substancje, które mogą uzależniać - szczególnie te, które podawane są wziewnie lub dożylnie. Wśród objawów uzależnienia od opioidów wymienia się:

  • chęć sięgnięcia po opioidy, tzw. głód;
  • trudności wobec odstawienia leków;
  • zespół odstawienny (wysięk z nosa, kichanie, nudności i wymioty, rozszerzenie źrenic, biegunka, bóle kości, stawów i mięśni, zaburzenia snu, drażliwość, apatia, złość);
  • zaniedbywanie swojego życia, pracy, obowiązków;
  • chęć zdobycia opioidów czy innych narkotyków;
  • kontynuowanie zażywania opioidów pomimo świadomości szkód, jakie wywołują w organizmie.

Warto wiedzieć, że długotrwałe przyjmowanie leków opioidowych może prowadzić do zakłócenia pracy wielu narządów. Mogą wystąpić problemy z działaniem nerek, wątroby, a także płuc, szczególnie u astmatyków. Od leków opioidowych można nabawić się wrzodów żołądka, a także zaburzeń oddychania, problemów z regulacją ciśnienia krwi, czynnością serca oraz układem trawiennym. Warto zadbać o to, aby przyjmować je tylko wtedy, kiedy jest to naprawdę konieczne.

Istnieją cztery grupy ryzyka uzależnienia od leków opioidowych. To:

  • wiek poniżej 65 lat;
  • depresja;
  • nadużywanie narkotyków w przeszłości;
  • przyjmowanie leków psychiatrycznych.

Lekarz przed wypisaniem recepty lub przed podaniem takich leków powinien przeprowadzić wywiad z pacjentem, aby zmniejszyć ryzyko uzależnienia.

Niniejszy artykuł nie jest poradą medyczną i ma charakter wyłącznie informacyjny.

Wybrane grupy produktowe:

Informacje dla pacjenta

Rumień zakaźny – przyczyny, objawy i leczenie
Rumień zakaźny to choroba wywoływana przez wirusa. Dotyka najczęściej dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, ale dorośli też mogą się nim zarazić. Najbardziej charakterystycznym objawem rumienia zakaźnego u dzieci jest wysypka na ...

Choroby zakaźne i pasożytnicze

Szkarlatyna - objawy, przyczyny. Jak leczyć szkarlatynę?
Jedną z typowych chorób wieku dziecięcego, rozpowszechnioną na całym świecie, jest szkarlatyna. Zazwyczaj pojawia się u dzieci w wieku przedszkolnym, w okresie jesienno-zimowym. Wywołuje poważne objawy, a w jej późnym okresie może nawet d...

Układ rozrodczy i moczowy

Ulubione pozycje seksualne kobiet - 10 pozycji seksualnych, które dają niezapomniane doznania
Seks odgrywa bardzo ważną rolę w życiu zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Umacnia związek, pozwala lepiej poznać swoje ciało i zaspokoić skrywane pragnienia....

Choroby i dolegliwości

Jaki jest prawidłowy poziom cukru we krwi na czczo i po jedzeniu?
Cukier odgrywa bardzo ważną rolę w organizmie. Należy do węglowodanów, które stanowią główne źródło energetyczne. Węglowodany ulegają rozłożeniu w procesie trawienia na cukier prosty – glukozę. Jej obecność jest niezbędna do pr...

Serce i układ krążenia

Niskie ciśnienie: czy wymaga leczenia? – przyczyny, objawy, leczenie
Niskie ciśnienie tętnicze (hipotonia, niedociśnienie, hipotensja) może wystąpić u każdej osoby, nawet małych dzieci i sportowców. Chociaż nie jest tak częste i tak niebezpieczne, jak nadciśnienie tętnicze i przeważnie nie utrudnia...

Informacje dla pacjenta

Czym jest hydroksyzyna (hydroxyzinum) na uspokojenie? Dawkowanie i przeciwwskazania
Gdy leki dostępne bez recepty oraz naturalne specyfiki przestają być skuteczne, zazwyczaj poszukiwane są nowe rozwiązania problemu związanego ze stresem. Jeśli mowa o preparatach na uspokojenie to jednym z popularniejszych, wydawanych z przepi...

Dieta i odchudzanie

Owoc kaki (persymona): wartości odżywcze, prozdrowotne i składniki aktywne
Owoc kaki, czyli persymona, to niesamowity produkt spożywczy, który wciąż bardzo rzadko gości na europejskich talerzach. To egzotyczny owoc o charakterystycznym smaku, który stale zyskuje na popularności wśród dietetyków ora...

Układ pokarmowy

Bulgotanie w brzuchu i przelewanie w jelitach – objawy, przyczyny, leczenie
Bulgotanie, przelewanie się, dziwne, głośne burczenie i przewracanie w brzuchu to nie tylko kłopotliwe i krępujące, ale również niepokojące objawy. Mogą wystąpić zarówno w dzień, jak i w nocy. Zazwyczaj stanowią całkowicie niegroźny ...

Informacje dla pacjenta

Wysoki puls – przyczyny, objawy jak prawidłowo zmierzyć?
Puls, inaczej tętno, określa ilość uderzeń serca na minutę, czyli częstotliwość bicia serca. Jego wartość jest dla człowieka zdrowego ściśle określana i nie powinna być ani za niska, ani zbyt wysoka. Każde odchylenie od normy wymaga ...

Serce i układ krążenia

Niewydolność krążenia - przyczyny, objawy, diagnostyka. Czym różni się ostra od przewlekłej?
Niewydolność krążenia oznacza zaburzenia w przepływie krwi przez narządy. Jest to schorzenie, które z roku na rok stanowi coraz większy problem....

Układ pokarmowy

RWS (referencyjne wartości spożycia) – jak je czytać i jakie znaczenie mają dla twojego organizmu?
Pod skrótem RWS kryje się ważna informacja o wartościach odżywczych zawartych w produktach, jakie można nabyć w sklepach spożywczych. Referencyjne Wartości Spożycia ułatwiają komponowanie zdrowych, zbilansowanych posiłków oraz kontrolę li...

Alergia

Sterydy - działanie, zastosowanie i skutki uboczne terapii sterydowej
Terminem sterydy (lub steroidy) określa się potocznie grupę leków produkowanych na wzór kortykosteroidów, czyli hormonów występujących naturalnie w ludzkim organizmie. Wykorzystywane są w leczeniu wielu chorób....

Odporność, wzmocnienie organizmu

Niedoczynność tarczycy: przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie. Wpływ tarczycy na psychikę
Niedoczynność tarczycy to jedna z często diagnozowanych chorób, polegająca na niewystarczającej produkcji hormonów tarczycy. Jej objawy mają charakter dermatologiczny, neurologiczny, a nawet psychiczny, dlatego też choroba ta nie jest łat...

Układ pokarmowy

Czym jest maltodekstryna - właściwości, zastosowanie i wpływ na zdrowie
Maltodekstryna to substancja, która powszechnie stosowana jest jako dodatek do żywności, leków, suplementów diety i odżywek. Substancja jest łatwo przyswajalna przez organizm....

Układ nerwowy

Tryptofan - aminokwas na dobry sen i nastrój. Działanie, występowanie, właściwości
Odkryj potencjał tryptofanu – aminokwasu egzogennego, który nie tylko skutecznie poprawia samopoczucie i łagodzi stres, ale także odgrywa istotną rolę w leczeniu zaburzeń depresyjnych. Dowiedz się, dlaczego tryptofan jest niezbędny d...

Układ oddechowy

Chrypka: przyczyny, leczenie, pomoc przedlekarska. Jak pomóc sobie domowymi sposobami?
Chrypka jest jednym z najczęściej występujących objawów stanów zapalnych i przewlekłych chorób krtani. Matowy głos może pojawić się także wskutek palenia papierosów, nadużywania głosu oraz stresu, znacznie utrudniając codzie...

Odporność, wzmocnienie organizmu

Seler naciowy – nie tylko na odchudzanie. Właściwości zdrowotne i wartości odżywcze
Seler naciowy to jeden z ulubionych produktów spożywczych miłośników zdrowego odżywiania. Charakteryzuje się wysoką gęstością odżywczą, stając się istotnym źródłem witamin i minerałów potrzebnych do prawidłowego funkcjonowan...

Przeziębienie i grypa

Anyż: przyprawa o licznych właściwościach i zastosowaniach zdrowotnych
Właściwości zdrowotne i zastosowanie anyżu jako cennego elementu zdrowej diety. Dzięki swoim właściwościom smakowym i odżywczym, anyż stanowi niezastąpiony składnik kulinarny oraz inspirację dla wielu potraw na całym świecie....

Dlaczego my?
why-us-img

Odbiór osobisty w aptece

why-us-img

Profesjonalna obsługa

why-us-img

Szybka wysyłka

why-us-img

Legalnie działająca apteka

why-us-img

Płatność online lub za pobraniem

cookies Strona korzysta z plików cookies, dzięki temu działa poprawnie. Szczegóły znajdziesz w Polityce Cookies.