Opieka nad osobami starszymi: zasady i zasiłek opiekuńczy

Osoby starsze i schorowane mogą wymagać całodobowej opieki, którą są w stanie zapewnić im wyłącznie bliskie osoby. Często przejęcie opieki nad seniorem wiąże się z koniecznością rezygnacji, przynajmniej czasowo, z pracy zawodowej. W takim przypadku przysługuje nam zasiłek, który ma być niejako substytutem wynagrodzenia, pozwalając sfinansować najpotrzebniejsze wydatki. Jakie są zasady opieki nad seniorem i ile wynosi obecnie zasiłek opiekuńczy?

Z artykułu dowiesz się:

• jak zajmować się osobami starszymi,
• jakie są świadczenia pielęgnacyjne,
• jak otrzymać zasiłek opiekuńczy,
• ile wynosi zasiłek opiekuńczy,
• jakie są zasady wypłaty zasiłku z KRUS,
• jakie dokumenty należy złożyć, aby otrzymać zasiłek,
• gdzie szukać pomocy w opiece nad seniorem,
• jakie są zasady opieki nad osobami starszymi.

Zobacz także: Żywienie medyczne osób leżących - praktyczne porady żywieniowe i dieta w chorobach przewlekłych

Opieka nad osobami starszymi - jak zajmować się seniorem?

Opieka nad osobą starszą skupia się przede wszystkim na pomocy w wykonywaniu codziennych czynności, takich jak:

• mycie,
• spożywanie posiłków,
• toaleta,
• ułożenie do snu,
• przyjmowanie leków.

Opiekun bardzo często musi wymieniać pieluchy, zwłaszcza jeśli osoba starsza nie jest w stanie samodzielnie udać się do toalety. Opieka nad osobą starszą zazwyczaj ma wymiar całodobowy - chory może potrzebować naszej pomocy nie tylko w ciągu dnia, ale również w porze nocnej. Dobrze aby nie zajmowała się nim wyłącznie jedna osoba, gdyż może okazać się to wykańczające zarówno pod kątem fizycznym, jak i psychicznym.

Świadczenia pielęgnacyjne: dodatek i zasiłek pielęgnacyjny dla osób starszych

Dodatek pielęgnacyjny przyznawany jest z urzędu osobom, które ukończyły 75. rok życia oraz tym, którzy niezdolni są do samodzielnej egzystencji - na wniosek. Dodatek pielęgnacyjny wynosi obecnie 239,66 zł. Tymczasem zasiłek pielęgnacyjny może zostać przyznany osobie po 75. roku życia bądź posiadającej orzeczenie o niepełnosprawności. Zasiłek opiekuńczy na osobę starszą z MOPS bądź ZUS może być przyznany na stałe (dla osób po 75. roku życia) bądź okresowo, w zależności od obecnego stanu zdrowia.

Jak otrzymać zasiłek opiekuńczy na osobę starszą?

Opiekunowie często zastanawiają się, jak otrzymać zasiłek opiekuńczy na osobę starszą. Otóż konieczne jest przedłożenie odpowiedniego wniosku. Osoby po 75. roku życia muszą legitymować się jedynie ważnym dowodem osobistym, natomiast osoby niepełnosprawne poniżej limitu wieku będą musiały przedstawić zaświadczenie wydane przez Miejski Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności. Decyzja o przyznaniu zasiłku wydawana jest w ciągu 30 dni od złożenia wniosku - wnioskującemu przysługuje od niej odwołanie. Wniosek należy złożyć we właściwym oddziale MOPS, natomiast wniosek o dodatek pielęgnacyjny składa się we właściwym oddziale ZUS.

Ile wynosi miesięczny zasiłek opiekuńczy na osobę starszą po 75 roku życia?

Kwota zasiłku opiekuńczego na osobę starszą nie zależy w żaden sposób od zarobków jej bądź opiekuna. Wręcz przeciwnie - mamy tutaj do czynienia z kwotą ustawową, regulowaną przepisami prawa. Od 2019 roku wysokość zasiłku pielęgnacyjnego nie zmieniła się i nadal wynosi 215,84 zł miesięcznie. Kwota jest więc niska, lecz w rzeczywistości ma ona stanowić wyłącznie wsparcie dla osoby starszej oraz pokryć podstawowe wydatki, dotyczące na przykład zakupu artykułów higienicznych. 

Zasiłek opiekuńczy na osobę starszą a KRUS – świadczenia opiekuńcze dla rolników

Zasiłek opiekuńczy na osobę starszą KRUS przyznany może zostać ubezpieczonym rolnikom. Warto mieć świadomość, że przyznawany jest on obecnie na zasadach ogólnych - nie obowiązują tutaj żadne odstępstwa w stosunku do osób, które nie prowadzą gospodarstwa rolnego. Co ważne, kwota zasiłku opiekuńczego będzie taka sama jak w przypadku osób, którym świadczenie wypłaca ZUS. Świadczenia opiekuńcze dla rolników przyznaje się po złożeniu odpowiedniego wniosku w oddziale KRUS. Dodatek przyznawany jest z urzędu osobom, które ukończyły 75. rok życia oraz innym rolnikom na wniosek. Niezbędne jest przedstawienie odpowiedniej dokumentacji, która poświadcza niezdolność do samodzielnej egzystencji.

Jakie dokumenty są potrzebne do zasiłku opiekuńczego?

Świadczenia pielęgnacyjne na seniora mogą być przyznane na wniosek bądź automatycznie, z urzędu. W drugim przypadku opiekun ani osoba starsza nie muszą składać żadnych dokumentów ani wniosków. Ma to miejsce w przypadku dodatku pielęgnacyjnego. Tymczasem zasiłek opiekuńczy przysługuje wyłącznie tym osobom, które złożą odpowiedni wniosek. Osoby po 75. roku życia nie muszą przedstawiać żadnych szczególnych dokumentów - ważne jest wyłącznie posiadanie dowodu osobistego. Pozostali muszą natomiast przedłożyć dokumentację wydaną przez Miejski Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności. Stanowi on załącznik do wniosku. Muszą również legitymować się ważnym dowodem osobistym.

Nie bój się prosić - gdzie szukać pomocy w opiece nad seniorem?

Opieka nad osobą starszą jest niezwykle wymagającym zadaniem. Choć świadczenia w opiece nad seniorem mogą w pewien sposób zrekompensować utracone wynagrodzenie, to jednak wiele osób nie może pozwolić sobie na rezygnację z pracy zawodowej przy jednoczesnej konieczności zapewniania seniorowi właściwej opieki. Pacjentom, którzy uzyskają stosowne skierowanie lekarskie, przysługuje bezpłatna opieka pielęgniarska. Senior może również skorzystać z turnusów rehabilitacyjnych, na które przysługuje odpowiednie dofinansowanie. Istnieje także możliwość zapewnienia miejsca seniorowi w domu pomocy społecznej, jednak warto mieć na uwadze, że zwykle trzeba na nie poczekać co najmniej kilka miesięcy. Możemy także ubiegać się o miejsce w prywatnych domach opieki, choć w tym przypadku należy liczyć się z wysokimi kosztami. W opiece nad seniorem powinny pomagać inne osoby bliskie - obowiązek ten nie może spaść na jedną osobę.

5 najważniejszych zasad opieki nad osobami starszymi

W opiece nad osobami starszymi warto kierować się konkretnymi zasadami, które znacznie ułatwiają wykonywanie codziennych obowiązków. Oto 5 podstawowych:

• odpowiednia dieta - menu osoby starszej powinno dostarczać niezbędnych witamin, minerałów oraz składników odżywczych, a jednocześnie nie może za bardzo obciążać żołądka; dotyczy to zwłaszcza osób leżących;
• monitorowanie stanu zdrowia - senior musi regularnie przyjmować leki, pamiętając o odpowiednim ich dawkowaniu; wszelkie niepokojące objawy należy od razu zgłaszać lekarzowi;
• właściwa pielęgnacja - u osób leżących trzeba przede wszystkim unikać odleżyn oraz skutków trwałego unieruchomienia; w niektórych przypadkach konieczne jest podjęcie właściwej rehabilitacji, którą trzeba przeprowadzać pod okiem doświadczonego fizjoterapeuty;
• codzienna higiena - w przypadku osób leżących trudno jest zachować odpowiednią higienę - każdego dnia należy seniora przemywać, regularnie zmieniać mu pieluchę oraz aplikować różnego rodzaju maści czy kremy pielęgnacyjne;
• czas dla seniora i czas dla siebie - opieka nad osobą starszą jest bardzo wymagającym zadaniem, dlatego należy przede wszystkim zadbać o własny komfort psychiczny; dzięki temu będziemy mogli ze spokojem podejść do naszego podopiecznego, poświęcając mu czas i uwagę.